Oude tijden herleven....(18 juli 2005)

Gestart door Pim, juli 19, 2005, 18:36:40 PM

Vorige topic - Volgende topic

Pim

In de meeste gevallen dat ik in Almere een fietstocht maak beland ik al snel op het Jan van den Boschpad, de zuidelijke kant van de Oostvaardersplassen (Staatsbosbeheer), maar vandaag (maandag 18 juli 2005) sloeg ik bij de recreatieplas "De Noorderplassen" linksaf en kwam binnen enkele kilometers in het jonge bosgebied Pampushout, in beheer bij het Flevolands landschap.

Dit bosgebied van circa vijfhonderd hectare is ongeveer een kwart eeuw geleden aangelegd en ligt ten Westen van Almere, de uitlopers lopen door tot nabij de Oostvaardersdijk. Het is op het eerste gezicht een saai parkbos met rijen populieren en andere symmetrische vormen, maar langzamerhand begint de onvoorspelbare natuur toch bezit te nemen van het terrein. Er is een kruidenrijke ondergroei, de brandnetel is hier dominant. Er is een verscheidenheid aan boomsoorten en veel vogels malen er niks om dat ze in een rechte lijn zijn aangeplant. Er zijn ook enkele akkers waar in de vroege en late uren reeën en konijnen te zien zijn. Enkele vogelsoorten die het Pampushout al in hun krachtige hart (*) hebben gesloten zijn: Ransuil, Appelvink, Wielewaal en Buizerd. Ook vleermuizen kunnen een jong polderbos al waarderen.

(*) Om van de hak op de tak te springen, een vogelhart is enorm krachtig:

"Om de sterke vliegspieren van de nodige energie te kunnen voorzien beschikken vogels over een zeer goed ontwikkeld hart. Bij een mus vertegenwoordigt het hart 6 % van het totale lichaamsgewicht. Bij een mens is dit tien maal minder. Het hart van diezelfde mus slaat gemiddeld 460 keer per minuut terwijl het bij een volwassen mens 70 keer per minuut slaat"(Bron: Webpage zoek het eens op).

Tijdens de fietstocht door het bos richting de Pampushaven kwam ik slechts enkele buizerds tegen en diverse algemene vlindersoorten. Een korenveld was versgemaaid en lag er goudgeel bij. Zulke oppervlaktes nabij de Randstad zijn uniek, bij helder weer zie je aan de overzijde van het Markermeer de skyline van Amsterdam liggen en het idyllische "schiereiland" Marken.

Ik vervolgde mijn weg op de Oostvaardersdijk naar het Noordoosten. Rechts ligt het imposante Markermeer. Soms varen hier oude zeilschepen en lijkt het of de tijd stil is blijven staan, op hetzelfde moment komt vast en zeker een boeing 747 overvliegen. Het Markermeer was natuurlijk onderdeel van de voormalige Zuiderzee (net als geheel Flevoland natuurlijk) en is ongeveer 3-4 meter diep. Dit maakt het Markermeer erg aantrekkelijk als voedselgrond voor o.a. aalscholvers, visdiefjes en diverse meeuwensoorten.

Het had weinig gescheeld of je kon per automobiel rechtdoor naar Amsterdam, het Markermeer stond namelijk op de nominatie om ingepolderd te worden.

"Het oorspronkelijke plan was om ook het Markermeer in te polderen, net als Flevoland en de Noordoostpolder. De gewijzigde ideeën onder de bevolking leidden tot protesten tegen dit plan. Het Markermeer speelde al een belangrijke rol in het op niveau houden van de vogelstand, ecologische gezien zou droogleggen niet positief uitwerken. Uit de ervaring met de grote droogleggingen was ook gebleken, dat dit toch op termijn kon leiden tot een verdroging van het vasteland, de waterhuishouding was ingewikkelder dan eerst voorzien. En ook in de waterrecreatie speelde het meer een steeds grotere rol, verkleining van het wateroppervlak werd vanuit die hoek ook bestreden. Toen ook de financiële haalbaarheid betwijfeld werd, besloot men in de tachtiger jaren het Markermeer open te houden" (Bron: www.wikipedia.nl)

Aan de rechterzijde van de Oostvaardersdijk ligt de Kwelzone; waterpartijen met vooral rietland. Hier hoorde ik op diverse plekken baardmannetjes roepen, deze roep is makkelijk herkenbaar en doet ietwat mechanisch aan. In het najaar (en winter) kun je hier grote zwermen van vele tientallen baardmannetjes zien rondvliegen. Een snor riep vanuit het dichtbegroeide rietmoeras, de zang van deze soort is na enige oefening wel te onderscheiden van de sprinkhaanzanger. De zang van de snor is lager van toon en vaker onderbroken. Op het fietspad zaten enkele (juveniele) rietgorzen. Plotseling vloog een bruinachtige vogel boven het riet, zonder verrekijker erop gericht denk je meteen aan een roerdomp, maar met visuele versterking was het duidelijk dat het om een juveniele purperreiger ging, een soort die ik vele malen minder als de roerdomp in Zuidelijk Flevoland tegenkom. De vogel landde langs het riet en foerageerde er lustig op los. De purperreiger broed in grote aantallen in het relatief nabijgelegen Naardermeer, het is nu de tijd dat de jongen zich wat gaan verspreiden over het gebied alvorens hun reis naar Afrika te aanvaarden.

Op de Natte graslanden foerageerden een tweetal grote zilverreigers en drie lepelaars. In de Kwelzone zaten drie grote zilverreigers en een viertal lepelaars. Het gebied wordt de komende maanden alleen maar spannender doordat slikplaten beginnen droog te vallen. Diverse steltlopers zullen op bezoek gaan komen. Vervolgens reed ik langs de Kwelplas (zes lepelaars en twee grote zilverreigers) met de Lepelaarplassen op de achtergrond. Visdiefjes vlogen over vanaf het Markermeer, iets later in het seizoen (nu ook al in kleine mate) komen daar de zwarte sterns bij. Bij het Trekvogelgraslandje de non-stop zingende spotvogel.

In de vroege avond linea recta naar het Jan van den Boschpad gereden. In de verte was de weersomslag al merkbaar en begon het te donderen. Op een slikplaat wandelde een familie (ouders en kind) bontbekplevier en tussen de begroeiing zaten nog steeds tientallen kemphanen. In een fractie van seconde zag ik een roerdomp in het riet landen, maar het moment was net te kort voor mijn ogen om een duidelijker seintje naar mijn hersenen te sturen, waardoor het ook een invallende kiekendief kon zijn. Er foerageerde op het plasdrasdeel nog slechts één kleine zilverreiger. Ik telde zeven grote zilverreigers. Ook kwamen soms groepjes lepelaars over. Drie volwassen vossen voerden op diverse plekken mislukte aanvallen uit op alerte grauwe ganzen en een bergeend met pullen.

Toen de eerste druppels vielen (het was echter vals alarm) ben ik maar op de fiets gesprongen. Nabij de gevangenis (Almere – De Vaart) waren boven de Oostvaardersijk enkele flitsen en donders te zien/horen. Mijn oerinstinct nam mijn handelen over en ik nam de laaggelegen route door het Wilgenbos. Bij een bruggetje zwom een ouder dodaars met drie jongen. Bij een breder water attendeerde schel gepiep mij op een ijsvogel die vlak voor me langs vloog.

Het weer bleef een beetje dreigen, maar er vielen slechts minuscule hoeveelheden regen. In de Lepelaarhut (Lepelaarplassen – Almere) herleefden "oude tijden" (2004) want na een half uur kwam een mannetje ijsvogel op de tak voor de hut zitten. Helaas was de eretribune in de vogelkijkhut (zie: www.vogelkijkhut.nl) al bezet door drie vogelaars/fotografen dus ik probeerde met mijn telescoop vanuit een lastige hoek ook enkele plaatjes te schieten. Veel foto's van een ijsvogel voor de Lepelaarhut (2004) zijn te zien op www.birdpix.nl.

Het ijsvogelbestand van Almere lijkt iets ingestort na het topjaar 2004. Vorig jaar was het de normaalste zaak van de wereld als ik per fietstocht gemiddeld 3-5 exemplaren tegenkwam. Dit jaar gaan er dagen voorbij dat ik het zonder mijn blauwe vriend moet stellen. Zou dat komen door die ene week winter begin maart?

Nabij de Noorderplassen kwam van de kant van het huiszwaluwenviaduct een derde ijsvogel aanvliegen die de euforie compleet maakte!

met vriendelijke groet,

Pim Julsing

natuurverslaving.nl