Kweek:Nematus spiraeae, larven op Geitenbaard. Weer terug in 2021

Gestart door John Bouwmans, mei 23, 2015, 17:53:30 PM

Vorige topic - Volgende topic

John Bouwmans

Ik zou graag willen weten welke soort dit is. Larven op en imago (eileggend) op Geitenbaard. Heb 'm vorig jaar ook op het forum gehad en toen conclusie min of meer Nematus spirea. Als ik foto's op internet bekijk is dat een zeer goede kandidaat. Maar hoe krijg ik 100% zekerheid? Ook extract van artikel bijgevoegd. N. spiraeae wordt vrijwel altijd gelinkt aan Geitenbaard (Aruncus dioicus).
Zie ook foodplants Nematus spiraeae: http://www.brc.ac.uk/dbif/interactions.aspx?insectid=5690&hostid=563

Het betreft deze waarneming: http://waarneming.nl/waarneming/view/102538596
onzeker Nematus spiraeae gezien op 2015-05-23 Veenendaal - West
Foto's:







Toelichting:
Zie 'm jaarlijks op de Geitenbaard. Nu ook weer de eerste kleine larven van enkel mm's groot.

De larven betreft deze waarneming: http://waarneming.nl/waarneming/view/102538960
onzeker Nematus spiraeae gezien op 2015-05-23 Veenendaal - West
Foto's:




Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

John Bouwmans

#1
Op blad van eileg van afgelopen zaterdag nu de eerste minuscule gaatjes in het blad en de eerste larfjes van 1-1,5 mm groot. Ook nog één niet uitgekomen ei. Had na de foto van de eileg blad met loep bekeken,  maar kon toen niks zien van aanwezige eitjes of iets dat daar op leek. Blijkbaar goed verborgen, maar in elk geval voor mij niet herkenbaar. Heb zowel bovenzijde als onderzijde blad bekeken want imago had meerdere keren "eileghouding" op beide zijden van het Geitenbaardblad.

Het betreft deze waarneming: http://waarneming.nl/waarneming/view/102621276
Nematus spiraeae gezien op 2015-05-25 Veenendaal - West
Foto's: Foto van paar uur later. Larven al 2-2,5 mm nu.


Toelichting:
Zaterdag 23/5 eileg, vanmorgen eerste larven gezien, Circa 1-1,5 mm groot en ook een ei nog niet uitgekomen. Ei zat er 'n dag later nog, dus mogelijk van iets anders.

Situatie 30 mei. (larve 1 week ouder en circa 7 mm)

Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

John Bouwmans

#2
Had op 23 mei blad met 6 larven binnen in een pot apart gezet en dagelijks vers geitenbaardblad gevoerd. De 1e van deze larven is op 3 juni verpopt. Lengte van de pop tussen 7-8 mm. Daaronder nog foto larve die ook klaar lijkt voor verpopping. In vergelijking met de larven die buiten op de plant zitten, zijn deze veel sneller ontwikkeld. Larven zijn zo'n 10-11 mm terwijl de larven buiten ongeveer half zo groot zijn. Benieuwd of er tzt ook een imago komt uit deze pop.

foto's van 1e larve die op 3 juni is verpopt.




foto van 2e larve die op 3 juni klaar lijkt om te verpoppen.


Op 29 juni is een 2e larve verpopt (rechts op foto); afwachten of ze ook tot imago ontwikkelen.

Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

John Bouwmans

#3
Nadat ik lange tijd geen Nematus-imago's meer op de Geitenbaard had gezien, vond ik op 1 september 5 larven. Lijken me dezelfde als in juni (zie hierboven). Heb ze verzameld en de larven zijn 3 september al "ondergronds" gegaan en heb in de grond in de kweekbak daags daarna 2 poppen in kunnen ontdekken. Op 14 september is uit een van de 2 poppen een imago uitgeslopen.
De poppen van mijn post van 3 juni (zie hierboven) zijn overigens nog niet uitgekomen.

EDIT: Op 14 september (circa 15.20 uur) is een imago uit de pop geslopen. Heb om 17.00 wat Geitenbaardblad in de kweekbak gedaan en om 17.10 had het beestje al een ei gelegd. Supersnel!! Onderste foto; wat onscherp vanwege fotograferen door het plastic.
Om 18.00u al minstens 9 eitjes gelegd.

Overigens vond ik gisteren (13 sept) op de Geitenbaard in mijn tuin weer circa 15 larven en 1 ei (?). Na de regen van vandaag kon ik daar zojuist nog maar 3 larven van terug vinden. Rest lijkt weggespoeld.

Het betreft deze waarneming: http://waarneming.nl/waarneming/view/105934975
Nematus spiraeae gezien op 2015-09-01 Veenendaal - West
Foto's:
Larven op 1 september






(Lege) pop waar op 14 september imago is uitgeslopen. (opening links; lengte cocon circa 7 mm)


Imago, uitgekomen op 14 september










Om 17.10, minder dan 2 uur na het uitsluipen al eerste ei gelegd op Geitenbaard!


Om 18.00u al minstens 9 eitjes gelegd.




Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

John Bouwmans

#4
Ik heb het imago en cocon toegestuurd naar Ad Mol en van hem de bevestiging ontvangen dat er geen twijfel over bestaat dat dit inderdaad Nematus spiraeae is. Ik ontving van Ad ook een pdf met een artikel over Pteronus spiraeae (uit Tijdschrift voor Entomologie 45 (1903): 246-257, pl. 16) zoals het beestje toen nog werd genoemd. Leuk om de beschrijving van gedrag en kweekproces van meer dan 100 jaar geleden (1899-1903) te lezen. Zeer herkenbaar  :) .

Las daarin ook dat verpopte larven in juni (1899, zie tekstfragment) een keer slecht 22,5% van de cocons uitkwamen. Dat was voor mij aanleiding om een van de cocons die al vanaf juni liggen te openen. Heb prepop er even uitgehaald en daarna weer terug geplaatst. Deze cocon leek minder dicht dan die van september en ook leek er een wittige binnenbekleding aanwezig. Ben benieuwd of deze prepop ondanks dit nieuwsgierige binnenkijkje toch nog tot imago ontwikkelt. Ik hoop van wel in elk geval.













Na inkijkje prepop weer in cocon terug gelegd.

Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

Henri van Dodeweerd

Met vriendelijke groet,
Henri van Dodeweerd

John Bouwmans

Is ook boeiend om te volgen Henry. Larven vreten al jaren achtereen heel wat Geitenbaardblad weg in mijn tuin. Vroeger baalde ik daar nog wel eens van, maar nu vind ik het eerder leuk.
En ook boeiend om te zien hoe daar meer dan 100 jaar geleden over werd geschreven. Weet niet hoe het zit met copyright, maar voeg de illustratie uit het artikel van Dr A.J. van Rossum bij.  Over de afbeelding meldt van Rossum:
"Ten slotte is het mij een aangename plicht mijn hartelijken dank te betuigen voor de vele moeite welke de heer Brants zich heeft willen geven bij het afbeelden der larven , en de heer Bisschop van Tuinen bij het vervaardigen van de foto der zaag van de wesp. Zij zaagt bij het eierleggen slechts even tegen de ondervlakte van het blad.
October 1902."
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

John Bouwmans

Vandaag (22 sept, tussen 14.30-15.10u) is deze sluipwesp uitgekomen uit de 2e pop van Nematus spiraeae . Larven zijn vanaf 3 september ondergronds gegaan enkele dagen later verpopt. Imago N.spiraeae al uitgekomen op 14 september. De 2e pop dus vandaag, maar met een sluipwesp als resultaat.
Heb deze of een vergelijkbare sluipwesp vaker bij de larven gezien. Kijken of ik daar een definitieve ID van kan krijgen.
EDIT 25 okt: gedetermineerd door Kees Zwakhals als Olesicampe-soort, mogelijk Olesicampe pubescens (Ratzeburg 1844); Geldt ook voor het exemplaar dat ik ving nabij Nematus-larven.

Overigens gaf van Rossum in zijn artikel "Pteroniis spiraeae Zdd. eene voor de Nederlandsche Fauna nieuwe bladwesp" (Tijdschrift voor Entomologie 45 (1903): 246-257) aan dat hij nooit een parasiet had bij zijn "kwekingen" van deze soort. (zij bijlage hieronder). Bij mij is de 2e cocon dus al een parasiet.

Het betreft deze waarneming: http://waarneming.nl/waarneming/view/108844437
onzeker Casinaria ischnogaster gezien op 2015-09-22 Veenendaal - West
Foto's:








Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

John Bouwmans

#8
De laatste van de 5 Nematus-larven die nog aan het vreten was had een vreemd uitsteeksel aan het achterlijf. Dacht in eerste instantie aan een kopkapsel (blijft wel vaker aan het achterlijf hangen), maar dan was het donker geweest. Nu lijkt het of er een vers kopje naar buiten komt. Zou dit een parasiet kunnen zijn, of liever de larve van deze sluipwesp? Foto genomen op 4 september; paar dagen daarna 2 poppen uit het zand gehaald.




Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

John Bouwmans

#9
Op dit moment ontzettend veel larven die de Geitenbaard kaal vreten. Minstens 350 stuks alleen al in een struik (staan er 3), maar mogelijk nog veel meer dus. Zelfs de mussen komen af en toe in de Geitenbaard foerageren en gaan dan met een goed gevulde bek weer verder. Biologische bestrijding zullen we maar zeggen. Heb dit jaar maar 'n enkele keer 'n imago op de Geitenbaard gezien. Wel vanaf half mei voortdurend wel wat larven, meestal zo'n 25-50 stuks schat ik. Vraag me af hoeveel eitjes één imago legt, maar dit lijkt me de productie van zeker 5-10 imago's. Sluipwespen heb ik dit jaar pas een keer gezien bij de larven. Eerdere jaren zaten die er standaard bij.  Benieuwd hoe lang het nog duurt voor al het blad van de Geitenbaard op is.

Het betreft deze waarneming: http://waarneming.nl/waarneming/view/120681940
Nematus spiraeae gezien op 2016-07-05 Veenendaal - West
Foto's:










Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

John Bouwmans

Na de schranspartij door vele mussen in 2016 (zie post hierboven) was het paar jaar minimaal met deze soort in mijn tuin op de Geitenbaard. Vorig jaar wel paar larven in de tuin gezien, maar geen imago's. Zat op opslag van Roos, naast de Geitenbaard. Imago waarschijnlijk net uitgekomen. Bij aanbieden blad Geitenbaard direct eileggend. Na fotosessie weer buiten terug gezet.
Het gaat om deze waarneming: https://waarneming.nl/observation/214466440/.
1 Nematus spiraeae imago, handvangst en losgelaten  datum: 2021-05-22 locatie: Veenendaal - West (UT)

Nematus spiraeae op opslag van Roos



eileggend op Geitenbaard. In paar minuten al meer dan 5 eitjes, zoals te zien op deze foto



Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618