Er wordt niks zomaar overgedragen. Waarneming.nl, en de waarnemingen daarin, gevalideerd of niet, blijven in dit alles onveranderd waar en wat ze zijn.
We hebben het hier over KOPIE-waarnemingen. Nu wordt na validatie automatisch een kopie van je waarneming in de NDFF geplaatst; tenzij je dat aktief 'uit' hebt gezet in Waarneming. Ons advies is om het nu mooi zo te laten zoals het is. Per 01-01-2014 gaat er wel iets veranderen; tenzij je dát dan actief uitzet in Waarneming. Wie niks nieuw aan of uit zet, in zijn of haar persoonlijke instellingen, zal nergens iets van merken; behalve wat korte informatie begin december.
Even wat historische context. Rond 2008 nam het Rijk, op aandringen van Bouwend Nederland, initiatief tot een Nationale Database Flora en Fauna (NDFF). Bouwend Nederland wou best rekening houden met rugstreeppadden en zeggekorfslakken; maar dan wel graag aan de voorkant van de vergunningverlening, op basis van degelijke, actuele natuurdata; en niet pas als de investeringen al gedaan zijn, en de hijskraan er al staat.
Stichting Natuurinfo had in 2007 haar eerste personeel aangenomen. Waarneming begon serieus geld te kosten. Het bestuur onderzocht de mogelijkheden om inkomsten te genereren. We kwamen uit bij de ambtelijke Kwartiermaker NDFF / Stichting Gegevensautoriteit Natuur (St. GaN). Die had t/m 2013 een fors budget van EZ te besteden aan de opbouw en exploitatie van de NDFF. Stichting GaN bood aan, om onze basiskosten te betalen - in ruil voor onze datastroom richting NDFF. Het betrof € 150.000,- per jaar. De voorwaarde was: Waarneming moest minimaal 1 miljoen waarnemingen per jaar binnenkrijgen. Wij stelden als voorwaarde dat de waarnemer te allen tijde zelf moest kunnen beslissen om al dan niet mee te doen; en dat Stichting NDFF en Stichting GaN allebei onafhankelijk bestuurd zouden gaan worden - dus los van de vergunningverlenende overheid, en los van commercieel belanghebbende partijen. Beide voorwaarden werden ingewilligd. Daarop vroegen wij alle waarnemers om toestemming voor het laten doorstromen van een KOPIE van hun waarnemingen naar de NDFF. Ruim 90 % ging hiermee -op onze voorspraak- akkoord. Samen met alle admins, Stichting GaN en de pgo's bouwden we het reeds bestaande validatiesysteem van / in Waarneming.nl vervolgens uit tot wat het nu is. Alleen gevalideerde waarnemingen stromen door. De NDFF functioneert, ze wordt goed en breed gebruikt.
Nu houdt Stichting GaN op te bestaan, per 01-01-2014. Heel 2013 speelt al de vraag: wat nu met de NDFF? Uit bovenstaande info en discussie weten jullie nu op hoofdlijn wat er de laatste twee maand is gebeurd. Eerder werd met ons hierover niet gecommuniceerd door de betrokken partijen; terwijl toch ruim 65 % van alle instromende data in de NDFF via Waarneming binnenkomt. Dat was vreemd; dat voelde niet goed.
Vervolgens bleek dat deze partijen geen rekening gehouden hadden met Waarneming.nl, met Natuurbank Limburg / NHGL en Stichting Staring Advies: alledrie belangrijke dataleveranciers. Ook dat gaf geen vertrouwen. Uiteindelijk wisten we, in stevig overleg met de Stuurgroep NDFF o.l.v. het IPO, en in overleg met de pgo's, overeenstemming te bereiken over erkenning en de bekostiging vanuit de NDFF-begroting 2014 van Waarneming.nl als het centrale natuurdata-invoerportaal. Ook aan de financiële eisen van Natuurbank Limburg en Stichting Staring Advies werd tegemoetgekomen.
Toen bleef de vraag over, hoe de NDFF in de praktijk zal worden gemanaged en beheerd. Samen met de pgo's en in aanwezigheid van het IPO bedachten we de oplossing: een gezamenlijke management- en uitvoeringsorganisatie van pgo's en de nvo's (natuurdata-vrijwilligersorganisaties).
Die is nu gestrand op een Sovon / pgo-veto. Sovon en DVS willen de NDFF zelf gaan beheren, inclusief de Waarneming-datastroom; in directe opdracht van het NDFF-Consortium. Dat liet dit gebeuren. Wij houden dit niet tegen; maar als dit de NDFF 'nieuwe stijl' wordt, doen wij er niet meer aan mee. Wel blijven we de data waarbij dat mag van de waarnemer, gewoon zoals voorheen beschikbaar stellen; maar langs een andere weg. Dat heeft een reden.
Sovon, DVS en de Groene Bureaus beconcurreren elkaar op de zakelijke natuurdata-markt. De Waarneming-datastroom (gratis) aan Sovon en DVS in autonoom beheer geven, en de Groene Bureaus er straks via Natuurloket aan hen voor te laten betalen, - dat zou niet kloppen. Er werd ons geen andere optie gelaten. Daarop besloten wij om met onze drie organisaties Natuurbank NL op te richten. Samen maken we daar een betrouwbaar en onafhankelijk instrument van, dat alle aangesloten bronhouders en waarnemers goed bedient, en dat in staat is tot professionele samenwerking met derden - om te beginnen het Consortium. Sovon en DVS worden straks bij zakelijk natuurdata-gebruik (profit) bij Natuurbank NL net zo behandeld als Groene Bureaus. Die situatie klopt volgens ons.
Het verdwijnen van Stichting GaN en de opstelling van Sovon cs maakt, dat het beheer van de databank NDFF straks lijkt te gaan plaatsvinden in een context, waar het bestuur van Stichting Natuurinfo, Natuurbank Limburg / NHGL en Stichting Staring Advies het gemotiveerd niet mee eens zijn. Om die reden hebben zij alvast aangekondigd dat zij de (kopie)waarnemingen die via onze organisaties in de NDFF zitten, daar per 01-01-2014 hetzij uit willen laten teruggeven, om ze onder te kunnen brengen in Waarneming.nl en Natuurbank NL; dan wel (in geval van uit Waarneming afkomstige data) die te wissen. Waarnemers die hun waarnemingen in de rest-NDFF willen laten zitten, krijgen daar vanzelfsprekend de kans toe. De standaard-defaultinstelling, waarbij waarnemingen nu automatisch doorstromen naar de NDFF, wordt per / zo spoedig mogelijk na 01-01-2014 omgezet naar Natuurbank NL (tegen die tijd zijn de statuten en het bestuur daarvan bekend). Waarnemers kunnen deze kopie-datastroom desgewenst uitzetten: net zoals dat nu het geval is. Er gaat pas een kopie van jouw Waarneming-data naar Natuurbank NL na jouw toestemming als waarnemer. Het hele validatieproces kan gewoon integraal zo doorgaan zoals het is. Data voor non-profitdoelen stromen net als altijd gratis door naar alle pgo's (behalve van de enkeling die dat heeft uitgezet in Waarneming).
We hopen straks in Natuurbank Nederland het goede werk van Stichting GaN voort te kunnen laten zetten, op vergelijkbaar goed niveau. Om te beginnen met de data in Waarneming, van waarnemers die ons steunen / ons advies volgen; en van NatuurBank Limburg / NHGL en de Stichting Staring Advies. Waarbij we samen met de beheerders van de rest-NDFF willen zorgen dat gezamenlijke klanten en opdrachtgevers geen overlast ondervinden van heel deze ontwikkeling.