Mot/vlieg van heidegebied

Gestart door Libelleke, februari 08, 2012, 13:37:14 PM

Vorige topic - Volgende topic

Libelleke

Hoi forum,

Tussen m'n foto's van insecten op onze telpost Strabrechtse Heide kwam ik deze mot/vlieg van 1 mei 2011 nog tegen.
Er staat me iets van bij dat dit soort vliegen niet met zekerheid op soortnaam te brengen zijn, maar misschien is er wel een familienaam aan te koppelen. Kunnen jullie hierbij helpen?
Groet, Robert
                                          
\/
o==<
/\

jeeweevz

Geen mot of vlieg, maar een slijkvlieg (ook wel elzenvlieg genoemd). In tegenstelling tot wat de naam lijkt aan te geven is het geen vlieg. Dit insect heeft vier vleugels en vliegen hebben maar twee vleugels.
Deze slijkvlieg behoord tot de orde Megaloptera. Sialis lutaria is de meest algemene van de drie (geloof ik) uit NL bekende soorten. Ze zijn lastig van elkaar te onderscheiden. Ik denk dan zekere determinatie aan de hand van een foto niet mogelijk is.
Groeten,

Jan Willem van Zuijlen
Coordinator EIS-werkgroep Opomyzoidea

Arp

Hoi Robert,

Het is een Elzenvlieg (Megaloptera) en heeft dus idd niets met muggen/vliegen (Diptera) te maken. De drie Nederlandse soorten zijn van foto niet uit elkaar te houden (hooguit de larven) en twee van de drie zijn zo zeldzaam c.q. lang niet meer gezien dat deels aan het voorkomen in NL getwijfeld mag worden. Daarom is besloten om voorlopig alle waarnemingen onder de "verzamelsoort" Sialis cf. lutaria in te voeren, waarbij de onzekerheid dus al in de soortnaam is opgenomen.

Ik zie net dat er ook weer een soort Sialis lutaria is aangemaakt - die zou dan gereserveerd moeten zijn voor dieren die genitaal onderzocht zijn of voor determineerbare larven. Ga dadelijk kijken of dat klopt.

P.S. Had al gezien dat JeeWee ook aanwezig was, maar zag nog geen antwoord - beetje dubbel nu dus ;)
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

jeeweevz

Ter aanvulling op wat Arp al schreef vond ik op internet nog de volgende tekst:

De algemeenste soort, de elzenvlieg Sialis lutaria, komt vooral bij stilstaande wateren voor.
S. fuliginosais bij snel stromende beken meestal in bergachtige streken het algemeenst.
De tamelijk zeldzame S. nigripes heeft een voorkeur voor de grotere rivieren.
Groeten,

Jan Willem van Zuijlen
Coordinator EIS-werkgroep Opomyzoidea

Libelleke

JW & Arp, dank voor jullie uitleg.
Op basis van wat JW hierboven schreef zal dan Sialis lutaria de meest logische optie zijn (want het was bij een ven), maar dan gaat ie vooralsnog als Sialis cf. lutaria de boeken in.
Groet, Robert
                                          
\/
o==<
/\

Arp

Ha JeeWee,

Citaat van: JeeWee op februari 08, 2012, 13:57:30 PM
De tamelijk zeldzame S. nigripes heeft een voorkeur voor de grotere rivieren.
Dit komt uit een recente publicatie van Koen Lock voor België, alwaar nigripes inderdaad langs de Maas gevonden is. In onze soortinfo staat momenteel het volgende te lezen:
CiteerDe Gewone Elzenvlieg (Sialis lutaria) is veruit de algemeenste soort. De andere twee (S. fuliginosa en S. nigripes) zijn de afgelopen 15 jaar niet meer zeker waargenomen. Deze twee zijn aan schoon, snel stromend water gebonden. Mogelijk komen ze met verbetering van beeklopen en waterkwaliteit weer terug.
Dit kwam uit een persoonlijke communicatie met Willem Hogenes (zie de forumdiscussie van destijds).

Het lijkt enigszins met elkaar in tegenspraak. De Maas zal in België gemiddeld schoner en sneller stromend zijn dan in NL, maar in een gesprek met Koen onlangs had hij het juist over breed en rustig stromend. Zeker goed om nog eens de puntjes op de i te krijgen.

Sialis lutaria komt overigens beslist niet alleen langs stilstaand water voor, maar ook langs langzaam stromende brede (en relatief vuile) rivieren - veel meer een ubiquist.
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Arp

Citaat van: Libelleke op februari 08, 2012, 14:14:28 PM
Op basis van wat JW hierboven schreef zal dan Sialis lutaria de meest logische optie zijn (want het was bij een ven), maar dan gaat ie vooralsnog als Sialis cf. lutaria de boeken in.
Sialis lutaria is Nederland altijd de meest logische optie, maar juist precies nooit helemaal zeker zonder genitaalonderzoek - vandaar de wat kromme oplossing. Je kunt er met 99,99++% zekerheid vanuit gaan dat alle dieren die als Sialis cf. lutaria staan ingevoerd gewoon Sialis lutaria zijn.
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

MC

is er nog iets over de larven te zeggen? Ik schep ze regelmatig en het zou leuk zijn om er eens één tot op soort te determineren.

Overigens noemt Willem Hogenes in de quote in dit topic:
http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=21881.msg174194#msg174194
dat de mn wel herkenbaar zijn 'als je de soorten kent'. Waar dit vroeger betekende dat je minstens 25 exemplaren op speld moest hebben, kan dit in veel gevallen tegenwoordig met foto's. Ik ben wel benieuwd wat die kenmerken voor als je de soort goed kent dan zijn. Iemand enig idee?

"Met levende dieren gaat dit nog het beste, maar als je ze niet al kent, uitsluitend aan de hand van de uitwendige delen van het genitaal. En eigenlijk geldt dit uitsluitend voor de mannetjes."

vriendelijke groet, Matthijs
vriendelijke groet,
Matthijs Courbois

Arp

#8
Hoi Matthijs,

De larven zijn tamelijk probleemloos op naam te brengen, ook van goede foto, zie o.a. hier (fiets met de muis over de kop).

Meer info in deze toffe PDF (Elliott, 1996)

Ik heb de andere soorten nog nooit gezien dus geen idee hoe je ze op habitus zou kunnen herkennen - in oude literatuur genoemde aderingskenmerken etc blijken lastig/onzeker (te variabel)
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)