Benamingskwestie T. amentorum(Sadeb.) Rostrup (bas

Gestart door Floppy, augustus 10, 2007, 21:20:38 PM

Vorige topic - Volgende topic

Floppy

De gal op de vrouwelijke katjes en de vrucht van de Zwarte els, de zgn. Elzenvlag, wordt veroorzaakt door een schimmel,
In de paddestoelenlijst staat de Elzenvlag opgenomen als Taphrina amentorum.
Redfern & Shirley (British Plant Galls, 2005) noemen als veroorzaker van de gal Elzenvlag echter Taphrina alni en geven aan dat een andere benaming T. amentorum is. Doorgaans is dat bij hen een verwijzing naar een vroegere naam.
Ik krijg echter de indruk, dat in de praktijk om twee verschillende Taphrina-soorten gaat, omdat ik beide namen in de diverse lijsten tegenkom, waarbij niet blijkt dat het om dezelfde soort zou gaan.
Overigens staat de naam T. alni ook al in het Gallenboek van Docters van Leeuwen (3e druk, 1982).
Mijn vraag is dus, welke naam nu moet worden gehanteerd voor de veroorzaker van de bekende Elzenvlag-gal: T. alni of T. amentorum.
:unsure:
met vriendelijke groet,
Floris Grotenhuis

Website: Gallen in Nederland

g.j. keizer

#1
CiteerIn de paddestoelenlijst staat de Elzenvlag opgenomen als Taphrina amentorum. Overigens staat de naam T. alni ook al in het Gallenboek van Docters van Leeuwen (3e druk, 1982). Mijn vraag is dus, welke naam nu moet worden gehanteerd voor de veroorzaker van de bekende Elzenvlag-gal: T. alni of T. amentorum.
Floris,
De in de NMV-lijst (Gele Bijbel) vermelde naam Taphrina amentorium is de laatst geldende, onder standaardnummer in te voeren naam. De historie van de wetenschappelijke naamgeving van de Elzenvlag sinds 1899 is te vinden in het laatst geplaatste commentaar onder een foto van Thymen de Groot op Nederpix.nl onder : Exoascus alnitorquus .
Zwamgroet,
Gerrit J. Keizer
www.soortenbank.nl
Paddenstoelen

Floppy

#2
Gerrit,

Hartelijk dank voor de verwijzing naar je uitvoerige uiteenzetting, die mij overigens ook duidelijk maakte dat het hier niet om een schimmel gaat  :rolleyes:
T. armentorum dus.  :)
Merci !
met vriendelijke groet,
Floris Grotenhuis

Website: Gallen in Nederland

Floppy

met vriendelijke groet,
Floris Grotenhuis

Website: Gallen in Nederland

marcel123

#4
Ter informatie: het nieuwe gallenboek (planning 2009) gaat de naam T. alni gebruiken.

Citeer
[...] In het nieuwe gallenboek wordt voor elzenvlag T. alni gehandhaafd. [...]

"Taphrina alni (Berk. & Br.) Gjaerum (basionym: Ascomyces alni Berk & Br, 1876) heeft als synoniemen oa T. amentorum(Sadeb.) Rostrup (basionym: Exoascus amentorum Sadebeck,  1888) en T. alni-incanae (Kühn.) Magnus + nog een aantal synn in andere genera. Dat T. alni de geldige naam is hangt samen met het feit dat het basionym de oudste naam is, die volgens de geldende nomenclatuurregels dus boven andere voor dezelfde soort gebruikte namen de prioriteit heeft.  Dat amentorum nog steeds veel gebruikt wordt, ook in moderne schimmel/paddestoelenboeken) doet niet ter zake. Ingeburgerde namen hebben nu eenmaal een taai leven, maar de nomenclatuurregels zijn nu eenmaal  beslissend. In de wetenschappelijke literatuur wordt de naam  T. alni al lang, en zonder veel discussie gebruikt. Zie o.a. Boerema, G.H. and coworkers; Check-lists for scientific names of common parasitic fungi, IHW Verlag, 1993, pag. 22. een nadruk van Supplement 1 van Netherlands Journal of Plant Pathology 78, 1972). Boerema heeft ivm de nomenclatuur van oa Taphrina's samengewerkt met J. A. von Arx, degene die een groot aantal Taphrina soorten heeft onderzocht en vergeleken in reincultuur, waar ze in feite alleen een gist-stadium maken. -  Het is helaas (?) zo dat zulke zaken alleen in wetenschappelijke tijdschriften worden gepubliceerd  die moeilijk toegankelijk zijn.  Bijna zeker is dat de reden dat oude namen een taai leven lijden."

Engeland heeft tot enkele jaren geleden inderdaad het synoniem als geldige naam gevoerd (amentorum), maar daar is ook de British Plant Gall Society nu van afgestapt.
Nogmaals: op elzenbladeren komen twee andere soorten voor: T. sadebecki en T. tosquinetii.

CiteerThymen,
Ik neem aan, dat je aan de Geillustreerde Flora van Nederland van Heimans, Heinsius & Thijsse uit 1899 refereert, waarvan de laatste (23e) druk onder redactie van Mennema in 1994 verscheen. De in 1899 al niet meer geldende wetenschappelijke naam Exoascus alnitorquus, die je zegt daarin aangetroffen te hebben, is een van de vele ongeldige synoniemen voor de thans geldende naam Taphrina amentorum, zoals daar verder zijn : Exoascus alni-incana, Ascomyces alnitorquus, Taphrina alni-incanae, Taphrina alnitorqua en Taphrina alni (Berk. & Broome) Gjaerum.
Taphrina amentorum (Sadeback) Rostrup werd in 1890, na publicatie in Vidensk. Meddel. Naturh. Foren Kjöbenhavn : 246 (zie Dennis, British Ascomycetes (1981), pag. 87 : onder Taphrina amentorum en PLATE XIV E : afbeelding in kleur), de wetenschappelijke naam voor de ascomyceet, die wij onder de Nederlandse naam Elzenvlag kennen. H.H. & T. hadden Taphrina amentorum dus in 1899 al als geldende naam moeten opnemen. Mennema (eveneens geen mycoloog) heeft dit vervolgens nooit verbeterd.
In flora's duiken wel vaker niet (meer) geldende namen op. Zo vind je in de Nederlandse Oecologische Flora (Weeda, 1985) op pagina 98 de Elzenvlag, die "verwant is aan Taphrinasoorten als Taphrina betulina, die heksenbezems bij berken veroorzaakt", onder de naam Taphrina alni, een van de vele eerder genoemde ongeldige synoniemen.
Ik neem aan, dat jij als amateur-mycoloog en NMV-lid over de meest gebruikte en geciteerde standaardwerken op het gebied van ascomyceten beschikt. Dennis (1981) heb ik hierboven al aangehaald. In Microfungi on land plants (Ellis & Ellis, 1985) is op pagina 88 de "Alder tongue" te vinden onder de naam Taphrina amentorum. In Pilze der Schweiz, Band 1 Ascomyceten (Breitenbach & Kränzlin, 1981) vind je hem onder dezelfde naam met foto op pagina 128-129 nr. 127.
En het belangrijkste voor (amateur-)mycologen, casu quo NMV-leden : in de voor Nederland sinds 1995 geldende standaardlijst Overzicht van de Paddestoelen in Nederland (Arnolds, Kuyper & Noordeloos) tref je in 14. Aanhangsel I. Overzicht van Ascomyceten (Arnolds & De Vries) A. Ascomycetes op pagina 831 onder nummer 739.05.0 de voor jou en mij geldende naam Taphrina amentorum (Sadeb.) Rostrup aan, die ook bij mijn foto op mijn cd-rom en op SoortenBank.nl wordt vermeld.
Nu wordt men, als men via google onder de wetenschappelijke naam Taphrina amentorum, die men steeds in de paddenstoelenliteratuur aantreft, naar een afbeelding van de Elzenvlag zoekt, niet naar jou foto geleid, omdat je die onder de foutieve naam blijft vermelden. Aan jou de keus.

Gerrit
» Laatst aangepast door Gerrit Keizer op Ma 12 Mrt 2007, 15:01, in totaal 2 keer bewerkt