Zandbij in Bezuidenhout, A. carantonica of A. barbilabris? => A. Barbilabris!

Gestart door Hans van Helden, mei 10, 2015, 22:10:54 PM

Vorige topic - Volgende topic

Hans van Helden

Ik zou graag willen weten welke soort dit is
Het betreft deze waarneming
http://waarneming.nl/waarneming/view/102028518
Zandbij onbekend - Andrena spec. gezien op 2015-05-10 Den Haag - Bezuidenhout
Foto's:












Ik denk aan de meidoornzandbij, maar kan er naast zitten.

Bij voorbaat dank Hans van Helden

wilde

De algemene kleur lijkt me te rossig voor Andrena carantonica, ook de kleur van de pootscopa. Die is bij carantonica aan de onderzijde meer witachtig. Carantonica heeft donkere fovea. Die zijn hier licht van kleur. Ik heb dus twijfel bij carantonica, maar weet even geen alternatief.
Groet, Albert de Wilde
https://www.ahw.me

Hans van Helden

Beste Albert,

Bedankt voor jouw commentaar.
Ik vind haar ook lastig: de meidoornzandbij zou vooral op bomen vliegen, en dit is een kruidje. Heb ook A. barbilabris overwogen.

Met vriendelijke groet,
Hans van Helden.

wilde

De pootscopa lijkt me te rossig voor barbilabris, maar het achterlijf met beharing past beter.
Wacht af wat anderen ervan vinden.
Groet, Albert de Wilde
https://www.ahw.me

Stijn Schreven

ik twijfel ook tussen carantonica en barbilabris, voor beide is wat te zeggen maar de foto's zitten er tussenin. Bloembezoek lijkt me niet leidend in dit geval, beide soorten zijn generalisten.
Groeten en bedankt,

Stijn Schreven.

Hans van Helden

Beste Stijn,

Bedankt voor jouw commentaar.
Misschien helpt het volgende:
De foto's zijn ongeveer 30% van het origineel, maar gelet op het commentaar zal een detail waarschijnlijk niet veel uitmaken.
In het veld had de bij veel weg van een honingbij, vooral de kleur, vandaar dat ik naar A. caratonica neig... maar het blijft natuurlijk vaag.
Het blijft spannend.

Met vriendelijke groet,
Hans van Helden

Hans van Helden

Beste Albert en Stijn,

Menno heeft het dier getermineerd als A. barbilabris.
Gisteravond heb ik een foto toegevoegd, waar de poten grotendeels in de schaduw staan. Misschien dat hier iets op staat wat de andere plaatjes niet laten zien. Bijna tegenlicht erg mooi, maar kan determinatie lastig maken.
Heel erg bedankt voor de moeite die jullie hebben getroost dit lastige geval op naam te brengen!

Met vriendelijke groet,
Hans van Helden

wilde

Nou ja, je bent misschien tevreden omdat er één deze bij wel A. barbilabris wil noemen, maar Menno geeft helaas geen commentaar.
Dat wil niet zeggen dat de twijfel bij mij weg is. De pootscopa heeft niet de juiste kleur voor barbilabris.
De scopa is bij een vers dier, waar nog niet veel verkleuring is niet rossig, maar vuil wit.
Bijgaand een voorbeeld van een zekere barbilabris (gedetermineerd op collectie-exemplaar), die nog vers is.
Dan zie je duidelijk wat ik bedoel. De versheid blijkt uit de kleur van de thoraxbeharing.
Bij oudere dieren is die beharing veel lichter tot bijna wit.
Voor mij is dit geen barbilabris, maar Andrena spec. en meer niet. Volgende keer vangen, dan weet je het zeker.
Groet, Albert de Wilde
https://www.ahw.me

Hans van Helden

Beste Albert,

Bedankt voor jouw antwoord. Waarschijnlijk is het beter om "zeker" weg te halen.
Het bijtje zit op een ontzettend geel hart, de gele weerschijn is o.a. zichtbaar bij de bovenste foto, het achterlichaam en de "baard". Daar waar de poten direct licht van boven krijgen, komen neutralere tinten voor en ook wat vuilwitte haren. De poten zijn "schoon", d.w.z. er zit nauwelijks stuifmeel op, wat de keur beïnvloedt.
Ik probeer het liefst de dieren in hun natuurlijke omving te fotograferen. Maar soms is het inderdaad beter de diertjes te vangen voor een foto. Bijen op gele bloemen zijn meestal rampzalig van kleur.
Heb je ervaring met het vangbuisje dat bij Vermandel te koop is? Vertekent dat het dier niet te veel?

http://www.vermandel.com/product/insectenvallen/zuigexhauster-middelgroot-model/

Met vriendelijke groet,
Hans van Helden



Menno Reemer

Deze discussie had ik even niet opgemerkt.
Voor mij valt A. carantonica om drie redenen af:
1. A. carantonica heeft nooit zulke scherp begrensde bandjes van aanliggende witachtige haren langs de tergieten. Weliswaar zijn vaak lichte bandjes zichtbaar, maar die bestaan uit langere, minder dicht aaneengesloten haren die meer afstaand zijn, waardoor ze niet zo duidelijk zijn afgetekend als bij dit dier.
2. De tergietachterranden (hiermee bedoel ik het 'neergedrukte' achterste deel van de tergieten, de 'Depression' in Duitstalige determinatiewerken) zijn bij A. carantonica niet zo duidelijk afgescheiden van de rest van de tergieten (de 'Scheibe'), maar deze gaan relatief gelijkmatig in elkaar over. Bij A. barbilabris is de overgang met een duidelijke richel gemarkeerd. Bij dit dier is dit met name op de een-na-onderste foto goed te zien. Het is geen kenmerk dat in de literatuur zo vermeld wordt en het is afhankelijk van de lichtval, maar ik vind het bij deze twee soorten toch een duidelijk verschil. Ik heb dit zojuist nog met collectie-exemplaren nagekeken.
3. De pootscopa is bij A. carantonica aan de buitenzijde zwart en bij A. barbilabris licht. Bij minder verse dieren is deze bij A. carantonica minder zwart en bij A. barbilabris minder wit, dus die kleuren komen dichter bij elkaar te liggen. In ieder geval valt de rossige kleur van dit dier voor mij binnen de mogelijk ouderdomsvariatie van A. barbilabris. Ik heb hier een Brabants collectie-exemplaar van A. barbilabris voor me met een vergelijkbare kleur van de achterscheenbeharing.


Een vierde argument zou kunnen zijn dat ik niet weet wat het behalve A. barbilabris anders zou moeten zijn, maar ik geef toe dat dit niet zo'n sterk argument is...


wilde

Menno, ik ben het met je eens dat het ook geen carantonica is. Het betreft een vers dier en carantonica heeft in dat stadium een duidelijk 2-kleurige scopa: boven donker; onder wit. De scopa zit voor beide soorten in de weg.

De eerste antennesegmenten na segment 3 zijn bij carantonica vrij lang en gelijk; bij barbilabris veel korter en gelijk.
Helaas is er maar 1 foto waar de antenne redelijk scherp op staat, maar die staat gedraaid naar de kijker toe en is zo niet goed te beoordelen, maar de segmenten 4 en 5 lijken daar toch niet vrij lang. Ook daarom zal carantonica het niet kunnen zijn.
Groet, Albert de Wilde
https://www.ahw.me

ajloonstra

Beste mensen,

Ik kan alleen maar aansluiten bij alle netjes uitgezette criteria die Menno heeft neergezet. Soms zijn de bandjes amper goed waarneembaar en is het bij elke draaiing in het licht anders. Eindconclusie; het is Andrena barbilabris.

Met vriendelijke groet,

Anne Jan Loonstra

Hans van Helden

Beste Albert, Anne, Menno en Stijn,

Ontzettend bedankt voor het op naam brengen van deze "gewone" bij. Het was voor mij een leerzame discussie.
Ik ga nog eens nadenken hoe het fotograferen van bijen te verbeteren.

Met vriendelijke groet,
Hans van Helden.