goed boek voor bomen/bossen mbt vogels

Gestart door Folkert Jan, februari 01, 2012, 12:50:28 PM

Vorige topic - Volgende topic

Folkert Jan

Dit staat niet verkeerd! Het gaat mij namelijk over vogelbiotoop.
In de literatuur wordt voor vogels vaak een belangrijke boom of bossoort genoemd, maar vaak heb ik geen flauw idee over welke boom het gaat.

Weet iemand wat hier een goed/handig boek voor zou zijn?
"Birding is something we do for enjoyment; so if you enjoy it, you're a good birder. If you enjoy it a lot, you're a great birder." Kenn Kaufman

gr, Folkert Jan Hoogstra

Landelijke Big Day 2016 (Record - 201 soorten)
TOH big day 2014
TOH big day 2013


Vincent Hart

Citaat van: frankw op februari 01, 2012, 13:03:33 PM
De ANWB.. 8)
Volgens mij begrijp je de vraag niet goed, FJ is op zoek naar een veldgids voor bomen (struiken/heesters/whatevah).
Groet, Vincent


Als je goed om je heen kijkt
zie je dat alles gekleurd is                    K. Schippers

Erwin Reinstra

Anwb heeft ook een (goede) bomengids uitgebracht.
Met vriendelijke groenten,
Erwin


Folkert Jan

Citaat van: Modest Moose op februari 01, 2012, 13:32:08 PM
Anwb heeft ook een (goede) bomengids uitgebracht.

Ziet er idd goed uit!
Bedankt voor de tip
"Birding is something we do for enjoyment; so if you enjoy it, you're a good birder. If you enjoy it a lot, you're a great birder." Kenn Kaufman

gr, Folkert Jan Hoogstra

Landelijke Big Day 2016 (Record - 201 soorten)
TOH big day 2014
TOH big day 2013

Jos Welbedacht

Die ANWB-Bomengids is goed en heel compleet, maar een nadeel is wel dat het heel complex is.
Jos Welbedacht, Groningen
I said you could find me where the Nighthawks fly - dEUS: One advice, Space
 

wijnands

En staar je er niet blind op. Insecten houden zich meestal vrij goed aan hun waardplant maar vogels snappen er vaak genoeg zelf ook niks van
Groeten,
Jeroen Wijnands

Joris Menten

Hier staan wel wat handige dingen, denk ik:  http://www.bomengids.nl/hoofdsleutel.html
Deze lijkt me erg handig: http://members.chello.nl/j.holtman5/navigatieboom/NavigatieBoom_Determinatie_v02.pdf

De ANWB bomengids is wellicht "overkill" - de overgrote meerderheid van de bomen en struiken die je in de natuur ziet behoren tot hoop en al 20 soorten of zo.

Joris

Folkert Jan

Citaat van: Joris Menten op februari 01, 2012, 14:13:42 PM
Hier staan wel wat handige dingen, denk ik:  http://www.bomengids.nl/hoofdsleutel.html
Deze lijkt me erg handig: http://members.chello.nl/j.holtman5/navigatieboom/NavigatieBoom_Determinatie_v02.pdf

De ANWB bomengids is wellicht "overkill" - de overgrote meerderheid van de bomen en struiken die je in de natuur ziet behoren tot hoop en al 20 soorten of zo.

Joris

Ik begrijp je niet  ???
"Birding is something we do for enjoyment; so if you enjoy it, you're a good birder. If you enjoy it a lot, you're a great birder." Kenn Kaufman

gr, Folkert Jan Hoogstra

Landelijke Big Day 2016 (Record - 201 soorten)
TOH big day 2014
TOH big day 2013


Joris Menten

#10
Citaat van: rnbflavour op februari 01, 2012, 14:33:19 PM
Citaat van: Joris Menten op februari 01, 2012, 14:13:42 PM
Hier staan wel wat handige dingen, denk ik:  http://www.bomengids.nl/hoofdsleutel.html
Deze lijkt me erg handig: http://members.chello.nl/j.holtman5/navigatieboom/NavigatieBoom_Determinatie_v02.pdf

De ANWB bomengids is wellicht "overkill" - de overgrote meerderheid van de bomen en struiken die je in de natuur ziet behoren tot hoop en al 20 soorten of zo.

Joris
Ik begrijp je niet  ???

De ANWB bomengids bevat 1500 soorten.  Tenzij je in een arboretum alle boomsoorten waar een koolmeesje in gaat zitten wil kennen, heb je echter voldoende aan kennis van de bomen en struiken die (redelijk algemeen) in bossen voorkomen. Dat zijn er een 20 tal. Een boomsoort waar er in Nederland 5 exxemplaren staan is wellicht geen belangrijk biotoop voor vogels; een boomsoort waarvan er vele 100en hectares aangeplant staan wel. Joris

Folkert Jan

Citaat van: Joris Menten op februari 01, 2012, 15:00:24 PM
Citaat van: rnbflavour op februari 01, 2012, 14:33:19 PM
Citaat van: Joris Menten op februari 01, 2012, 14:13:42 PM
Hier staan wel wat handige dingen, denk ik:  http://www.bomengids.nl/hoofdsleutel.html
Deze lijkt me erg handig: http://members.chello.nl/j.holtman5/navigatieboom/NavigatieBoom_Determinatie_v02.pdf

De ANWB bomengids is wellicht "overkill" - de overgrote meerderheid van de bomen en struiken die je in de natuur ziet behoren tot hoop en al 20 soorten of zo.

Joris
Ik begrijp je niet  ???

De ANWB bomengids bevat 1500 soorten.  Tenzij je in een arboretum alle boomsoorten waar een koolmeesje in gaat zitten wil kennen, heb je echter voldoende aan kennis van de bomen en struiken die (redelijk algemeen) in bossen voorkomen. Dat zijn er een 20 tal. Een boomsoort waar er in Nederland 5 exxemplaren staan is wellicht geen belangrijk biotoop voor vogels; een boomsoort waarvan er vele 100en hectares aangeplant staan wel. Joris

Duidelijk, Ik liep gewoon vast in je zinsopbouw.
Het gaat mij inderdaad om de bomen die veel voorkomen en echt biotoop vormen.
Voor kuifmees bijvoorbeeld grove den....wat is een grove den? waar groeien grove dennen vooral dat soort info.

Anwb lijkt me inderdaad overkill, maar leek me wel van goede kwalliteit....
ik zal de genoemde links eens doornemen.
"Birding is something we do for enjoyment; so if you enjoy it, you're a good birder. If you enjoy it a lot, you're a great birder." Kenn Kaufman

gr, Folkert Jan Hoogstra

Landelijke Big Day 2016 (Record - 201 soorten)
TOH big day 2014
TOH big day 2013

joostheeremans

Kuifmees vind ik ook vaak in fijnspar. Ik denk dat je tussen naaldbomen in het begin niet te veel onderscheid moet maken, hoewel grove denk door zijn grillige vormen erg goed te herkennen is.  Overigens is het makkelijker om de loofbomen te leren wanneer ze blad hebben, maar wellicht ben je je nog aan het voorbereiden voor de lente.
MvG Joost Heeremans



- Do geese see god ?-

henkjanvdkolk

Lariks is ook wel handig om te weten. Loofbomen Beuk, Zomereik, Amerikaanse Eik, Berk, wilg en dan ben je al een heel eind. Struiken de bessenstruiken zoals Gelderse Roos mischien Hulst en Conifeer voor Vuurgoudhaan. Planten mischien biezen/pitrus voor Waterrietzanger, en Riet voor rietvogels? Veel meer heb je niet nodig voor vogels denk ik.
Groeten,
Henk-Jan van der Kolk

Alex Bos

De Bomengids van Readers Digest is wel wat. Daar staan de meest voorkomende bomen en struiken in en goede herkennings tekeningen en omschrijvingen.

De ANWB gids is echt veel te uitgebreid daarvoor. Ik gebruik die wel in mn werk, omdat ik heel veel soorten daarvan kan tegenkomen in mn werk... Die is voor de 'leek' echt veel te uitgebreid...
Groeten Alex Bos

joostheeremans

Citaat van: henkjanvdkolk op februari 01, 2012, 16:58:19 PM
Lariks is ook wel handig om te weten. Loofbomen Beuk, Zomereik, Amerikaanse Eik, Berk, wilg en dan ben je al een heel eind. Struiken de bessenstruiken zoals Gelderse Roos mischien Hulst en Conifeer voor Vuurgoudhaan. Planten mischien biezen/pitrus voor Waterrietzanger, en Riet voor rietvogels? Veel meer heb je niet nodig voor vogels denk ik.


Haagbeuk en veldesdoorn voor Appelvink. En inderdaad (Japanse) lariks voor sijs en putter (ook vaak in Els). Maar voor beuk zou ik bijvoorbeeld al geen typische soort weten in de zomer, nu zie je er veel kepen en vinken, maar in de zomer vind ik beukenbossen qua vogels weinig interessant. Zoals hierboven al wordt aangegeven hoef je geen uitgebreide literatuur te hebben om de algemeenste bomen in Nederland te leren kennen.
MvG Joost Heeremans



- Do geese see god ?-

Folkert Jan

Dit gaat al de goede richting op!

Waar halen jullie overigens de informatie weg waarin staat dat bepaalde soorten voor bepaalde bomen kiezen?
In sommige boeken staat wel wat, maar dingen die hier genoemd worden heb ik nog niet eerder gevonden?

Het is inderdaad ter voorbereiding van het voorjaar (met name big day)

Daarnaast ben ik ook heel benieuwd waarom ik in sommige bossen die naar mijn idee heel erg op elkaar lijken toch heel verschillende soorten in verschillende aantallen tegenkom. Sommige bossen kom ik altijd appelvink tegen maar in andere bossen juist weer niet en ik heb geen idee waarom niet.
"Birding is something we do for enjoyment; so if you enjoy it, you're a good birder. If you enjoy it a lot, you're a great birder." Kenn Kaufman

gr, Folkert Jan Hoogstra

Landelijke Big Day 2016 (Record - 201 soorten)
TOH big day 2014
TOH big day 2013

henkjanvdkolk

Citaat van: rnbflavour op februari 01, 2012, 18:01:24 PM
Dit gaat al de goede richting op!

Waar halen jullie overigens de informatie weg waarin staat dat bepaalde soorten voor bepaalde bomen kiezen?
In sommige boeken staat wel wat, maar dingen die hier genoemd worden heb ik nog niet eerder gevonden?

Het is inderdaad ter voorbereiding van het voorjaar (met name big day)

Daarnaast ben ik ook heel benieuwd waarom ik in sommige bossen die naar mijn idee heel erg op elkaar lijken toch heel verschillende soorten in verschillende aantallen tegenkom. Sommige bossen kom ik altijd appelvink tegen maar in andere bossen juist weer niet en ik heb geen idee waarom niet.

Ervaring, en zo nu en dan lees je dat soort dingen ergens in boeken of op het internet.

Er spelen natuurlijk heel wat meer dingen mee dan de boomsoorten. Denk aan onder andere leeftijd van het bos, wel/weinig/geen ondergroei, hoe open is het bos, is er (makkelijk) water te vinden etc.. Het ene Lariksperceel is leeg terwijl het andere helemaal vol met vogels zit.

Beuk: denk aan bijvoorbeeld Zwarte Specht (nest)
Groeten,
Henk-Jan van der Kolk

joostheeremans

Dit is vooral eigen ervaring, al is er denk ik genoeg over te vinden in literatuur of op internet. Om je laatste vraag te beantwoorden moet je meer informatie geven over de bossen. En zelfs dan is het voorkomen van een soort voor een groot gedeelte giswerk. Denk aan bijvoorbeeld recreatiedruk, voedselaanbod, aanwezigheid van predators en of de plek te bereiken is voor de betreffende soort. Allemaal factoren die in meer of mindere maten invloed hebben op de aanwezigheid.
MvG Joost Heeremans



- Do geese see god ?-

JohanvantBosch

Beukenbos... fluiter, lees ik dan ook in de anwb.

Larix - houden die witbandkruisbekken daar niet van, die afgelopen najaar binnendruppelden en die we nu weer kwijt zijn? ;D

Folkert Jan

Citaat van: joostheeremans op februari 01, 2012, 18:18:37 PM
Dit is vooral eigen ervaring, al is er denk ik genoeg over te vinden in literatuur of op internet. Om je laatste vraag te beantwoorden moet je meer informatie geven over de bossen. En zelfs dan is het voorkomen van een soort voor een groot gedeelte giswerk. Denk aan bijvoorbeeld recreatiedruk, voedselaanbod, aanwezigheid van predators en of de plek te bereiken is voor de betreffende soort. Allemaal factoren die in meer of mindere maten invloed hebben op de aanwezigheid.

Dat lijkt me inderdaad logisch dat er veel factoren zijn.
Maar als ik eerst begrijp wat het beste biotoop is kan ik daarna inderdaad wel eens gaan gissen over de overige omstandigheden als recreatiedruk etc.

Ik ga in ieder geval thuis eerst de aangeboden links doorspitten om in ieder geval de algemene bomen te leren kennen. In ieder geval dus:

grove den:
fijnspar
beuk
haakbeuk
veldesdoorn
lariks
zomereik
amerikaanse eik
els
wilg (welke soorten wilg zijn belangrijk? je hebt hier meerdere van toch?)
berk
hulst
conifeer

Zijn er nog andere soorten van belang?

Mocht iemand nog tips hebben over literatuur waarin het biotoop van voornamelijk de volgende soorten in wordt behandeld houd ik me sterk aanbevolen. (en dan graag specifiek op boom of struiksoort waarin nesten worden gemaakt en waarin gefoerageerd wordt). Vaak zie je wel meldingen gemengd loof/naaldbos of parken/tuinen, maar dat is veel te algemeen en heb je vrij weinig aan.

Het gaat er dus om welk biotoop in het broedseizoen gebruikt wordt (dus niet winter)

kuifmees
staartmees
kleine bonte specht
zwarte specht (beuk dus voor nest begrijp ik)
groene specht
grauwe vliegenvanger
spotvogel
appelvink (Haagbeuk en veldesdoorn begrijp ik, maar is dat EN nest en foerageren?)
goudvink
sijs
kruisbek
vuurgoudhaan (Hulst en Conifeer, maar net als appelvink, is dit voor nest of foerageren of allebei)?
heggenmus
ringmus
nachtegaal
bosrietzanger
grote lijster

"Birding is something we do for enjoyment; so if you enjoy it, you're a good birder. If you enjoy it a lot, you're a great birder." Kenn Kaufman

gr, Folkert Jan Hoogstra

Landelijke Big Day 2016 (Record - 201 soorten)
TOH big day 2014
TOH big day 2013

Jan vH

Citaat van: rnbflavour op februari 01, 2012, 19:13:14 PM
wilg (welke soorten wilg zijn belangrijk? je hebt hier meerdere van toch?)

Wilgen zijn heel lastig om te herkennen, zelfs ervaren floristen (mensen die naar planten kijken) vinden ze moeilijk... Ik vermoed dat het voor vogels ook weinig uitmaakt om welke wilg het gaat, al zal er wel een verschil zijn tussen Kruipwilg (die blijft heel laag en zal denk ik minder populair zijn bij vogels) en de andere wilgen.
Jan van Harten
Validator Plantengallen

joostheeremans

Het is belangrijk om te begrijpen waarom die soorten er zitten. Appelvinken zitten op spaanse aak en haagbeuk vanwege de vruchten, die zullen er in het voorjaar niet of nauwelijks nog zijn. Of ze daarnaast nog een voorkeur hebben voor die boom om in te broeden weet ik niet. Ik heb geen ervaringen met een big day, maar volgens mij kan je het beste oudere gemengde bossen aandoen (dus naald- en loof) om zoveel mogelijk soorten te zien. Ook lijken oudere villawijken me een goed idee omdat hier vaak veel verschillende soorten staan.


Ik zou daarnaast inderdaad alle wilgen, sparren en eiken op één hoop gooien, daarmee wordt het een stuk overzichtelijker en volgens mij zijn er onderling geen grote verschillen in voorkomen van vogels.
MvG Joost Heeremans



- Do geese see god ?-

Folkert Jan

Citaat van: Jan vH op februari 01, 2012, 19:19:51 PM
Citaat van: rnbflavour op februari 01, 2012, 19:13:14 PM
wilg (welke soorten wilg zijn belangrijk? je hebt hier meerdere van toch?)

Wilgen zijn heel lastig om te herkennen, zelfs ervaren floristen (mensen die naar planten kijken) vinden ze moeilijk... Ik vermoed dat het voor vogels ook weinig uitmaakt om welke wilg het gaat, al zal er wel een verschil zijn tussen Kruipwilg (die blijft heel laag en zal denk ik minder populair zijn bij vogels) en de andere wilgen.

Je hebt toch in ieder geval treurwilg (goed voor buidelmeesnestplaats meende ik en bijvoorbeeld de knotwilg als leuk plekje voor steenuilen om een uiltje in te knappen (correct me if i'm wrong)
"Birding is something we do for enjoyment; so if you enjoy it, you're a good birder. If you enjoy it a lot, you're a great birder." Kenn Kaufman

gr, Folkert Jan Hoogstra

Landelijke Big Day 2016 (Record - 201 soorten)
TOH big day 2014
TOH big day 2013

joostheeremans

Citaat van: rnbflavour op februari 01, 2012, 19:29:23 PM
Citaat van: Jan vH op februari 01, 2012, 19:19:51 PM
Citaat van: rnbflavour op februari 01, 2012, 19:13:14 PM
wilg (welke soorten wilg zijn belangrijk? je hebt hier meerdere van toch?)

Wilgen zijn heel lastig om te herkennen, zelfs ervaren floristen (mensen die naar planten kijken) vinden ze moeilijk... Ik vermoed dat het voor vogels ook weinig uitmaakt om welke wilg het gaat, al zal er wel een verschil zijn tussen Kruipwilg (die blijft heel laag en zal denk ik minder populair zijn bij vogels) en de andere wilgen.

Je hebt toch in ieder geval treurwilg (goed voor buidelmeesnestplaats meende ik en bijvoorbeeld de knotwilg als leuk plekje voor steenuilen om een uiltje in te knappen (correct me if i'm wrong)


Knotwilg is een bepaalde manier van het onderhouden van een wilg (volgens mij katwilg), en dus geen aparte soort. Maar volgens mij kan je de treurwilg en knotwilg wel uit elkaar houden op het oog.
MvG Joost Heeremans



- Do geese see god ?-

henkjanvdkolk

kuifmees - naaldbomen, voorkeur voor dennen maar ik heb ze ook vaak in larikspercelen en sparrenpercelen
staartmees - vooral struiken  maar ook wel bomen als bijvoorbeeld lariks of els (foerageren)
kleine bonte specht - naar mijn idee weinig eisende soort tref ik in veel bostypen aan. Belangrijk is denk ik veel dood hout in de toppen van de bomen.
zwarte specht (beuk dus voor nest begrijp ik) - foerageren overal, ook naaldbos
groene specht - foerageren op open veldjes of mierennesten - nest, weet niet of hij voorkeur heeft, zelf een keer een nest in eik gevonden
grauwe vliegenvanger - vaak open bos, boomsoort: ik zie ze veel bij eiken, nooit in enkel naaldbos
spotvogel - dichte struikbegroeiing
appelvink (Haagbeuk en veldesdoorn begrijp ik, maar is dat EN nest en foerageren?) - ook vaak hoge bomen (Beuk, Eik, Berk) waarin ze rusten, nest geen idee
goudvink - dichte groene hagen (bijvoorbeeld taxus) voor nest.
sijs - Els, lariks (foerageren).
kruisbek - Naaldbomen zowel Spar als Den en Lariks (foeragerend), rustend (en ook foeragerend?) ook in loofbomen. Heb ze eens zien nestelen in naaldboom.
vuurgoudhaan (Hulst en Conifeer, maar net als appelvink, is dit voor nest of foerageren of allebei) - Hulst en conifeer, maar ook andere struiken en ook sparren om in te foerageren. Goudhaan zit juist meestal in Dennen en Sparren, maar kan ook in struiken zitten!
grote lijster - Hoge zangposten, afwisselend terrein met minimaal wat open plekken (als het in bos is)
Pestvogel - bessenstruiken als Gelderse Roos
Groeten,
Henk-Jan van der Kolk

Folkert Jan

#26
Citaat van: joostheeremans op februari 01, 2012, 19:29:20 PM
Het is belangrijk om te begrijpen waarom die soorten er zitten. Appelvinken zitten op spaanse aak en haagbeuk vanwege de vruchten, die zullen er in het voorjaar niet of nauwelijks nog zijn. Of ze daarnaast nog een voorkeur hebben voor die boom om in te broeden weet ik niet. Ik heb geen ervaringen met een big day, maar volgens mij kan je het beste oudere gemengde bossen aandoen (dus naald- en loof) om zoveel mogelijk soorten te zien. Ook lijken oudere villawijken me een goed idee omdat hier vaak veel verschillende soorten staan.


Ik zou daarnaast inderdaad alle wilgen, sparren en eiken op één hoop gooien, daarmee wordt het een stuk overzichtelijker en volgens mij zijn er onderling geen grote verschillen in voorkomen van vogels.

In de Big day doe je eigenlijk 3 dingen.

1. Je zoekt biotopen uit waar je de algemene soorten het makkelijkste kunt vinden. Oud gemengd bos hoort daar zeker bij.
2. Van de schaarse soorten zoek je vaste terretoria en het liefst een nest
3. Daarna kijk je welke dwaalgasten er zitten om deze in de route op te nemen.

(en eventueel nog een stukje trektellen invoegen natuurlijk)

1 en 3 is niet moeilijk, maar voor een goede big day is vooral punt 2 van belang en daar is veel kennis en inderdaad ervaring voor nodig. Aangezien ik nog geen tientallen jaren mee doe zal ik het toch vooral met kennis moeten gaan doen die ik dus in kortere tijd door goeie literatuur wil verscharen
"Birding is something we do for enjoyment; so if you enjoy it, you're a good birder. If you enjoy it a lot, you're a great birder." Kenn Kaufman

gr, Folkert Jan Hoogstra

Landelijke Big Day 2016 (Record - 201 soorten)
TOH big day 2014
TOH big day 2013

Alex Bos

#27
groene specht - foerageren op open veldjes of mierennesten - nest, weet niet of hij voorkeur heeft, zelf een keer een nest in eik gevonden
Groene spechten broeden in oude beuken en eiken

appelvink (Haagbeuk en veldesdoorn begrijp ik, maar is dat EN nest en foerageren?) - ook vaak hoge bomen (Beuk, Eik, Berk) waarin ze rusten, nest geen idee
Appelvinken maken hun nest boven in oude loofbomen (eik, beuk)


Edit: Een knotwilg is bijna altijd een afgezette Schietwilg (Salix alba) Vooral de grote, nieuwe knotwilgen worden opo zo'n manier onderhouden omdat ze anders doodgaan door watermerkziekte ;-)
Ik kom af en toe ook wel tegen dat ze een Treurwilg knotten, maar dit is nooit zo'n succes door de hangtakken.

Buidelmezen maken nesten in alle soorten wilgen. Ik ben ze al tegengekomen in Treurwilg en Schietwilg. Zolang er maar riet in de buurt is...
Groeten Alex Bos

Folkert Jan

Citaat van: Alex Bos op februari 01, 2012, 19:42:55 PM
groene specht - foerageren op open veldjes of mierennesten - nest, weet niet of hij voorkeur heeft, zelf een keer een nest in eik gevonden
Groene spechten broeden in oude beuken en eiken

appelvink (Haagbeuk en veldesdoorn begrijp ik, maar is dat EN nest en foerageren?) - ook vaak hoge bomen (Beuk, Eik, Berk) waarin ze rusten, nest geen idee
Appelvinken maken hun nest boven in oude loofbomen (eik, beuk)


Edit: Een knotwilg is bijna altijd een afgezette Schietwilg (Salix alba) Vooral de grote, nieuwe knotwilgen worden opo zo'n manier onderhouden omdat ze anders doodgaan door watermerkziekte ;-)
Ik kom af en toe ook wel tegen dat ze een Treurwilg knotten, maar dit is nooit zo'n succes door de hangtakken.

Buidelmezen maken nesten in alle soorten wilgen. Ik ben ze al tegengekomen in Treurwilg en Schietwilg. Zolang er maar riet in de buurt is...

Lisdodde neem ik aan? Daar maken ze immers het nest van.
"Birding is something we do for enjoyment; so if you enjoy it, you're a good birder. If you enjoy it a lot, you're a great birder." Kenn Kaufman

gr, Folkert Jan Hoogstra

Landelijke Big Day 2016 (Record - 201 soorten)
TOH big day 2014
TOH big day 2013

Alex Bos

Dat bedoel ik ja... Maar Lisdodden staan wel in het riet  ;)
Groeten Alex Bos