Taigarietgans

Gestart door maartenwielstra, november 01, 2006, 18:01:04 PM

Vorige topic - Volgende topic

lupokatja

Nog even naar aanleiding van de vraag van Albert over literatuur mbt herkenning van rietganzen. Het enige bruikbare artikel dat op het internet te krijgen was is in het duits en geeft een goed overzicht van de klassieke kenmerken:

Heinicke et al.
Lijkt echter niet meer via deze link te downloaden, dus als je het niet kunt vinden dan kun je me altijd vragen een pdf-je te mailen. Verder heeft de Vogelwerkgroep Nijmegen recent een aantal nummers van de Mourik op internet gezet:

http://www.vogelwerkgroepnijmegen.nl/de%20mourik.html

De nummers 2003-3, 2004-1 en 2004-3 bevatten artikelen van de hand van Leo van den Bergh over het voorkomen van de verschillende typen rietganzen rondom Nijmegen. Net als in zijn artikelen in het Vogeljaar wordt er veel gezien, maar zijn er helaas nauwelijks/geen foto's. Heb zelf de artikelen in het Vogeljaar nabesteld (ook die over rubirostris - Grauwe Ganzen), maar ook daarin zijn eigenlijk nauwelijks foto's te vinden. Denk dat we sowieso erg moeten uitkijken met het roepen van Johanseni bij elke wat grote, donkere gans die we zien. Feit is dat we (volgens mij) geen idee hebben waar die ganzen precies vandaan komen en om dan gelijk naar een polletje taiga op de kaart van Siberië te wijzen lijkt me te kort door de bocht. Had zelf recentelijk m'n eerste gehalsbande (vermoedelijk Toendra)rietgans, maar die bleek van dat Duits/Nederlandse project. Zie wel regelmatige metalen pootringen op "mijn" rietganzen, maar die zijn helaas niet met de telescoop af te lezen.

De platen van Delacour zoals die ook in het Vogeljaar-artikel van Leo van den Bergh staan:
http://www.mawba.com/truegeese2.htm

Mooie foto's van oosterse rietganzen zijn te vinden op onderstaande sites:
http://home.megapass.co.kr/~skua/
http://www.orientalbirdimages.org/birdimag...ies&Bird_ID=164

Tenslotte wil ik jullie mijn klassieke Taiga's van deze Kerst niet onthouden:

http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=1867704
http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=1867704
http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=1867894

Heb nog wat minder duidelijke beesten waarop ik jullie volgende week misschien maar weer eens ga tracteren, dit ook naar aanleiding van die beesten op Westenschouwen.

Lützen

lupokatja


Sjaak Schilperoort

CiteerHet enige bruikbare artikel dat op het internet te krijgen was is in het duits en geeft een goed overzicht van de klassieke kenmerken:

Heinicke et al.
Lijkt echter niet meer via deze link te downloaden, dus als je het niet kunt vinden dan kun je me altijd vragen een pdf-je te mailen.
De PDF is hier nog te vinden.

maartenwielstra

Als ik die orientalbirds website bekijk zie ik veel langsnavelige toendra's ertussen. Sommige klassiekers taiga's die ik hier heb zien langskomen in dit topic vindt ik daar sterk op lijken.

Albert de Jong

#64
Sorry, maar ik weet het gewoon even niet meer na het zien van zoveel foto's op internet. Voor mijn idee wordt Taiga steeds zeldzamer, gezien het aantal fout gedetermineerde Toendra's in Nederland.

Een voorbeeld van één van de tig discussies als deze:
Engelse toendra
Wat me absoluut een Toendra lijkt.

Het artikel van Heinicke lijkt me nog het meest relevant. Van den Bergh schrijft over
'Geelbekken', 'Zwartbekken', zelfs middenorfii en johansenii in zijn onderzoeksgebied! Ik wil zijn expertise zeker niet onderschatten, maar ben wel erg benieuwd of er fotomateriaal van is. Deze ondersoorten zijn hier echt niet algemeen, om niet te zeggen: superzeldzaam.

Bij de vermeende Taiga's van Lutzen krijg ik nu ook wel bedenkingen. In verhouding tot de Kolganzen zijn ze niet veel groter, wat me toch negatief lijkt. Graag zou ik die groepen eens zien. Zitten ze daar altijd, Lutzen?

Voor verdere onderscheiding van Taiga/Toendra lijkt me gewoon veel ervaring nodig en vooral goed fotomateriaal. Misschien is dit zelfs wel moeilijker dan meeuwen, Maarten . :o  :o  :o Maar toch ook wel zo boeiend!

Voorbeeldje van Toendra met zo'n misleidend plat snavelTJE.

Edit: Gerd, zijn expertise trek ik niet in twijfel. (Hij lijkt me zelfs dè man voor rietganzen) Ik ben alleen benieuwd naar foto's van die ondersoorten van hem in Nederland. Daarmee kun je de kennis aan anderen doorgeven! Foto's, foto's. Geen tekeningen met slechte proporties als die van Delacour .
Openlijk liefhebber van meeuwen en ganzen.
Werkt bij Sovon als communicatiemedewerker.

gerdwichers8

Albert, Leo van den Bergh zit overal in Europa, en is compleet gespecialiseerd in Rietganzen. Hij doet dat al jaaaaren.
In Oost Europa, ziet ie jaarlijks zelfs enkele exemplaren van een 'uitgestorven' ondersoort.
Ik vertrouw m echt wel! Mensen met meerdere ganze kenis dan ik spreken zeker over zijn expertise.

gerdwichers8

daar heb je gelijk in, maar ondertussen kun je ook zelf blijven verzamelen. Sinds je een camera hebt, heb je een geweldige mogelijkheid om je eigen begrip van de soort op te krikken.

ik beloof niks maar ik zal nog es rondneuzen op het net.

Albert de Jong

Oké, dan beloof ik foto's te maken wanneer dat mogelijk zal zijn. Heeft iemand deze trouwens: http://www.natuurenboek.nl/details.aspx?lnPKID=8955 ?
Veel te duur natuurlijk, en staat daar bruikbare informatie in?
Openlijk liefhebber van meeuwen en ganzen.
Werkt bij Sovon als communicatiemedewerker.

lupokatja

Heb je wel de goede link Albert? Yukon ligt ergens in Noord-Amerika (Canada geloof ik). Meen me te herinneren dat ik dat boek waar je het over hebt een paar maanden geleden wel eens ingebladerd heb, maar dat er over ondersoorten niets substantieels in stond.

Ook ik trek de ervaring van Leo van den Bergh niet in twijfel, maar dat wil niet zeggen dat zijn conclusies wat betreft herkomst en de betrokken ondersoorten niet betwist zouden kunnen worden. Gebrek aan fotografische ondersteuning is een ernstig manco van zijn artikelen. Persoonlijk kan ik niet veel met foto's van opgezette dieren en een gescande Japanse ansichtkaart.

Formaat van ganzen is erg moeilijk in te schatten vanaf een foto en ook in het veld helemaal niet zo eenvoudig. Daarom ben ik ook wat sceptisch over claims van Johanseni's etc. door mensen die niet heel, heel, heel veel ervaring hebben (zals Leo). Verschillen in grootte zijn niet zo fors als soms wordt gesuggereerd en de maten van een groot mannetje van de ene soort en een klein vrouwtje van de ander overlappen (en andersom). Een groep zittende ganzen lijkt veel kleiner dan een staande gans en een zekerende gans lijkt al snel veel groter dan een grazend dier. Zeker op gedigiscoopte foto's zijn verhoudingen ook nog eens erg onbetrouwbaar door de sterke vergrotingen die gebruikt worden.

Neem trouwens aan dat je met "vermeende" Taiga's niet de lichting van de afgelopen kerstdagen bedoeld? Wil gelijk toegeven dat ik van sommige dieren niet 100% zeker ben (of liever gezegd niet van elk dier bij elke waarneming), maar het merendeel is volgens mij toch Taiga. Van een aantal dieren weet ook ik echter niet goed wat ik er mee aanmoet. Het lijken mij in ieder geval geen normale Toendras, al zijn het zeker ook geen klassieke Taigas. Vind ze qua structuur/verhoudingen toch veel meer op Taigas lijken, maar daar is zeker discussie over mogelijk. Als je een (te?) langnekkige, (te?) langsnavelige, (te?) grote rietgans met een (te?) zwarte snavel zonder grijnsplek een Toendrarietgans wilt noemen kan ik moeilijk aanvoeren dat het beest in de taigazone broedt en dus een Taiga is. Volgens mij ligt een deel van het probleem erin dat ik (we) rietganzen zien die zo afwijken van een typische rossicus dat we nauwelijks kunnen geloven dat het deze soort kan zijn, maar waar we ook niet van kunnen aangeven wat het dan wel is.

Zoals gezegd zal ik volgende week eens wat oude foto's invoeren en kijken of jullie daar wat zinnigs over kunnen zeggen.

Maarten, welke klassiekers Taigas bedoel je?

Albert, vorige winters was een vaste groep Taigas vrijwel de hele winter present in de Gement of het Luisbroek of bij Luissel, maar dit jaar zijn ze al sinds half december duidelijk moeilijker te vinden (en er zijn er ook aanzienlijk minder). Als je wilt kun je me natuurlijk altijd om de laatste info vragen en mocht ik thuis zijn dan valt er ook wel wat af te spreken.

Groeten,
Lützen

lupokatja

Oude foto's invoeren zal wat later worden (druk, druk, druk), maar om de discussie weer eens aan te zwengelen het volgende:

http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=1917468

Ook zelf weer wat (waarschijnlijke) Taigas gefotografeerd (helaas van enige afstand) waarover ik wel wat discussie verwacht:

http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=1924765

Zaten er een dag eerder ook (niet al te beste foto's):

http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=1924763

en toen werd er op vrijwel dezelfde plek (ca 500m vliegen) vrijwel hetzelfde aantal Toendras gemeld:

http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=1918244

Niet zo verbazingwekkend, want ze lijken niet echt heel oranjesnavelig (ook door de modder). Ik besef dat de foto's niet heel erg gedetailleerd zijn, maar ik denk dat er toch genoeg te zien is om wat over te kunnen zeggen.

Kijk dan ook eens gelijk naar

http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=1912662

waar dan weer een heel ander? type Taigarietganzen te zien is (helaas beroerd tegenlicht, het zit de laatste weken niet echt mee).

Heb nog wel wat betere foto's van echte twijfelgevallen, maar die bewaar ik nog even.

Groeten,
Lützen


maartenwielstra

die onderste beesten zijn erg interessant.

lupokatja

Ja he, lijkt me sterk dat er Toendras bestaan met dit soort snavels. Grappig is wel dat deze vogels in het veld nu juist veel minder opvallend groot en licht leken dan wat er nu bij Bokhoven rondloopt.

Groeten,
Lützen


BWoets

Met vriendelijke groet,
Bob Woets

lupokatja

Vergelijk de 2e foto's bij beide waarnemingen eens en lees dan het commentaar bij de Taigas:
http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=1952136

Is natuurlijk een foutje, dat snap ik ook wel, maar kijk nou eens naar die 3e foto bij de Toendras. Heb toch wel sterk het idee dat daar ook veel Taigas rondlopen. In ieder geval die 2 dieren die schuin naar voren kijken hebben m.i. veel weg van Taigas. Overigens lopen ook op andere (eerdere) foto´s van Wiepko volgens mij wel interessante dieren rond:

http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=1856062

http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=1935528

http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=1914890


Heeft Leo ook al eens naar die andere dieren gekeken?

Groeten,

Lützen

lupokatja

Had zelf van het weekend een Taiga met een opvallend oranjeroodbruin verenkleed (op de foto's niet zo duidelijk, misschien omdat ik die wat lichter heb moeten maken). Kleurafwijking?

http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=1953507

Lützen

BWoets

#76
CiteerHeeft Leo ook al eens naar die andere dieren gekeken?

Groeten,

Lützen
Zover ik weet, stuurt Wiepko vrij veel foto's naar Leo toe, waar Leo ook erg blij mee is. In december zijn hier geloof ik 28000 toendra's en 800 taiga's geteld.

Leo heeft de foto's van de toendra's ook gezien ik meen dat hij dat als toendra's bestempelde. Ik zal Wiepko nog even navragen.
Met vriendelijke groet,
Bob Woets

lupokatja

CiteerIn december zijn hier geloof ik 28000 toendra's en 800 taiga's geteld.

Door Leo neem ik aan?

Lützen

BWoets

Citeer
CiteerIn december zijn hier geloof ik 28000 toendra's en 800 taiga's geteld.

Door Leo neem ik aan?

Lützen
Onder andere ja.
Met vriendelijke groet,
Bob Woets


lupokatja

Kwam afgelopen vrijdag een mooie club klassieke Taigas tegen:

http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=1958438

Vanwege het tijdstip (16:30) en het weer (regen) nogal donkere foto's, maar ik denk dat het formaat en de vorm er wel goed uitspringen.

Een dag later met mooi weer en veel licht kon ik deze groep helaas niet meer terugvinden, maar wel een andere groep van ca. 80 rietganzen. Op het eerste gezicht leken dit allemaal Toendrarietganzen, maar er zat toch wel een aantal behoorlijk opvallende individuen tussen. Voor een (niet geheel willekeurige) selectie zie:

http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=1966975

Ik mis bij de meeste dieren weliswaar een echt uitgeproken Taiga-gevoel (zeker vergeleken met die klassieke dieren van een dag eerder), maar kan er toch ook niet allemaal gewone Toendras van maken, en er zijn toch ook wel een aantal exx. die ik normaliter vermoedelijk als Taiga zou invoeren:

http://www.waarneming.nl/foto_details.php?id=117003
http://www.waarneming.nl/foto_details.php?id=116994
http://www.waarneming.nl/foto_details.php?id=117026

Een aantal van deze dieren waren mogelijk een tikje groter dan de anderen, maar echt opvallend waren de verschillen zeker niet.

Zou wel eens willen weten wat anderen nu denken over dit soort beesten, en vooral hoe vaak jullie dit soort individuen nu tegenkomen (bvk. percentages).

Groeten,
Lützen

Albert de Jong

#81
http://www.wwt.org.uk/monitoring/waterbird.../bean-goose.asp

Een zeer aan te raden link voor algemene informatie over beide type rietganzen. Trekgedrag, overwinteringsplaats enzovoort.

Wat beteft Lutzen's laatste post. De 'klassieke Taiga's' van de eerste link zijn volgens mij inderdaad klassiekers. Met name door het grootteverschil met de kolganzen en de lange achterlichamen, in combinatie met de hele jizz zou ik deze als zeker durven noteren.

De rest van de serie over de ca. 80 vogels zou ik persoonlijk niet als Taiga's zien. Daarvoor vind ik de compacte 'body's, vaak dikke snavelbases en grootte niet overtuigend. Al is dat wel moeilijk te bepalen vanaf wat foto's op een scherm. Er zitten inderdaad tricky vogels tussen, bv. 117006 >> Deze. Daarover zou ik de mening van Leo van de Bergh weleens willen horen.

Voor mijzelf hou ik in het veld wel in het achterhoofd om rietganzen altijd in verhouding tot Grauwe Gans te zien. Daarbij heb ik het voordeel dat de groep Toendra's in de Biesbosch zich vaak mengt met Grauwe, en zij dan zichtbaar kleiner zijn. Al heb ik niet het geluk om groepen zoals die van Lutzen te zien. Die zijn (denk ik) gewoon veel interessanter.

Voor een keiharde Taiga blijft het gewoon heel veel je best doen in het veld!

P.s. wanneer ik ooit beschik over een ***SPAM*** zal ik vast eens bij Den Bosch gaan kijken.
Openlijk liefhebber van meeuwen en ganzen.
Werkt bij Sovon als communicatiemedewerker.

Jan Hartog

Hallo

Ik heb ook een aantal foto's van Toendra's of misschien taiga's gemaakt.
Een paar staan er ook op waarnemingen.nl.
Ze staan onder de volgende link:

http://www.xs4all.nl/~hartogje/countries/toendra_taiga.html

Graag jullie mening hierover

Jan Hartog

lupokatja

Bedankt voor je commentaar Albert, ben het met je eens dat die 80 dieren waarschijnlijk vrijwel allemaal Toendras zijn. Had afgelopen weekend in de buurt van Udenhout een grote groep Toendras met behalve 2 dieren met gele halsbanden ook redelijk wat oranjesnavelige individuen
(http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=2001277). Deze leken gemiddeld ook ietsje groter dan de andere individuen dus wellicht komt dit vaker voor bij volwassen mannetjes?

De rietganzen van Jan Hartog zijn denk ik allemaal Toendrarietganzen. Er zitten weliswaar een paar interessante snavels (snavels), nekken (nekken) en zelfs hele vogels (hele vogels) tussen, maar alles bij elkaar wijken die m.i. niet voldoende af van de omringende Toendras om er echt Taigas van te maken.

Vogel uit het Lauwersmeer (vorige pag. 4) ziet er inderdaad erg interessant uit vind ik, maar zo liggend op de grond en zonder manier om de grootte goed in te schatten durf ik mijn vingers er niet aan te branden.

Groeten,
Lützen



lupokatja

Om een idee te krijgen hoe het eruitziet als een grote groep Taigas een vliegtuigje hoort:

http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=2010297

Groeten,
Lützen

lupokatja

Kwam afgelopen week weer een erg lelijk groepje Taigas tegen:
http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=2055567

Maar 3-4 individuen met "normale" snavels in deze groep. Een van de meest opvallende individuen hieronder:


Groeten,
Lützen

lupokatja

Ook zwerft er al een tijdje een moelijk groepje vermoedelijk (Toendra)rietganzen, waartussen zich echter ook veel dieren bevinden met een lichaamsvorm die ik persoonlijk niet echt met Toendra associeer. Zie voor een dwarsdoorsnede:

http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=2055576

Heb daarnaast ook wat koppen gefotografeerd. Voor een kleine selectie van de wat meer opvallende individuen zie:

http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=2055569

Heb nog meer van die foto's, dus wellicht dat ik er de komende dagen nog wat bij plaats.



Groeten,
Lützen


Albert de Jong

#87
Je serie lijkt me toch grotendeels op Toendra's te slaan. In elk artikel wordt de lower mandible (onderkaak) als een aanwijzing gebruikt bij de identificatie. Bij deze vogels zie ik overwegend diepe bases van de snavels en kleine bandjes op de snavel. Van de in Nederland gevangen Taiga's had meer dan 60% een voornamelijk oranje snavel ten opzichte van 10% bij Toendra.

Overigens is het geluid van Taiga anders dan van Toendra, en kan als goed kenmerk dienen. Al is Taiga wel een heel zwijgzame gans. Het diepe, zware gah-ak (op de opname door Kraanvogel heen te horen) is consequent anders dan het 'gorgelende gagagak' van Toendra. Fonetisch staat het ook in het artikel van Heinicke geloof ik.

Deze link is misschien ook wel informatief: http://web.tiscali.it/ebnitalia2/QB004/oche.htm , al is het voor mij grotendeels onleesbaar. En ik vraag me af in hoeverre een Spanjaard ervaring kan hebben met ganzen die nooit in Spanje verschijnen. Ik mis in ieder geval de 'grimas' in de tekeningen, wat toch wel een erge fout is! Een artikel uit een Birding World van 1997 gaat in op de onderscheiding van Toendra en Taiga. Ik heb deze gescand en kan hem mailen naar geinteresseerden.

P.s. zo'n geval doet je dan weer twijfelen, structuur en snavel zien er goed uit: http://www.waarneming.nl/foto_details.php?id=123117
Openlijk liefhebber van meeuwen en ganzen.
Werkt bij Sovon als communicatiemedewerker.

lupokatja

Zou je kunnen aangeven welke serie je bedoeld? Ik neem aan de close-ups van de snavels want de andere serie laat niet zoveel detail zien.

Vind van die serie vooral de dieren op de volgende foto's interessant:






Lijken mij toch Taigas, al zijn de nekken niet echt opvallend lang. De spanjaarden zijn overigens Italianen (EBNitalia  ;) ). Vond het stuk in BirdingWorld juist niet zo sterk, een beetje een herhaling van zetten en opnieuw erg weinig foto´s.

Groeten,
Lützen

lupokatja

CiteerJe serie lijkt me toch grotendeels op Toendra's te slaan. In elk artikel wordt de lower mandible (onderkaak) als een aanwijzing gebruikt bij de identificatie. Bij deze vogels zie ik overwegend diepe bases van de snavels en kleine bandjes op de snavel. Van de in Nederland gevangen Taiga's had meer dan 60% een voornamelijk oranje snavel ten opzichte van 10% bij Toendra.

Over de specificiteit van dat kenmerk van die onderkaak heb ik zo m'n twijfels al zal het op groepsniveau wel redelijk werken. Zie bijvoorbeeld deze foto:


maar ook:
http://www.pbase.com/ianfulton/image/74090561
http://www.pbase.com/ianfulton/image/67658983

Voor meer nuttige foto's van deze site met (snavels van) de Schotse populatie Taigarietganzen zie:
http://www.pbase.com/ianfulton/beangoose

Zoals ik al eerder heb aangegeven zie ik ook wel dat mijn rietganzen-specs  gemiddeld genomen veel minder oranje op de snavel hebben dan deze vogels (vermoedelijk) afkomstig uit de westelijke scandinavische populatie, maar dat is nu precies waarom Leo van den Bergh de term zwartsnavel-taigarietgans heeft uitgevonden. Even zo goed kun je namelijk redeneren dat die kleurverhouding evenmin of nog minder klopt voor de door Burgers et al. als Toendrarietgans gedetermineerde ganzen. Ik denk dat dat ook het probleem is waar we nu mee zitten, veel literatuur is gebaseerd op onderscheid tussen westelijke populaties van Toendrarietgans en Taigarietgans terwijl we in NL in toenemende mate te maken hebben met wat meer oostelijke populaties. Probleem is natuurlijk dat als je eenmaal gaat schuiven met al die criteria je voor je het weet wat in het luchtledige ligt te determineren (oranje snavel niet nodig, rechte ondersnavel niet nodig, lange nek niet nodig etc...). Vandaar dat ik graag zou weten hoe vaak dit soort beesten nu wordt gezien en dan bij voorkeur iets met getallen.

Groeten,
Lützen