Nederlandse wantsennamen - startpunt

Gestart door Arp, augustus 13, 2014, 17:55:21 PM

Vorige topic - Volgende topic

Arp

Naar aanleiding van de voorstellen/discussie in het topic Wantsen in de krant over de verwarring rond het gebruik van "Berkenwants" voor Kelidocerys resedae.


Dit is een overleghoekje voor mensen die mee willen denken over een voorstel voor een lijst (of lijsten per familie) met Nederlandse namen voor wantsen.

Ondertussen zijn de volgende forumtopics opgestart:
Nederlandse Wantsennamen - startpunt (=dit topic)
NL-Wantsennamen: Familie- en/of groepsnamen
NL-Wantsennamen - Pentatomidae/Acanthosomatidae

Dit specifieke draadje behandelt het opstellen van een setje overwegingen die we zo goed mogelijk willen implementeren bij het samenstellen van zo'n lijst.

De resultaten van het overleg worden zoveel mogelijk in de eerste berichtjes steeds samengevat/bijgewerkt. Als het voor de overzichtelijkheid wenselijk is worden bijdragen in berichtjes verderop die reeds verwerkt zijn eventueel weer verwijderd (maar in eerste instantie niet, om de discussie/overwegingen te kunnen volgen),

Ik begin hieronder met twee berichtjes:

  • Het eerste berichtje gaat een opsomming van punten bevatten waar we het goeddeels over eens zijn dat ze belangrijk zijn om rekening mee te houden.
  • Het tweede lijstje is een inventarisatie voor discussie. Goede punten worden op den duur verhuisd naar het eerste lijstje.
De rest van dit eerste topic wordt een "to do" lijst van dingen die we willen doen, regelen, onderzoeken ...

Aanvullingen, kritiek, commentaar etc van eenieder dus nadrukkelijk welkom!


To Do

  • "#OudeCommissie" : Werk van oude, kennelijk vastgelopen(?) commissie opvragen in behandeling: Arp
  • "#Uitnodigen" : Mensen of organisaties uitnodigen om mee te doen

    • "#UitnWrn" : waarneming.nl - the forces that be
    • "#UitnBE" : Belgisch forum
    • "#UitnWeters" : Individuele wantsenweters, c.q. mensen met Nederlandstalige webpagina's over wantsen
    • "#UitnNLSR"  : EIS/Naturalis/Nederlands Soortenregister
    • ....
    • ....
  • "#EU-naamlijst" : Lijsten van buitenlandse (aangrenzend gebied?) vernaculaire namen organiseren

    • "#DE-namen" : Duitse namen -> beginnetje
    • "#EN-namen" : Engelse namen
    • "#FR-namen" : Franse namen
    • meer? ...
  • "#NL-namen" : Bestaande Nederlandse namen inventariseren, ook historisch gebruik -> beginnetje
  • ...
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Arp

Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Arp

#2
Voorstellen voor aandachtspunten

  • "#Ingeburgerd NL": Rekening houden, c.q. zoveel mogelijk behouden van bestaande ingeburgerde Nederlandse namen, voor zover die niet verwarrend/dubbel gebruikt worden
  • "#Gelijk buitenlands" : Rekening houden met eenvormigheid en/of eenduidigheid ten opzichte van buitenlandse namen in aangrenzend gebied of toonangevende andere talen (veel belangrijke Wantsenwerkers)
  • "#Analoog WN" : Overeenkomstig de wetenschappelijke naam (voor zover dat niet voor onduidelijkheid zorgt of past in andere stramienen?)
  • "#Groepsnamen" : Eerst lijst opstellen voor familie- en/of genusnamen (of andere overkoepelende taxa) en op basis daarvan streven naar eenvormigheid voor de soortnamen binnen een groep.
  • "#Eenduidigheid" kijken of verwarring voor de hand ligt bij namen op basis van:

    • Waardplant
    • Kleur (kleurvariatie! andere soorten)
    • Vorm (in het oog springende morfologie)
    • Afmeting (grote, kleine etc - lastig want relatief)
    • Gedrag (stinken, broedzorg, vallen, vliegen ..)
    • Habitat (veen, bos, stad, kas ...)
    • ...
  • "#..."
Dit is nadrukkelijk een quick & dirty onvolledige eerste aanzet.
Aanvullingen, herformuleringen etc etc meer dan van harte welkom!
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Arp

#3
Misschien is het een plan hier nog eens samen te vatten waarom we het doen. Waarom Nederlandse namen, ondanks de weerstand ertegen onder wetenschappers, toch nuttig (kunnen) zijn.

Ook hier weer: Aanvullingen, verbeteringen, herformuleringen, gedachte-uitwisseling etc etc van harte welkom!


Theo Zeegers vatte het al in 2002 (PDF:p.14) kernachtig samen:
CiteerOver de zin van Nederlandse namen voor insekten lopen de meningen sterk uiteen: volgens sommigen verwerpelijke onzin, volgens anderen broodnodig om de groepen te populariseren. De zweefvliegen-commissie heeft geen standpunt in deze discussie, maar stelde wel vast dat er een wildgroei was aan Nederlandse namen

Op 27 september 2003 kwam dan het intiatief van de NEV middels een studiemiddag "Letterzetter of weeskind?" over Nederlandse insectennamen, waarbij de inleiders de leden van de N.E.V. op het hart drukten het voortouw te nemen voordat anderen dat zouden doen (cf. Muus & Zwier et al. 2009 - PDF:p.4).

Voor de wantsennamen een gemiste kans, zo bleek deze week.

Een aantal argumenten voor het aanbieden van een standaardlijst Nederlanse namen komt in veel discussies hierover altijd weer terug

  • Er is, vooral onder niet-wetenschappers - waartoe ook veel beleidsmaker behoren(!!) - doorgaans veel weerzin tegen wetenschappelijke namen. Dit maakt, volgens velen (en ook naar onze eigen ervaringen) de communicatie over insecten en de acceptatie van het vertelde moeilijk of onmogelijk. Mensen, vooral ook jeugd (maar beslist niet alleen) haken af bij het gebruik van (uitsluitend) wetenschappelijke  namen. Natuurbehoud en -educatie is er dus bij gebaat om namen ter beschikking te hebben die blijven hangen of het verhaal beter doen accepteren.
  • Een groeiende groep mensen, jong en oud, houdt zich, om diverse redenen, maar niet in de laatste plaats door de toegenomen mogelijkheden voor natuurfotografie, steeds meer bezig met ook de kleinere, onopvallendere dieren. Onder hen is er een duidelijk waarneembare vraag naar Nederlandse namen, die blijbaar de natuurbeleving of het plezier aan het gefotografeerde toe doet nemen.
  • Sinds mensenheugenis worden Nederlandse namen (c.q. regionaal/dialect) uitgevonden door de gebruikers van de taal zodra er behoefte is om over bepaalde dieren te spreken. Meestal betreft het dan bijzonder opvallende, mooie of schadelijke/lastige dieren. Feit is, zodra men een reden heeft om met anderen over een beestje te praten komen binnen de kortste keren zelfverzonnen namen om de hoek kijken, als er geen voorgekauwde zijn: De door Theo al in 2002 aangehaalde "wildgroei", die snel juist tot verwarrend naamsgebruik leidt. Je kunt dat voor zijn door een goede lijst namen te publiceren in toonaangevende media (tegenwoordig vaak websites). Grote kans dat een dergelijke lijst gevolgd zal worden en je dus duidelijkheid, ook in de Nederlandse namen ervoor terug krijgt.
  • In enkele andere talen zijn namen in de eigen taal al veel langer gebruikelijk en blijkt ook dat deze goed worden geaccepteerd en gebruikt.
Argumenten tegen Nederlandse namen zijn er natuurlijk ook:

  • Ze zijn niet gereguleerd. Daardoor ontstaan er regionale verschillen, krijgt één beest zes namen of worden namen meervoudig voor diverse soorten gebruikt: verwarring
  • ... (gaarne meer aanvullen :) )
Het eerste argument (niet gereguleerd en dus verwarring) is juist precies wat je tegenwerkt of geheel wegneemt door wel een standaardlijst Nederlandse namen te publiceren. De facto reguleer je het dan. Natuurlijk mag nog steeds iedereen zelf wat verzinnen, en soms ook doen, maar als er verwarring ontstaat kun je altijd op de standaardlijst terugvallen en daarnaar verwijzen. De regels van het ICZN zijn ook alleen maar van kracht omdat we ze accepteren als een goede oplossing. Dat zal voor een breed gedragen lijst Nederlandse namen niet anders zijn. Praktisch gezien bereik je er dus de gewenste "regulatie" mee.

Terzijde: O.a. hier zijn nog wat jij-bakken te vinden qua wetenschappelijke namen, die dus ook niet altijd zaligmakend zijn (and there is more where that came from ;) )


Nogmaals: Aanvullingen, verbeteringen, herformuleringen, gedachte-uitwisseling etc etc van harte welkom!
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Frank van de Putte

#4
Ik weet in elk geval wel een aantal algemene, opvallende en herkenbare (tuin-)soorten die wat mij betreft een Nederlandse naam mogen krijgen;

- Rhopalus subrufus
- Closterotomus norwegicus
- Gonocerus acuteangulatus;  Smalle Randwants?
- Eysarcoris venustissimus;  Andoorwants? dat is in België blijkbaar een vrij gangbare naam..
- Himacerus apterus

Misschien aardig om mee te beginnen, sommige hebben wel een Engelse naam, maar die is niet altijd goed te vertalen in het NL, ik ga er alvast over nadenken.

groetjes,
Groetjes,

Frank van de Putte

GerardL

#5
En moet de naam gerelateerd zijn aan de Latijns/wetenschappelijke naam ?,
of moet de naam wijzen naar een unieke eigenschap / gewoonte / kleur / patroon /habitat van dit beestje ?


Vind het altijd vreemd, dat (Nederlandse) namen niks van een beestje zeggen. (Sommige wel weer)
1 voorbeeld:
P. rufipes, is roodpootwants, dit vind je in het latijns weer terug, dat is ok, maar daartegenover staat
dat er meerdere wantsen zijn met rode poten, dus eigenlijk een beetje ongelukkig gekozen.
Deze heeft ook een gele stip op het rugschild, en volgens mij is dit de enigste wants met zo`n gele
stip. Nu wil ik niet de hele naamgeving op de kop zetten, maar dit is voor mij veel makkelijker te
onthouden, en iedereen weet dan waar je het over hebt.
Als we dan een Nederlandse naam zoeken, dan een met "inhoud" !

Nu zullen er wel weer een hele hoop over mij heen vallen met andere opties, maar dit is mijn 5 cent!


Grtzzzz

Gerard

thijsdegraaf

#6
Ik heb erg mijn best gedaan Arp. Maar ik zie geen aanvullingen. Als ik iets kan doen hoor ik het wel. Ik heb helaas nog een weekje de tijd.

Citaat van: thijsdegraaf op augustus 13, 2014, 16:51:37 PM
Dus: Een apart topic families.
Naamgeving als bij de reuzen lijkt me gewenst als je duidelijkheid wilt scheppen.
Maak alleen gebruik van buitenlandse namen, of vertaling wetenschappelijke naam als dat goed uitkomt.
Als er lijsten zijn, is dat natuurlijk handig. Dan is de commissie niet helemaal voor niets geweest.
Ik zou niet te veel tegelijk doen. Bijvoorbeeld eerst schildwantsen. Je kunt dan beginnen met een apart topic "schildwantsen" (andere families laat je voorlopig zitten) .... Zeg maar de bekende soorten.

Arp

#7
@Frank: Mee eens dat algemene of dicht bij de mensen levende soorten meer aandacht moeten krijgen - een duidelijke, liefst makkelijk bekkende naam.
Wel denk ik dat het goed is er enigszins gestructureerd doorheen te gaan zodat we beter naar eenvormigheid binnen een familie/genus toe kunnen werken etc. Maar dat hoeft niemand ervan te weerhouden alvast naar leuke/goede/passende namen op zoek te gaan :)

@Gerard: Nee, integendeel - prima punten dus! Analogie met wetenschappelijke naam is een logisch punt om naar te kijken, maar had ik er nog niet bijstaan - habitat ook niet :duim:
Niks "moet". De puntenlijstjes zijn bedoeld als aanzet voor een lijstje "toetsingscriteria" wellicht in volgorde van belangrijkheid die we naast voorgestelde namen kunnen houden om te kijken of ze voldoen, of dat er "problemen" mee zijn. Soort geheugensteuntje bij het maken van keuzes: Waar willen we op letten.

@Thijs: Laat ik het zo zeggen - het is niet dat ik geen andere dingen te doen had toen dit langskwam  :rolleyes: Dus:

Een ieder die zich geroepen voelt wat uit de "To Do" lijst aan te pakken: Voel je vrij en ga je gang!!

Meld van te voren even hier welk punt jij voor je rekening neemt zodat er geen dubbel werk gedaan wordt :)

P.S. @Thijs: Ik heb even in jouw berichtje hierboven een paar opmerkingen van jou uit het andere topic geciteerd - dan hebben we ze erbij hier :)
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Arp

#8
#OudeCommissie

Ik ga dadelijk Berend een mailtje sturen om wat meer info over de oude commissie los te peuteren - lijkt me een goed startpunt :)

P.S. Ik gebruik dit berichtje even voor wat gerelateerde links naar documenten van andere "Nederlandse namen" initiatieven. Daar zitten ongetwijfeld goede aanwijzingen bij voor methodiek etc. ivm met wielen uitvinden enzo.

  • Muus & Zwier (eds.) et al. (2009) DE NEDERLANDSE NAMEN van de kleine vlinders (microlepidoptera) in Nederland en België  (PDF) Prima doorwrochte inleiding!!
  • Felix, R.; Muilwijk, J.; Dekoninck, W.; Desender, K. (2009) Nederlandse namen voor de loopkevers van België en Nederland - E.B. vol.70(4), pp.128-139 (PDF)
  • Boer, P.; Dekoninck, W.; Loon, A.J. van; Vankerkhoven, F. (2003) Lijst van mieren (Hymenoptera: Formicidae) van België en Nederland, hun Nederlandse namen en hun voorkomen - E.B. vol,63(3), pp.54-58. (PDF)
  • Jaap Winkelman (&Oscar Vorst?): Nederlandse namen goudhaantjes - een voorstel. (PDF)
  • Zeegers, Th., (2002) Nederlandse namen van zweefvliegen - Zweefvliegennieuwbrief, vol.6 (1), pp.14-16. (PDF)
  • Zeegers T & Heijerman Th 2008. De Nederlandse boktorren (Cerambycidae). Entomologische Tabellen 2: 1-120 (?)
  • ...
  • ...
  • ...
"De oude commissie" is (dus) terug te voeren op een intiiatief in de NEV van 2003, onder andere door Oscar Vorst. Dat is van "voor mijn tijd" - toen wist ik nog niet dat wantsen bestonden of dat ze wat anders waren dan kevers  ;D

Opvallend/geruststellend: De lijstjes criteria die in de verschillende publicaties genoemd worden komen heel aardig overeen met wat hierboven verzonnen is, maar we kunnen nog wel wat fine tuning doen. Toch een beetje "nieuwe" bestaande wielen uit de mouw geschud  :rolleyes:  ;D


Mogelijk nuttige literatuur - opzoeken (uit andere publicaties "gejat"!)

  • ArtDatabanken, B Gustafsson (red.) – 2006. Kommittén för svenska djurnamn beslutade listan – Småfjärilar. 6 december 2006. ArtDatabanken, SLU, Uppsala.
  • Bennet JA & Van Olivier G 1825. Verhandeling ter beantwoording der vrage: bij welke verlangd wordt: eene naauwkeurige naamlijst der visschen en insecten de natuurlijke en niet slechts van elders verdwaalde inwoners dezer landen zijn, of die niet wijd van onze stranden in zee wonen, met bijvoeging van derzelver verschillende namen, in verschillende Nederlandsche gewesten, en de geslachts- en soortskenmerken, zoo veel doenlijk volgens het Linneaansch stelsel, doch ook met aanhaling van latere stelsels zeer kort gesteld, en met aanwijzing van één of meer der beste afbeeldingen van elk dier. Natuurkundige Verhandelingen van de Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen te Haarlem 14 (  ;D )
  • Fluiter HJ de, Rossem, G van & HH Evenhuis – 1958. Nederlandse namen van geleedpotige dieren schadelijk voor de voornaamste land‐ en tuinbouwgewassen. NEN 3167. Nederlandse Planteziektenkundige Vereniging. Centraal Normalisatiebureau, Den Haag.
  • Frankenhuyzen A van – 1988 Schadelijke en nuttige insekten en mijten in fruitgewassen. N.F.O. & Plantenziektenkundige Dienst, Wageningen.
  • Houttuyn F 1766. Natuurlyke historie of uitvoerige beschryving der dieren, planten en mineraalen volgens het samenstel van den heer Linnaeus. Met naauwkeurige afbeeldingen. Eerste deels, tiende stuk. Vervolg der insekten. Erven F. Houttuyn
  • Meijden R van der, Röst L & K Koopman – 1997. NIBI ‐ richtlijnen voor de schrijfwijze van biologische namen. Bionieuws 7: 16.
  • Mourier H & O Winding – 1976. Elseviers gids van nuttige en schadelijke dieren. Elsevier, Amsterdam.
  • Oudemans, Jan Theodor 1900 De nederlandsche Insecten
  • Plantenziektenkundige Dienst en N.E.V. – 1987. Commissie voor de Nederlandse Namen van Geleedpotige Dieren van de Nederlandse Plantenziektekundige Dienst en de Nederlandse Entomologische Vereniging. Mededeling no. 857, Gewasbescherming 18, Wageningen 1987
  • Vorst O. 2004. Letterzetter of Weeskind? Verslag studiemiddag Nederlandse insectennamen op zaterdag 27 september 2003 te Wageningen. Entomologische Berichten 64: 27
  • S.V.O. – 1990. Nederlandse namen van de belangrijkste insekten en mijten in en om gebouwen, Stichting Vakopleiding Ongediertebestrijding, Wageningen
  • Toms AM, MH Dahl en WPN Vlasveld – 1978. Ziekten en beschadigingen in de Fruit‐ en moestuin. Moussault, Baarn.
  • ...
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Arp

#9
Naslag wantsen Nederland (NOG INCOMPLEET!)

  • EIS werkgroep wantsen
  • Nederlands Soortenregister
  • Aukema, B. (2011) Naamlijst Nederlandse Heteroptera (PDF)
  • Aukema, B.; Hermes, D.J. (2006) Verspreidingsatlas Nederlandse wantsen (Hemiptera: Heteroptera) Deel II: Cimicomorpha I (Tingidae, Microphysidae, Nabidae, Anthocoridae, Cimicidae & Reduviidae) EIS - Nederland, Leiden, 136 pp.
  • Aukema, B.; Cuppen, J.G.M.; Nieser, N.; Tempelman, D. (2002) Verspreidingsatlas Nederlandse wantsen (Hemiptera: Heteroptera). Deel I: Dipsocoromorpha, Nepomorpha, Gerromorpha & Leptopodomorpha. EIS - Nederland, Leiden.
  • Fokker, A.J.F. (1883-1900) Catalogus der in Nederland voorkomende Hemiptera. Eerste gedeelte Hemiptera Heteroptera, No.1-6. Tijdschrift voor Entomologie (vols: 26,27,28,29,34,42).
  • Plas, Fons van der; Schaik, Jaap van (2010) Boom- en Bodemwantsen. Utrecht: Jeugdbondsuitgeverij. ISBN:978-90-5107-044-6 info
  • Reclaire, A. (1932-53) Naamlijst der in Nederland en omliggend gebied waargenomen wantsen (Hemiptera - Heteroptera), met aantekeningen omtrent de voedel- of verblijfplant en de leefwijze. - Tijdschrift voor Entomologie (vols: 75,83,89 & 93) en E.B. vols 9(2x) & 11
  • Snellen van Vollenhoven, S.C. (1878) Hemiptera Heteroptera Neerlandica: i-xii. 'sGravenhage: Nijhof.
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Arp

#10
#DE-namen - een voorzetje ...

Onder ander Stichel gaf ook Duitse namen, maar helaas zijn die publicaties niet online te vinden. Gelukkig heeft Hoffmann daar weer het één en ander mee gedaan (wel online):

Hoffmann, Hans-Jürgen (2003) Deutsche Wanzennamen Vom Sinn und Unsinn von Trivialnamen - Heteropteron, vol.16, pp.29-32. (PDF)

Hoffmann, Hans-Jürgen (2011) Die Namen der Wanzen - lateinisch und deutsch, sowie deren Betonung. - Heteropteron, vol.34, pp.17-33. (PDF)

Duitse namen worden ook gebruikt in de overzichten op natur-in-nrw:
http://www.natur-in-nrw.de/HTML/Artenlisten/wanzen.html
http://www.natur-in-nrw.de/IMG/Tiere/Insekten/Wanzen/W-Uebersicht/wanzen-fotos.html
http://www.natur-in-nrw.de/HTML/Artenuebersichten/wanzen-uebersicht.html

Aanvullingen welkom!


Stichel, W. (1925-38) Illustrierte Bestimmungstabellen der deutschen Wanzen.
Stichel, W. (1955-62) Illustrierte Bestimmungstabellen der Wanzen. II. Europa.
Wachmann, E. (1989) Wanzen beobachten - kennenlernen

notes: Wachmann's Wanzenbuch? (niet de WMD)
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Douwe van der Ploeg

    Citaat van: Arp op augustus 13, 2014, 17:55:36 PM
    • "#Eenduidigheid" kijken of verwarring voor de hand ligt bij namen op basis van:

      • Waardplant
      • Kleur (kleurvariatie! andere soorten)
      • Vorm (in het oog springende morfologie)
      • Afmeting (grote, kleine etc - lastig want relatief)
      • Gedrag (stinken, broedzorg, vallen, vliegen ..)
      • Habitat (veen, bos, stad, kas ...)
      • ...
    • "#..."

    Niet dat ik iets van wantsen weet of er wat mee doet, maar toch maar wat tips:
    - Zorg ook zeker dat soortnamen en familie/groepsnamen niet hetzelfde zijn. Dus niet het hebben over bijvoorbeeld kraaien en de Kraai, maar over kraaien en de Zwarte Kraai.
    - Bedenk eerst namen voor families en groepen, voor je de soortnamen gaat doen. Op die manier kan je die als achtervoegsel gebruiken.
    - Gebruik liever zo weinig mogelijk daadwerkelijke locaties in je soortnaam. Mocht later blijken dat een soort eigenlijk veel meer ergens anders voorkomt, of in het gebied waar je m naar vernoemt juist uitsterft, snappen mensen het niet meer. Zie nu bijv. Kempense Heidelibel die veelvuldig in de Weerribben blijkt rond te vliegen.
    - Gebruik zoveel mogelijk de naam van de soortgroep ook in de naam, zodat iemand die de naam voor de eerste keer hoort gelijk snapt dat het een wants is. (Ik kijk nu even door de hierboven gelinkte keverlijst, en dingen als "langkielbreedborst" of "bronzen glimmer" vind ik nu al vermoeiend.).
    - Als je kenmerken in namen gebruikt, zorg dat het de enige soort is met dat daadwerkelijke kenmerk.
    Douwe van der Ploeg

    harry60

    Ik heb het ook gelezen over de berkenwants in het nieuws.
    Inderdaad een beetje verwarrend.

    Ik zou zeggen kort door de bocht.

    Berkenwants - Elasmucha grisea
    Berkenschildwants - Elasmostethus interstinctus
    Kleine berkenwants - Kleidocerys resedae

    M.Vr.Gr. Harry de Koning

    thijsdegraaf

    #13
    Hallo allemaal,
    Een aanvulling.
    De voordelen van Nederlandse namen onderschrijf ik natuurlijk.
    Probleem is wanneer verliest het naamgeven zijn nut.
    Het is misschien een open deur, maar ik zet ze toch eens op papier. Als een aantal van deze punten bij een dierensoort van toepassing is, moet je je afvragen of het nodig is.
    Een verborgen leven – heel klein –  niet opvallend van vorm, kleur – geen grote aantallen – veel soorten, die bijna niet met behulp van foto's uit elkaar te houden zijn – ze zijn niet in het verband te brengen met een plantensoort, een gebied, een grondsoort. 

    Voorbeelden wantsen: Bloemenwantsen -Anthocoridae, maar ook sommige bodemwantsensoorten - Lygaeidae en sommige blindwantssoorten - Miridae. Bijvoorbeeld het genus Psallus. Als ik naar de genoemde punten kijk: Klein, ze lijken zeer veel op elkaar, vaak op dezelfde planten (vooral eik) Het is een uitdaging om toch een fatsoenlijke naam te bedenken, maar het lijkt me niet echt nodig

    Wetenschappelijke namen:
    Ondanks internet en Latijns woordenboek vond ik het vaak moeilijk of onmogelijk om achter de betekenis van de wetenschappelijke naam te komen. 
    Ik zet hieronder enkele linken naar online woordenboeken, waar je wat aan hebt als je ook eens wilt puzzelen.
    Alle wetenschappelijke namen uitgelegd van waterkevers:  http://www2.emg.umu.se/projects/biginst/andersn/SN_Supplement_1.pdf   
    Nog meer wetenschappelijke namen in http://www.macroevolution.net/biology-dictionary-cace.html#chiragra   
    Grieks en latijns woordenboek voor Biologie: http://courses.washington.edu/chordate/453labs/Greek-Latin-Roots-Biology.pdf
    en nog een http://www.angelfire.com/de/nestsite/modbiogreek.html
    Voor planten: http://www.calflora.net/botanicalnames/index2.html


    Nog een gevonden. Grieks, Latijn: http://www.wyzant.com/resources/lessons/english/etymology/refs/refs-ja-my
    en http://mseffie.com/assignments/roots/Dictionary%20of%20Word%20Roots%20&%20Combining%20Forms.pdf
    Planten: http://alumnus.caltech.edu/~hollin/botany/latin/dictionary.html

    jck

    Dag allemaal,

    Ik denk dat we misschien te veel van de namen eisen. Als je aan de belangrijkste doelgroep denkt (zie reactie 3), dan moet de naam niet al te lang of ingwikkeld zijn - je moet het voor de volgende keer kunnen onthouden en hopelijk gaan mensen zich meer interesseren in de wantsen en dan ontkom je niet aan het gebruik van de wetenschappelijke namen. Hoewel de naamgeving bij andere soortgroepen geen uitgesproken bende is, zijn er talloze voorbeelden van namen die niet uniek zijn of niets over de soort of groep of leefwijze zeggen. Een dekselbekertje zou ik eerder in een keukenkast verwachten, om maar eentje te noemen. Hoe Britten ooit met nachtvlinders beginnen mag je zelf invullen - de Setaceous Hebrew Character is een mooi beestje maar ik vind hun ( nou ja, eigenlijk moet ik onze zeggen) namen ontzettend onduidelijk. Kortom, binnen het streven om Nederlandse namen te vinden, pleit ik voor enige flexibiliteit. Is het zo'n groot problem als -wants niet in de naam verschijnt? Het lijkt mij makkelijker om eerst een lijst met namen te maken waar een beetje beleid aan vastzit dan eerst een lijst regels waaraan alles moet voldoen.

    James



    GerardL

    Helemaal mee eens James.
    Maar een paar dingen zullen er in betrokken moeten worden:
    Moeten we de familienamen consequent toepassen: bijv. Alle Pentatomidae schildwants noemen?
    Alle Miridae blindwants noemen?
    Coridae randwants?
    Enzovoort enzovoort

    Als er hier duidelijkheid over is, valt alles veel makkelijker op zijn plaats, en kan de discussie
    over de "voor" naam beginnen, en dat gaat zeker leuke discussies opleveren.

    Ook kun je dan voor de rest, de discussie met de groep aan gaan.
    En dan kan er gepraat worden of wel of niet, de naam uit het Latijn of een gewone naam
    moet worden, zo niet kan dat overgenomen worden, of erbij gezet als pseudoniem.
    Maar ik lees al hele leuk bijdrages, dus denk ik wel dat dat gaat lukken! En kan er met meerdere
    mensen de schouders onder gezet worden. Maar er moeten afspraken gemaakt worden, wat wel
    en wat niet gebruikt gaat worden, zolang er onzekerheid is waaraan een naam of familienaam
    aan moet voldoen, zal er ook minder animo zijn om een steentje bij te dragen.


    Grtzzzz

    Gerard









    thijsdegraaf

    #16
    Bij kleine families zou ik wel zoveel mogelijk één naam aanhouden. Veel duidelijker.  Eigenlijk als je kijkt naar de families, waarvoor op dit moment een Nederlandse naam is bedacht, ligt het probleem bij twee families. Namelijk de bodemwantsen en de blindwantsen. Daar moet je voor wantsen in sommige genussen of tribes een aparte naam bedenken.
    Omdat het onmogelijk is verschillende, korte, toepasselijke namen voor zeg maar ruim 200 blindwantsen en 100 bodemwantsen te bedenken. .........................blindwants. .............bodemwants. Hier hoef je niet over te discussieren, want dit is gewoon onmogelijk!!! Blindwants, bodemwants kan dus in de naam zitten, maar hoeft niet. Je kan ook gebruik maken van korte wetenschappelijke namen. (niet te veel) Drymus vind ik bijvoorbeeld een heel bruikbare korte naam.

    Ik ben het helemaal eens, dat het fijn zou zijn als meer mensen meedenken. Je zult je dan wel in de wantsensoort moeten verdiepen. Ik merkte bij James en Douwe, dat het een voordeel is als je al wat van Latijn afweet. Wat mij betreft hoeven dat geen biologen zijn, maar uiteindelijk zou het wel heel plezierig en nuttig zijn als een wantsenbioloog ons gezwoeg zou bestuderen.


    thijsdegraaf

    #18
    Ik vind het toch wel erg stil blijven. Misschien ben ik te ongeduldig hoor. Maar ik ben bang, dat het misschien verzandt in goede bedoelingen, zoals bij de vorige commissie. Ik heb net bij de spinnen gekeken. Ook daar heeft alles een naam. Ik vind het zo zonde. Vooral voor de wat opvallende wantsen en daar zijn er toch veel van.
    Ik heb in het weekend de lijsten nog een keer duidelijker neergezet. Bij de familie bodemwantsen en blindwantsen moet nog heel veel gebeuren, voordat het goed is. Alle opmerkingen, ideeën, kritieken zijn er in verwerkt. De laatste tijd krijg ik er niet veel. Hopelijk is het, omdat men redelijk tevreden is, zoals het er uitziet.
       
    Ik zit met de volgende vragen:
    1.   Wachten we tot alle families klaar zijn of voegen we de namen van wantsen toe op Waarneming van de families waar we tevreden over zijn.
    2.   Wie bepaalt of het af is. Als er geen opmerkingen, kritieken meer over een familie komen, kun je dan zeggen, dat ze goedgekeurd zijn?
    3.   Is er toestemming om namen te wijzigen, toe te voegen op Waarneming?
    4.   Weten onze Vlaamse buren al iets van onze lijsten?  Zou wel moeten.
    5.   Zijn er ook biologen, die eens een kritische blik zouden willen werpen op het namengedoe?
    6.   Wat doen we met de blindwantsen en bodemwantsen?  Alle wantsjes een naam geven of toch maar een keuze maken?
    7.   Ik heb niet alle families gedaan. Zelf vind ik het mooi om het in ieder geval voorlopig bij deze families te laten. Maar wat vinden anderen daarvan?

    Th.Heijerman

    ttt
    #19
    Tja, ik kan het toch niet laten om even, en eenmalig, te reageren.

    Dingen, ook soorten, hebben namen omdat we er dan over kunnen communiceren s.l. We kunnen bijvoorbeeld in een register van een boek opzoeken op welke pagina een soort behandeld wordt, of we kunnen de soortsnaam googelen, en als we geluk hebben vinden we informatie die mogelijk betrouwbaar is. Bovendien kunnen we met elkaar communiceren en weten dan dat we het over hetzelfde hebben.

    De vraag is dus of we veel informatie vinden als we de naam berkensmalsnuit gebruiken. Er is geen  boek waar die naam in voorkomt en als je googelt krijg je geen enkel  resultaat.  Ook als je berenkensmalsnuit als trefwoord gebruikt in Zoological Record of Biological Abstracts, dan vind je nul referenties.  Als je Kleidocerys resedae googelt, krijg je ongeveer 21.000 resultaten (in 0,27 seconden). En je vindt niet alleen Nederlandstalige bronnen maar ook informatie op allerlei websites in andere landen.

    En als je op het forum zou vragen of het beest op je foto een berkensmalsnuit is, wie zou er dan reageren? Stel dat een admin de moeite zou willen nemen, dan moettie eerst jullie lijst raadplegen om te zien wat er met die naam bedoeld wordt. Ik ben bang dat dit niet zal gebeuren...

    Wetenschappelijke namen zijn handig bij het zoeken naar informatie over soorten in de Nederlandse en buitenlandse literatuur en andere bronnen en maken het mogelijk om met elkaar over een bepaalde soort te communiceren. Nederlandse namen bemoeilijken dit  alleen maar.

    Theodoor




    thijsdegraaf

    #20
     Hoi Theodoor,
    Ook eenmalig, omdat de discussie eigenlijk hier gevoerd zou moeten worden.
    Leuk, dat je reageert. De discussie hebben we wel vaker op internet gevoerd. Ik neem aan, dat je de argumenten, die Arp heeft opgeschreven, hebt gelezen. Dus het heeft niet veel zin om ze weer op te schrijven. Tot voor kort was Leptoglossus occidentalis niet bekend in Nederland. Iemand is met bladpootwants begonnen, wat eigenlijk meer een familienaam is, maar tik nu maar eens bladpoootwants in op internet bij afbeeldingen.  Zoals ik geschreven heb, hebben wij dit jaar ongelooflijk veel Kleidocerys resedae in de tuin. Mijn vrouw heeft het altijd over die berkenwantsen en nooit over dat er zoveel Kleidocerys resedae in de tuin (en in huis) zitten. Berkensmalsnuitjes zal ook wel lukken. (Terwijl ik haar niet kan volgen als ze het over medicijnen heeft, zo heeft ieder zijn vaktaal)
    Je moet de Nederlandse namen niet als vervanging voor de Wetenschappelijke namen zien. Voor echt geïnteresseerden zullen die het allerbelangrijkst blijven. Maar wil je een grotere groep bereiken, dan zul je ze ook Nederlandse namen moeten geven. Ik heb al vaak genoeg geschreven, dat ik het voor de zeer kleine, zeldzame, makkelijk met elkaar verwarrende soorten wat minder belangrijk vind. (Bij bijvoorbeeld veel kortschilden zelfs niet te doen en onnodig) Aan de andere kant.. als ik kijk wat er nu allemaal op bijvoorbeeld Flickr geplaatst wordt aan Macrofoto's, komen ook die meer in de belangstelling.
    Je kunt zeggen, dat het op een natuurlijke manier moet gebeuren. Maar nu kom ik weer bij de argumenten van Arp. Maar zeg eens eerlijk heb jij het thuis niet over de madeliefjes in het grasveld i.p.v. de Bellis perennis in het Gramineae veld. Ik ken wel iemand, die ook dat niets vond.
    Als ik nu op Waarneming kijk, dan hebben bijvoorbeeld alle spinnen, libellen, zweefvliegen, boorvliegen, roofvliegen, wolzwevers, blaaskopvliegen, vlinders, nachtvlinders, boktorren (je boekje ligt voor mijn neus), lieveheersbeestjes een naam. En die zijn echt niet spontaan door de bevolking bedacht. 
    Wat dat betreft zijn wantsen een achtergebleven gebied. Wat betreft de paar (heel weinig!) Nederlandse namen, die er zijn, is het een rommeltje. Wantsen zijn in vergelijking met andere insecten veel minder bekend in Nederland. Veel mensen hebben geen flauw idee wat het zijn. 
    Ik denk, dat je je als bioloog ook moet afvragen wat je wilt. Alleen onderzoek, meer van de soorten te weten komen en informatie geven aan belangstellenden of ze ook onder de belangstelling brengen van andere mensen.
    Misschien heb je gelijk, dat als deze namen nergens anders terug te vinden zijn, veel niet bekend zullen worden. Als ze niet op Waarneming geplaatst zullen worden, als ze niet in boekjes genoemd zullen worden, wat met bijvoorbeeld de boktorren, zweefvliegen wel is gebeurd.
    Ik vind het jammer, dat er tot nu toe geen biologen zijn, die helpen, wat bij andere insectensoorten wel het geval is.
    Nogmaals... niemand ziet het als vervanging van wetenschappelijke namen. Maar je hebt nu eenmaal ook een spreektaal (madeliefje).

    Arp

    Ik heb de twee berichtjes hierboven even uit dit topic overgeheveld hierheen.


    Voor 1758 kon je met de wetenschappelijke namen ook niks vinden in de naslagwerken van die tijd ;) Ik wil maar zeggen: Je moet ergens een begin kunnen maken. Vermoedelijk hadden ze in die tijd wel namen voor dieren die onder de aandacht van mensen kwamen ("Suikergast" voor Lepisma saccharina misschien? Die klinkt altijd lekker ouderwets vind ik :) ), maar dat waren dus niet de wetenschappelijke. En ja, Theodoor heeft helemaal gelijk dat namen dienen om communicatie over het onderwerp mogelijk te maken en dingen op te kunnen zoeken. Dat gold destijds, zonder wetenschappelijke namen al en nu nog steeds.

    Het gaat er een beetje om wat voor soort communicatie je voor ogen hebt. En er zijn grote groepen Nederlanders die bij de wetenschappelijke namen meteen afhaken (weet ik uit ervaring). Ik zou zelfs durven beweren (toegegeven, zonder onderzoek), dat die groep groter is dan de groep van de wetenschappers die volledig afhaken bij de Nederlandse namen (in harde aantallen, niet procentjes). Met al die nederlandstaligen kun je dus niet over een bepaald beestje communiceren op een manier die ze aanpreekt en het ontbreken van een set voorgekookte Nederlandse namen zorgde laatst met de nieuwsberichten rondom Kleidocerys resedae weer pijnlijk duidelijk voor allerlei verwarring. Mensen verzinnen als ze het over zo'n beest willen hebben linksom of rechtsom tochwel eigen namen ervoor - soms leuke - maar gebruiken zelden of nooit de wetenschappelijke. Maar als iedereen zijn eigen namen verzint gaat het ook weer mis in de communicstie, waar het tenslotte om gaat. Duszzz...

    Qua niet terug kunnen vinden: Publiceer dergelijke naamlijsten. Pas ze toe op waarneming en voeg ze toe op wikipedia. Iedereen die er vervolgens naar googlet heeft meteen twee bronnen voor die naam (ook nog eens bovenaan bij de zoekresultaten, mocht google meer geschikt vinden) met de wetenschappelijke naam zelfs in de zoekresultaten al zichtbaar (en kan daarmee desgewenst verder zoeken). Kijk een naar het zeer recent ingevoerde Stadsreus.

    Dus dat argument is binnen een jaar ofzo van tafel.



    Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

    thijsdegraaf

    #22
    Ah nu staat het op de juiste plaats Arp.
    Ook wetenschappers kunnen gebruik maken van die Nederlandse namen. Enkele weken geleden stond er in de Volkskrant, dat het met de klimaatverandering in Nederland niet zo snel zou gaan en dat de dieren uit het zuiden beter even konden wachten voor ze ons landje zouden binnentrekken. Daar werd vanuit Wageningen op gereageerd met de mededeling, dat er al heel wat zuidelijke insecten in ons land zijn ingeburgerd. Het viel me op dat ze bij alle voorbeelden alleen de Nederlandse naam opnoemden. (o.a. de Zuidelijke boomsprinkhaan en niet de Meconema meridionale. ) Zij begrepen, dat je daarmee de doelgoep niet zou bereiken. Dus ook voor een wetenschapper kan het nuttig zijn.
    Dat afhaken heb ik heel vaak ervaren. Ook als onderwijzer heb ik gemerkt, dat het op die manier veel makkelijker is om mensen bij een onderwerp te betrekken. Een reden, waarom ik m'n best doe om een steentje bij te dragen.


    Henk Soepenberg

    Citaat van: Arp op december 04, 2014, 12:54:20 PM
    Qua niet terug kunnen vinden: Publiceer dergelijke naamlijsten. Pas ze toe op waarneming en voeg ze toe op wikipedia.

    ja, die Nederlandse boktorrennamen van Theodoor  ;)  kunnen die niet worden overgenomen door Waarneming?
    Vriendelijke groeten,
    Henk

    Menko Vlaardingerbroek


    CiteerP. rufipes, is roodpootwants, dit vind je in het latijns weer terug, dat is ok, maar daartegenover staat dat er meerdere wantsen zijn met rode poten, dus eigenlijk een beetje ongelukkig gekozen.
    Dit argument ben ik al een paar keer tegengekomen in dergelijke discussies, maar het overtuigt mij niet. Kijk eens naar de vogels, die al sinds jaar en dag Nederlandse namen hebben. Zanglijster is volgens dit criterium een slechte naam, want alle lijsters zingen, maar iedereen weet welke vogelsoort er met 'zanglijster' bedoeld wordt. Zilvermeeuw idem: andere meeuwen hebben ook een zilverkleurige rug. Andere namen deugen om andere redenen weer niet (scholekster, torenvalk). En toch mogen ze blijven, want ze zijn ingeburgerd, en dat weegt terecht het zwaarst. En dus is het m.i. verstandig roodpootwants en zuringwants ook te handhaven. Ze behoren tot dat handjevol wantsennamen dat ingeburgerd is.
    Vriendelijke groet,
    Menko Vlaardingerbroek

    thijsdegraaf

    #26
    Zoals ze er nu staan is er alleen "rand" aan de bestaande naam "zuringwants" toegevoegd en staat er nog steeds Roodpootschildwants in het lijstje (hoewel hij ook boswants wordt genoemd). Roodpootwants staat al een hele tijd als roodpootschildwants op Waarneming. Ik heb op google de drie namen ingetikt. Dan zie je dat ze op dit moment alle drie worden gebruikt.
    Ze zijn dus tot nu toe niet echt veranderd. Het is inderdaad een punt dat telt. Het is steeds afwegen wat je belangrijker vindt.
    Zelf had ik er veel moeite mee dat de voorkeur werd gegeven aan Snorzweefvlieg i.p.v. Pyjamavlieg. Toch merk ik, dat ik nu meestal snorzweefvlieg gebruik.

    Douwe van der Ploeg

    Douwe van der Ploeg

    thijsdegraaf

    #28
    4 maanden na de start.   
    Alle families, waar we aan begonnen zijn, zijn nu wat mij betreft klaar. (Het topic blindwantsen en het topic Coreidae, Rhopalidae. Lygaeidae, Nabidae, Reduviidae enz staan nog niet bij de linken bovenaan deze pagina)
    Van de familie Acanthosomatidae zijn wat mogelijkheden, die Arp heeft genoemd, opengelaten. Misschien kun je zelf een keuze maken Arp?
    Dat geldt ook voor het groepje Nezara viridula, Palomena prasina, Palomena virdissima en voor Picromerus bidens.
    Bij blindwantsen is er nog een vraagteken bij de Plagiognathus. (Is scheefkaak een juiste vertaling van de wetenschappelijke naam, want aan de wantsjes is het niet te zien) en bij Parapsallus vitellinus syn. Plagiognathus vitellinus - Naaldboomblindwants/scheefkaak

    thijsdegraaf