Limnephilus ignavus, voor het eerst sinds 1982

Gestart door John Bouwmans, december 08, 2011, 15:25:45 PM

Vorige topic - Volgende topic

John Bouwmans

Een paar weken terug fotografeerde deze schietmot. Kreeg vandaag een berichtje van David Tempelman dat het hier gaat om de Limnephilus ignavus, sinds 1982 niet meer waargenomen in Nederland. Dat maakt zo'n waarneming wel extra leuk.  :rolleye: ;D  Zag in het NL-soortenregister dat het toen waarnemingen betrof in Limburg. Benieuwd of deze soort nu vaker wordt aangetroffen.

Het betreft deze waarneming
http://waarneming.nl/waarneming/view/61804259
Limnephilus ignavus gezien op 2011-11-18 Veenendaal - Kwintelooyen
Foto's:







Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

Botervlieg

Zeker leuke waarneming, John. Gefeliciteerd met deze toffe vondst!  :duim:

thijsdegraaf

Altijd leuk zo'n waarneming! Gefeliciteerd John!

John Bouwmans

Bedankt Marleen en Thijs, zeker leuk en daardoor ga je weer op internet zoeken en kom je weer allerlei andere leuke dingen tegen, zoals dit overzicht van Schietmotten op biopix. Andere foto's van de Limnephilus ignavus lijken toch wel verschillend met mijn exemplaar (o.a. lijf niet zo donker), maar daar is vast een reden voor.
Volgens de info uit het NL-soortenregister, is de vliegtijd juni-oktober en "De soort is mogelijk beperkt tot biotopen met permanent koud water (Robert & Wichard 1994)."  Mijn vindplaats is een plas in een voormalige zandafgraving, stuk van de Utrechtse Heuvelrug afgegraven tot ongeveer niveau Gelderse Vallei. Wateraanvoer deels kwel maar vooral ook door neerslag. Maar de vindplaats en datum matchen niet helemaal met deze info.
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

thijsdegraaf

Heel wat insecten zijn wat later, doordat het zo lang warm bleef. Ik had ook een pissenbedvlieg, die al lang niet meer hoorde rond te vliegen.
Ik zie dat er bij soortenregister nog geen foto staat. Ze zullen je dankbaar zijn als je er een opstuurt.

Botervlieg

Zeker registreren inderdaad.

Ik had ook nog een mug, 10 weken "te laat".

En weet je, als je het registreert met foto gaat de info in elk geval niet "verloren".

John Bouwmans

#6
Thijs , ik heb maar meteen enkele foto's toegestuurd aan het soortenregister. Hoop dat ze er wat mee kunnen.
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

thijsdegraaf


dmsoes

Doet in werkelijkheid niks af aan de waarneming, maar veranderd wel de feiten als dit klopt:
Een andere zeer opmerkelijke soort is hier de uiterst zeldzame kokerjuffer Limnephilus ignavus. Deze soort is alleen uit Midden- en Zuid-limburg bekend. De larve is een keer eerder in 1982 in Nederland verzameld. Daarna is de soort niet meer waargenomen. Het specifieke habitat bestaat uit modderige poelen, die gevoed worden door bronwater (Higler,2008). Limnephilus ignavus is op Middachten handmatig verzameld op takken die in een modderige bronpoel lagen.

Hub Cuppen is en blijft te bescheiden in het verkondigen van zijn triomfen?

Groet,

Menno

[/font]

John Bouwmans

#9
Menno, mij ontgaat me de clou van je opmerking. Is de L. ignavus na 1982 nog op Middachten (Rheden?) gevonden. Dan is "mijn vindplaats", Kwintelooyen met kwel van de Utrechtse Heuvelrug en de plassen en oevers zijn ook modderig, meer in overeenstemming met Middachten (kwel Veluwe). Ik heb de info over de waarneming uit het Soortenregister. Ben verder een leek op dat gebied.

En wat zijn de triomfen van Hub Cuppen? Je maakt me nieuwsgierig.
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

gko

lastig om te zien op foto's, maar kun je in het kort zeggen wat het belangrijkste kenmerk van ignavus is?
met vr gr gkoopman

John Bouwmans

Ik heb geen flauw idee gko, zie zelf ook veel verschillen met andere foto's zoals hierboven al aangegeven. Ik vermoed de vleugelbeadering, maar zeker weet ik dat niet. Kreeg het bericht van David Tempelman dat het om de ignavus zou gaan. Zie opmerking bij waarneming. Zal; het David eens vragen. (Omdat ik nog enkele foto's heb toegevoegd, moet de waarneming weer opnieuw gevalideerd worden. Dat is nog niet gebeurd.
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

thijsdegraaf

Soortenregister laat de inzendingen ook keuren. Je hebt kans, dat Bert Higler er ook nog naar kijkt.

John Bouwmans

#13
Thijs, ik begreep uit de Kokerjuffer dat Bert Higler vorig jaar is overleden. David en Koen willen het werk van Bert afmaken, en o.a. het maken en publiceren van een veldgids: Zie ook opmerking bij Nieuw Determinatiewerk:
Zoals je misschien weet is de werkgroep Trichoptera bezig met het maken van een veldgids en een Entomologische Tabel voor de volwassen Trichoptera, oftewel schietmotten. Daarvoor vervullen veldfoto's een belangrijke rol. Er zijn tientallen soorten, die vanaf een goede veldfoto kunnen worden gedetermineerd. Het boek wordt het eerste Nederlandstalige boek over schietmotten. Het beslaat de hele Benelux en we hopen het medio 2013 te publiceren. De uitgever is EIS-Nederland, verbonden aan Naturalis in Leiden.
Op verzoek heb ik extra foto's van de L. ignavus ter beschikking gesteld. Meer info op http://www.eis-nederland.nl/kokerjuffers.html
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

thijsdegraaf

Oei, dat had wist ik niet. Maar ik ben ook een leek op gebied van kokerjuffers.
Ik had wel wat over die werkgroep gehoord. Het boek lijkt me wel wat.

David Tempelman

dag allemaal,
Leuk om zo'n geanimeerde discussie te lezen over de schietmot. Allereerst even melden, dat Koen Lock de soort heeft gedetermineerd; ik heb dat vervolgens weer doorgegeven. Waaraan te herkennen? Het is een Limnephilus, vanwege de vleugelvorm: het vleugeleinde is afgeknot. Vanaf de achterhoek gaat de vleugel plots sterk naar beneden afbuigen. De andere grote soorten uit de familie Limnephilidae hebben meestal afgeronde vleugels. Vergelijk maar eens met Anabolia nervosa. Dan de soort. Er zijn 22 soorten in NL bekend. De meeste (alle ?) zijn op basis van de vleugeltekening te herkennen. Deze soort valt op doordat de vleugel flink donker is.  Hij lijkt wel op L. nigriceps (maar die heeft helemaal donkere antennen). L. ignavus op de foto heeft verder een pikzwart eerste antennelid en de rest van de antenne is geelrood. Dat heb ik nog bij geen enkele andere soort gezien. Dat zegt niet alles, en in de literatuur vind je daar niets over. We zijn overigens nog steeds lerende; er is immers geen boek met habitus-afbeeldingen van alle soorten. Dat streven wij met het nieuwe boek wel na. Daarvoor moet nog een hoop gebeuren, maar het helpt enorm zoveel er via waarneming.nl en .be de laatste tijd is aangeleverd. Af en toe krijgen we ook een exemplaar wat is gefotografeerd opgestuurd. Dat helpt ook enorm, omdat de determinatie van het veld op die manier 100 % geverifieerd kan worden. Ook de vliegperiode is interessant. Veel van die grote soorten vliegen kennelijk tot zeer laat. Daarbij hielp het laatste seizoen erg. Ik ben erg content want in korte tijd werden dit najaar Limnephilus ignavus, L. griseus en L. nigriceps gefotografeerd. Hierbij helpt ook (informatie over) het habitat. Kortom we krijgen steeds meer stukjes van de puzzle compleet. Soms moeten we een determinatie herroepen, omdat we in de tussentijd meer te weten zijn gekomen. Graag begrip daarvoor.
Over L. ignavus merkt Menno terecht op dat  deze door Hub Cuppen is verzameld bij Middachten. Ik ben daar dit najaar ook gaan kijken en we vonden toen veel Chaetopteryx villosa, helaas geen L. ignavus. Ik hoop eraan toe te komen enkele korte notities te maken voor de volgende Digitale Kokerjuffer. Het boek tenslotte vordert, iedereen kan eraan bijdragen door foto's ter beschikking te stellen. Bij voorkeur van daarna verzamelde dieren, maar desnoods zonder; ook foto's van de habitat zijn welkom (*). Het is nu winter, maar eind februari gaat het seizoen alweer van start : ga op mooie zonnige dagen op pad langs beekjes in midden en oost Nederland of de Ardennen en wie weet wat je tegenkomt !
(*) e-mail me maar op david020nl aapje yahoo punt com
Dit was wel weer genoeg reclame  ::)
met vriendelijke groet,
David

gko

bedankt voor je uitleg en ik hoop dat het boek gaat worden zoals je dat voor ogen hebt
met vr gr gkoopman

John Bouwmans

#17
Zie ook het artikel over de L. ignavus in de nieuwe digitale kokerjuffer (blz 8 e.v.). En er staat nog veel meer interessante informatie over schietmotten in. Zeker het lezen waard!

EDIT : @Thijs n.a.v. je suggestie. Nu ook met foto's in het Nederlands Soortenregister: zie Limnephilus ignavus
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618