bladwesp larve?

Gestart door Sylvia Rousse, juni 17, 2011, 18:12:34 PM

Vorige topic - Volgende topic

Sylvia Rousse

Zijn dit inderdaad bladwesplarven? Gevonden op de veluwe.
groetjes, Sylvia

mijn website: http://www.sylviarousse.wixsite.com/mijnsite

Arp

Zekers, maar waarom zet je ze dan niet bij de Bijen en Wespen neer? ;)
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Sylvia Rousse

O ja, sorry, item over het hoofd gezien! Misschien dat de admins hem willen verplaatsen...
groetjes, Sylvia

mijn website: http://www.sylviarousse.wixsite.com/mijnsite

Jordy van der Beek

lijkt mij Neodiprion sertifer (rode dennenbladwesp)
Validator steekmuggen

Arp

Ha Jordy,

Welke naslag gebruik je? Zijn de andere Diprionidae hier makkelijk uit te sluiten? Zou ik leuk vinden om zeker te weten ...
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Jordy van der Beek

Er is een goude tip, je zoekt in google naar "sawfly pinus" (i.p.v. pinus kan je ook een ander plantengeslacht in typen (liefst met soortnaam)) ik zag dat jouw waardplant een Pinus sp. is. En dan maar naar plaatjes en soortnamen zoeken. Al heb je het soort moet je wel even kijken of er in het geslacht geen gelijkende soorten zijn. In dit geval is Neodiprion sertifer het enige soort in dit geslacht in heel europa.

MvG, Jordy

Validator steekmuggen

Arp

#6
Ah, okay  :rolleyes:

Ik ben de eerste om toe te geven dat het er veel van weg heeft dat plaatjes die je op internet vindt met die naam erbij veel op deze lijken. Maar ...

Zijn die serieus gedetermineerd? Of heeft ooit iemand die naam bij zo'n foto op internet gepubliceerd en hebben alle andere dat klakkeloos overgenomen?

En waarom kijk je alleen baar hetzelfde geslacht? Ik ben niet goed thuis in de wespen, maar bij andere diergroepen is het soms enigszins verbazingwekkend hoe/dat/waarom er geslachten zijn afgesplitst. Opvallend genoeg worden sommige van die indelingen soms nog bedenkelijker vooral als je naar de larves kijkt. Anderzijds zijn er ook allerlei vormen van mimicry bekend die juist voor opvallende gelijkenis zorgen zelfs tussen soorten die behoorlijk ver van elkaar afstaan. Ook ligt het voor de hand dat bijvoorbeeld het kleurpatroon een schutkleurfunctie heeft en dat, op dezelfde plantengroep, andere soorten (uit andere geslachten) grofweg dezelfde schutkleur zullen hebben ontwikkeld. Ik wéét dat niet in dit geval (daarom vraag ik ernaar), maar kan het dus ook niet uitsluiten.

Als ik even zoek welke bladwespen er voorkomen aan diverse Pinaceae, Pinus whatever (welke is dit eigenlijk?) dan kom ik al snel op vrijwel de hele familie Diprionidae (ongeveer 13 soorten in NL?) en bovendien een aantal Pamphiliidae (minimaal Acantholyda erythrocephala en - posticalis) en Xyelidae (Minimaal Xyela julii). Dat is op basis van veel te kort zoeken in veel te weinig/beperkte bronnen, dus vermoedelijk zijn er nog meer.

Ik kom dus op minimaal 16 kandidaten plus de diverse larvenstadia daarvan (die kunnen er aardig verschillend uitzien) die ik zou willen kennen om te durven zeggen welke dit is.

Tenzij iemand die het weet me een keer verteld - "Nee Arp, het is wel goed, er zijn zeker geen andere soorten aan Pinaceae die hierop lijken." Dan onthoud ik dat. Ik hoopte even dat jij dat kon ;)

Het zal best kloppen dat dit de larvjes van Neodiprion sertifer zijn - maar mijn vraag was dus hoe zeker dat is.
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Jordy van der Beek

zeker kan je dat nooit zeggen. Dat is met de meeste rupsen ook. Om larven altijd zeker te weten moet je ze uitkweken vermoorden en dan voorleggen aan de vligenfreaks op het forum. Dan weet je het altijd zeker  ;D. Maar er is bijna niks bekend over uitkweken van bladwesp larven bekend. En weet je dus niet wat je te wachten staat.

MvG, Jordy
Validator steekmuggen

lo.troisfontaine

Hoi,

in de Tiriongids van Heiko Bellmann geeft deze ook Neodiprion sertifer aan met mooie duidelijke foto's.
Maar inderdaad geen vermelding dat deze niet te verwisselen zijn met andere uit deze Diprionidae familie of andere.

groeten,

Lo


Arp

Wat Lo aandraagt zou zomaar een andere goede reden kunnen zijn waarom je zoveel foto's van "dergelijke" bladwesplarven op internet vindt met precies die naam erbij (en geen andere). Een beetje op dezelfde manier als dat, in elk geval een tijdje geleden nog ( B) ) zo ongeveer elke Schorpioenvlieg op internet het etiket "Panorpa communis droeg. Grote kans dat die identificaties klinkklare onzin zijn dus.

Natuurlijk zijn veel larven/rupsen best wel zeker van foto op naam te brengen, ook zonder dat je ze uitkweekt. Dat komt dan omdat er in het verleden (veel) mensen geweest zijn die dat wel hebben gedaan en bovendien voor heeeeel veeeeel andere soorten ook en dat men nu dus weet hoe die rupsen eruit zien - en de andere soorten - en dat er dus geen risico op verwisseling mogelijk is (of juist wel - en dan wordt er ook gezegd dat dit zo is). Maar je kunt dit pas doen als er genoeg onderzoek is gedaan en als je de resultaten daarvan kent c.q. als je zelf genoeg ervaring hebt opgedaan.

Bij vlinders is dat voor het overgrote deel het geval, met bovendien in alle hoeken van het internet trosjes mensen die zich daar heel serieus hobbymatig of professioneel mee bezig houden en genoeg kennis en ervaring hebben om de meeste rupsen op naam te brengen - of weten wanneer het niet kan.

Bij bladwespen ligt dat heel anders. Andreas Taeger vertelde onlangs dat er "binnenkort" een fotografisch ondersteunde atlas voor de Bladwesplarven van Centraal-Europa komt waar men momenteel hard aan werkt, en onder andere ook met behulp van DNA-analyse zeldzame/verzamelde (dus niet uitgekweekte) larven op naam probeert te krijgen. Maar die zal nog een aantal jaar (2-3?) op zich laten wachten. Het huidige literatuuraanbod is, voor zover ik dat in beeld heb, erg versnipperd en de beste "verzamelwerken" al iets gedateerd en bovendien tamelijk lastig te interpreteren (veel tekst, niet altijd eenduidig en weinig tekeningen). Ongetwijfeld dat die atlas veel dingen duidelijk zal maken en ik neem aan dat daarme dan ook veel larven zeker op naam gebracht kunnen worden, maar andere ook niet.

Of deze in de categorie "eitje" vallen durf ik voorlopig nog niet te zeggen, maar ik weet er dan ook niks van (daarom vroeg ik ernaar).

Er zijn geloof ik wel wat andere mensen hier op het forum die wat meer van bladesplarven schijnen te weten, misschien dat zij in dit geval nog uitsluitsel kunnen geven? 

Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Theo MJP

#10
Heee allemaal,

Leuke discussie...
Toen ik de volgende zin las 'Maar er is bijna niks bekend over uitkweken van bladwesp larven bekend. En weet je dus niet wat je te wachten staat.' moest ik meteen denken aan een artikel van Leo Blommers die jarenlang bladwespen gekweekt heeft......
Blommers LHM, 2009. Het kweken van bladwespen Hymenoptera: Symphyta). Entomologische Berichten 69 (3): 101-110.

Voor diegene die echt geïnteresseerd is en een stap verder wil zetten met kweken is dit een aanrader. Het artikel is te groot om als bijlage hier toe te voegen maar ik zal het Jorgen toesturen en vragen of hij het via een andere weg beschikbaar wil maken.
Groet Theo:)

- - - -
(edit: Arp) Is inmiddels online bij de NEV:
Blommers, L.H.M. (2009) Het kweken van bladwespen Hymenoptera: Symphyta).Entomologische Berichten, vol.69(3), pp.101-110. (PDF)


Arp

#11
Hoi Theo,

Ja, mooi artikel - wil er volgend jaar ook eens werk van gaan maken :)

Citaat van: Theo MJP op juni 19, 2011, 16:28:48 PM
Het artikel is te groot om als bijlage hier toe te voegen maar ik zal het Jorgen toesturen en vragen of hij het via een andere weg beschikbaar wil maken.
Mag dat? Copyright enzo??

Ik had nog even verder gepuzzeld ;)

Op basis van gegevens van de BRC Database of Insects and their Food Plants komen verderop genoemde Nederlandse soorten aan Pinus voor. Deze database is niet compleet! Sommige gegevens aangevuld met o.a. data van faunistik.net. Anyway, daarvoor de in de database aanwezige gegevens voor de volgende Pinus-soorten geraadpleegd:

  • Pinus sp.
  • Struikden - Pinus banksiana Vlgns wrn in NL, maar niet inheems
  • Draaiden - Pinus contorta Vlgns wrn in NL, maar niet inheems
  • Bergden - Pinus mugo Vlgns wrn in NL, maar niet inheems
  • Zwarte den - Pinus nigra Vlgns wrn in NL, maar niet inheems
  • Zeeden - Pinus pinaster Vlgns wrn in NL, maar niet inheems
  • Doornden - Pinus rigida Vlgns wrn in NL, maar niet inheems
  • Weymouthden - Pinus strobus Vlgns wrn in NL, maar niet inheems
  • Grove den - Pinus sylvestris Wel inheems
  • ? - Pinus wallichiana Vlgns wrn in NL, maar niet inheems
Als bron voor waardplantgegevens van Bladwespen(larven) wordt soms Lacourt 1999 genoemd. Die ken ik niet, maar is misschien aardig eens op te zoeken:

Lacourt, J., (1999) Repertoire des Tenthredinidae ouest-paléarctiques (Hymenoptera, Symphyta). - Mémoires de la Société entomologique de France, Vol.3, 432 pp. Paris.

Voorlopige waarschijnlijk incomplete lijst kandidaten:

  • Diprionidae Diprion pini : (Picea sitchensis, Pinus sp, contorta, sylvestris) Larven gregair, maar anders Foto's: faun.
  • Diprionidae Diprion similis : (Pinus sp, mugo, strobus, sylvestris) Larven vanaf L2 solitair & anders gekleurd. Foto's: faun.
  • Diprionidae Gilpinia frutetorum : (Pinus sp, sylvestris) Larven solitair(!) en anders Foto's: faun.
  • Diprionidae Gilpinia hercyniae : (Picea spp.) Niet op Pinus?
  • Diprionidae Gilpinia laricis : (Pinus) Larven solitair!
  • Diprionidae Gilpinia pallida : (Pinus sp, sylvestris) Larven gregair, maar anders Foto's: faun.
  • Diprionidae Gilpinia polytoma : (Picea) Niet op Pinus?
  • Diprionidae Gilpinia variegata : (Pinus sylvestris) Larven solitair!
  • Diprionidae Gilpinia virens : (Pinus sp, sylvestris) Larven solitair!
  • Diprionidae Macrodiprion nemoralis : (??)  Larven solitair! Geel-groen, kop zwart of bruin. Info: faun.
  • Diprionidae Microdiprion pallipes : (Pinus sylvestris) Larven gregair(?!? Eitjes wel) Foto's: faun.
  • Diprionidae Monoctenus juniperi : (Juniperus communis)
  • Diprionidae Neodiprion sertifer : (Picea sp, sitchensis, Pinus sp, contorta, sylvestris) Larven gregair, Kop zwart, lichaam groen-grijs tot zwart, 22-25mm. Foto's: faun.
  • Pamphiliidae Acantholyda erythrocephala : (Pinus sp, strobus, sylvestris) Gregair in spinsel? Foto's: faun.
  • Pamphiliidae Acantholyda flaviceps : (Pinus) Gregair in spinsel?;
  • Pamphiliidae Acantholyda hieroglyphica : (Pinus) Gregair in spinsel?;
  • Pamphiliidae Acantholyda posticalis : (Pinus sp, sylvestris) Gregair in spinsel? Foto's: faun.
  • Siricidae Sirex cyaneus : (Abies, Picea,Pinus nigra, pinaster, sylvestris, Larix) In hout.
  • Siricidae Sirex juvencus : (Abies, Picea, Pinus nigra, Larix) In hout.
  • Siricidae Sirex noctilio : (Abies, Picea, Pinus nigra, pinaster, sylvestris) In hout.
  • Siricidae Urocerus gigas : (Abies, Cedrus, Picea, Pinus nigra, sylvestris, Larix) In hout.
  • Siricidae Xeris spectrum : (Abies, Picea, Pinus pinaster, sylvestris, Larix) In hout.
  • Xyelidae Xyela curva : (Pinus) In mannelijke dennenkegels.
  • Xyelidae Xyela julii : (Pinus sp, sylvestris) In mannelijke dennenkegels.
  • Xyelidae Xyela longula : (Pinus sylvestris) In mannelijke dennenkegels.
Daarmee blijven minimaal twee sterke kandidaten over (de groene), maar ook voor de blauwe weet ik het zo net nog niet, want dit is natuurlijk niet "grondig" te noemen. Bovendien ontbreekt er vrijwel zeker nog het één of ander.
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Theo MJP

#12
Citaat van: Pudding4brains op juni 19, 2011, 17:24:24 PM
Mag dat? Copyright enzo??

't Is voor een goed doel.... en ik heb Leo Blommers nog even van mijn brutale daad op de hoogte gesteld!
En misschien dat hij hier ook nog een duit in het zakje wil doen...

Groet Theo:)

Jordy van der Beek

Theo, kan je hem mij ook mailen  ;) ben benieuwd
Validator steekmuggen

Jorgen

Het werk van Lacourt heb ik niet (is een catalogus, die nu verouderd is door de vorig jaar gepubliceerde World Catalog of Symphyta). De waardplanten zijn waarschijnlijk toch gebaseerd op het compendium van Liston (1995).
De volgende soorten ontbreken dan nog op den:

Acantholyda hieroglyphica
Acantholyda flaviceps
Xyela curva
Gilpinia laricis
Urocerus augur

Siricidae ontwikkelen zich inderdaad in hout, Xyelidae in mannelijke kegels en Pamphiliidae in een soort spinsel. De larven hebben bovendien geen echte buikpoten. Ik heb eens gezien hoe ver ik met de tabel van Lorenz & Kraus raakte en kom inderdaad uit op Neodiprion sertifer en Microdiprion pallipes.
Het onderscheid vind ik moeilijk te beoordelen zonder een betrouwbare foto van een Microdiprion pallipes larve. Bij Neodiprion is er dorsaal een bredere witte band die naar achteren sterk versmalt + sterkere bedoorning, Microdiprion: dorsaal een fijnere witte band + zwakkere bedoorning.

Als Leo heeft geantwoord zal ik zijn artikel hier bij plaatsen.
------------------------------------------------
Jorgen Ravoet
http://picasaweb.google.nl/Jorgen.Ravoet

Arp

Ha Jorgen (allemaal),

Hartelijk dank voor de aanvulling :) Ik heb deze er boven tussengefrutseld, behalve dan Urocerus augur omdat die volgens FE bij ons niet voorkomt.

Wat ik apart vond bij de Pamphiliidae (c.q. Acantholyda dus) is dat ze inderdaad gezellig met een kudde in spinsel zouden moeten zitten, maar dat de foto's op faunistik.net van vrij bewegende larves zijn - vandaar dat ik ze niet meteen helemaal uit wilde sluiten. Misschien zijn die voor de foto uit het spinsel gepeuterd?

Voor wat betreft het verschil tussen de twee eindkandidaten (tot nu toe?) vind ik de foto's op faunistik.net van M.pallipes en N. sertifer wel een redelijk aanknopingspunt geven, met name de middelste rugstreep lijkt op pallipes inderdaad duidelijk smaller.

Heb zelf ook nog wat van deze larvenkuddes opgegraven en zou daarvan dan vermoeden dat het N. sertifer betreft, maar heb ze voorlopig maar als "spec" ingevoerd. Betreft wrn 55227421, 55227494 en 55227534.
Hier een plaatje:


Ook de larvjes van Sylvia, waar het topic tenslotte om begonnen was lijken me die bredere rugstreep te hebben.

Ben benieuwd of dit als goed genoeg kenmerk ingeschat wordt door de kenners :)

Interessant zijn ook deze twee:
Foto (c) Hennie Zeij; wrn.48800583
Foto (c) Albert Jacobs; wrn.4917485
Die laatste staat ingevoerd als Neodiprion sertifer wat me met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid onjuist lijkt.

Misschien dat iemand er iets van durft te maken?
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

lo.troisfontaine

Hoi,

de bovenste foto van Hennie lijkt iets in de richting van Nematus of Croesus te gaan.
de onderste foto van Albert lijkt iets op de foto van Patricia Schreiber op Schmetterling-Raupe.de http://www.schmetterling-raupe.de/  Hier spreekt men van Kiefern-Bürsthorn-Blattwespe. Maar welke wetenschappelijke naam hier tegenover staat is mij niet bekend. Maar misschien een spoor??


op de site naar Raupenbestimmung gaan en dan naar Larven andere insekten.

groeten,

Lo

Arp

Den naam "Kiefern-Bürsthorn-Blattwespe" kan google alleen bij schmetterling-raupe.de vinden ;)

Ik denk dattie wat verhaspeld heeft. De Diprionidae heten "Buschhornblattwespen". Daarmee ontstaan samenstellingen zoals Kiefernbuschhornblattwespe of Kiefern-Buschhornblattwespe. Maar daarmee is het ook niet duidelijk:

  • Diprion pini Gemeine Kiefern-Buschhornblattwespe. (faunistik.net)
  • Gilpinia pallida Blasse Kiefern-Buschhornblattwespe. (faunistik.net)
  • Gilpinia socia Rote Kiefern-Buschhornblattwespe. (faunistik.net)
  • Microdiprion pallipes Kleine Kiefern-Buschhornblattwespe. (faunistik.net)
  • Neodiprion sertifer Rotgelbe Kiefern-Buschhornblattwespe. (faunistik.net)
  • ... ongetwijfeld meer
De foto's van de larves van Diprion pini en Gilpinia pallida op faunistik.net lijken er wel iets op, maar hebben allebei zwarte vlekken of puntjes op de flanken. De larves op de foto van Albert (en Schmetterling-Raupe) niet.

Had het gisteren al gelezen, maar kon het niet terugvinden. Op de pagina voor Gilpinia socia staat: "Auch die Larven gleichen denen von Neodiprion sertifer," (!) Al vind ik dat op de foto's dan wel weer meevallen - maar goed, er zijn verschillende stadia en ook de verschillende berg- en laaglandpopulaties schijnen er verschillend uit te zien ... pffff.
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Theo MJP

Hoi allemaal,

Even tussendoor... Graag jullie mening over de onderstaande quote....

Groet The ;)


Citaat van: Theo MJP op juni 21, 2011, 00:27:30 AM
Helemaal juist! Zo zie je maar... voor sommige bijen hoef je helemaal geen 'deskundige' te zijn, wat dat begrip ook mag inhouden!!

Graag jullie mening over de onderstaande gedachtenflitsen...
Het zou overigens wel makkelijk zijn als de titels van de 'post' dan ook meteen werden aangepast door de indiener bijvoorbeeld met 'n toevoeging zoals hierboven = Dasypoda hirtipes. Bij een onzekere determinatie kun je er een ? achterzetten. Je kunt dan meteen aan de titel al zien waar 't item (grotendeels) over gaat.  Goed idee of overbodig, wie geeft hier een toelichting op? Het zou m.i. wel eens heel nuttig kunnen zijn als al die informatie die hier verzameld en opgeschreven wordt goed en makkelijk gerubriceerd kan, gaat worden... Of is het voor de 'deskundigen' makkelijk zoeken als je b.v. alle mailtjes over Dasypoda hirtipes of bijvoorbeeld bladwespen bij elkaar wilt hebben?

Groet The ;)

Arp

#19
Citaat van: Pudding4brains op juni 20, 2011, 21:34:02 PM
De foto's van de larves van Diprion pini en Gilpinia pallida op faunistik.net lijken er wel iets op, maar hebben allebei zwarte vlekken of puntjes op de flanken. De larves op de foto van Albert (en Schmetterling-Raupe) niet.
Bij beter kijken  :rolleyes: zitten er op de foto van Albert weldegelijk ook individuen tussen met zwarte vlekjes op de zijkant. Met de sleutel vanLorenz & Kraus kan ik er ook niks anders van maken dan de beide genoemden. Maar kiezen tussen die twee durf ik niet - het past allemaal net niet echt lekker.

Voor de larve van Hennie kan ik in bovenstaande lijst kandidaten niet echt wat passends vinden  :huh:

@The: De titel van het topic verandert alleen als je dat in het eerste berichtje doet. In dit geval zou alleen Sylvia dat dus kunnen doen, maar dat is inderdaad zeker wel zinvol. Op bijvoorbeeld insecte.org is het een soort ijzeren wet dat de uiteindelijke determinatie in de titel wordt ingewerkt en op insektenfotos.de gebeurt het wat halfslachtig, maar het is wel duidelijker voor als je later nog eens wat terug wilt zoeken. 
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

John Bouwmans

Kom via google toevallig bij dit topic terecht.
Jammer dat dit topic met wat spitwerk van Arp zo ver is weggezakt. Misschien stukken over nemen en plaatsen in het pinned topic op het subforum bladwespen?
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618