Kenmerken bosspitsmuizen?

Gestart door Morten, november 22, 2014, 12:29:09 PM

Vorige topic - Volgende topic

Morten

Hallo allemaal,

Er ligt een dode bosspitsmuis in de tuin, waarschijnlijk door toedoen van de kat. Normaal zie ik hier in de buurt vooral huisspitsmuizen. Maar bestaat er een duidelijke sleutel of een artikel waarin het verschil in de schedels van de twee bosspitsmuizen wordt uitgelegd? Het lijkt me wel eens leuk de schedel uit te prepareren en dit te bekijken.

Het betreft deze waarneming: http://waarneming.nl/waarneming/view/95533106#
Groet, Morten


Bart van Hoogstraten

Weet het niet zeker maar volgens mij kom je met alleen het meten van de schedel niet ver. Ik meen dat het te maken heeft met de verhouding van de schedel tot de rest van het lichaam. Als de tanden nog niet versleten zijn kun je daar ook een eind mee komen:
http://waarneming.nl/soort/info/394
Vriendelijke groet! Bart van Hoogstraten

De toekomst van Waarneming is onzeker. Draag bij aan het voortbestaan en betaal gewoon jaarlijks € 25,- abonnementskosten!
https://waarneming.nl/donate/

Douwe van der Ploeg

#2
Zijn hier eerder discussies over geweest, maar voor zover ik het begrijp blijken schedelkenmerken ook niet compleet betrouwbaar te zijn en moet je DNA-onderzoek doen.

Tandslijtage heeft er weinig mee te maken, dat gaat om het verschil tussen rood- en wittandspitsmuizen. Rood: water-, dwerg- en beide bosspitsen, Wit: veld- en huisspits.
Het kenmerk dat gebruikt werd/wordt, voor zover ik het begrijp, betreft de onderkaken, waar er een aantal kleine verschillen zijn in o.a. processus coronoïdes, processus condylicus, de hoek tussen die twee en de richting van de eerste snijtand. Zie ook bijv. Zoogdieren van de Benelux - Herkenning en onderzoek van Rogier Lange e.a. en de huidige veldgids Europese Zoogdieren van de KNNV. Echter, zoals gezegd: lastige kenmerken waarvan de betrouwbaarheid (mij) niet duidelijk is.

Als je m wil bewaren om er op een later tijdstip nog eens naar te kijken: je kan m in een potje spiritus proppen.
Douwe van der Ploeg

Rob Koelman

Bosspitsmuizen zijn aan de hand van schedelkenmerken betrouwbaar te determineren.

Er is een 'simpele/snelle methode', die uitgaat van kenmerken van alleen de onderkaken. Deze is in de meeste gevallen voldoende betrouwbaar (mits je ervaring hebt met de methode en al eerder kaakjes van beide soorten bosspitsmuis hebt gezien), maar er zijn ook af en toe 'onduidelijke gevallen'.

Daarnaast is er een methode die uitgaat van kenmerken van zowel boven- als onderkaak. Dan heb je schedelresten in goede staat nodig. Deze methode is betrouwbaarder dan de eerstgenoemde, maar wel veel bewerkelijker (veel maten nemen).
Met vriendelijke groet, Rob

maurice.lahaye

Even ter correctie: bosspitsmuizen zijn aan de hand van schedelkenmerken nauwelijks betrouwbaar te determineren. In Nederland zijn slechts enkele deskundigen die dat goed kunnen. Een onderzoek op basis van uiterlijke kenmerken, schedel-kenmerken en DNA is helaas niet van de grond gekomen. Dat is nog een wens voor de toekomst. Kortom, het is weinig zinvol om als onervaren waarnemer proberen te achterhalen welke bosspitsmuis-soort het is. Bewaren van het materiaal kan natuurlijk wel, maar dan adviseer ik om een zeer ervaren deskundige te zoeken voor determinatie.

Vr. groet,
Maurice
admin
2015 is het jaar van de das! www.zoogdiervanhetjaar.nl

Rob Koelman

Citaat:

Citaat van: Rob Koelman op november 22, 2014, 22:33:06 PMEr is een 'simpele/snelle methode', die uitgaat van kenmerken van alleen de onderkaken. Deze is in de meeste gevallen voldoende betrouwbaar (mits je ervaring hebt met de methode en al eerder kaakjes van beide soorten bosspitsmuis hebt gezien)
Met vriendelijke groet, Rob

Morten

Bedankt voor de reacties, het is dus nog lastiger dan ik dacht. Waarnemingen van bosspitmuizen zijn dus maar beperkt nuttig.
Groet, Morten


tekenaar

Ik heb ooit eens met studenten een verzameling uilenballen uitgeplozen. Daaruit kwamen wel twee herkenbaar verschillende vormen van onderkaken. Begrijp ik nu dat dit niet (altijd) opgaat als onderscheidend kenmerk? We hadden er toen enige tientallen, en geen twijfelgevallen voor zover ik me herinner. Wellicht omdat ze allemaal uit hetzelfde gebied kwamen?
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/