Zwart reuzenkussen?

Gestart door mcbud, november 21, 2006, 00:25:56 AM

Vorige topic - Volgende topic

mcbud

Langs de binnenduinrand in Zuidkennemerland vind ik regelmatig op oude stronken van loof- en naaldbomen een grote slijmzwam, die in een dag of tien tot rijping komt.
Het plasmodium ziet er in het begin uit als een grote plak creme-witte griesmeel (>50cm doorsnee) met draderige slijmsporen die de verplaatsingsrichting aangeven.  
Dit creme-witte  plasmodium gaat over in een korrelige massa van 0,8-1,6 mm grote roze  cellen die zich niet meer actief bewegen maar nog wel onder eigen gewicht in grote lobben van de stronk afzakken. De roze cellen rijpen vervolgens tot een harde glanzende klont van  donkerbruine "koffieboontjes". Die klont veriest na een paar dagen bijna alle textuur en verandert in een een amorfe  zwartbruine sporenmassa.
Niet alle textuur verdwijnt: onder de binoculair zie je dat er zilverwitte draadjes  van 1-3 mm uitsteken , Ik denk dat dat de restjes zijn van de opengebarsten celmebramen van de sporangiën.
Volgens plaatjes op internet lijkt het om om Brefeldia maxima te gaan. Die staat op de meest recente lijst van Slijmzwammen. in het Engels is hij bekend als Tapioca Slime. Ik kwam ook de Nederlandse naam "Zwart reuzenkussen" tegen.
zie: Brefeldia
Sommige plaatjes het (verwante?) genus Stemonitis lijken er ook een beetje op.
Kan iemand de naam bevestigen?
Hieronder twee plaatjes van de situatie op 3 november en twee van 17 november.

vr gr, marc

mcbud

Ook op 3 november op de stronk van een zwarte den vier meter verder:

mcbud

zelfde organisme/kolonie op 17 november (koffieboonstadium)

mcbud

En ook op 17 november de wat rijpere buurman met al veel opengebarsten sporangia:

Arno van Stipdonk

#4
Hoi Marc,

Mooie foto's, ziet er goed uit!
De soort die je aandraagt - Brefeldia maxima - komt denk ik wel in aanmerking.
Voor alle zekerheid heb ik een mail naar Hans van Hooff gestuurd, even zijn oordeel afwachten. Mogelijk is microscopisch onderzoek wel nodig.

mcbud

Dank, Arno

we wachten is spanning af...

marc

Arno van Stipdonk

#6
Mail van Hans van Hooff ontvangen:

Dit zou Brefeldia maxima kunnen zijn maar evenzogoed een andere soort.
Microscopisch onderzoek is altijd noodzakelijk om tot de soort te komen.
Meestal zo gebeurd. Brefeldia maxima heeft een soort lantaarntjes in het capillitium
dat geen enkele andere soort heeft. Een klein stukje opsturen in een lucifersdoosje
om de juiste naam te weten is toch zo gebeurd zou ik zeggen. Andersblijft het bij een leuke foto.

Hans heeft me al meerder malen aangegeven dat iedereen myxo's naar hem kan opsturen voor determinatie. Hans is hier erg deskundig in en heeft de soorten snel nagekeken. Hij ziet ze graag tegemoet komen, zowel zeldzame als algemene soorten.

Als je materiaal opstuurt, zorg dan wel dat het rijp materiaal is, anders kan de soort niet onderzocht worden.

Het adres van Hans staat in dit topic:

http://forum.waarneming.nl/forum/index.php?showtopic=5634

mcbud

Het opgezonden materiaal is inmiddels door Hans van Hooff bekeken en geidentificeerd:

"De toegestuurde myxomyceet is in goede staat aangekomen, is goed rijp en bevat goed ontwikkelde sporen met een capillitium dat "lantaarntjes" bevat. Dit is een uniek verschijnsel dat maar bij één soort van de myxomyceten voorkomt en wel bij het Zwart reuzenkussen (Brefeldia maxima) een niet algemene soort in Nederland".

Hij voegde bovendien een mooie mikrofoto van zo'n lantaarntje toe (zie hieronder), met de volgende  uitleg:
"Het geheel op de toegestuurde foto wordt bedoeld als een lantaarntje en de lange dunne draden zijn een deel van het capillitium dat weer verbonden is aan een centrale 'streng'. Ook het lantaarntje behoord tot het capillitium.

Wel uniek, een specialist die zomaar bereid is om je op zo'n manier verder te helpen!

vr groet, marc

Arno van Stipdonk

Hoi Marc,

Dat is zeker uniek. En Hans heeft me toegezegd dat iedereen die de moeite neemt om (RIJP) materiaal naar hem toe te sturen voor determinatie een uitgebreid antwoord krijgt.


Leuke waarneming trouwens. :)