Gladde slang

Gestart door pietarnhem, september 25, 2006, 15:05:57 PM

Vorige topic - Volgende topic

pietarnhem

Vorige week kwam ik een gladde slang tegen waarvan foto's staan op waarneming.nl. Het bijzondere is dat 2 dagen voor mijn waarneming op precies dezelfde plaats een precies dezelfde slang lag, maar dan met felblauwe ogen. Verder kwamen formaat en kleur precies overeen met die van de foto. Hoe kan dit? Kan de kleur van het oog zo snel veranderen of zal het hier toch om twee exemplaren gaan?
Verder dacht ik dat je er zeker van kan zijn dat gladde slangen niet bijten, maar deze beet dus wel (gelukkig niet in mij)..
Voor de duidelijkheid hierbij nog ff een niet zo uitvergrote foto van de slang.
Groeten, Piet
 

wj_emsens

#1
Wanneer slangen moeten gaan vervellen, gaan hun ogen blauw kleuren en wordt hun huid doffer. Na een paar dagen is de blauwe kleur terug weg. Een dag hierna vindt dan de eigenlijke vervelling plaats.

En gladde slangen kunnen zoals je gemerkt hebt wel degelijk bijten. Alle slangen trouwens.

Groeten
Willem-Jan Emsens

pietarnhem

Bedankt voor je reactie; ik wist dat nog niet. Maar deze slang is dus toevallig, tijdens de ene dag dat ik m niet gezien heb verveld?
En is het risico dan groot om gebeten te worden door gladde slang of ringslang? Ik dacht dat iedereen die beesten altijd gewoon oppakt..  

wj_emsens

Het zou goed kunnen dat hij inderdaad in die tussentijd verveld is. Het kan ook dat hij nog in de vervelling lag en pas enkele uren of een dag later nog ging vervellen. Zoals ik al zei, kleuren de ogen eerst terug normaal nog voor de eigenlijke vervelling begint.

Ringslangen bijten niet snel. Ze zullen bij vastpakken in de eerste plaats beginnen stinken, hun prooi uitbraken of zich dood houden. Ze kunnen echter wel bijten.

Gladde slangen schijnen iets happiger te zijn. Girondische gladde slangen daarentegen (Zuid-Europa) zouden dan weer een stuk minder agressief zijn.

Moraal van het verhaal, alle slangen kunnen bijten. Agressiviteit verschilt per soort en zelfs per individu binnen een soort.
Willem-Jan Emsens

jessesven

Gladde slangen staan bekend om hun bijterigheid i.t.t. ringslangen. Zorg dat je nooit door een dier (inclusief mens) wordt gebeten. Dit kan n.l. leiden tot allerlei vervelende en voor doctoren raadselachtige infecties!

michel.wissink

#5
Gewoon nooit oppakken dus (is ook niet nodig), maar bewonderen op een veilige afstand, giftig of niet.
Groeten,
Michel

Katoelenkiekers.nl

Camera: Fuji FinePix HS10 en FinePix S1
Kijkers: Nikon Action 8x40; Bynolyt Target 60

pietarnhem

Hm, dit wist ik echt allemaal niet. Ik zie zoveel foto's van mensen die gladde slangen gewoon vast hebben..
Zelf vind ik het zo'n kick geven dat ik het niet kan laten eerlijk gezegd. En je kan veel mooiere foto's maken als je de slang gewoon vasthoudt.

tekenaar

#7
Afgelopen voorjaar heb ik - met ontheffing - een korte periode een gladde slang in een buitenterrarium gehouden. Doel hiervan was het maken van illustraties voor een determinatiegids. De slang had op het moment van vangen "blauwige ogen" en ook een blauwige buikkleur. Pas na een paar dagen trok deze kleur weg. Daarna duurde het nog meer dan een week voor de daadwerkelijke vervelling. De tijd tussen het verdwijnen van de blauwige oogkleur en de vervelling is dus veel langer dan een dag.

Opvallend was dat de slang voor de vervelling ook geinfecteerde schubben had ("rot": plaatselijke bacterie-infecties die vermoedelijk tijdens de winterslaap waren ontstaan). Na de vervelling waren deze geheel hersteld. Op enkele plaatsen waren de buikschubben hierdoor ietsje "korter", maar de infecties zelf waren niet langer zichtbaar.

De hele vervellingshuid lag ingegraven in de bosgrond (waarmee de terrariumboden bedekt was) en was dus aan de oppervlakte niet zichtbaar. Overigens was de slang zelf alleen in de ochtend tijdens zonnen zichtbaar, en voor de rest ook in de bodem verborgen.

Een paar dagen na de vervelling heb ik de slang naar de precieze vindplaats teruggebracht.

De ontheffing voor het tijdelijk in bezit hebben van beschermde reptielen en amfibieen ten behoeve van het maken van educatief materiaal (veldgidsen) is verleend door het ministerie in Slovenie (mijn woonplaats).

p.s. ik ken gladde slangen als behoorlijk bijterig, maar dat hangt wel an van hoe je ze hanteerd en hoe opgewarmd ze zijn.  
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

wj_emsens

#8
CiteerDe slang had op het moment van vangen "blauwige ogen" en ook een blauwige buikkleur. Pas na een paar dagen trok deze kleur weg. Daarna duurde het nog meer dan een week voor de daadwerkelijke vervelling. De tijd tussen het verdwijnen van de blauwige oogkleur en de vervelling is dus veel langer dan een dag.
Hmm, dan is deze tussenpauze ook sterk soortafhankelijk.
Ik heb bijvoorbeeld ervaring met een soort waarbij je er vanuit kan gaan dat wanneer het blauw wegtrekt, het nog exact één dag duurt voor de vervelling, keer op keer. De hele vervellingsperiode (vanaf het blauw worden) tot de vervelling duurt daarbij ook nooit langer dan 5-6 dagen in totaal (bij die soort dan). Meer dan een week tussenpauze is wel extreem lang!
Willem-Jan Emsens

pietarnhem

Erg boeiende info! Tekenaar, ik sta er altijd versteld van hoeveel jij erover weet.
Je hebt het over determinatieliteratuur he..bestaan er zulk soort boeken (in Nederlands of Engels) van slangen die in Europa voorkomen?
En hoe zit het nu precies met de tanden van ring- en gladde slang? Ik heb een keer gelezen dat deze slangen 'back-fanged' zijn. Dat zou moeten betekenen dat de tand ver achterin de bek zit ofzo waardoor alleen een heel groot exemplaar in staat zou zijn je te kunnen bijten. Maar dat is dus niet zo?

tekenaar

#10
CiteerHmm, dan is deze tussenpauze ook sterk soortafhankelijk.
Mogelijk eerder weers(temperatuur) afhankelijk. Ik heb speciale buitenbakken geconstrueerd waar ik tijdelijk reptielen kan onderbrengen onder "buitenklimaat" ommstandigheden. In feite zijn dit plastic bakken (100 x 50 x 30 cm) met een afdekking van fijn gaas. Hierdoor is de overgang natuur-terrarium en uiteraard kort daarna terrarium-natuur zo klein mogelijk. Reptielen worden namelijk sterk beinvloed door temperatuur, lichtsterkte en daglengte en die overgangen kan ik ze besparen. Overigens is dit een terrariumsysteem wat veel toezicht vraagt: de dieren hebben een deel van de dag direct zonlicht nodig maar tijdens warmere periodes moet het terrarium weer deels in de schaduw staan om oververhitting te voorkomen. Ook de vochtigheid van de bodem moet steeds worden gecontroleerd en bij regenbuien moeten de bakken weer worden verplaatst om een natte boel te voorkomen (ze zijn overigens wel gedraineerd). Feitelijk is dit geschikter voor hagedisjes dan voor vrij stressgevoelige soorten als een gladde slang. Ik houd zie hierin dus ook zo kort mogelijk en alleen wanneer ik daar een specifieke reden voor heb.

Lang verhaal, maar dit betekend dat de gladde slang maar korte warme periodes per dag kreeg (enkele uren) en 's nachts een temperatuur van rond de 10 graden had. Hierdoor duurt de vervellingscyclus langer, maar komt wel meer overeen met de natuurlijke situatie.
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

wj_emsens

Ah ok, dat lijkt me een logische verklaring.
Willem-Jan Emsens

tekenaar

#12
CiteerJe hebt het over determinatieliteratuur he..bestaan er zulk soort boeken (in Nederlands of Engels) van slangen die in Europa voorkomen?
De knnv heeft onlangs een veldgids voor de europese soorten uitgebracht. Te koop in de boekhandel.

De komende weken gaat een nieuw Nederlands determinatiegidsje van RAVON naar de drukker. Meer info herover volgd zodra het uitkomt.

CiteerHm, dit wist ik echt allemaal niet. Ik zie zoveel foto's van mensen die gladde slangen gewoon vast hebben..
Hier heb ik een tijdje terug een aparte topic over geopend en wel hier:

http://forum.waarneming.nl/forum/index.php?showtopic=12220

Overigens is "mooiere foto's" erg persoonlijk. Ik vindt zelf dat reptielen die ergens voor een foto zijn neergezet (of worden vastgehouden) al snel in een heel onnatuurlijke houding zitten en dergelijke foto's vindt ik niet mooi. Over het algemeen is het mogelijk om hagedissen te fotograferen van zeer korte afstand (10 cm...) zonder ze te hoeven vangen, maar daar is wel veel geduld voor nodig (voor mijzelf: gemiddeld 2 uur per foto). Slangen zo fotograferen is lastiger, maar kan ook en die uitdaging vindt ik een stuk groter als de uitdaging om ze te vangen.

Om bepaalde kenmerken te controleren of te fotograferen kan het weer wel nuttig zijn enkele exemplaren te vangen, ook al zijn eigenlijk alle inheemse reptielen vanaf een foto-op-wat-afstand goed te herkennen. De vraag wordt dan waarom je zo ver wilt gaan dat vangen nuttig wordt. Als je zo serieus bezig wilt met het verzamelen van verspreidingsgegevens dan kan je je afvragen of het niet tijd wordt om een ontheffing aan te vragen.
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

tekenaar

#13
Om mezelf nou even tegen te spreken: bij deze een niet-mooie-studio-registratiefoto van een gladde slang met vervellings-oogjes (met ontheffing gemaakt, dus):  :P

Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

pietarnhem

Tja, foto's mooi of niet mooi, dat is inderdaad subjectief. Maar ik vind een foto pas mooi als je tot op de schub kan inzoomen. En dat is bij slangen toch redelijk moeilijk zonder ze even vast te houden.

grunsven

En daar heb je een vergunning voor?
Roy van Grunsven
De Vlinderstichting - Dutch Butterfly Conservation (www.vlinderstichting.nl)

pietarnhem


michel.wissink

Ik vind zelf een natuurlijk decor veel mooier dan een hand...
Groeten,
Michel

Katoelenkiekers.nl

Camera: Fuji FinePix HS10 en FinePix S1
Kijkers: Nikon Action 8x40; Bynolyt Target 60

Windekind

CiteerEn hoe zit het nu precies met de tanden van ring- en gladde slang? Ik heb een keer gelezen dat deze slangen 'back-fanged' zijn. Dat zou moeten betekenen dat de tand ver achterin de bek zit ofzo waardoor alleen een heel groot exemplaar in staat zou zijn je te kunnen bijten. Maar dat is dus niet zo?
Dit dacht ik van de ringslang in ieder geval. klopt dit nu paul ?

En het schijnt dan ook nog behoorlijk giftig te zijn voor de mens ( ware het dat hij je niet kan bijten met de giftand).

klopt dit nu ?

Vertel er eens wat over ! :rolleyes:


Elmar
Met vriendelijke groet,
Elmar Prins

Jeroen Nagtegaal

Ik ehb wel laast iets gehoord dat iemand in Nl was gebeten door een gladde slang en daardoor, naar het ziekenhuis moest voor behandeling,
Groet, Jeroen Nagtegaal
Moderator subforum Ringen

Een geringde vogel gezien of gevonden.
Meld het hier of mail naar ringonderzoek@gmail.com

tekenaar

Citeer
CiteerEn hoe zit het nu precies met de tanden van ring- en gladde slang? Ik heb een keer gelezen dat deze slangen 'back-fanged' zijn. Dat zou moeten betekenen dat de tand ver achterin de bek zit ofzo waardoor alleen een heel groot exemplaar in staat zou zijn je te kunnen bijten. Maar dat is dus niet zo?
Dit dacht ik van de ringslang in ieder geval. klopt dit nu paul ?

En het schijnt dan ook nog behoorlijk giftig te zijn voor de mens ( ware het dat hij je niet kan bijten met de giftand).

klopt dit nu ?

Vertel er eens wat over ! :rolleyes:


Elmar
Er gaan allerlij geruchten maar zowel van ringslang als van gladde slang is nooit aangetoond dat ze gif bezitten. Sommige mensen schrikken zo als ze door een slang worden gebeten dat ze in shock raken en ja, dan kan je naar het ziekenhuis moeten. In Azie komen een paar soorten voor die bedrieglijk veel op de ringslang lijken maar wel giftanden achterin de bek hebben. In het verre verleden (15 jaar geleden) heb ik die wel eens in de handel gezien, die zouden wel vergiftigingsverschijnselen kunnen veroorzaken. Ik hoor niets meer over deze soorten en veronderstel dat ze de verhuizing naar gevangenschap niet hebben overleefd (veel wildgevangen slangen overleven dat niet doordat stress hun immuunsysteem onderuit haalt en parasieten dan de overhand krijgen - vrijwel alle slangen in het wild hebben ingewandsparasieten die normaal gesproken niet zo'n probleem vormen. De fatale stress hebben ze al tijdens transport en bij de handel, voor liefhebbers is er dan vaak niet zoveel wat ze kunnen doen. Uiteraard heb je specialisten die zo'n slang in leven kunnen houden, maar dat is een minderheid).

Zowel ringslang als gladde slang hebben tanden langs de hele rand van de bek. Die hebben ze ook hard nodig om hun prooi te kunnen grijpen. Een beet van deze soorten ziet eruit als een hele rij speldenprikjes, in hoefijzervorm.

Ook al zijn ze niet giftig, beten kunnen wel gevolgen hebben omdat de bek van zo'n slang niet steriel is. Met de beet kunnen bacterien in de wondjes komen en doordat de wondjes vrij diep zijn, kan dat ontstekingen geven die lastig helen. Soms breken ook tanden af en dan blijven stukjes tand achter in de wond, in feite is dat hetzelfde als een diep zittende splinter. Het is dus niet verstandig om je te laten bijten door deze soorten, maar meestal heeft een beet geen verdere gevolgen.

Overigens zijn gladde slangen wel bijterig (met name als ze behoorliijk opgewarmd zijn) maar ringslangen zijn dat nauwelijks. Schijnaanvallen, ja, dat wel, maar echte beten van ringslangen komen voor zover ik weet nauwelijks voor. In plaats daarvan legen ze hun anaalklieren en dat geeft een "apart luchtje" wat practisch niet afwasbaar is (na ongeveer een halve dag is het wel "weggesleten"). Zo stinken kunnen gladde slangen overigens ook.  
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

wj_emsens

Ik heb ergens een artikel gelezen over een Nederlandse onderzoeker die onderzoek doet naar mogelijk gif bij voorheen 'niet-giftige' reptielen.
Ik dacht dat hij tot de conclusie was gekomen dat bepaalde 'niet-giftige' soorten, toch nog een soort van gif hadden of hebben gehad. Dit ging in de eerste plaats over hagedissen (met als voorbeeld baardagaam), maar nu is hij geloof ik ook met slangen bezig.

Weet je daar toevallig iets meer over?
Willem-Jan Emsens

tekenaar

nee, mij niet bekend.  
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

pietarnhem

Nog even over die vervelling. Vindt die vaak plaats gelijk na de winterslaap? Afgelopen maart kwam ik namelijk bij een winterslaapplaats een stuk of 5 adders tegen die allemaal blauwe ogen hadden. Ook veel vellen gevonden daar in de buurt.

tekenaar

Bij adder vrij kort na de winterslaap, bij gladde slang een maandje later. Volwassen slangen vervellen 2-3 keer per jaar (onder Nederlandse omstandigheden), jongen veel vaker.  
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

pietarnhem

Dankje!
Is hier verder trouwens nog iets vernomen van de adder-waarneming een week of 3 geleden in Clinge (Zeeuws-Vlaanderen)? Zoniet, daar is dus een adder waargenomen. Stond met foto in de Provinciale Zeeuwse Courant. Zal vast een escape zijn toch?

tekenaar

Wel van een ontsnapte aspisadder, want die staat ingevoerd, maar dat was geloof ik een andere locatie.  
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

Micha

@wj_emsens: Nog even terugkomend op het hierboven besproken geval van gifklieren bij hagedissen.

Recente studies hebben inderdaad uitgewezen dat er klieren aanwezig zijn die gif produceren. Zie o.a. deze site: http://www.world-science.net/othernews/051116_venomfrm.htm

Verder heb ik een stukje gekopieerd van een ander forum wat ook dit onderwerp aanspreekt:(hoop dat het geen probleem is, het is in engels)

Early evolution of the venom system in lizards and snakes
Nature doi:10.1038/nature04328

Among extant reptiles only two lineages are known to have evolved venom delivery systems, the advanced snakes and helodermatid lizards (Gila Monster and Beaded Lizard)1. Evolution of the venom system is thought to underlie the impressive radiation of the advanced snakes (2,500 of 3,000 snake species)2–5. In contrast, the lizard venom system is thought to be restricted to just two species and to have evolved independently from the snake venom system1. Here we report the presence of venom toxins in two additional lizard lineages (Monitor Lizards and Iguania) and show that all lineages possessing toxin-secreting oral glands form a clade, demonstrating a single early origin of the venom system in lizards and snakes. Construction of gland complementary-DNA libraries and phylogenetic analysis of transcripts revealed that nine toxin types are shared between lizards and snakes. Toxinological analyses of venom components from the Lace Monitor Varanus varius showed potent effects on blood pressure and clotting ability, bioactivities associated with a rapid loss of consciousness and extensive bleeding in prey. The iguanian lizard Pogona barbata retains characteristics of the ancestral venom system, namely serial, lobular non-compound venom-secreting glands on both the upper and lower jaws, whereas the advanced snakes and anguimorph lizards (including Monitor Lizards, Gila Monster and Beaded Lizard) have more derived venom systems characterized by the loss of the mandibular (lower) or maxillary (upper) glands. Demonstration that the snakes, iguanians and anguimorphs form a single clade provides overwhelming support for a single, early origin of the venom system in lizards and snakes. These results provide new insights into the evolution of the venom system in squamate reptiles and open new avenues for biomedical research and drug design using hitherto unexplored venom proteins.

What all this means is that the dogma on the Discovery Channel about toxic bacteria being responsible for the bite effects produced by Komodo Dragons (and other monitor lizards) has been wrong. Its been a venom all this time! Shocked

In the course of this study, we worked out that snakes and lizards share a common venomous ancestor, rather than venom evolving independently. As part of this, we showed that the iguanian lizards retain the very very primative form of the venom glands, as shown by this picture of the Eastern Bearded Dragon

In constrast, the varanids have developed the lower jaw gland into a very complex venom gland. It is hollow, stores liquid venom and there are garden hose like ducts leading to the big teeth on the lower jaw. Even just gently squeezing the gland results in pooling of venom at the base of the teeth!

Key to understanding all of this is that these gland are not salivary glands. There is no homologous structure elsewhere in nature. The glands were evolved from the ancestral mucus secreting cells, changed to become protein secreting instead. This is what is present in the iguania. The snakes and anguirmorpha (anguiids, heloderms, varanids etc.) independently eventually ended up favoring different regions. The advanced snakes turned the maxillary (upper jaw) gland into the venom gland ubiquitous in advanced snakes while the anguimorphs developed the lower jaw. The iguanians haven't done much at all with it.  
Micha van de Weg