Franse Veenmollen - Een overzichtje met erratum voor Articulata Beiheft 14

Gestart door Arp, februari 06, 2014, 13:27:42 PM

Vorige topic - Volgende topic

Arp

Hallo saampies,

Al een hele tijd heb ik wat "rommel" slingeren om eens een overzichtje te maken van de (Zuid-)Franse Gryllotalpa-soorten, maar het is alweer een jaar ofzo blijven liggen. Ik plemp het nu toch maar even "half af" hier neer zodat het in basis in elk geval beschikbaar is en misschien kom ik er dan ook eerder toe het verder uit te bouwen.

Zoals jullie wel zullen weten, ben ik beslist geen Orthoptera-kenner (integendeel), maar Veenmollen zijn toffe beesten die je niet vaak ziet en nadat ik er op Java en in Frankrijk een paar was tegengekomen heb ik toch geprobeerd om ze op naam te brengen en dus het één en ander gelezen. Daartoe had ik zelfs het Articulata Beiheft 14 ("The Orthoptera fauna of the Pyrenean region") een keer opgevraagd. Daarbij bleek dat er precies in de figuren voor de vleugels van Veenmollen een hinderlijke fout zit. Ik had de auteurs daarom gevraagd of het goed is dat ik de fout hier meld en een gecorrigeerde pagina beschikbaar stel voor andere bezitters van het boekje. Dat was prima. Maar die toestemming ligt dus ook al weer een jaar in m'n "to do" lade stof te verzamelen :rolleyes: Bij deze dan eindelijk:


©Poniatowski et al.2010
Erroneous pages 42/43

©Poniatowski et al.2010
Corrected pages 42/43
Poniatowski et al.2010, pp.42/43
Hier links de pagina's 42/43 uit deze publicatie:
Poniatowski, D.; Defaut, B.; Llucià-Pomares, D.; Fartmann, T. (2010) The Orthoptera fauna of the Pyrenean region - a field guide. - Articulata, Beihefte, vol.14, 143pp. (Link)
Links is aangegeven hoe de afbeeldingen verwisseld zijn. De begeleidende tekst was juist, maar de tekeningen verwisseld.
Rechts een gecorrigeerde versie van de pagina die je op A4-formaat uit kunt printen om in het boekje te leggen.
N.B.: This material is fully ©copyrighted! Many thanks to the authors for permissions to present a corrected page here!

 

Gryllotalpa-info Frankrijk

Een goede honderd jaar geleden werd aangenomen dat er in West-Europa één soort Veenmol aanwezig was - de door Linnaeus al in 1758 beschreven Gryllotalpa gryllotalpa. Andere soorten zouden er pas zijn ten zuiden van de Middellandse Zee (o.a. Gryllotalpa africana) en in Oost-Europa (Gryllotalpa unispina uit Roemenië, Rusland etc).

Begin twintigste eeuw kwam men erachter dat er verschillende lijnen moeten zijn, die zich onderscheiden door andere aantallen chromosomen. Er wordt algemeen aangenomen dat deze niet onderling kunnen voortplanten, maar het wilde ook niet erg lukken om goede morfologische verschillen voor deze "soorten" te vinden. Pas in 1958 splitste Ortiz een duidelijk onderscheidbare soort af: Gryllotalpa septemdecimchromosomica. Deze verschilt behalve in aantal haploïde chromosomen (17 ipv 12), ook in de lengte en adering van de vleugels en in de karakteristiek van de zang.

In 1970 beschreef Bennet-Clark vervolgens nog een derde West-Europese soort: Gryllotalpa vineae, die zich vooral onderscheidt door een andere zang, maar ook groter is en iets anders gekleurd dan G. gryllotalpa en een voorkeur heeft voor wat drogere biotopen.

Momenteel zijn er totaal een stuk of 12 soorten uit Europa (excl. Canarische Eilanden) beschreven, veel daarvan uit Italië door Bacetti (1991, 1992) en Baccetti & Capra (1979), hetgeen doet vermoeden dat wanneer andere gebieden in Zuid-Europa evenveel aandacht zouden krijgen, dat er dan nog een hoop nieuwe soorten zouden kunnen/moeten worden afgesplitst(?) Mogelijk zitten er ook tussen de Gryllotalpa gryllotalpa in Frankrijk nog nieuwe soorten verscholen(?!?)

Overigens is er strikt genomen ook nog enige discussie mogelijk over welke soort de originele naam mag dragen omdat het niet helemaal duidelijk is welke Linnaeus in 1758 voor zich had.

Huidige Europese soorten (Franse soorten zwart, in NL alléén G.gryllotalpa):

  • Gryllotalpa cossyrensis Baccetti & Capra, 1979
  • Gryllotalpa gryllotalpa (Linnaeus, 1758)
  • Gryllotalpa krimbasi Baccetti, 1992
  • Gryllotalpa octodecim Baccetti & Capra, 1979
  • Gryllotalpa quindecim Baccetti & Capra, 1979
  • Gryllotalpa sedecim Baccetti & Capra, 1979
  • Gryllotalpa septemdecimchromosomica Ortiz, 1958
  • Gryllotalpa stepposa Zhantiev, 1991
  • Gryllotalpa unispina Saussure, 1874
  • Gryllotalpa viginti Baccetti & Capra, 1979
  • Gryllotalpa vigintiunum Baccetti, 1991
  • Gryllotalpa vineae Bennet-Clark, 1970

 

Franse soorten herkennen

De drie momenteel erkende soorten die in Frankrijk voorkomen, kunnen met onderstaande info enigszins gedetermineerd worden. Dit is gebaseerd op de hierboven al gepresenteerde sleutel op pag.42/43 in Poniatowski et al. (2010), met wat extra info uit andere publicaties.

Mannetjes en vrouwtjes van de Europeese soorten zijn gemakkelijk te onderscheiden aan de vleugeladering vanwege de grote open harp in de adering van de mannetjes (zie deze plaat)

Let op: De daadwerkelijke verspreiding van de soorten is goeddeels onbekend, de kaartjes geven slechts de uit diverse publicaties en openbare bronnen bekende vindplaatsen/regio's weer.


ØArp
Rep. G.17-chrom.

©Poniatowski et al.2010
G.17-chrom. wings

Jos Simons
Gryll. 17-chromosomica
Gryllotalpa 17-chromosomica Ortiz, 1958
  • Voorvleugels relatief kort 11,3-14,5mm; Achtervleugels korter dan achterlijf (reiken tot circa 3/4).
  • Vrouwtjes: Van de drie grote cellen naast de "harp" (a,b&c) is de derde ("c") erg lang (1,4-1,7x "a")
  • Mannetjes: Van de twee grote cellen naast de harp is cel-1 duidelijk groter/langer dan cel-2 (1,2-1,6x)

ØArp
Gr.gryll. 8rvlgl lang

Ø George Chernilevsky/Arp
Gryllotalpa wing cells 
Voor beide volgende geldt (anders dan 17-chrom.):
  • Voorvleugels normaal; Achtervleugels reiken voorbij achterlijfspunt.
  • Vrouwtjes: Van de drie grote cellen naast de "harp" (a,b&c) is de derde ("c") weinig langer dan de eerste (1,1-1,3x "a").
  • Mannetjes: De twee grote cellen (1&2) naast de harp zijn grofweg even groot.

ØArp
Rep. G.gryllotalpa

ØArp
Gr.gryll. vrvlgl 13-18mm

©Ingrid Altmann
Gryll. gryllotalpa
Gryllotalpa gryllotalpa (Linnaeus, 1758)
  • Minder groot dan G.vineae : Voorvleugels 13,8-18mm; Achtervleugels 25-35mm.
  • Donkerder gekleurd dan G.v. - halsschild donkerbruin
  • Mannetjes: Stridulatiekam met 70-90 tandjes.
  • Heeft een voorkeur voor vochtigere biotopen

ØArp
Rep. G.vineae

Foto: Fam. Dorrestijn
Gr.vineae vrvlgl 18-21mm

Foto: Fam. Dorrestijn
Gryllotalpa vineae
Gryllotalpa vineae Bennet-Clark, 1970
  • Groter dan G.gryllotalpa : Voorvleugels 18,5-21mm; Achtervleugels 35-45mm.
  • Lichter gekleurd dan G.g. - halsschild oranjebruin
  • Mannetjes: Stridulatiekam met 42-50 tandjes.
  • Heeft een voorkeur voor drogere biotopen

 

Literatuur (chronologisch) ... nog uitwerken ...

Chopard, L. (1952) Orthoptéroïdes - Faune de France, Vol.56, 359pp. Paris: Lechevallier. pdf (16MiB!)

Bennet-Clark, H.C. (1970a) A new French mole cricket, differing in song and morphology from Gryllotalpa gryllotalpa L. (Orthoptera: Gryllotalpidae) - Proceeedings of the Royal entomological Society of London (Series B), Vol.39(9-10), pp.125-132. abstract, preview

Bennet-Clark, H.C. (1970b) The Mechanism and Efficiency of Sound Production in Mole Crickets - Journal of Experimental Biology, Vol.52, pp.619-652. online

Bellmann, H.; Luquet, G-C. (1995) Guide des Sauterelles, Grillons et Criquets d'Europe occidentale. (303pp) Delachaux et Niestlé.

Llucià-Pomares, David (2002) Revisión de los ortópteros (Insecta: Orthoptera) de Cataluña (España). - Monografias S.E.A., Vol.7, 226pp. Zaragoza: Sociedad Entomológica Aragonesa. (info - zie ook Erratum in Bol.S.E.A. 33(2003):94).

Poniatowski, D.; Defaut, B.; Llucià-Pomares, D.; Fartmann, T. (2010) The Orthoptera fauna of the Pyrenean region - a field guide. - Articulata, Beihefte, vol.14, 143pp. (Link)

Defaut, Bernard (2001++) La détermination des Orthoptères de France. Uitgave van auteur, bijgewerkte sleutel maar zonder illustratie, 85pp. Te verkrijgen bij auteur: bdefaut@club-internet.fr)

Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

John Bouwmans

Je bent ook een duizendpoot Arp  ;D ;D . Maar weer goed bezig natuurlijk  :duim: :duim:
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

Gerrian

Duizendpoten, heb je daar eigenlijk al een overzicht van gemaakt, Arp?


Maar zonder gekheid, alle lof voor alle informatie die je bij elkaar sprokkelt en overzichtelijk maakt. Ik denk dat veel mensen er wat aan hebben, ik in ieder geval wel. Al staan veenmollen nog steeds op mijn verlanglijstje, terwijl ik toch al heel wat Orthoptera gezien heb. Deze zomer maar eens een kijkje nemen in Frankrijk.

Arp

Dank, dank :)

Deze wordt hopelijk/misschien morgen nog uitgbreid met een foto per soort meer, en wat links naar vergelijkingsmateriaal  :blink:

Een jaar of 5 geleden begonnen aan een overzicht van de Geophilomorpha - dat telt in NL als "duizend"poot geloof ik, Nederlanders overdrijven het een beetje meer dan anderstaligen  :P Anyway, dingen blijven nog wel eens "even" in een aanloopfase slechts deels af liggen  :-X

Niet echt een overzicht, en ook niet echt mijn werk, maar hier vind je de Scolopendramorpha bij elkaar ;)

Dus qua duizendpoot moet ik nog even oefenen  ;)  ;D Jullie zullen beiden in andere diergroepen (en alle planten) veel beter thuis zijn dan ik, want ik doe heel veel groepen helemaal niet - het wordt al snel allemaal wat teveel  :-\
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

nick w


Arp

Hallo Nick,

Voor Italië geeft Fauna Europae momenteel 6 soorten, waarvan 4 stuks "nieuwe" cryptische soorten zijn die door Baccetti & Capra in 1979 werden beschreven. Zoals hierboven al ergens aangehaald:
CiteerMomenteel zijn er totaal een stuk of 12 soorten uit Europa (excl. Canarische Eilanden) beschreven, veel daarvan uit Italië door Bacetti (1991, 1992) en Baccetti & Capra (1979), hetgeen doet vermoeden dat wanneer andere gebieden in Zuid-Europa evenveel aandacht zouden krijgen, dat er dan nog een hoop nieuwe soorten zouden kunnen/moeten worden afgesplitst(?)

Dit betekent dat ik de Italiaanse soorten waarschijnlijk niet eens uit elkaar zou kunnen houden op basis van "perfecte" foto's  :-X

Maar het is wel een Gryllotalpa  ;D

En wellicht betekent het ook dat er ondere de Franse soorten ook meer verborgen zit, maar zolang daar niets voor is onderzocht/gepubliceerd is bovenstaande nog geldig/bruikbaar voor de huidige stand van de wetenschap.
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)


jaapbouwman

Hoi Nick

Volgens de fauna Italia, zelf 8 waarvan een groot deel uitsluitend te onderscheiden is aan de hand van het aantal chromosomen (niet te doen dus). Ze hebben dan ook deels bizarre namen zoals G. septemdecimchromosomia (wie komt er nou met zo'n naam). Die van jou blijft dus een Gryllotalpa spec.

groet!

nick w