In het spoor van de keizerarend, vogels kijken in Bulgarije

Gestart door fkdeboer, juli 21, 2011, 12:42:07 PM

Vorige topic - Volgende topic

fkdeboer

 Dit is het verslag wat mijn vader heeft geschreven voor de vogelwerkgroep het Gooi over onze reis naar bulgarije, voor foto's, zie mijn observado.org ( http://observado.org/user/photos/44497?q=&from=2011-06-02&to=2011-06-10&g=0&sort=date&sex=)
Tekst Juun de Boer, foto's Folkert de Boer 

Het moest er gewoon van komen. Nadat ik met drie oud-collega's bij Natuurmonumenten vorig jaar lente van het Naardermeer naar de Zwarte zee was gefietst (Zie Korhaan oktober 2010, Fietsen naar de keizerarend; of website VWG) werden de kriebels dit voorjaar zó sterk dat ik besloot opnieuw te vertrekken. Deze keer een week met zoon Folkert en niet per fiets maar "gewoon" met  vliegtuig en huurauto.  En het was weer zo geweldig die cultuur en natuur dat ik m'n mede VWG-érs daar graag in wil laten delen. Én misschien wel zo ver krijg om ook die kant eens op te trekken, want natuurvriendelijke recreatie is van groot belang voor deze economisch nog zwakke EU-partner!
An early bird catches the fly. Op Hemelvaartsdag 2 juni  kwamen we om 09.00 uur aan op het vliegveld van Burgas aan de Zwarte Zee. En precies een uur later konden we de eerste buidelmees noteren.... Het toeristische Burgas spreekt vogelaars  minder aan maar de Zwarte Zeekust en de zoute en brakke meren rond deze drukke stad des te meer. Samen met onze vrienden Gradi en Mitko van Green Balkans- de club die verantwoordelijk is voor het keizerarendenprojekt, sponsordoel van onze fietstocht vorig jaar-  gingen we er meteen stevig tegen aan. Eerst het voor ons nog wat "gewonere" werk: lepelaars, kleine zilverreigers, bruine kiek, slobeenden e.d.. Maar toen we via rommelige industrie en wegen vol gaten bij de rietoevers van Lake Burgas kwamen, werden we echt opgewonden: wat een rijkdom aan moerasvogels! Purperreigers, kwakken, wouwaapjes, je hoeft er nauwelijks moeite voor te doen: om de haverklap zie je weer zo'n moerasgabber in een rietkraag of vliegt er een voor je neus langs.... Neem daar bij de witte pelikanen - nu kleinere groepjes maar in de herfst kunnen het er wel tienduizend zijn- en de dwergaalscholvers en je realiseert je dat je ver van huis bent. Meteen ook maar twee bezoekerscentra deze eerste dag. Dat van de Bulgaarse Vogelbescherming in Podi, zeer strategisch gelegen dus heel veel waar te nemen. En niet alleen vogels maar ook  vuistdikke parende(?) dobbelsteenslangen Natrix tessellata en landschildpadden. En het splinternieuwe, mooi opgezette centrum van Green Balkans in Pomorie waar we die nacht redelijk comfortabel achter de balie mochten slapen nadat we toegekeken hadden  bij het ringen van grote sterns uit de grote kolonie op 100 meter afstand.
De echt andere wereld begint zo'n 50 km zuid-westwaarts van Burgas. Na het ongelofelijk deprimerende Sredec, een voormalige garnizoensstad uit de Koude oorlog  rij je een waar natuurparadijs binnen als je de kleinere weggetjes opzoekt. Een groene oase van zeer bloem- en vlinderrijk, kleinschalig en hier erg extensief agrarisch cultuurlandschap, met op elke struik wel een mooie vogel. Zwartkop- en grauwe gors, grasmussen, nachtegalen, roodborsttapuiten en drie klauwiersoorten. En dan moet je ook nog de lucht boven je in de gaten houden want zeker nog wat meer naar het westen komen de steeds meer gevederde vrijbuiters voor: buizerd, wespendief en, ja hoor, dankzij Gradi, een bezoekje (op afstand uiteraard) van een keizerarendennest. Een eenzame eik op een prachtige, wat drogere maar bloemrijke oneindig golvende hoogvlakte. Een schaapherder met z'n kudde. Schitterend decor voor het nest met één jong van deze imposante vogels.
Verder westwaarts gaat dit nog steeds vriendelijke landschap met kleine dorpen en gehuchten vol met ooievaarsnesten waar de Spaanse (!) mus onderhuurder is, over in het Sakargebergte. Niet hoger dan zo'n 800 meter, plaatselijk een steppeachtig karakter en een eldorado voor roofvogels. Wij zagen hier een paar uur, naast nog een keizerarend de slangenarend, dwergarend, arendbuizerd en schreeuwarend, prachtig tegen de achtergrond van een reusachtige onweerslucht. Op de grens met Turkije hier het bijzondere gehuchtje Matochina. Eind van de wereld in onze ogen, hier in de voormalige militaire zone. Maar nu een geweldige natuurstek. Van de heuvel met de ruïne van een 11e eeuws kruisridderkasteel heb je hier zicht op de grote moskeeën van de oude hoofdstad van Turkije, Edirne. De kleine Kortteen- en de veel grotere kalanderleeuweriken, roodstuitzwaluwen en in de latere uurtjes  de steen-, kerkuil, ze laten zich hier allemaal eenvoudig bekijken.
Kader: voor de wat avontuurlijk ingestelde vogelaars is Matochina , 35 km oostelijk van Svilengrad (grensovergangen met Turkije en Griekenland) een niet te versmaden oord. Zeker in de lente of herfst, zomers kan het er wel erg heet zijn. Heb je ideeën in  deze richting dan kunnen we je aanradeneen mailtje te sturen aan ggradev@greenbalkans.org die voor accommodatie (schoon, sfeervol en goedkoop) en desgewenst een gids kan zorgen. Website Green Balkans: greenbalkans.org
Verder naar het westen komen we achtereenvolgens in het liefelijker Sartagebergte rond Ivaljograd en in de oostelijke Rodopen, het imposante bergmassief op de grens met Griekenland. Beide gebieden bewoond door een Turks-Bulgaarse minderheid en ook nog door de Pomaken, Bulgaren die van oudsher een Turks dialekt  spreken.  Arm maar zoals zo vaak in dit soort landen heel gastvrij. En dol op lange, blonde Hollanders: Folkert is een dankbaar object om mee op de foto te gaan....
In de Sartaregio en later rond de prachtige Ardarivier zwarte ooievaars, ijsvogels, blonde en isabeltapuiten, sperwer- en baardgrasmussen én : gieren! We zien na een tocht waar ons huurautootje stevig  op de proef wordt gesteld hoog in de heuvels met zicht op hoge rotswanden vale,  aas- en monniksgier. De lijkenlucht van enkele paardenkadavers trotseren we graag voor deze belevenis.....
Het toetje deze week treffen we nog wat oostelijker in de rotskloven rond het bergdorp Trigrad. Heel prozaïsch, waar een kleine weg een tunnel in gaat, ligt een nest waar veel vogelaars uit heel Europa/de wereld hun telescopen opstellen. Het nest van een rotskruiper, één van de wonderen uit de vogelwereld, soms meer een reusachtige vlinder dan een vogel. En bepaald niet schuw, zich niets aantrekkend van de gigantische telelenzen met motordrive  en superflits van een paar Duitse vogelcollega's. Je moet wat geduld hebben maar elke tien minuten is er kans op hun unieke vogelshow waarbij ze met hun lange nagels tegen de rotswand geklemd voedsel overdragen om vervolgens weer in de smalle rotsspleet te verdwijnen. Of voor een nieuwe voedselvlucht op pad te gaan.  Een voorrecht daar naar te mogen kijken.
Op 9 juni en 160 vogelsoorten verder zit het er weer op, een vol vliegtuig richting Schiphol.
En twee dagen later, om half zes in de ochtend –Kortenhoef-oost, bootje met Dirk en Rijszard – vliegt er een purperreiger voor ons uit waar ik deze keer toch wat anders naar kijk.....

grtjes,
Folkert
--
"This is like deja vu all over again."
Yogi Berra

BramtK

Folkert, mooi verslag! Ik ben er ook eens geweest. Enorm genoten toen, veel vogels. Ik zat me bij die Eleonora's valk wel af te vragen of dat niet een Boomvalk is. Slanke vleugels, grote kop...
Groeten,

Bram ter Keurs

fkdeboer

Ja zeer prachtig vogelland!

en die eleonora, kan ik begrijpen, Bram. ik moet zeggen dat ik het op de foto  ook niet heel overtuigend vond. Maar in het veld was de eerste gedachte een slechtvalk (die met een aasgier opvloog. toen (door de kijker) was de 2e gedachte een boomvalk, maar dit was het toch ook niet; qua gevoel zat het toen echt al tussen deze twee, maar eleonora niet overwogen. Dus voor mezelf  de kenmerken genoteerd (lange vleugels, smal lichaam, grootte geschat tussen boomvalk en slechtvalk, witte wangvlek) en wat slechte foto's geschoten. Thuis kwam ik er verder ook niet uit totdat ik een tijd later opeens de beschrijving van eleonora's valk tegenkwam, die treffend overeenkwam met wat ik gezien dacht te hebben. en in de anwb plakken ze 'slanke vleugels' ook juist op eleonora's..  Verder was de omgeving een soort "rotsachtige uitloper van het echte gebergte, met geen bos in de buurt..." niet dat dat iets hoeft te zeggen, maar voor het complete plaatje. kortom alles bij elkaar opgeteld was ik er dus vrij zeker van met een eleonora te maken hebben gehad.
ik zal de kenmerken nog even toevoegen bij de waarneming. Als er harde kenmerken tegen eleonora's pleiten hoor ik het uiteraard graag.

grtjes,
Folkert
--
"This is like deja vu all over again."
Yogi Berra

Vincent Hart

Citaat van: fkdeboer op juli 22, 2011, 13:38:33 PMAls er harde kenmerken tegen eleonora's pleiten hoor ik het uiteraard graag.
M.i. ook een boomvalk. De binnenlandlocatie maakt Eleonora's onwaarschijnlijk, vleugels verhoudingsgewijs te kort/breed voor die soort.
Groet, Vincent


Als je goed om je heen kijkt
zie je dat alles gekleurd is                    K. Schippers

BramtK

Aan de Zwarte Zee-kust in Bulgarije werd ik wel een beetje geschokt door het enorme aantal hotels dat overal uit de grond werd gestampt. Bulgarije staat wat dat betreft ook nog bekend als het land waar je met steekpenningen lekker je gang kan gaan. Ik heb verhalen gelezen over hotels die zonder toestemming in nationale parken werden gebouwd. En overal borden om buitenlandse investeerders aan te trekken. In Varna schrok ik ook een beetje van de sloppenwiijken waar Roma wonen. Zaken die je in de EU toch niet echt meer verwacht...
Groeten,

Bram ter Keurs

fkdeboer

Ja het is zeker een land van uitersten. Bij Burgas aan de kust zie je inderdaad hetzelfde als in spanje: de hele kust wordt volgeplemd met de meest lelijke flats. Het hele vliegtuig zat dan ook vol met echte strandgangers die hadden gehoord dat Bulgarije net zulke mooie stranden als spanje had, maar dan goedkoper...
Daarnaast zijn er nauwelijks wegen zonder gaten en elk stukje zonder gaten staat een gigantisch bord met "gesubsidieerd door de EU"...

de jongens van green balkans( http://www.greenbalkans.org/index.php?language=en_EN) vertelde ook dat het echt tijd kost om de omslag te maken voor de mensen daar om de natuur gaan waarderen. De natuurbeschermers investeren daarom ook erg in het contact met scholen die dan tripjes naar het bezoekerscentrum komen maken om het er al jong in te krijgen.
Aan de andere kant moeten ze boeren ook nog steeds vertellen om geen vergiftigd vlees neer te leggen (echt een relict uit het soviet-tijdperk), en is het er gewoon een zootje.
Maar aan de andere kant is dat ongeorganiseerde uiteraard ook wel weer een voordeel voor vogels. De leeuweriken en steenuilen deden het goed.  En de woudaapjes en kwakken vliegen je om de oren terwijl je naast een electriciteitsmast, en tussen de stapels autobanden op een semi-industrie terrein stond...
Daarom is het denk ik erg belangrijk om ook het 'groene' tourisme te promoten. Want voor vogels is het een prachtig land!

De Roma hebben wij niet echt gezien. al vertelde mijn vader (die het jaar daarvoor van het naardermeer naar Bulgarije was gefietst) inderdaad wel van de "roma-voorsteden'. Dat was vooral op de fiets helemaal niet prettig omdoorheen te rijden..
Zo hadden ze ook een foto met schattige Roma-kindjes met van die mooie blauwe ogen romdom de fiets, waarbij achteraf op de foto pas bleek dat een van deze spruiten tot zijn elleboog in de fietstas van mijn vader zat ::) ...
grtjes,
Folkert
--
"This is like deja vu all over again."
Yogi Berra

fkdeboer

en beter zal het niet worden met de flats. Lees net dat zelfs die gasten van "oh oh Cherso" reisleider worden van reizen naar Sunny Beach Bulgarije....
http://frontpage.fok.nl/nieuws/455418/1/1/100/oh-oh-cherso-sterretje-wordt-reisleider.html

nou net de verkeerde promotie.
grtjes,
Folkert
--
"This is like deja vu all over again."
Yogi Berra

BramtK

Hulde aan de jongens van de Green Balkans dan. Hun inspanning zal hard nodig zijn.
Groeten,

Bram ter Keurs

caliprobola

Een klein reisverslagje van mezelf (Burgas najaar 2002) staat hier.


Citaat van: BramtK op juli 26, 2011, 10:43:54 AM
In Varna schrok ik ook een beetje van de sloppenwiijken waar Roma wonen. Zaken die je in de EU toch niet echt meer verwacht...
Er kunnen helaas hele topics gevuld worden over discriminatie van Roma in Europa, zowel in het verleden (400.000 doden onder nazi-Duitsland) als in het heden en zowel in het westen als in het oosten met in verschillende Oost-Europese steden (Skopje - Macedonië en Kosice - Slowakije als enkele voorbeelden) grote getto's in oude appartementsblokken uit een ver sowjet-verleden. Meer info op deze site.