Dagje BC Oostvaardersplassen (16 juli 2005)

Gestart door Pim, juli 17, 2005, 16:14:16 PM

Vorige topic - Volgende topic

Pim

Vanmorgen (16 juli 2005) al redelijk vroeg op de fiets vanaf Almere naar de Knardijk te Lelystad, zo nu en dan sta ik hier als vrijwilliger in het bezoekerscentrum van de Oostvaardersplassen (Staatsbosbeheer). Sporadisch begeleid ik excursies naar de

Het Bezoekerscentrum is behalve de maandag elke dag open van 10.00-17.00 uur (van april t/m oktober), de overige maanden tot 16.00 uur. Het bezoekerscentrum geeft veel achtergrondinformatie over het ontstaan van de Oostvaardersplassen en haar bewoners. Op aanvraag is een korte documentaire over het gebied te zien en er is een wisselende kunstexpositie. Tevens zijn er diverse (veelal educatieve) cadeauartikelen te koop. Einde van dit reclamebericht, maar het is echt de moeite waard om eens binnen te stappen.

De eerste keer dat ik de fiets tot stilstand bracht was op de Trekvogelbrug nabij de Lepelaarplassen (Almere – Flevoland). Vanuit het Wilgenbos ter plaatse hoorde ik een zomertortel koeren. Ik kon de (steeds zeldzamer wordende) vogel niet zien, maar het ging zeer waarschijnlijk om een doffer (mannetjesduif) die vaak de geluiden maakt. Het is een verdragend en snorrend "toerrr toerrr toerrr" geluid. Na enkele minuten de fietstocht vervolgd en de schuwe duif achter me gelaten.

Bij het Trekvogelgrasland (Lepelaarplassen – Almere) was het wat betreft vogels redelijk uitgestorven, wel foerageerden twee reegeiten van het malse gras. De spotvogel kon er nog steeds geen genoeg van krijgen vele vogelimitaties ten gehore te brengen. De koekoek was ook nog roepende te horen, maar hij roept wel minder fanatiek als enkele weken terug. Ook vanuit het nabijgelegen Wilgenbos (Flevolands landschap) riep een koekoek.

De verbindingszone tussen de Lepelaarplassen en de Oostvaardersplassen is een goede plek voor diverse rietvogels, ik hoorde o.a. drie sprinkhaanzangers en twee fazantenhanen pronkten met hun prachtige verenkleed. De vogel-en natuurwacht Zuidelijk Flevoland heeft een grote overwinning behaald op de natuurvervreemde ambtenaren van de gemeente Almere. Een industriegebied naast de zeer belangrijke ecologische verbindingszone is nu van de baan, dat de natuur het wint van de economie is een zeldzaamheid te noemen in Nederland.

"Het bedrijventerrein De Vaart IV dat de gemeente Almere had willen aanleggen heeft significant negatieve effecten op de Oostvaardersplassen. Het kan daarom in de voorgestelde vorm niet doorgaan. De geplande locatie ligt precies tussen de Oostvaardersplassen en de Lepelaarplassen, grenzend aan de ecozone (lees: verbindingszone) die daar loopt. Met name foeragerende kiekendieven, bruine en blauwe, zullen zoveel schade van het plan ondervinden dat het aantal broedparen naar verwachting zal afnemen. Dit is vooral een gevolg van de cumulatieve (ophopende) effecten van dit plan én plannen die nu in het Oostelijk deel van Almere gerealiseerd worden (woningbouw). Deze gevolgen blijken uit een studie van bureau Altenburg en Wymenga. Die studie laat ook zien dat het plan negatief werkt voor foeragerende ganzen en wilde zwanen. De conclusie is dat het plan in zijn huidige vorm niet kan doorgaan. De studie was afgedwongen door de Almeerse vogelwerkgroep, Stichting Vogel-en Natuurwacht Zuidelijk Flevoland. De stichting had bezwaar aangetekend tegen het bestemmingsplan voor het bedrijventerrein De Vaart IV. Toen duidelijk werd dat de bezwaren door de provincie of Raad van State gegrond verklaard zouden worden, kwamen gemeente en stichting overeen een onafhankelijk onderzoek te laten verrichten. De provincie ziet, mede als gevolg van deze ontwikkeling, in dat een forse investering in de natuur noodzakelijk is om andere plannen in de toekomst te realiseren".
(Bron: Nieuwsbrief Vogelbescherming Nederland).

Ik ben trouwens nieuwsgierig of er namens het Flevolands landschap en Staatsbosbeheer al een bos bloemen of een goede fles wijn naar het bestuur van de Stichting Vogel-en Natuurwacht Zuidelijk Flevoland is gegaan?

Op een dorre akker liepen twee vossen met een zeer lichtbruine vacht. Als je vaak vossen ziet, leer je steeds beter de verschillen tussen de verschillende individuen zien. Bijna geen enkele volwassen vos ziet er hetzelfde uit. De juveniele vosjes kunnen nog wel als twee druppels water op elkaar lijken. In het tuinbouwkassencomplex Buitenvaart huist bijna zeker een paartje boomvalken, ditmaal zag ik een boomvalk zeer fanatiek een bijna witte buizerd aanvallen. Dat doet me denken aan het verhaal van David en Goliath (bedankt J.), hoewel ik slechts een beperkte bijbelkennis bezit. Bij een brede strook groen in beheer bij Staatsbosbeheer hoorde ik een wielewaal zijn gaaiachtige geluid produceren (dit is niet zijn veelbezongen dideljoeroep), bijna vanzelfsprekend was de vogel niet te zien. Mijn geduld was ook niet toereikend.

Het Jan van den Boschpad (Zuidelijke kant Oostvaardersplassen) fietste ik snel voorbij, hier kwam ik op de terugweg nogmaals langs. Wel wederom enkele sprinkhaanzangers, één exemplaar zat opzichtig op een paal. In het Kotterbos (Almere – Staatsbosbeheer) lag op het pad een dode mol. Op vele plekken zie ik dode mollen liggen, ik vraag me dan af of deze zijn gepredeerd en achtergelaten of een andere doodsoorzaak hier debet aan is, ze zien er overwegend puntgaaf uit. Kan een aflevering van Crime scene investigation hier niet eens aandacht aan besteden?

Op de Grote Praambult nog intensief gezocht naar de Monniksgier, maar later hoorde ik dat deze tijdens een excursie ver weg in het niet toegankelijke deel van de Oostvaardersplassen was gezien. Carmen is dan alleen te zien als ze het luchtruim kiest (en het is een lui kreng dus dat is weinig hoopgevend...).  Wel lag een vos opgerold te slapen en was een enorme groep van meer dan vierhonderd Konikpaarden te bewonderen. Als vanzelfsprekend waren wel grote zilverreigers en lepelaars te observeren.

Op de Kleine Praambult zag ik tientallen lepelaars, vier Indische ganzen (ook wel Indische streepgans genoemd), Canadese ganzen, kleine plevieren, kluten en een enorme groep van circa 180 edelherten. Bij het Oostvaardersveld foerageerde een solitaire grote zilverreiger en enkele bosruiters. Een groep van minimaal 35 huiszwaluwen was nog steeds modder aan het verzamelen om hun nesten te bouwen of renoveren. Ook was de sprinkhaanzanger op twee plaatsen te beluisteren. De grauwe klauwier die hier dit jaar succesvol gebroed heeft gaf niet thuis en naar het bezoekerscentrum was het nog slechts minuten fietsen.

Om 10.00 uur startte mijn dienst in het knusse bezoekerscentrum van Staatsbosbeheer aan de Knardijk. Je hebt vanuit het raam een fenomenaal uitzicht over de ondiepe Keersluisplas. Hier foerageerden zeker vijftien grote zilverreigers, het waren er waarschijnlijk meer want een hele grote hoek van de plas was vanuit dit punt niet te overzien. Langs de rietrand foerageerden tientallen lepelaars. Het kleine kunstmatige eilandje voor de vogelkijkhut "De Kluut" (zie: www.vogelkijkhut.nl) bood plaats aan een knobbelzwaan met jongen, een witgatje, enkele witte kwikstaarten, een kleine zilverreiger en twee grote zilvers. Op enkele rustige momenten heb ik enkele foto's kunnen maken van de vogels. De ijsvogel kwam driemaal langsvliegen, maar vloog strak verder. Een waterhoen met jongen foerageerde tussen het vers gemaaide riet.

De dag vloog voorbij en om op de terugweg nam ik alleen op het Jan van den Boschpad (uitkijkheuvel) even de tijd. Drie juveniele vossen waren nog steeds erg gesteld op elkaar. Ze kunnen nog wel enkele maanden als gezin bijeen blijven.

"Pas tegen het begin van de herfst zijn de jongen volledig volwassen, vruchtbaar en zelfstandig. De band met de ouders valt weg en de meesten verlaten de groep om op zoek te gaan naar een eigen territorium en een partner. Sommige jongen vertrekken uit eigen wil, anderen worden weggejaagd door hun ouders (dat gebeurt meestal als de natuurlijke draagkracht, d.i. het gemiddeld aantal exemplaren van een bepaalde diersoort dat evenwichtig is voor de biotoop, overschreden wordt; rechtstreeks bepaald door het voedselaanbod). Het gebeurt ook dat sommigen blijven en zich aansluiten bij de groep. Rekels worden altijd uit het ouderlijk gebied verjaagd, voor zover ze niet uit eigen wil vertrokken zijn. Voor de onervaren, jongvolwassen vossen breekt een gevaarlijke tijd aan: hoewel ze wel getraind zijn in het jagen, staat er nog een bar seizoen voor de deur en de zoektocht naar een eigen territorium en levenspartner zit vol gevaren: twisten met soortgenoten, het doodsbedreigende verkeer en vooral de (plezier)jacht eisen een zware tol die voor een aanzienlijk deel van deze jongvolwassen vossen meteen ook het einde betekent".
(Bron: http://home.tiscali.be/webvos)

Tussen de grauwe ganzen liepen twee kolganzen, iets kleiner dan de grauwe gans en een witte bles, hoewel deze minder duidelijk was als normaal. Wellicht dat het juveniele exemplaren waren. "Slechts" twee kleine zilverreigers wandelden op de plasdras en natuurlijk in het gebied ook de nodige grote zilverreigers en lepelaars. Een groep van ongeveer vijftig kemphanen vloog soms op.

Een dag eerder, vrijdag 15 juli 2005, was ik ook enkele uren op het Jan van den Boschpad (Oostvaardersplassen – Almere) terug te vinden. Hoogtepunt was een volwassen overvliegende zeearend waarbij de witte staart en geblokte vleugels mooi te zien waren. Een roerdomp vloog boven de eindeloze rietstengels en de zwarte zwaan was ook honkvast. Op diverse plekken tijdens de fietstocht zag ik vossen (zes exemplaren). Boven een slootje te Almere – Buitenvaart vloog een ijsvogel weg.

In onze tuin in de Almeerse Waterwijk foerageerde een juveniele egel. Hij zal hier een gedekte tafel vinden. Hij dronk ook uit een bak water. Wat een fantastisch en lief diertje.
met vriendelijke groet,

Pim Julsing

natuurverslaving.nl

Jos Welbedacht

CiteerDat doet me denken aan het verhaal van Goliath en de Reus, hoewel ik slechts een beperkte bijbelkennis bezit.

Idd, het was namelijk David en Goliath, Goliath was de reus.
Ik wou dat ik vaker in de OVP kon komen, na zo'n verhaal heb ik er alweer zin in, terwijl ik er Woensdag nog was.
Jos Welbedacht, Groningen
I said you could find me where the Nighthawks fly - dEUS: One advice, Space
 

Pim

Bedankt voor je reactie, zal ik meteen aanpassen. Zegt genoeg over mijn bijbelvastheid ;)

vriendelijke groet,

Pim J.
met vriendelijke groet,

Pim Julsing

natuurverslaving.nl

carel

Hoi Pim
Wederom een prachtig verhaal over een fietstochtje op de vroege morgen.
Volgens mij word het tijd weer eens richting OVP te rijden.
Ga zo door wij genieten van je verhalen.
Carel van der Sanden

http://www.natuurlijk-erp.nl/

Pim

Bedankt!
Het wordt trouwens tijd dat ik eens naar Brabant ga, die zilverreigers en lepelaars proberen te ontwijken. Hoewel ze in Brabant ook te zien zijn natuurlijk.

Houdoe,

Pim Julsing
met vriendelijke groet,

Pim Julsing

natuurverslaving.nl