Groene gaasvlieg van Kreta(Griekenland) op 28-09-2012; Soortnaam?

Gestart door Harm digitaal, oktober 19, 2012, 14:13:21 PM

Vorige topic - Volgende topic

Harm digitaal

Ik zou graag willen weten welke soort dit is
Het betreft deze waarneming
http://observado.org/waarneming/view/71734558
Gaasvlieg onbekend - Chrysopidae indet. gezien op 2012-09-28 Greece-Kriti-Hania
Foto's:














bij voorbaat dank Harm Alberts
Met vriendelijke groet Harm Alberts

Arp

Een Dichochrysa sp. FnEu geeft voor Kreta slechts twee soorten (die ik beide niet ken), maar de gegevens voor Kreta zijn vermoedelijk met een korrel zout te nemen (er zullen er best meer rondvliegen):

Dichochrysa ariadne (Holzel 1978)
Dichochrysa venusta (Holzel 1974)

In elk geval die twee Holzel's maar eens opsnorren ...

P.S. Dat zijn dus:

Hölzel, H. (1974) Zwei neue Chrysopiden-Arten aus Südwesteuropa (Planipennia, Chrysopidae). - Entomologische Zeitschrift, vol.84, pp.257-260. Frankfurt am Main. PDF

Hölzel, H. (1978) Anisochrysa ariadne n. sp. -- eine neue Chrysopiden-Spezies aus Kreta (Planipennia, Chrysopidae). - Nachrichtenblatt der Bayerischen Entomologen, vol.27, pp.22-24. PDF

Nu geen tijd om te lezen ... later :)
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Harm digitaal

Naar aanleiding van het eerste artikeltje kom ik tot de conclusie dat dit geen Dichochrysa venusta (Holzel 1974) betreft, maar wel de rood-bruine-beige gaasvlieg in mijn ander forum-item is dus Dichochrysa venusta (Holzel 1974). B)

Echter als ik het 2e artikeltje lees is dat ook niet deze soort(de groene dan!)
Dus dit blijft voor mij voorlopig nog een vraagteken :(
Met vriendelijke groet Harm Alberts

Arp

Hoi Harm,

Ik was begonnen om een eigen "checklist" voor Kreta in elkaar te knutselen, maar kan daar pas vannacht weer aan verder werken.

Voorlopig:
Canard, Michel (2003) Chrysoperla mutata (McLachlan, 1898), une espèce nouvelle pour la Crète et l'île de Chios, Grèce (Neuropt., Chrysopidae). - Bulletin de la Société Entomologique de France, vol.108, p.216. PDF

Soorten genoemd voor Kreta:
Chrysoperla carnea, sensu stricto
Chrysoperla carnea (Stephens, 1836) sensu Cloupeau
Chrysoperla lucasina (Lacroix, 1912)
Chrysoperla mutata (McLachlan, 1898)
Chrysoperla sp. CC3 "maltese"
Dichochrysa flavifrons (Brauer, 1850)
Dichochrysa picteti (McLachlan, 1880)
Dichochrysa prasina (Burmeister, 1845)
Dichochrysa zelleri (Schneider, 1851)


Canard, Michel; Neuenschwander, Peter; Michelakis, Stylianos (1979) Les Névroptères capturés au piège de McPhail dans les oliviers in Grèce. 3: La Crète occidentale. - Annales de la Société Entomologique de France (N.S.), vol.15, pp.607-615.  PDF

Soorten genoemd voor Kreta:
Brinckochrysa chlorosoma (Navas, 1914) als B. michaelseni Esben-Petersen, 1928
Chrysoperla carnea s.l. als Chrysoperla carnea (Stephens)
Chrysopa pallens Rambur, 1838 als Chrysopa septempunctata Wesmael, 1839
Dichochrysa ariadne (Holzel 1978) als Anisochrysa
Dichochrysa clathrata (Schneider 1845) als Anisochrysa
Dichochrysa flavifrons (Brauer 1850) als Anisochrysa
Dichochrysa genei (Rambur 1842) als Anisochrysa
Dichochrysa zelleri (Schneider 1851) als Anisochrysa
Rexa raddai (Holzel 1966)
Suarius nanus (McLachlan 1893)

Qua Dichochrysa dus alleen al uit deze twee (maar er is ongetwijfeld meer):

Dichochrysa ariadne (Holzel 1978)
Dichochrysa clathrata (Schneider 1845)
Dichochrysa flavifrons (Brauer, 1850)
Dichochrysa genei (Rambur, 1842)
Dichochrysa picteti (McLachlan, 1880)
Dichochrysa prasina (Burmeister, 1845)
Dichochrysa zelleri (Schneider, 1851)
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Harm digitaal

#4
Wel erg moeilijk;
Zowel Dichochrysa ariadne (Holzel 1978) als Dichochrysa clathrata (Schneider 1845) en Dichochrysa genei (Rambur, 1842) vallen af vanwege een ander uiterlijk!
Dichochrysa flavifrons (Brauer, 1850) en Dichochrysa zelleri (Schneider, 1851) vallen af vanwege andere kleuring van de dwarsaders in het voorste vlak van de voorvleugel;
http://www.galerie-insecte.org/galerie/dichochrysa_flavifrons.html
Voorlopig een onzekere Dichochrysa prasina - Groenbuikgaasvlieg van gemaakt.
http://macroid.ru/showphoto.php?photo=11745
Arp kun jij tussen de overgebleven 2 soorten nog differentiëren?
D. prasina
D. picteti
Met vriendelijke groet Harm Alberts

Arp

Eerst even een antwoord qua prasina en picteti.

D. picteti ken ik niet zelf. De soort is ooit in 1865 beschreven door Ed. Pictet als Chrysopa thoracica, maar McLachlan melde in 1880 dat die naam al bezet was en hernoemde het beest naar picteti. In de bijlage de originele beschrijving en hieronder de quote van McLachlan ...

McLachlan, R. (1880) Notes on some Neuroptera-Planipennia described by the late Mons. A.-Edouard Pictet, in his "Névroptères d'Espagne" (1865). - Entomologist's Monthly Magazine, vol.17, pp.62-64. (PDF)
CiteerChrysopa thoracica, Ed. Pict., p.67, pl. vi, figs. 9-12. - Belongs to the group of forms in which there is a black spot between the antenme, and a black dot at the extreme base of the costa in the anteriorwings. I have seen only one example, which is quite distinct from anything known to me, differing in the absence of spots on the top of the head, in the lunate red mark on the face below the base of each antenna, &c. The name thoracica was applied by Walker in 1853 (Cat. Brit. Mus. Neurop., pt. ii, p.243) to a Chrysopa from St. Domingo, hence it becomes necessary to rename Pictet's insect : -- I propose the term Picteti.

Ze zijn volgens de Aspöcks moeilijk uit elkaar te houden - picteti (zoals in de omschrijving) wat meer rode tekening voor de ogen antennebasis en op de antennes, ook typisch wel een lichtere middenstreep en prasina meestal niet. De interantennaire vlek kan soms bij picteti vaag zijn of ontbreken- dan weer te verwarren met flavifrons. Ander verwarringingskandidaat is zelleri.

p & p zijn het dus beide niet. Beide hebben géén stipjes op de vertex en deels groene aders in het costaalveld. Bovendien zou prasina in het mediterrane gebied lichter gekleurd moeten zijn dan bij ons, met o.a. meer groen in de vleugeladering - de zeldzamere prasina met geheel zwart costaalveld zouden volgens de Aspöcks alleen in het noorden voor moeten komen.
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Arp

Als aanvulling op bovenstaand beginnetje soortenlijst ...

Neuenschwander, Peter; Canard, Michel; Michelakis, Stylianos (1981) The attractivity of protein hydrolysate baited McPhail traps to different chrysopid and hemerobiid species (Neuroptera) in a Cretan olive orchard. - Annales de la Société Entomologique de France (N.S.), vol.17, pp.213-220. PDF
Voegt toe:
Chrysopa dubitans McLachlan 1887

Verder nog de boven al genoemde Dichochrysa venusta (Holzel 1974)

Nemen we "regio in brede zin" dan voegt FnEu de volgende Dichochrysa toe:
Dichochrysa cyprina (Navas 1932) (endemisch op Cyprus??)
Dichochrysa ventralis (Curtis 1834)

Dichochrysa inornata (Navas 1901) komt in Sicilië en Turkije dicht "in de buurt"

Uit Turkije zouden verder eventueel kunnen overwaaien:
Dichochrysa sybaritica (McLachlan, 1875)
Dichochrysa subflavifrons (Tjeder, 1949)
Dichochrysa venosa (Rambur 1842) - ook bekend van Iberië en Fr.

Voor het Midden-Oosten en Noord-Afrika heb ik niks opgezocht(!)

Totaal kom ik voorlopig op het volgende om "rekening mee te houden":

"Groene" soorten
met vlek tussen antennes
= zonder vlekken op vertex:
- Dichochrysa picteti (McLachlan, 1880)
- Dichochrysa prasina (Burmeister, 1845)
= met vlekken op vertex:
- Dichochrysa clathrata (Schneider 1845)
- Dichochrysa ventralis (Curtis 1834) o.a. Griekenland, Italië
- Dichochrysa zelleri (Schneider, 1851)

zonder vlek tussen antennes
- Dichochrysa ariadne (Holzel 1978)
- Dichochrysa flavifrons (Brauer, 1850)
- Dichochrysa inornata (Navas 1901) o.a. Turkije & Sicilië
- Dichochrysa subflavifrons (Tjeder, 1949) o.a. Turkije

((Rood-)Bruin)-gelige soorten
- Dichochrysa cyprina (Navas 1932) (endemisch op Cyprus??)
- Dichochrysa genei (Rambur, 1842)
- Dichochrysa sybaritica (McLachlan, 1875) o.a. Turkije
- Dichochrysa venosa (Rambur 1842) o.a. Turkije, Iberië en Fr.
- Dichochrysa venusta (Holzel 1974)

Let wel, dit is allemaal erg kort door de bocht.

De geschiedenis van de (mis)identificatie en taxonomie van Chrysopidae is lang, warrig en vol van tegenstrijdigheden. Als je publicaties leest moet je altijd in je achterhoofd houden dat de gebruikte namen, c.q. de "identificaties" mogelijk niet kloppen of niet zo zeker/duidelijk zijn als de auteur doet vermoeden. Mede daardoor zijn ook veel "kenmerken" die je uit diverse beschrijvingen oppikt wellicht onzin, of in elk geval variabel. Een soort als flavifrons, met een enorm verspreidingsgebied, kent regionaal behoorlijke verschillen in de vlektekening en kleur van de (dwars)aders. Hölzel & Ohm (1999) geven daar een aardig idee van en halen tussen neus en lippen door o.a. cyprina weer uit de vergetelheid.

Veel identificaties op internet zullen alleen al vanwege de onduidelijkheid/tegenspraak in de (oudere) literatuur niet "betrouwbaar" (c.q. actueel) zijn. Zo is zelfs de behoorlijk recente tabel voor de Benelux (San Martin) op een paar puntjes (waarschijnlijk) alweer "achterhaald" en voor het indrukwekkende standaardwerk van Aspöck en Aspöck geldt dat helaas ook. 

ventralis, prasina, aspersa, abdominalis, zelleri etc zijn diverse keren in de geschiedenis op één hoop gegooid en weer uit elkaar getrokken, wat ook al aangeeft dat de zaken niet zo eenduidig liggen.

Maar goed, als je ze als afzonderlijke soorten ziet, dan zijn - kort door de bocht - de beste kandidaten uit bovenstaande wat mij betreft dus zelleri en clathrata (ventralis valt dan af vanwege de groen buik van jouw beest).

Een paar "kenmerken", uit diverse publicaties bij elkaar geschraapt (geen idee hoe correct/betrouwbaar!):

Typische clathrata:
Vleugellengte 9-12mm
Vlekken op vertex rood-bruin
Pronotum/thorax groen met brede bruine zijbanden
costaalveld goeddeels zwart
andere dwarsaders met slechts klein licht middengedeelte

Typische zelleri:
Vleugellengte 9-13mm
Kop iets gelig
Vlekken op vertex zwart
Donker streepje op buitenkant antennebasis??
Dwarsaders hoofdzakelijk zwart - costaalveld helemaal zwart
Uitzonderingen: Geen vlekken op vertex, dwarsaders lichter - deze moeten genitaal.

Op basis daarvan dan dus zelleri.

Dit alles beslist ONZEKER want:
- hebben we wel alle soorten in beeld?
- de beesten zijn variabel!!
- etc.  :rolleyes: :-X
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Harm digitaal

#7
Zo dat was nachtwerk! Geweldig goed verder uitgezocht.
Was ik toch de mist ingegaan met de dwarsaders.
Op het internet een paar afbeeldingen van vermeende Zelleri's gevonden; een daarvan heeft inderdaad zwarte dwarsaders net als die van mij!
http://www.google.nl/search?hl=nl&q=Dichochrysa%20zelleri&bav=on.2,or.r_gc.r_pw.&bpcl=35466521&biw=1440&bih=710&wrapid=tlif135072414163911&um=1&ie=UTF-8&tbm=isch&source=og&sa=N&tab=wi&ei=O2qCUIHtO-ub1AW7-4DwBA
De eerste foto lijkt op die van mij met zwarte dwarsaders.
2e,3e en 4e foto van hetzelfde exemplaar ziet er veel lichter uit en heeft niet geheel zwarte dwarsaders(misschien nog niet volledig uitgekleurd?)
of de laatste is toch een andere soort?
Voorlopig maak ik er een onzekere D. zelleri van!
Bedankt voor al je inzet! :duim:
Met vriendelijke groet Harm Alberts