Hoofdmenu

patrijzen roep

Gestart door tekenaar, maart 14, 2024, 19:59:50 PM

Vorige topic - Volgende topic

tekenaar

Dit is even iets wat niet direct uit het veld komt, maar er wel een link mee heeft.

Tot voor kort nam ik aan dat bij patrijzen het mannetje roept, net zoals dat bij kwartels en bij de meeste andere vogels het geval is. In de natuur is het ontzettend moeilijk om te observeren welke patrijs geluid maakt, want ze roepen vooral in het donker, net voor zonsopgang en net na zonsondergang. En dan ook nog vanaf de grond, dus al snel verborgen achter wat vegetatie. (En ze roepen al lopend/rennend, wat het nog moeilijker maakt te zien wat gebeurt.)

Vorig jaar heb ik twee patrijzen kunnen kopen van een kweker, met een lange termijn idee om de soort te leren kennen en hopelijk ooit een herintroductie op te zetten. Ik woon in Slovenie en in dit land is de patrijs in het wild uitgestorven. Dit betekend dat ik nu de unieke mogelijkheid heb om hun gedrag te observeren in een voliere.

Toen ik ze kocht, meende ik een paartje te hebben. Daar ben ik inmiddels minder van overtuigd omdat o.a. het mannetje geen duidelijk oranje kop heeft gekregen. Wel is een van de twee fanatiek aan het roepen. Deze reageert ook op bandopnames. En laat dat nu het zekere vrouwtje zijn (o.a. zonder hoefijzer op de buik)!

Ik heb een en ander voorgelegd aan een bevriende vogelkweker en hij bevestigde dat zowel mannetjes als vrouwtjes de karakteristieke kee-uck roep laten horen. Het zou mooi zijn als iemand dit in het veld onderzoekt, maar het zou best wel eens kunnen dat alle inventarsiaties gedaan op roepende patrijzen, berusten op een verkeerde aanname dat het de mannetjes zijn die roepen!

Waar het al niet goed voor is om dieren te houden ...

Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

keesschreven

Hoi Paul,

Interessant. Ik neem aan dat in de Cramp & Simmons of in de Bauer & Glutz dit soort dingen wel zijn beschreven. Ik heb de boeken niet bij de hand, wellicht iemand anders.

In de Sovon-temethode wordt het niet expliciet vermeld dat vrouwtjes ook kunnen roepen, zie https://stats.sovon.nl/stats/soort/3670 onder "Telrichtlijnen" / "Counting guidelines".

Verder zijn deze relevant maar daar zie ik zo snel ook geen noot over roepende vrouwtjes. Er wordt wel gestimuleerd om altijd onderscheid te maken tussen man, vrouw, juveniel zo ver als mogelijk:
https://pub.sovon.nl/pub/publicatie/20492
https://pub.sovon.nl/pub/publicatie/20643
Vriendelijke groeten,
Kees Schreven
Admin Vogels - Schedels en veren

tekenaar

#2
Ik denk dat dit in de kwekerswereld wel bekend is, en voorheen in jagerskringen (toen jagers ook patrijzen kweekten), maar bij tellers niet.

Ik kan later Cramp eens doorspitten, Bauer heb ik niet bij de hand.
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

OlivierO

Citaat van: tekenaar op maart 15, 2024, 07:23:47 AM(toen jagers ook patrijzen kweekten)

Toen?  :rolleye: Die worden nog altijd uitgezet hoor ...

Let wel even op met het herintroduceren. Ik vind het niet meteen online, maar een bericht in Natuur.oriolus besprak de genetische verscheidenheid van de Patrijzen in Vlaanderen en daaruit bleek dat de (voor jacht) uitgezette vogels toch genetisch verschillen van de wilde (of wild veronderstelde) populatie.
Olivier Olyslaegers

Wil je een vraag stellen? Kijk dan eerst even hier.

frankneijts

#4
Citaat van: tekenaar op maart 15, 2024, 07:23:47 AMIk denk dat dit in de kwekerswereld wel bekend is, en voorheen in jagerskringen (toen jagers ook patrijzen kweekten), maar bij tellers niet.

Ik kan later Cramp eens doorspitten, Bauer heb ik niet bij de hand.

Cramp (dl 2, pag 493 onder 'Calls of adults' en 1) "Skirl-calls" (hiermee wordt de bewuste roep bedoeld blijkt uit de rest van de tekst) en onmiddellijk hierna "(both sexes"). Het is dus al lang bekend dat beide geslachten deze roep (kunnen) gebruiken..

Voor iemand die dmv eigen kweek inheemse vogels wil bestuderen is het 3 of 4-delige standaardwerk 'Die Vogel Mitteleuropas' van Oskar en Magdalena Heinroth (1e druk ergens net voor WO II) misschien interessant. Zij brachten tal van Europese soorten met de hand groot (vanaf de ei-fase) en legden de bestudering ervan vast in hun levenswerk. Hierin ook tal van (helaas) zwart-wit foto's en kleurplaten. Zij hielden ook Patrijzen waarbij ze van een heel nest dat ze lieten uitbroeden door een kip, uiteindelijk 1 paartje overhielden voor verdere studie.
Ze bemerkten (deel 3 pag. 234 t/m 239) dat het bewuste geluid al in de eerste levensmaand werd gebruikt door beide geslachten (al was dat nog n 'kinderlijke' variant) en later in diverse omstandigheden. Het geluid van het wijfje was echter iets "dunner".
Groeten,

Frank

"When logic and proportion have fallen sloppy dead...
Remember what the dormouse said: feed your head!"
Grace Slick in 'White Rabbit'

tekenaar

Ik ben me heel erg bewust van de genetische variatie binnen deze soort maar patrijzen zijn in Slovenie uitgestorven. Als uitgesproken standvogels zullen ze uitgezette exemplaren ook niet snel in contact komen met nog bestaande populaties in het buitenland. Risico voor genetische "vervuiling" is er dus niet.

Wel is er de vraag welke vogels het meest geschikt zijn voor herintroductie. Mogelijk is dat de noord Italiaanse ondersoort waarmee op dit moment een kweekproject loopt. Probleem is dat deze ondersoort slecht gedefinieerd is en dat (inside information) de herkomst van de Italiaanse kweekvogels lang niet zo zeker is als wat de Italiaanse collega's online vertellen.

Sloveense jagers hebben in het verleden patrijzen gekocht in Denemarken omdat ze het idee hadden dat die wellicht beter aangepast zouden zijn aan een veenweidegebied waar ze ze wilden uitzetten (veenpatrijs). Maar ook "veenpatrijs" is niet zo duidelijk gedefinieerd en er is geen administratie van wat hierna in de 50 jaar partrijzen kweken is gebeurt.

Rommelig, dus. Vooralsnog is onze inzet om de soort beter te leren kennen met als doel een klein bestand in gevangenschap op de bouwen wat zelf de eieren uitbroed en eigen jongen grootbrengt. We verwachten een grote sterfte bij uitzetten (predatoren) maar hopen dat deze door eigen ouders grootgebrachte vogels een beetje beter zijn aangepast. Als eenmaal de eerste grote hindernissen zijn overwonnen en de eerste exemplaren in vrijheid overleven, is het makkelijker om er andere bij te plaatsen.

Maar dat is allemaal toekomstmuziek. Vooralsnog is het hobby met een paar vogels die we hebben kunnen krijgen en veel lobbyen on bekendheid te geven aan het feit dat we de soort hier kwijt zijn (en dat steenpatrijs dezelfde weg gaat, met nog slects een paar paartjes in het wild).
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

tekenaar

#6
Overigens is patrijs een van de soorten die zich met de ontwikkeling van de landbouw over Europa heeft verspreid (net als b.v. de inheemse hamster). Genetische verschillen tussen Europese populaties moeten in de laatste duizenden jaren zijn ontstaan. Ik maak me meer zorgen over de effecten van tientallen patrijzen generaties kweken met broedmachines (en voorheen broedse krielkippen). Dit is super makkelijk, maar het gevolg is een sterke selectie voor vogels die meer eieren leggen, en dat zijn diegene die niet, of minder snel broeds worden.

Er zijn ook voedings-aspecten. Meest worden patrijzen gekweekt op fazantenvoer en wordt aangenomen dat ze zich na uitzetten zich langzaam aanpassen aan voesel wat ze in de natuur vinden. Maar daarmee hebben ze een leerperiode gemist. Tijdens het opgroeien eten ze veel insecten en het viel me op hoeveel beter mijn vogels werden in het vangen van sprinkhanen toen ze die dagelijks kregen. En ook hoe ze daar in de herfst de belangstelling voor verloren door de natuurlijke omschakeling naar vegetarisch voedsel. Op dit moment eten ze 50% vers groen (gras, paardebloem, andijvie - is ook afhankelijk van beschikbaarheid) en daarnaast vooal zaden en een kleiner deel eiwitrijk voedsel.
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

keesschreven

Zijn de oorzaken van de achteruitgang bekend? Wellicht een verhaal van intensiverende landbouw, te weinig insecten, te weinig oogstresten, afnemend nestgelegenheid/dekking, meer mais? (Meer predatie?)
Vriendelijke groeten,
Kees Schreven
Admin Vogels - Schedels en veren

tekenaar

Het grote probleem is het wegvallen van de kleinschaligheid. Met name kleine akkers zijn vervangen door uitgestrekt hooiland en uitgestrekte intensief jaarrond begraasde percelen (is het gras op, dan gooi je er een paar ronde hooibalen in. Gevolg is een uniform kort gegraasd perceel met langzaam maar zeker steeds meer bemesting - dit heet diervriendelijke, ecologische vleesproductie). Insecten zijn hier nog voldoende. Lokaal is intensieve wijnbouw een probleem doordat daar ongelooflijk veel pesticiden in worden gebruikt. Mais wordt nauwelijks verbouwd in de plaatsen die we op het oog hebben.

Meer predatie kwam later, toen ze al weg waren. Bij herintroductie hebben we te maken met een recent toenemende populatie jakhalzen, die er niet waren toen er nog patrijzen zaten. Predatie speelt bij alle herintroducties van hoenderachtigen een sleutelrol omdat gekweekte vogels enorm gevoelig blijken.

Machinaal maaien zal een rol spelen voor nesten en jongen vogels, ook dit kwam pas nadat de patrijzen al weg waren. 
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

tekenaar

#9
Het valt me op hoeveel groene plantendelen ze eten. Gras, paardebloem, algemene dingen. Omdat het bewerkelijk is om zoveel graspollen te steken, geef ik daarnaast twee keer per week een hele krop andijvie. Hiervan gaat ruim de helft op, wat overblijft is te verwelkt waardoor ze het dan niet goed meer kunnen eten. Voor volwassen patrijzen denk ik dat voedselaanbod nauwelijks een rol speelt. Bij uitzetten wordt cricuaal dat hun darmflora zich heeft aanpast aan celluloserijk plantaardig voedsel.  Die darmflora krijgen de jongen deels van hun ouders: een van de redenen om met door hun ouders grootgebrachte vogels te willen werken, en om de oudervogels al een dieet te geven met veel groene plantendelen.

Nog belangrijker is microklimaat: zelfs bij een klein beetje intensivering vallen open zanderige plekken in de begroeiing weg, waardoor het op grondniveau natter en kouder wordt. Met name in de ochtend is dan alles nat van de dauw, in plaats dat er opdrogende plekjes zijn om in de zon te warmen. Ook dit zal voor jonge patrijzen belangrijker zijn. Ik denk ook dat kuikens teveel energie verliezen als ze constant in een gesloten grasmat moeten lopen.
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/