Hoe herken je een duizenpoot, miljoenpoot pissebed

Gestart door characea, maart 10, 2007, 18:21:38 PM

Vorige topic - Volgende topic

characea

Hoi,

Misschien is het wel een aardig idee om de kenmerkengids van de duizendpoten, miljoenpoten en pissebedden te vullen.
Wie kan me kenmerken van een pissebed noemen ?
A) PISSEBEDDEN

Ik denk hier bij aan bijv
a) grootte
b ) substraat/biotoop
c) kleur
d) glans
e) (aantal) flagel of wat het ook mag zijn
f) aantal poten per segment
g) aantal segmenten
h) loopsnelheid
i)  kop
j) achterlijf

en wat een handige volgorde voor de kenmerken is.
Als dat een beetje duidelijk is kunnen we daarna ook de onderstaande groepen beschrijven adh kenmerken.

b ) DUIZENDPOTEN

C) MILJOENPOTEN


begrijp ik nu dat je een beestje door moet snijden om hem goed te determineren ?

http://www.diplopoda.de/html/kbau.php#Querschnitt

A_kroon56

#1
A)  PISSEBEDDEN

Zeven paar poten. De eerste zeven segmenten dragen elk een paar poten. De vijf laatste segmenten zijn pootloos. De vijf laatste segmenten zijn veel smaller dan de eerste zeven segmenten. Kleur, afmeting en biotoop zijn geen goede kenmerken


b ) DUIZENDPOTEN

Elk segment met 1 paar poten.
15 paar poten (Lithobius en verwanten),
21 paar poten (Cryptops),
minimaal 31 paar poten (Geophilus en verwanten).
Grote kaken goed zichtbaar.


C) MILJOENPOTEN

Elk segment met 2 paar poten. Kaken niet goed zichtbaar.
Polydesmidae (platte rug) rond de 20 segmenten,
Julidae (slangmiljoenpoten) rond de 50 segmenten.

Binnenkort komt de atlas bodemfauna uit. Hierin staan naast verspreidingskaartjes en ecologische gegevens van iedere in Nederland voorkomende soort ook een meer uitgebreide beschrijving van de drie groepen.

Matty Berg
coordinator bodemfauna EIS-Nederland
Matty Berg

Coordinator EIS-werkgroep Bodemfauna

characea

#2
Deze tekst zou goed boven aan dit forum kunnen staan denk ik..maar Pudding kwam ongeveer met deze tekst, en dat is ook ongeveer wat ik wil.
Het was alleen nog al veel tekst.

Citeer

Flagel van de (tweede) antennes (de eerste antennes zijn rudimentair)
- Hoeveel segmenten?
-- Veel voorkomend 2, 3 en "meer dan tien" _of_ een sprietvorm met
haarborsteltje op de punt die pas onder de loep vaag te verdelen is in
een aantal (4-7????) geledingen
- Verhouding van de lengtes van de geledinkjes
-- Voorbeeld: (1) Eerste flagelsegment nooit korter dan tweede, (2)
middelste segmentje kortste of juiust langste, etc etc

Vorm/structuur van de eerste antennesegmenten
- Glad of knobbelig, slank of breed, wel/niet met stekels

Frontale driehoek (oprolpissebedden) of voorhoofdslobben (alle andere)
- Frontale driehoek
-- steekt wel/niet boven voorhoofdslijn
-- loopt wel/niet door tot onder/voorbij de ogen
-- staat wel/niet met een kier van het hoofd af waardoor een dubbele
lijn/richel zichtbaar is
- Voorhoofdslobben
-- Aan/afwezigheid van laterale en/of frontale lob(ben)
-- Lengte/breedte/verhouding en afronding van de laterale lobben (onder de ogen)
-- Vorm (hoekig, afgerond, half cirkelvormig ... wel/geen deukje in
het midden) van de frontale lob (midden tussen de ogen)
-- Hoek/overgang tussen laterale en frontale lob (geleidelijk, scherp ...)
-- Frontale lob wel/niet duidelijk met puntje omhoog gewipt

Structuur kop en rugschilden
- Glad en glanzend
- Ruw en mat door knobbels, stekeltjes, richels of schubben
- Regelmatigheid/vorm van patroon in knobbeltjes/richels (willekeurig
verdeel of in dwars- of lengte lijnen geordend)

Vorm van de (achter)hoeken van de punten/uiteinden van de pereion- en
pleonschildjes, en dan met name van de eerste (twee?) segmenten (die
uiteinden hebben een naam, maar die heb ik hier even niet bij de hand
- sorry)
- Wel/niet puntig naar achteren stekend
- Wel/niet achterpunt van eerste segment nog eens extra afgeknot
- Wel/niet zijwaarts iets omhoog krullend
- Pleonschildjes wel/niet zijwaarts breed uitlopend

Kleur en vlekkenpatronen
- Welke (basis)kleur (of ongepigmenteerd)
- Wel/niet gevlekt (regelmatig) of gemarmerd (onregelmatig)
- Wel/niet duidelijk kleurcontrast tussen kop, borst en achterlijf.
- Wel/niet duidelijk kleurcontrast tussen rug/lichaam en poten,
uropoden en/of antennes

Habitus
- Meer vlak of hoog gewelfd
- Lengte-breedte verhouding
- Buitenlijn/omtrek van het dier loopt wel/niet regelmatig door op de
overgang tussen pereion (borststuk) en pleon (achterlijf) - ofwel
pleon duidelijk "ingesprongen" t.o.v." pereion of niet.
- Hoog op de poten of juist vlak tegen de ondergrond

Ogen
- Wel/geen ogen
- Ogen uit 1 grote/kleine ocel, 3 ocellen, veel ocellen
- Ogen wel/niet gekleurd of zwart
- Wel/geen pigmentvlek om de ogen/ocellen

Telson (staartje - laatste achterlijfssegment)
- Langgerekt/kort
- Vorm (driehoekig, geknikte zijden, vloeiende zijden ... ??)
- Punt (scherp puntig, afgerond, breed afgeknot ... )

Uropoden
- Wel/niet uitstekend achter lichaam/telson
- Lengte en lengteverschil tussen binnenste en buitenste uropoden
- Vorm (sprietvormig, speervormig, wel/niet verdikt in het midden ... )

Aanwezigheid en aantal pseudotracheen (longen/kieuwen) op de pleopoden
- Wel/geen zichtbare witte vlekjes op rand onderkant achterlijf
- 2 of 5 paar witte vlekjes

Vaak dragen de looppoten van het zevende segment bepaalde kenmerken
zoals een duidelijk naar binnen/boven/achter/voor gerichte doorn of
knobbel ergens?

Tot slot wordt het genitaal (vooral mannelijk) vaak als
determinatiekenmerk aangedragen, maar daar zullen de meeste waarnemers
wel weinig aan hebben.

CiteerGedrag:
- Vastklampen, wegrennen, oprollen
- Traag of snel dier
- Wel/niet oprollen
- Volledig of onvolledig oprollen - uropoden/antennen binnenboord of
buitenboord


characea

#4
Is het misschien een idee om de bovenste tekst helemaal boven het forum te zetten ? Zoals dat ook bij paddo's gedaan is ? Ik krijg het alleen niet voor elkaar.

[ol type=\'a\'][li]Cynips op eik Galappelwesp - Cynips quercusfolii
[/li][li]Eikenstuitergalwesp - Cynips longiventris
[/li][li]Rode Erwtengal[/li][/ol]

Arp

CiteerIs het misschien een idee om de bovenste tekst helemaal boven het forum te zetten ?
Hoi Andre/Anderen,

Die tekst was dus bedoeld om jou "een idee" te geven van wat voor soort dingen ik langs heb zien komen als "determinatiekenmerken" in de afgelopen paar weken dat ik me als kersvers nieuwkomer met pissebedjes heb beziggehouden.

Maar ik weet helemaal niks!!!

Ik heb die lijst "even" uit m'n blote bolletje ingetikt omdat ik dacht dat het voor jou (Andre) handig was om je een idee te kunnen vormen over wat er eventueel in een geautomatiseerd kenmerkensysteem zou moeten kunnen passen. Ik ga er zondermeer vanuit dat het lijstje berstensvol fouten/onvolkomenheden zit en deels incompleet zal zijn en deels (voor Nederland/België) misschien ook wel overcompleet.

Het is dus uitsluitend en alleen een samenvatting van wat er een beetje in mijn ondoorgrondelijke bolletje is blijven hangen na een paar weken websurfen (ook al niet echt betrouwbaar!) en boekjes bladeren. Ik kan zelfs niet eens uit eigen ervaring erbij zetten wat nou de belangrijkste of handigste kenmerken zijn, want ik heb domweg géén ervaring met pissebeddendeterminatie Het lijkt me niet zo zinnig om dit nu "as is" te publiceren als "handleiding" of weet ik wat. Misschien kan het dienen als discussiestuk of aanzetje om te worden afgeschoten - dan leer ik misschien ook nog wat van de reacties ;)

Enfin, dat wou ik toch wel graag even erbij gezegd hebben voordat het een eigen leven gaat leiden ;)  Verder mag je er van mij alles mee doen wat je wilt, zolang je het dus maar "op waarde" weet in te schatten.

Als je een link voor me hebt naar een voorbeeld of naar een beschrijving van het systeem waar je het in wilt gieten wil ik natuurlijk verder best helpen om het allemaal in een wat bruikbaardere vorm te gieten en ook mijn eigen "herinneringen" uit de tekst nog eens toetsen en oppoetsen - maar het lijkt me zeker handig als iemand die meer van pissebedden weet er tzt dan ook nog eens naar kijkt   :rolleyes:  
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

characea

#6
Nou,
daar is toch helemaal niets mis mee..sterker nog, ik kan het goed gebruiken.
Ik wilde een variant van deze tekst
http://forum.waarneming.nl/forum/index.php...ndpost&p=162503
bovenin het forum zetten.
Verder wilde ik je email gebruiken om een kenmerkengids te destileren..maar daar ben ik nog niet veel verder mee gekomen.

VOORBEELD KENMERKENGIDS PADDESTOELEN
http://www.waarneming.nl/form_kenmerken.php?id=19406
(steel, hoed, lamellen)


Dit stond trouwens op een duitse site:

http://insektenfotos.de/forum/thread.php?t...=5307#post24063


Citeer
Dies ist nur ein NOCH ONVOLLSTÄNDIGE UND UNGEPRÜFTE Test/Internetzusammenfassung ... alle Angaben ohne Gewähr!!
Porcellionidae algemeine Merkmale:
2-Gliedrige Antennengeißel
Erste glied des Antennengeissels nicht kürzer als zweites gleid
Augen mit weniger als 30 Ommatidia (Occellen)
Leib nur leicht gebogen und
Können sich nicht aufrollen
Uropoden ragen nach hinten raus, vorbei den Telson tip.
Bitte um mehr Infos zu den Merkmalen!

Porcellionides pruinosus
Bis 12mm
V-formige Linie im Kopfschild über die Antennen
Erste Rückenschild/Pereonit mit regelmässig rund (convex) gebogener Hintererrand?
??? Körnelung auf Rückenschildplatten ???
Habitat: Misthaufen ...
Bitte um mehr Infos

Porcellio scaber (Kellerassel)
en: "Common rough woodlouse", fr: "Cloporte rugueux", nl: "Ruwe pissebed".
Bis 20mm
Dunkelgrau bis bräunlich, manchmal gelblich gefleckt
Starke Körnelung auf Rückenschildplatten
Kopfform wie eine Krone mit drei Lobben:
- Breite, weit hervorragende Seitenlappen am Kopf auf Höhe der Augen
- Wohl spitz zulaufender Mittellappen am Stirn (in etwa dreieckig)
Hintererrand der ersten Rückenschildplatte an den Seiten stark rund gebogen.
Die hinteren enden der Platten des Exoskelettes enden meist in einen scharfen Punkt statt rund.
Telson endet in spitzem Punkt
Inneres Uropodenpaar viel kleiner als ausserem Paar.
Hilfreiche Bilder: Coastal Isopodes of California: Plate 21, Cloporteweb
Bitte um mehr Infos zu den Merkmalen!

http://insektenfotos.de/forum/thread.php?t...=5307#post24063