2012: Jaar van de Bij

Gestart door Stijn Schreven, januari 16, 2012, 08:55:44 AM

Vorige topic - Volgende topic

Theo MJP

Uiteraard kan bij elk van die figuren een uitleg worden gegeven, maar ze spreken ook hun eigen taal. De percentages slaan op onze huidige kennis van het leven van de 355 bijen in ons land. Die kennis neemt alleen maar toe; het leven van een bijensoort verandert nauwelijks door de eeuwen heen.

Over de leefwijze van bijen enige toelichting:
Onder communaal versta ik dat bijen van dezelfde soort dezelfde nestingang gebruiken maar binnen het nest hun eigen broedcellen verzorgen. Over de precieze gang van zaken binnen dergelijke nesten, die door vele tientallen bijen van dezelfde soort gebruikt kunnen worden, is helaas nog niet zo heel veel bekend. Ook al omdat het hier bijen betreft die ondergronds leven en hun nesten vrij moeilijk te onderzoeken zijn. Hier ligt dus nog een prachtige uitdaging.
En onder sociaal reken ik hier voor 't gemak ook de honingbij, die vaak als een eusociale soort wordt gezien, maar dat is een kwestie van afspraken over de inhoud van begrippen.

Het merendeel van de vragen die Gerrit stelt zijn van een andere orde en slaan niet op de figuren zelf.

Groet Theo

gko

niet helemaal mee eens Theo, het is juist een kwaliteit van de figuren
dat ze vragen oproepen, natuurlijk beantwoorden ze ook vragen, maar waarom
zijn de verdelingen zoals jij ze presenteert? Kortom stof tot nadenken en een
goed handvat voor verder onderzoek.


met vr gr gkoopman

chris23

Beste bijenliefhebbers,

Ik heb eindelijk het themanummer over wilde bijen ontvangen, weliswaar licht beschadigd (aan de omslag te zien heeft het omwille van een verkeerd postnummer de ronde van vlaanderen meegemaakt  ;))
De inhoud is ronduit magnifiek met enkele schitterende bijdragen van Theo Peeters!

Trouwens nog een tip voor de boekenliefhebbers. Vandaag ben ik mijn exemplaar "Bienen Mitteleuropas" van Amiet Felix gaan afhalen bij Natuurpunt, een dikke aanrader en zijn geld meer dan waard vind ik persoonlijk.

Vriendelijke groeten,
Chris Van Meel

Theo MJP

#33
De resultaten van het bijentelweekend op 12 en 13 mei 2012 samengevat in tabel (zie ook http://www.jaarvandebij.nl/nieuws/resultaten-bijentelweekend.html en http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=183266.0).
De hier genoemde soorten zijn de 20 soorten van de zoekkaart gemaakt door EIS-Nederland.

1   aardhommel   211
2   boomhommel   146
3   tuinhommel   125
4   akkerhommel   122
5   honingbij   121
6   vosje   101
7   rosse metselbij   93
8   signaalwespbij   63
9   grote bladsnijder   58
10   gewone geurgroefbij   47
11   witbaardzandbij   44
12   gewone sachembij   41
13   roodpotige groefbij   32
14   blauwe metselbij   25
15   gewone maskerbij   19
16   grote klokjesbij   18
17   dikkopbloedbij   12
18   duinzijdebij   10
19   grote wolbij   9
20   parkbronsgroefbij   8
   Totaal   1305 waarnemingen


Opvallend is de hoge positie van boomhommel en tuinhommel. Hebben we in tuinen inderdaad relatief veel van deze soorten of worden ze makkelijk verward met andere hommels? Ook tussen zowel de boom- als de tuinhommelfoto's op deze website zaten nog diverse fouten. Kijk je eigen platen nog eens goed na; boomhommel wordt verward met akkerhommel en tuinhommel met aardhommelachtigen!
Opvallend zijn de waarnemingen van grote wolbij, duinzijdebij, grote klokjesbij, gewone maskerbij en grote bladsnijder op 12/13 mei. Wellicht allen incorrect!
De zoekkaart was niet speciaal gemaakt voor het bijentelweekend, waardoor je makkelijk dit soort foute waarnemingen krijgt.

Een groot aantal leken, kinderen en volwassenen, is mijns inziens niet in staat om alleen met de zoekkaart de beweeglijke bijensoorten goed op naam te brengen. Grote verschillen zoals tussen signaalwespbij en hommel kunnen ze onderscheiden, maar ik denk dat het merendeel van de deelnemers die voor de eerste keer een bij zien vliegen niet het onderscheid zal zien tussen een akkerhommel, rosse metselbij of vosje. En ook het percentage beginnelingen dat in het veld een honingbij herkent ligt laag. Dat zijn mijn ervaringen en inschattingen nadat ik twee dagen samen met enkele groepen leken heb geteld. In een groep kunnen mensen van elkaar leren en ontstaat er overleg. Samen met iemand die kan bijsturen is dit stukken effectiever en krijg je een betrouwbare waarnemingenlijst.

Het is voor een publieksactie mijn inziens nuttiger eerst de verschillen tussen vliegen, wespen en bijen te leren en daarna pas verschillende bijengenera te leren herkennen. Mensen vinden 't verder interessant enkele algemene zaken mbt. bijen te leren. Hoe groot zijn bijen? Waar en hoe nestelen bijen? Wat voor bloemen bezoeken bijen? Hoe wordt het stuifmeel getransporteerd? Wat is een koekoeksbij? Welke soorten gaan achteruit? Wat kun je zelf doen om bijen te helpen?

Overigens vind ik dat, naast allerlei andere activiteiten, ook een bijentelweekend nuttig is om bijen meer onder de aandacht van leken te brengen. Er zijn altijd weer diverse kinderen en volwassen die daar plezier aan beleven en misschien zelfs een stapje verder gaan op het pad van de bijenstudie.

Groet Theo:)



rieja

Het jaar van de bij. Maar de bijenvolken verdwijnen en komen nietterug naar de kasten: Colony Collapse Disorder (CCD). Als oorzaken worden genoemd de bestrijdingsmiddelen en voedseltekorten. Heel Nederland wordt gevraagd om eenjarige zomerbloemen te zaaien wat ik ook gedaan heb. Maar....hoe staan jullie tegenover het feit dat de oorzaak weleens de Elektromagnetische Velden kunnen zijn?( Lees ook deze link: http://www.stopumts.nl/doc.php/Veel%20gestelde%20vragen/3855/heeft_de_massale_bijensterfte_mogelijk_te_maken_met_elektromagnetische_velden_van_mobiele_telefonie). Veroorzaakt door de enorme snelle toename van de draadloze communicatie. Ik word er zelf ook ziek van en zo'n klein diertje kan toch ook niet anders dan er compleet van gedesoriënteerd van te raken? Hoe denken de bijenliefhebbers hier over? Op de site van de Nederlandse bijenhoudersvereniging lees er niets over terwijl het een wereldwijd probleem aan het worden is. De uitrol van masten ( LTE) en WiFi gaat namelijk in snel tempo verder. De mobiel is vervangen door de smartphone en tablet en de straling die we niet kunnen zien, horen of ruiken, neemt enorm toe.

Stijn Schreven

De bijensterfte is een van de redenen waarom 2012 uitgeroepen is tot Jaar van de Bij: meer aandacht voor de achteruitgang van wilde en honingbijen. Over de oorzaak van die sterfte zijn allerlei theorieën. Als het de straling is (lijkt me onwaarschijnlijk), zou het vreemd zijn dat dit alleen een uitgesproken effect op (honing)bijen heeft: waarom is er geen onverklaarbaar plotselinge achteruitgang in andere insectengroepen, of in vleermuizen en trekvogels? Het feit dat deze achteruitgang specifiek optreedt in bijen, wijst m.i. eerder op een oorzaak die te maken heeft met wat bijen specifiek maakt: hun rol als bestuiver, hun afhankelijkheid van bloemen en nestplaatsen. Dit zijn dan ook de meest voor de hand liggende plaatsen om te zoeken naar de oorzaak. Maar ook daar is nog onduidelijkheid over: varroamijt/ parasieten, insecticiden, habitatvernietiging/versnippering. Het treedt allemaal op en zal allemaal effecten hebben, de vraag is alleen of er 1 dominante boosdoener is die de recent hardere achteruitgang veroorzaakt.
Pas zijn er twee artikelen in Science gepubliceerd over sublethale - maar schadelijke - effecten van neonicotinoiden op honingbijen en hommels. Misschien ligt hier dus toch het grootste probleem.
Groeten en bedankt,

Stijn Schreven.

Jorgen

Ik doe zelf onderzoek naar de parasieten van honingbijen. De bijensterfte (wintersterfte en CCD zijn overigens 2 aparte fenomenen) is niet terug te brengen tot 1 factor zoals neonicotiden of parasieten, maar door de combinatie van alle factoren. In Wageningen hebben ze dacht ik een proef gedaan ivm straling, maar dat is nog niet gepubliceerd.
------------------------------------------------
Jorgen Ravoet
http://picasaweb.google.nl/Jorgen.Ravoet

rieja

#37
Hallo Jorgen en Stijn,
Mijn belangstelling ligt bij de EMV (elektro magnetische velden). Mensen geloven ook niet dat je daar behoorlijk op kunt reageren weet ik uit ervaring. Voor de flora en fauna moeten echte liefhebbers en deskundigen ingeschakeld worden, want ook onze flora en fauna heeft eronder te lijden. Bomen hebben vreemde ziektes en vogels vallen dood uit de lucht door inwendige bloedingen (niet in ons land). Ik had ook inwendige bloedingen maar ik kon vluchten. Weg van de GSM mast!

De argumentatie van Tjeerd Blacquiere van Wageningen is niet gebaseerd op eigen studies. Zijn rapport is gemaakt door een masterstudenten, heb ik vernomen en dus wetenschappelijk niet toelaatbaar. Ik neem aan dat je hier op doelt. Maar de Zwitser Daniël Favre? Hier van gehoord? Ik neem het even over van de site: http://www.stopumts.nl/doc.php/Berichten%20Internationaal/6817/zwitserland_vervolgstudie_favre_naar_plotselinge_verdwijnen_van_bijenvolken.
Al eerder publiceerde de Zwitserse bioloog Dr. J.D. Favre (adviseur voor bijenteelt aan de School voor Apiculture (Bijeenteelt) in Lausanne en tot 2009 wetenschappelijk medewerker bij het Zwitsers Nationaal Laboratorium voor Biotechnologie (EPFL) te Lausanne) over het mogelijk verband tussen het verdwijnen van bijenvolken en hoogfrequente elektromagnetische straling. In een vervolgonderzoek toonde hij opnieuw aan dat bijenvolken alarmsignalen uitzenden die het volk op de vlucht doen slaan als de korven onder invloed staan van een HF EM veld.

Ik had de imkervereniging hier in de buurt een mail gedaan. Want om de aanvliegroute te vergemakkelijken (en hopen dat dat de bijensterfte zo terug loopt) hebben ze bomen gekapt!  De UMTS mast op 150 meter afstand met een bundel op de kasten komt nu ongehinderd binnen. Bomen houden de straling enigszins tegen. En juist die gaan ze kappen. Onwetendheid want aan straling wordt geen aandacht geschonken! Arme bijen!
Toch? Want stel dat het waar is. Ik weet niet hoelang onze regering nog kan volhouden dat het geen schade, aan welk organisme dan ook brengt.
Dank voor jullie reactie.
groet, Ria.


Stijn Schreven

Groeten en bedankt,

Stijn Schreven.

wilde

Over de straling van UMTS-masten is helaas weinig verder nieuws bekend geworden. Ik zie het 'jaar van de bij' als een groot fisasco, omdat er wel aandacht aan bijen is gegeven maar verder dan zeer oppervlakkig ernaar kijken is het niet gekomen.

Ik ben al vrij lang imker (meer dan 30 jaar) en had tot 2007 nooit problemen. Uiteraard wel varroamijten in de volken, maar de bijen konden daarmee kennelijk redelijk leven. Ik bestreed ze overigens wel jaarlijks met oxaalzuur en thymolproducten. De volken waren sterk en gezond.
Mijn bijen houd ik op een natuurlijke wijze. Eerder werkte ik met rasbijen, maar dat doe ik al lang niet meer en ook reis ik niet meer met de volken. Ze staan permanent in mijn eigen vrij grote tuin. Niemand heeft er last van.
Ik doe ook geen ingrepen in de volken om de eerste zwermen te voorkomen. Pas na de voorzwerm met de oude bevruchte koningin wacht ik tot ik tuters en kwakers hoor en dan maak ik het volk open en laat alle jonge moeren tegelijk los. Ze zoeken het dan verder zelf uit en er blijft er dan 1 over.

De voorzwermen schep ik en zet ik dan op in een schone kast met waswafels. Helaas verloopt dat sedert 2007 anders dan daarvoor het geval was. Op 550 meter afstand van mijn bijenstal is er in 2007 een UMTS-mast geplaatst. Eerder stonden er al GSM-masten in mijn buurt op iets verdere afstand. Die gaven nooit problemen. Kennelijk is de frequentie van de UMTS voor de bijen wel zeer storend want de zwermen willen alleen maar weg sedert 2007. Meestal vertrekken ze de volgende dag uit de nieuwe behuizing en dan ben ik dus mijn zwerm kwijt. Dat gaat zo aan de lopende band. Ik kan nauwelijks nieuwe volken opzetten en heb ondanks zeer veel voor- en nazwermen moeite om mijn volkenaantal op peil en in conditie te houden. Wat ik nog kan aanhouden zijn merendeels zwakke volken.
Er is namelijk nog een factor die zeer vervelend is. Jonge moeren op bruidsvlucht vervliegen dikwijls sedert 2007. Ze gaan dan niet de juiste kast binnen en worden in een buurvolk afgestoken. Dan blijft er dus een hopeloos moerloos volk achter en zo raak ik er dus ook kwijt.
De straling lijkt een sterke invloed te hebben op het oriënteringsvermogen van de bijen. Voor werksters is dat minder erg. Als ze met voedsel terugkeren naar een kast worden ze meestal wel toegelaten, ook als het niet het eigen volk is. Voor koninginnen komt dit echter zeer nauw en iedere fout wordt genadeloos afgestraft.

Ik vraag mij ook af welke invloed deze straling heeft op solitaire bijen en wespen. Ik kan mij heel goed voorstellen dat die ook moeite hebben om de nestholte terug te vinden. Als het zo veel invloed heeft op bijen, waarom dan niet ook op mensen?
Ik ken geen onderzoeken daarover. Het volk wil internetten via de telefoon en de 4e generatie van sterkte van de straling is op komst. Ik denk dat we eens moeten ophouden met de kop in het zand te steken en eens echt goed opgezette wetenschappelijke onderzoeken moeten doen naar de effecten van dit soort straling die bijen het leven zuur maakt en mogelijk ook mensen raakt.
Groet, Albert de Wilde
https://www.ahw.me

Bart van Hoogstraten

#40
Hoi Albert,

Heb je per toeval Zembla gezien donderdagavond? De naam "Bleker' viel erg vaak, evenals de naam van een kopstuk uit Wageningen (waarvan ik de naam even kwijt ben) en het woord "neonicotinoïden": http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1321345
Vriendelijke groet! Bart van Hoogstraten

De toekomst van Waarneming is onzeker. Draag bij aan het voortbestaan en betaal gewoon jaarlijks € 25,- abonnementskosten!
https://waarneming.nl/donate/

wilde

Ja, daar heb ik naar gekeken. Van Tjeerd Blacquiere ben ik al geruime tijd geen fan, zoals je wellicht zult begrijpen. Hij riep enkele jaren geleden al dat veel imkers maar wat aanrommelen en geen verstand van bijenhouden hebben. Zij roepen het onheil over zichzelf af. Dat soort onzinnige uitspraken maakt deze man niet erg populair bij velen, maar hij heeft helaas ook medestanders.
Groet, Albert de Wilde
https://www.ahw.me

Bart van Hoogstraten

#42
Ik was in ieder geval verbijsterd na het zien van de uitzending. Hier nog wat informatie erover. Volgens mij kan de politiek beter naar de universiteit van Utrecht luisteren dan naar Wageningen: http://www.bijensterfte.nl/
Vriendelijke groet! Bart van Hoogstraten

De toekomst van Waarneming is onzeker. Draag bij aan het voortbestaan en betaal gewoon jaarlijks € 25,- abonnementskosten!
https://waarneming.nl/donate/

Bart van Hoogstraten

Voor de geïnteresseerden met een twitteraccount -> volgen: https://twitter.com/bijensterfte
Vriendelijke groet! Bart van Hoogstraten

De toekomst van Waarneming is onzeker. Draag bij aan het voortbestaan en betaal gewoon jaarlijks € 25,- abonnementskosten!
https://waarneming.nl/donate/

Jorgen

Die Zembla uitzending vind ik anders maar zeer tendensieus en geeft geen goed beeld van de mogelijke oorzaken van bijensterfte. Net zoals de bijensterfte website overigens, die bijna enkel gericht is op neonicotinoïden.

Bart, zoek eens op open access wetenschappelijke tijdschriften zoals PlosOne naar colony collapse disorder. Je zal ontdekken dat er veel meer factoren een belanrijke rol spelen.
------------------------------------------------
Jorgen Ravoet
http://picasaweb.google.nl/Jorgen.Ravoet

Bart van Hoogstraten

Citaat van: Jorgen op januari 27, 2013, 10:17:25 AM
Die Zembla uitzending vind ik anders maar zeer tendensieus en geeft geen goed beeld van de mogelijke oorzaken van bijensterfte. Net zoals de bijensterfte website overigens, die bijna enkel gericht is op neonicotinoïden.

Bart, zoek eens op open access wetenschappelijke tijdschriften zoals PlosOne naar colony collapse disorder. Je zal ontdekken dat er veel meer factoren een belanrijke rol spelen.

Ik heb me erdoor gewerkt Jorgen en ik moet zeggen dat het voor mij te zware kost in het Engels. (hier het betreffende artikel voor de geïnteresseerden). Maar ik vond een vergelijkbaar rapport op de Duitse wikipedia dat ik wel begreep: http://de.wikipedia.org/wiki/Colony_Collapse_Disorder  Inderdaad zijn er meerdere factoren, is het voornamelijk allemaal giswerk en weten ze nog niet alle oorzaken met zekerheid af te bakenen maar trekken ze wel de conclusie dat de oorzaak van CCD gezocht moet worden onder 3 hoofdfactoren: schadelijke dieren, ziekteverwekkers en pesticiden. En daarbij geven ze aan (hypothetisch dus nog) dat die laatste wel eens van invloed zou kunnen zijn op de andere twee; pesticiden zijn misschien geen directe oorzaak voor CCD maar maken de bijen vatbaarder voor andere factoren die dan wel fataal kunnen worden (te vergelijken met AIDS). Zelf ben ik na het lezen van dit rapport nog steeds van mening dat je het probleem moet aanpakken daar waar je kunt en dat is in dit geval het makkelijkst bij de pesticiden. Dat het allemaal nogal tendensieus en eenzijdig is begrijp ik volkomen want dat is populaire wetenschap per definitie anders bereik je "het volk" niet. Zo is ook nog steeds niet bewezen dat je van roken longk a n k e r krijgt maar weet iedereen wel dat het slecht voor je is omdat er op de verpakking de evidente leugen "roken veroorzaakt dodelijke longk a n k e r" staat.
Vriendelijke groet! Bart van Hoogstraten

De toekomst van Waarneming is onzeker. Draag bij aan het voortbestaan en betaal gewoon jaarlijks € 25,- abonnementskosten!
https://waarneming.nl/donate/

blaauw7

#46
Ik ben het helemaal met Jorgen eens. De uitzending was meer dan tendentieus en een herhaling van de uitzending van 2011. Weer met dezelfde mensen die zich zogenaamd bijendeskundige noemen. R van de Zee noemt zich een dergelijke bijendeskundige maar is iemand die alleen wat schrijft over de winter sterfte (statistisch) in Nederland, over de oorzaken weet ze helemaal niets. In deze, nu toch wel emotionele discussie is het wie het hardst roept krijgt de meeste aandacht. De heer J van de Sluis uit Utrecht heeft twee petten op. Een politieke en een wetenschappelijke. Hij schrijft de kamer vragen voor de partij voor de dieren en is daarnaast ook nog onafhankelijk onderzoeker! Die twee dingen kunnen naar mijn mening niet samengaan. Wel beticht hij T. Blacquiere van partijdigheid terwijl hij dat zelf dus blijkbaar ook is....... Verder hengelt hij naar de onderzoek budgeten van het ministerie en speelt hij hbet spel op de man. Het zou hem sieren een wetenschappelijk peer reviewd artikel te schrijven waarin hij het rapport van T. Blacquiere weerlegd....
Bestrijdingsmiddelen hebben per definitie een slecht imago. Vele roepen nu over een verbod terwijl ze in de supermarkt de reguliere voedingsmiddelen kopen die niet duurzaam zijn geteeld (biologisch), Erg hypocriet!!
CCD of ook wel de verdwijnziekte is een verschijnsel dat goed te verklaren valt. Het te laat en te weinig aanmaken van winterbijen. Zomer bijen zijn gedoemd te sterven, winterbijen pas in het jaar daarop. In de vroege winter vindt de imker geen bijen in de kast...logisch want het zijn vooral zomerbijen die in de kast zaten en die gaan in het najaar dood. De oorzaak van deze verstoring is nog een raadsel....Naar mijn mening is dat de varroamijt. De wintersterfte die we nu sinds enkele decennia mee maken loopt synchroon met de aanwezigheid van deze mijt in ons land (1983) . Inmiddels opgelopen naar 20-30 %. In het verleden werden deze mijten met bestrijdingsmiddelen (JA imkers gebruikte bestrijdingsmiddelen!!!!) betreden. Inmiddels is de mijt resistent geworden  en  worden er andere middelen en methoden gebruikt. Al met al een veel ingewikkelder proces om van de mijt af te komen. Veel imkers zien dat niet zitten en rommelen maar wat aan. ( in de uitzending werd niet ingegaan hoe de imker zijn varrao heeft bestreden...). Als we nu met alle imkers in Nederland een paar jaar geen varroa bestrijding zouden toepassen dan zijn we over 3-4 jaar 95 % van al onze bijen kwijt. Daar hoor je niemand over...
Albert heeft het over de GSM straling, een goed punt! Alleen hebben die niet zo'n slechte naam als de bestrijdingsmiddelen. Kom niet aan onze mobiel en zeker niet aan de dekking in het land. Zouden we deze discussie verplaatsen naar de GSM straling, nou dan zijn de rapen pas echt gaar.....
Er moet onderzoek gedaan worden daar ben ik het mee eens... Vooral naar de blootstelling. Effecten kun je niet los zien van de blootstelling. De artikelen in Nature en Science zijn nog steeds geen echte veld proeven. De stoffen worden aangeboden in de suiker of op gedrenkte tissues. We moeten oppassen dat we risk en hazard niet door elkaar halen in deze discussie.
Verder is het frappant dat ze in Australië geen problemen hebben met CCD. Neonicotinoïden worden er wel gebruikt, en ze hebben er nog geen varroa........
Groeten,
Dick Belgers

Bart van Hoogstraten

#47
Ze hebben inderdaad met onderzoek ontdekt dat Bijen gestresst raken van gsm-straling: http://link.springer.com/article/10.1007/s13592-011-0016-x/fulltext.html#Sec5
Dit dus als ze een mobiele telefoon vlak bij een kast plaatsen. Maar radiomagnetisme is er altijd al geweest, ook voor de ontdekking ervan en ook voordat er een toepassing voor werd gevonden en er liggen nu eenmaal geen mobiele telefoons in bijenkasten. Je kunt niet zeggen dat radiomagnetisme slecht is voor bijen alleen maar omdat je ze rechtstreeks op een radiomagnetische bron plaatst. Voor de komst van GSM was de "ether" al gevuld met ons radiomagnetisme; radio en televisie. Waarschijnlijk moet je ook geen bijenkasten neerzetten onder de mast in Lopik (en het wattage van die bron is andere koek dan die van een gsm-toestelletje).

Maar jullie kritiek is wel terecht en onze zogenaamde afhankelijkheid van de Honingbij is volgens mij ook wel opgeblazen want in de nieuwe wereld is het immers een geïntroduceerde soort en daar hadden ze voordien ook bloeiende planten.

Er is overigens in de VS weer een nieuwe bedreiging ontdekt: de parasitaire vlieg Apocephalus borealis. Deze verandert the bees in zogenaamde "zombees".
Vriendelijke groet! Bart van Hoogstraten

De toekomst van Waarneming is onzeker. Draag bij aan het voortbestaan en betaal gewoon jaarlijks € 25,- abonnementskosten!
https://waarneming.nl/donate/

blaauw7

 Honingbijen in Nederland zijn sinds lange tijd verworden tot huisdieren. Er wordt wat af gemanipuleerd met deze beesten. De zwartebij, ooit de meest voorkomende in Nederland is aan het verdwijnen. Carnica, Buckfast en wellicht nog andere genetische lijnen beheersen de imkerij. Ze worden genetisch (de koningin) zo gemanipuleerd dat de volken vooral veel honing moeten halen, zo weinig mogelijk propolis, want dat plakt alleen maar! Het steekgedrag wordt zoveel mogelijk terug gebracht en het zwermen willen we niet meer....Er bestaat binnen de imkerij zelfs kunstmatige inseminatie van koninginnen. Dit alles leidt tot een steeds smallere genetische bandbreedte, zoals bij bepaalde honden rassen. Er hoeft dan maar iets te gebeuren (milieu zaken, varroa) en de populatie stort in. Als we vandaag besluiten dat we volgend jaar 2x zoveel bijen volken hebben dan dit jaar,  dan kan dat. Zelfs 10x is mogelijk. Alleen zijn er geen imkers genoeg.....
Manipuleren met wilde bijen is niet mogelijk op deze wijze. Een populatie van een Andrena soort kunnen we niet in 1 jaar verdubbelen. Toch gaat het nu anno 2013 niet nog slechter met de wilde bijen stand dan 10-20 jaar geleden.  Wellicht is het een idee om de wilde bijen database die nu beschikbaar is bij naturalis te gebruiken om te kijken of er een correlatie bestaat tussen  het gebruik (sinds 2006?) van Neonicotinoïdenen  en de wildebijenstand in het land. Wildebijen hebben geen last van varroa, gelukkig maar. Wilde bijen soorten verdwijnen vooral door biotoop vernietiging. Dat geldt zowel voor een  teruglopende (specifieke) dracht als voor geschikte nestgelegenheden
Groeten,
Dick Belgers

wilde

#49
Het manipuleren van bijen binnen rassenlijnen zal zeker invloeden hebben op de levenskwaliteit. Daarom imker ik inmiddels met bastaardbijen. Het is dikwijls een wens van (beginnende) imkers om zachtaardige volken te hebben. Die worden verkregen door bijv. de stekerigheid eruit te kweken. Met KI gaat dat veel sneller dan met zuivere eilandbevruchting, omdat meerdere generaties per jaar kunnen worden aangemaakt. Vandaar dat KI ook bij honingbijen wordt toegepast. Vele jaren geleden imkerde ik met Buckfastvolken. Die waren zeer groot (zg. vleesvolken), zeer goede honinghalers en zachtaardig, zeker de originele moer. De F1 standbevruchte moeren gaven overigens al direct wat minder vriendelijke volken door bastaardering. De volken van de originele moeren (afkomstig van eilandbevruchting door Kjeld Brandstrup, Denemarken) waren uitermate zachtaardig. Die bijen waren te behandelen zonder enige voorzorg, zie onderstaand plaatje. Alleen was soms enige waternevel uit een bloemenspuit nodig om de dekplank zonder bijen te pletten terug te leggen.

Het zelfde gebeurt bij Carnicabijen. Men teelt zodanig dat gewenste eigenschappen de meerderheid bepalen en men teelt er de ongewenste uit. Dat is heel onnatuurlijk allemaal en ik heb dat indertijd ingezien ('het licht gezien'), ben radicaal van methode gewijzigd en ben verder gegaan met bastaardbijen. Bij een bijenvolk hoort nu eenmaal een zekere agressie als ze worden belaagd in hun woning. Dat doet een imker door een kast open te maken, raten uit te lichten, honingvoorraden af te nemen en dus door verstoringen te veroorzaken. Normaal is dan dat ze dat niet zo maar laten gebeuren en via steken laten weten dat ze jouw gedrag niet waarderen. Het beperken van de genen door lijnenteelten en dat soort gedoe kan toch eigenlijk niets anders dan kwaliteitsverlies in algemene zin veroorzaken.

Indertijd was de aanzet tot het overgaan van mij op bastaardbijen een geconstateerde algemene verzwakking van de volken. Ik wilde ze oppeppen door ze geen vreemde koninginnen meer op te dringen, geen onnatuurlijke ingrepen (kunstzwermen) te doen, zelf zwermdoppen te laten aanzetten, er ook niet meer mee te reizen naar monoflorale drachtbronnen voor de honingoogst. Ik probeer ze sedert die tijd ook in te winteren op zoveel mogelijk honing, zodat weinig suiker behoeft te worden bijgevoerd. De volken worden dus niet meer 'kaal' geslingerd.

Varroamijten heb ik altijd systematisch bestreden en ik heb bijna geen enkele sterfte gehad in al die jaren. Het gaat om sterfte in najaar en winter, waarbij er in de volken wél voldoende voer aanwezig is, maar ze toch sterven. Daarin heeft Tjeerd Blackquière dus gelijk wat betreft het effect van mijtenbestrijding. Dat helpt echt. Helaas gaat hij niet verder door andere mogelijke factoren duidelijk te benoemen en te waarderen. Hij heeft imkers als ik beschimpt met de verwijten van gebrek aan kennis en gebrek aan efficiënte bestrijdingsacties. Hij communiceert waarschijnlijk zeer slecht en ook dat doet zijn imago geen goed. Hij heeft misschien gedeeltelijk ook wel gelijk met die verwijten aan imkers, maar voor mij geldt dat niet. Ik ken de biologie van de bij en de Varroamijt goed en bestrijd dus op de juiste momenten (volken zonder broed) zowel in de zomer als in de winter (tymolproducten en oxaalzuur). Zijn horkerigheid legt het geheel af tegen de gewiekste journalisten die alleeen maar op effect bezig zijn. Dat zie ik ook wel in. Hij zou er veel bij winnen om zijn stellingen eens wat op te poetsen en meer te relativeren door ook andere factoren er eens bij te betrekken. Vooralsnog heeft hij mijn sympathie niet, maar dat hebben ook de programmamakers niet die alleen sensatiebeluste programma's maken met in deze 2e Zembla-uitzending voor meer dan 50% herhaling van de vorige keer. Wat een armoe.

Met het bestrijden van de mijten zijn er vermoedelijk ook minder virussen. Die virussen zijn voor mijn gevoel een meer belangrijke factor dan de bloedzuigactiviteiten van de mijten op broed en imago's. Een bijkomende factor sedert een tiental jaren is een nieuwe Nosema-soort. Vroeger hadden we Nosema apis, maar nu overheerst meestal Nosema ceranae. Die laatste hoort eigenlijk thuis op Apis ceranae en is net als de Varroa destructor overgestapt op onze honingbij (Apis mellifera). Nosema is een ééncellige die de voedselopname bemoeilijkt in de darm van de bij. Met veel vers stuifmeel kon een volk dat vroeger overwinnen. Het was meestal te zien in de vorm van 'roer' (schijterij op en in de kast) met veel vervuiling en verspreiding van sporen ervan. Nosema ceranae schijnt minder gemakkelijk te verdwijnen bij aanvoer van vers stuifmeel.

Ook als je de Varroamijten goed bestrijdt - en dat doe ik al tientallen jaren consequent - zijn er dus altijd nog kleine populaties over die de bestrijding overleven. Dat moet per definitie altijd enige verzwakking geven ten opzichte van de situatie geheel zonder mijten. Bijna in alle bijenvolken in Nederland zul je inmiddels ook Nosema ceranae aantreffen. Ook dat is een zeer schadelijke aantasting.
Als bijen dan daarbij ook nog worden blootgesteld aan gifstoffen als neonicotinen die als spuitvloeistof en zaadcoatings worden gebruikt, kan een reeds door andere factoren reeds verzwakt volk gemakkelijk het loodje leggen. Deze gifstoffen zorgen voor verwarring, geheugenverlies en desoriëntatie van de bijen. Ze kunnen het nest niet meer terugvinden.

Ook UMTS-straling blijkt bij mij op de bijen een zelfde sterke desoriënatie-invloed te hebben. In mijn omgeving zal ook wel een neonicotine-gifstof (Imidacloprid) gebruikt worden, maar zonnebloemteelt is er niet en ook nauwelijks mais. Mijn bijen halen ook geen guttatievocht op granen, maar komen massaal water halen in mijn relatief schone tuinvijver. Dat water is iets warmer en dichtbij. Door de intensieve mijtbestrijding gaan er bij mij geen wintervolken dood en ook niet door neonicotine-gifstoffen, omdat de blootstelling daaraan vermoedelijk laag is. Al met al heb ik door een aantal van de genoemde negatieve factoren toch wel veel zwakkere volken dan 20 jaar geleden, toen er ook al volop Varroamijten waren (en bestreden werden). De virussen zijn vermoedelijk in soorten en sterkte toegenomen en dat geldt ook voor Nosema ceranae.

Met mijn lekenverstand, maar wel een langdurige imkerervaring, denk ik dat de sterke (> 30%) bijensterfte die elders optreedt te maken heeft met een complex van factoren:
- bloedzuigschade aan larven en imago's door de parasitaire mijt Varroa destructor;
- diverse merendeels door de Varroa destructor verspreide zeer schadelijke virussen (DWV, SBV, ABPV, KBV, CBPV, BQCV), zie voor een opsomming: http://www.konvib.eu/artikels/ziekten-en-bedreigingen/ziekteverwekkers/1774-virussen-in-bijenteelt.html
- aantasting door de eencellige Nosema ceranae;
- aantasting door gifstoffen als neonicotinen, waar reeds door andere factoren verzwakte volken eerder last van hebben;
- UMTS-straling;
- verslechtering van de zogenaamde 'bijenweide': minder foerageermogelijkheden door verarming van het landschap.

Deze opsomming is niet limitatief. Er zullen nog wel wat andere te bedenken zijn.
Bij mij is er in najaar en winter geen enkele sterfte door varroa en varroa-gerelateerde verschijnselen. Ook het drachtgebied in mijn omgeving is in 30 jaar tijd nauwelijks veranderd. Er is dus geen sterfte door ziekte of verzwakking maar door verlies van zwermen en koninginen. Sedert er UMTS-straling in mijn omgeving is (2007, zendmast op 550 meter afstand) vertrekt meer dan de helft van mijn zwermen nadat ze zijn opgezet in een schone kast of korf. Sommige vertrekken direct bij het uitzwermen al. Normaal was het altijd zo, dat een zwerm eerst in de buurt aan een boomtak in mijn tuin ging hangen. Verkennerbijen vliegen dan uit en zoeken een vestigingsgsplek. Zo ver liet ik dan natuurlijk niet komen en de zwerm werd geschept en volgens de regels in een schone kast gehuisvest. Nu vliegen er veel zwermen direct ver weg en zijn ze voor mij verloren. Vorig jaar kon ik slechts 1 voorzwerm vangen en de rest heb ik nooit gezien. Ik had van die volken alleen nazwermen, dus zwermen met jonge, onbevruchte koninginnen. Van de wel opgezette zwermen vliegt de helft de volgende dag alsnog weg uit de schone kast.

Met de huidige UMTS-straling in mijn omgeving kunnen jonge moeren, die zich vliegend oriënteren voor de kast voorafgaand aan de bruidsvluchten, het eigen volk niet terugvinden. Ze vervliegen dus en worden afgestoken in een naburige kast waar ze niet welkom zijn. Dan komt er dus geen jonge moer aan de leg en blijft het afgevlogen volk hopeloos moerloos achter en gaat te gronde. Dat is dus een geheel andere doodsoorzaak dan in de gif-discussie wordt genoemd. Het vindt ook plaats op een ander tijdstip van het jaar, namelijk in de zomer. De bijensterfte waar zo veel over te doen is, gaat over sterfte in het najaar en de winter. In 20 jaar voorafgaand aan de plaatsing van de UMTS-mast had ik dit bijna nooit, misschien in ruim 25 jaar in totaal 3 of 4 volken die moerloos bleven na de zwermperiode en dat is op een bestand van gemiddeld 15 volken die in mijn tuin staan minder dan 1% en dus te verwaarlozen. Nu is het 30 - 50%.

Wanneer komt er eindelijk eens een gedegen onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek naar de gevolgen van blootstelling aan UMTS-straling op bijen, andere insecten en zoogdieren (mensen bijvoorbeeld) ........  >:D >:D >:D .......?


Groet, Albert de Wilde
https://www.ahw.me

Bart van Hoogstraten

Hier nog wat behoorlijke kritiek op die uitzending van Zembla.
Vriendelijke groet! Bart van Hoogstraten

De toekomst van Waarneming is onzeker. Draag bij aan het voortbestaan en betaal gewoon jaarlijks € 25,- abonnementskosten!
https://waarneming.nl/donate/

Bart van Hoogstraten

Voor de diepgangers hier een site waar veel recente studies terug te lezen zijn in te downloaden pdf (ook die van Wageningen [dr. Tjeerd Blacquiere]): http://www.boerenlandvogels.nl/content/henk-tennekes-dient-een-klacht-over-de-literatuurstudie-van-blacquiere-et-al-bij-de-raad-van
Vriendelijke groet! Bart van Hoogstraten

De toekomst van Waarneming is onzeker. Draag bij aan het voortbestaan en betaal gewoon jaarlijks € 25,- abonnementskosten!
https://waarneming.nl/donate/

Jorgen

Ik ben geen expert in pesticiden, maar naar wat ik vernomen had zijn de meeste publicaties waarnaar Tennekes verwijst maar in 'dubieuze' (lees erg lage impactfactor) tijdschriften gepubliceerd. Zoals je oa hier kan lezen, heeft bv die in Bulletin of Insectology weinig waarde.

Nu, ik ben werkzaam in het onderzoek naar bijenpathogenen maar wil het belang van pesticiden niet verwaarlozen. Om geen schijn van belangenvermenging op te wekken, doe ik er weinig uitspraken over maar wil het onderzoek toch wat kaderen.
------------------------------------------------
Jorgen Ravoet
http://picasaweb.google.nl/Jorgen.Ravoet

Bart van Hoogstraten

Dick "blaauw7" Belgers komt op de radio bij Vroege Vogels as zondag! http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=216626.0
Vriendelijke groet! Bart van Hoogstraten

De toekomst van Waarneming is onzeker. Draag bij aan het voortbestaan en betaal gewoon jaarlijks € 25,- abonnementskosten!
https://waarneming.nl/donate/

Theo MJP



Robert Heemskerk

#56
http://nos.nl/artikel/501151-eu-helpt-bijen-in-nood.html

''Onderzoekers menen dat pesticiden met zogeheten neonicotinoiden verantwoordelijk zijn voor de grote sterfte onder bijen.
Maar die conclusie is omstreden. Andere onderzoekers en boeren zeggen dat er geen onomstotelijk bewijs voor is.''

> waarom omstreden? Er is recentelijk toch wetenschappelijk bewezen dat deze ''neonicotinoiden'' een duidelijk negatief effect heeft op bijen (hommels etc.)!?

http://www.kennislink.nl/publicaties/landbouwgif-nekt-bijenvolk

eigen initiatieven:
http://www.trosradar.nl/nieuws/archief/detail/article/tuincentrum-haalt-omstreden-bestrijdingsmiddelen-uit-schappen/

In veel tuincentra (en supermarkten) kun je overigens nog schappen vol Roundup-verdelgingsmiddelen vinden!

Jorgen

Citaat van: Robert Heemskerk op april 29, 2013, 22:42:25 PM
''Onderzoekers menen dat pesticiden met zogeheten neonicotinoiden verantwoordelijk zijn voor de grote sterfte onder bijen.
Maar die conclusie is omstreden. Andere onderzoekers en boeren zeggen dat er geen onomstotelijk bewijs voor is.''

> waarom omstreden? Er is recentelijk toch wetenschappelijk bewezen dat deze ''neonicotinoiden'' een duidelijk negatief effect heeft op bijen (hommels etc.)!?
Deze pesticiden zijn inderdaad zeer schadelijk voor bijen, dat zal niemand ontkennen. Maar beweren dat de abnormaal hoge wintersterftes van honingbijen door deze pesticiden wordt veroorzaakt is gewoon onzin.
------------------------------------------------
Jorgen Ravoet
http://picasaweb.google.nl/Jorgen.Ravoet

wilde

Vandaag staat in mijn regionaal dagblad dat er een zogenaamde 'Bijenmakelaar' komt. Het is de zotheid gekroond. Nog steeds wordt er in politieke kringen onterecht van uitgegaan dat gebrek aan kennis van de imkers een hoofdoorzaak is van de nog steeds optredende bijensterfte. Ze worden uiteraard gevoed door zogenaamde bijendeskundigen, want zo gaat dat natuurlijk in den Haag. Helaas luisteren ze niet naar anderen die het tegendeel beweren. Er wordt toegezegd dat voor een reeks van jaren een budget beschikbaar is voor deze onzin. Het zal weggegooid geld blijken te zijn. Sharon Dijksma laat zich wel erg gemakkelijk tot een standpunt brengen dat niet houdbaar is. Helaas krijg je dat zo als er tegengestelde financiële belangen zijn. Dan is het kennelijk logisch om naar andere partijen niet te luisteren, want dat zou veel last kunnen geven. Zie ook mijn commentaar op mijn eigen website:

http://people.zeelandnet.nl/ahdewilde/bijensterfte.html
Groet, Albert de Wilde
https://www.ahw.me

Theo MJP

#59
Bijenmakelaar = honingbijenmakelaar; het is de imkers, landbouwers en andere bijenboeren toch weer gelukt een honingbijenconsulent gefinancierd te krijgen.... Proficiat!
Zie ook http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/kamerstukken/2013/12/15/kamerbrief-actieprogramma-bijengezondheid.html

Jammer voor de hommels en andere (sterk bedreigde) bijen....!!!
Waren er geen of te weinig leden uit de 25 organisaties, die hebben meegewerkt aan de samenstelling van het Actieprogramma Bijengezondheid, die ons bijenboek hebben gelezen??
Laten we beginnen om al die 'vertegenwoordigers' straks een boek cadeau te doen als er een herdruk beschikbaar is.  ;) ;)

GroeTheo:))