Grote wilde zoogdieren

Gestart door Freek Verkerk, oktober 03, 2005, 12:16:13 PM

Vorige topic - Volgende topic

Freek Verkerk

Uit het topic van de Oostvaardersplassen leer ik dat er in Nederland wel veel grote zoogdieren leven, zoals koeien, paarden en herten, maar dat die eigenlijk altijd in Hermetisch afgesloten ruimtes leven die volledig van elkaar gescheiden zijn.
Mijn vraag is of er eigenlijk in Nederland wel grote zoogdieren leven buiten de afgesloten natuurgebieden.
Ik heb het dan over:
* Koeien,
* Paarden
* Edelherten
* Damherten
* Wilde zwijnen.
* Moeflons
Als ik zo de kaarten bekijk van de verspreide waarnemingen, lijken mij de waarnemingen vrijwel volledig gedaan te zijn in afgesloten natuurgebieden: waarnemingen daarbuiten, betreft misschien escapes, die ook vlot door de jacht worden afgeschoten.
Volgens mij bestaat er geen functionerende ecologische hoofdstructuur voor deze dieren. Of heb ik het mis? Graag jullie mening. Ook over de vraag of het goed is dat deze grote zoogdieren wel eventueel vrij door Nederland zouden mogen zwerven.
Natuurlijk gegroet
Freek Verkerk

AvanderHeijden

Er zijn nog wel wat zeezoogjes die buiten de hekjes komen  ;)

Verder lijkt me dat de zwijnen op de Veluwe niet allemaal binnen hekken zitten?

boogey55

#2
En er zijn natuurlijk ook nog zoogdiertjes die in niet-afgesloten natuurgebieden voorkomen.
Groet, Pim Frijling
Wolvega

tekenaar


Koeien: nee, staat de veeziektewet overigens ook niet toe (moeten namelik allemaal gevaccineerd en geregistreerd worden).

Paarden: ook niet. Nederland is te klein.

Edelherten: goede vraag: zijn al die gebieden op de Veluwe echt helemaal ingerasterd (volgens mij niet...)?

Damherten: gezien de vrij grote kans op ontsnappingen vermoed ik dat ze her en der voorkomen. Ik heb zelf wel eens een damhert bij Venendaal gezien (heb geen nadere gegevens, jaren gelden) en heb over vergelijkbare observaties elders gehoord.

Wilde zwijnen: Wilde zwijnen o.a. op de stuwwal van Nijmegen (ontsnapt) en sporen in het Noorden van Nederland (maar dat ging mogelijk o.a. om een ontsnapt hangbuikzwijn!). Wettelijk zijn de enige gebieden waar ze getolereerd worden de Veluwe en de Meinweg, maar daarbuiten zwerft er van tijd tot tijd ook wel eens eentje rond. Hoe lang hangt af van de tolerantie van de beheerders, de plaatselijke jagers en uiteraard ook van in hoeverre de betreffende zwijnen schade veroorzaken. Ik heb in het buitenland wel gezien wat ze in een moestuintje kunnen aanrichten en kan me indenken dat je daar niet blij van wordt. (Overigens leven er in de stad Berlijn wilde zwijnen, kennelijk midden tussen de mensen.)

Moeflons: nee, alleen uitgezet op de Hoge Veluwe voor zover ik weet. Andere schapen alleen ingezet als graasdieren in afgerasterd terrein (alweer: veeziektewetdieren).

Reeen? (zijn ongeveer net zo groot als Moeflons...).... :D

Persoonlijk ben ik heel erg benieuwd naar meldingen van muntjaks! Die zijn immers vanwege de 'grote populatie op de Veluwe' als 'verboden huisdieren' op de ff wet terecht gekomen. Maar zitten ze nu werkelijk ergens? Tot nu toe heb ik niemand gesproken die er eentje heeft gezien, maar mogelijk spreek ik de verkeerde mensen...  
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

Freek Verkerk

Ik vroeg gedeeltelijk natuurlijk naar de bekende weg: Zeezoogdieren was ik even vergeten. Koeien en paarden wist ik wel. Reeen ook, moeflons had ik ook wel gedacht.

Eigenlijk vroeg ik me af hoe het met de soorten edelhert, damhert en wild zwijn zit.

Waar leven ze buiten de rasters? En dan niet alleen escapes, maar echte populaties die generaties lang in het wild leven.

En zijn dat losse kleine populaties met inteelt gevaar of zijn die met elkaar (en het buitenland) verbonden?

Dat ene hert op de utrechtse heuvelrug hoort die bij een grotere populatie?
Hoe zit het met de gebieden:
Drente? Zeeland? Brabant? Gelderse poort?

Geen groot wild?
Natuurlijk gegroet
Freek Verkerk

marijkehuysse

CiteerKoeien: nee, staat de veeziektewet overigens ook niet toe (moeten namelik allemaal gevaccineerd en geregistreerd worden).

Runderen gevaccineerd tegen wat?

De "losse"wilde zwijnen zullen wel snel afgeschoten worden i.v.m. varkenspest.


Marijke

Hinko

#6
Er komen in Fryslân op een paar plekken groepjes damherten voor. Deze zijn waarschijnlijk ontsnapt en planten zich voort. Ze worden nu door de provincie als probleem gezien en er mag op gejaagd worden. Verder komen damherten o.a. in de (Waterleiding)duinen voor en ze doen het daar een beetje te goed.

Wilde zwijnen komen volgens mij alleen binnen bepaalde wildroosters voor, daarbuiten zijn ze vogelvrij. In de afgelopen jaren zijn op verschillende plaatsen illigaal Wilde zwijnen losgelaten. Bij mijn weten zijn ze allemaal weer gevangen/geschoten ivm mogelijk schade aan landbouwgewassen. Ook zwervende Wilde zwijnen uit Duisland die hun geluk in NL zoeken worden direct afgeschoten. Ik ken een verhaal uit de omgeving van Berg en Dal waar de hele jachtvereniging massaal uitliep om een beer te schieten die waarschijnlijk vanuit Duitsland was gekomen. Deze beer veroorzaakte, meende ik, schade aan een golfbaan. Wilde zwijnen op de Veluwe zijn overigens bijna tam en goed te bekijken. In de Eifel zijn ze door de jacht erg schuw en krijg je ze echt niet te zien.

Edelherten buiten de rasters worden ook onmiddelijk afgeschoten ivm verkeersveiligheid.
mvgr, Hinko

Marianne

Er lopen een aantal damherten in de omgeving van Elst Utrecht. We hebben ze gezien in de Plantage Willem III, en dat is niet helemaal omrasterd. Reeën lopen daar ook.
groet,
Marianne Cramer

grunsven

Reeen zitten overal buiten hekken. Zwijnen op een paar plekken en in lage aantallen. Damherten ontsnappen weleens uit kinderboerderijtjes maar ik heb ook weleen wallabies, lama's en struisvogel buiten hekken gezien, is ongeveer net zo natuurlijk.

Roy
Roy van Grunsven
De Vlinderstichting - Dutch Butterfly Conservation (www.vlinderstichting.nl)

Hinko

#9
Wel grappig dat Damherten het zo goed doen. Ze ontsnappen blijkbaar nogal eens uit gevangenschap en zijn blijkbaar nogal succesvol in het zichzelf (her)introduceren.
Tot een aantal jaren terug werd het Damhert als exoot gezien en was daardoor vogelvrij. Gelukkig veranderde dat inzicht en toen kwam de soort plotseling op de Rode lijst! Het kan verkeren.

------------------------

NB Die Rode lijst status geldt niet voor ontsnapte beesten. Beetje schizofreen want alle Damherten zijn oorspronkelijk niet wild.
mvgr, Hinko

Hinko

Ik verwonderde me nogal over de waarneming van Edelherten in Drenthe. Eerst dacht ik dat het foute waarnemingen moesten zijn. Ondertussen ben ik erachter gekomen dat er in Drenthe op meerdere boerderijen deze beesten gehouden worden en dus best wel eens zullen ontsnappen. Ze zijn echter net als Damherten en Wilde zwijnen vogelvrij.
mvgr, Hinko

grunsven

Dat damherten een beschermde status hebben is echt te bizar.
Roy van Grunsven
De Vlinderstichting - Dutch Butterfly Conservation (www.vlinderstichting.nl)

Freek Verkerk

Over die beschermde status van de damherten:

Ik heb ook al eens gezocht naar de motivatie daarvoor: op de site van het ministerie, maar niets kunnen vinden. Volgens mij is de minister hiervoor verantwoordelijk, maar feitelijk zal dit wel een ambtenaar zijn. Het zal wel een voorbeeld zijn van ambtelijke willekeur en een gebrek aan openheid van de overheid over hun werkwijze en besluitvormingstraject. Maar mischien weet iemand hier meer van.

Volgens mij worden ze ook gewoon afgeschoten, dus hoezo beschermd? Wie geeft de jachtvergunningen af en wat is daarbij de motivatie? Ook zo'n vaag gebied.

De overheid heeft iets van zeggen en niet doen. Lekker vertrouwenwekkend: echt waarden en normen.

Natuurlijk gegroet
Freek Verkerk

Hinko

#13
Los van mijn mening over het onderwerp maar waarom is de beschermde status van het damhert te bizar?
De soort staat echt op de Rode lijst met als status 'Bedreigd'.

http://nl.wikipedia.org/wiki/Damhert

NB de provincies zijn verantwoordelijk voor de ontheffing cq verlening van afschot vergunningen.
mvgr, Hinko

AvanderHeijden

Damhert is een exoot (hier escape meen ik, in engeland uitgezet voor jacht).

Hinko

#15
CiteerDamhert is een exoot (hier escape meen ik, in engeland uitgezet voor jacht).
http://www.veluwshert.nl/fauna/damhert.html feiten over het damhert
· Kwam voor in West-Europa tussen de diverse ijstijden.
· Trok naar het Middellandse Zeegebied door klimaatsveranderingen, laatste ijstijd.
· Door de Romeinen weer meegenomen naar onze streken en
· In de middeleeuwen door koningen en adel gehouden in parken en bossen voor de jacht.
· In de jaren tachtig door beleidsmakers gezien als een "exoot" die moest verdwijnen.
· Door krachtige acties van o.a. "Het Veluws Hert" mag het nu weer in vrijheid leven.

M.i. is de qualificatie 'exoot' voor het Damhert niet terecht. Dan zijn de Bever en de Otter dat ook.
mvgr, Hinko

AvanderHeijden

Enig idee wanneer de laatste ijstijd is geweest??? De natuur is sinds die tijd wel erg veranderd in Nederland (door ons maar ook door het klimaat). Om nou te roepen dat iedere soort die hier de afgelopen miljard jaar heeft rondgekropen 'niet-exoot' (dus inheems) is gaat me wat ver.


grunsven

cool, dan krijgen we dus ook weer nijlpaarden en leeuwen!!!!!

ps: het feit dat een sort op de rode lijst staat betekend niet dat hij beschermd dient te worden alleen dat hij niet algemeen is en/of een negatieve trendt heeft. Bij Damhert lijkt me dat beide een goede zaak
Roy van Grunsven
De Vlinderstichting - Dutch Butterfly Conservation (www.vlinderstichting.nl)

Hinko

#18
Hmmm, Nijlpaarden en Leeuwen lijkt me niet zo'n goed idee. Ik ben wel voor her-introductie van de Wolharige neushoorn.    ;)

De Eland kwam oorsprokelijk ooit hier ook voor maar die past wat minder in het hedendaagse Nederlandse landschap. Maar serieus, even niet op sentimenten maar op argumenten. Waarom zou een Damhert niet in Nederland thuishoren? In vergelijkbaare klimaat periodes kwam het dier hier voor, hij doet het goed dus wat is het probleem? Waarom het Ree wel en het Damhert niet?
mvgr, Hinko

han.endt

CiteerHmmm, Nijlpaarden en Leeuwen lijkt me niet zo'n goed idee. Ik ben wel voor her-introductie van de Wolharige neushoorn.    ;)
Niet vergeten, de Maashagedis, Mosasaurus hoffmanni! Het probleem van gebrek aan warme binnenzeeën moet op te lossen zijn.

Gr.
Han.

grunsven

Maashagedis is een andere zaak maar leeuw en nijlpaard kwamen hier ook voor en bestaan nog. Dat ze in het noorden uitgeroeid zijn maakt ze niet meer of minder inheems dan het damhert
Roy van Grunsven
De Vlinderstichting - Dutch Butterfly Conservation (www.vlinderstichting.nl)

Freek Verkerk

Over het damhert en de rode lijst.

Mij is onduidelijk wat de criteria zijn om een soort op de rode lijst te plaatsen.
-Ik lees dat het Damhert niet algemeen zou zijn. Algemeen in de betekenis van in alle provincies voorkomend? (of welke betekenis van "algemeen" wordt bedoeld. Als je naar de kaart van de verspreiding van de damhert kijkt zijn ze in meer dan de helft van de provincies aanwezig. Volgens mij zijn ze algemeen omdat elke provincie wel ergens een parkje (of natuurgebied) heeft met damherten.
-Dat ze (misschien) niet algemeen zijn heeft er mogelijk ook mee te maken dat ze gewoon worden afgeschoten of dat er jachtvergunningen voor worden afgegeven.
-Een damhert is algemener dan een edelhert en dat staat niet op de rode lijst???? (Begrijp ik niet).
- Veel zeezoogdieren komen ook niet in alle provincies voor! en staan ook niet op de rode lijst.

Een andere reden zou zijn dat er een negatieve trend is.
De vraag is of de aantallen damherten de afgelopen 5 jaar (of welke periode nemen ze) inderdaad teruglopen. En hoe komt dat dan; Jacht????
De wolf doet het al eeuwen slecht en staat ook niet op de rode lijst!

Ik heb er niets op tegen dat de damherten op de rode lijst staan. Ik begrijp het alleen niet. B)  
Natuurlijk gegroet
Freek Verkerk

tekenaar

Er is als het goed is een toelichting bij de rode lijst gepubliceerd. Voor o.a. de slakken heb ik die wel op de plank liggen, maar niet voor zoogdieren. Een en ander is dus als het goed is wel na te gaan.

Bijkomend punt is dat het mogelijk is dat damherten Nederland zelfstandig bereikt hadden als ze niet eeuwenlang overbejaagd waren geweest. Mogelijk hebben ze een vergelijkbare status als planten als de esdoorn: door mensen meegenomen naar Nederland maar anders zelf ook wel gekomen.

Wild zwijn bij Berg en Dal: er is daar vlakbij een prive-ziekenhuis en op het terrein daarvan worden enkele tientallen wilde zwijnen gehouden. De kans is groot dat hij daarvandaan kwam. In het verleden heb ik in die regio onderzoek gedaan naar zandhagedissen en toen heb ik ook wroetsporen gevonden op diverse plaatsen.  
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

Freek Verkerk

Er staan wel meer vreemde dingen op de rode lijst. Zo zou de otter in het wild verdwenen zijn, net als de tuimelaar. Maar wij scoren gewoon waarnemingen. De lijst wordt eens per 10 jaar bijgewerkt, dus erg actueel is het ook niet alhoewel de vorige van 2004 was. En toen waren die otters ook al lang in Overijssel.

Dit soort zaken vergroten mijn vertrouwen in de overheid niet.

Op de Belgische rode lijst voor zoogdieren komt het damhert niet voor.

Ook wordt het niet genoemd bij de IUCN Red List of threatened Species.

Maar om terug te komen op de rondzwervende grote zoogdieren;
Wat is de tussenstand
Edelhert: geen loslopende groepen
Damhert: losse populaties in Friesland en Utrecht
Wild zwijn: Onduidelijk: mogelijk enkele vrije populaties op de veluwe en in Overijssel?
Zwervers uit Duitsland in limburg?
Natuurlijk gegroet
Freek Verkerk

Pim

De grootste populatie vrij levende en mijn insziens wilde damherten (na tientallen jaren onafhankelijk van de mens te functioneren) leeft in de Amsterdamse waterleidingduinen, het aantal wordt geschat op circa 1200 exemplaren.

Als de gemeente Amsterdam geen veto had uitgesproken waren al veel herten afgeschoten. De aanleiding hiervoor zou zijn schade aan auto's, maar na nader onderzoek viel dit te verwaarlozen.

Ook in de naastgelegen Kennemerduinen (nationaal park) leeft een kleinere populatie damherten, er zijn plannen om over de Zandvoortselaan een verbindingszone tussen beide duingebieden aan te leggen.


vriendelijke groet,

Pim Julsing
met vriendelijke groet,

Pim Julsing

natuurverslaving.nl

tekenaar

Ik denk dat de damherten daar wel eens de rol van begrazers van de konijnen over kunnen nemen. Waardoor er tenminste geen koeien in het duin hoeven te wordne gehouden  :D  
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

Freek Verkerk

Die damherten in de Amsterdamse waterleidingen zijn die niet door rasters ingeperkt? Kunnen ze echt via de eventueel aanwezige ecologisch hoofdstructuur of via verbindingszones zich over heel Nederland verspreiden?
En hoe zijn die daar in eerste instantie gekomen?

Kunnen ze zich via de duinen niet naar het zuiden bewegen?

En het Noordzeekanaal zal wel de noordelijke onneembare grens zijn wegens de steile oevers.

De vraag is eigenlijk of ze feitelijk opgesloten zitten.
Natuurlijk gegroet
Freek Verkerk

Marianne

Nu ik alles wat er in dit forumonderwerp geschreven is nog eens nalees komt er een vraag in mij op:
Op heel veel plaatsen zie je langs de weg het driehoekige verkeeersbord "overstekend wild". Dit doet toch vermoeden dat daar regelmatig wild zal oversteken. En dat zou weet inhouden dat er veel meer wild (en ik denk dat het dan om herten/reeën en wilde zwijnen zal gaan) los rondloopt.
Wie kan hier zijn licht eens over laten schijnen?
groet,
Marianne Cramer

AvanderHeijden

Reeën ja, die zitten overal in bosrijke en agrarische gebieden.

Freek Verkerk

Ik vroeg mij af of er nog grote wilde zoogdieren in Nederland rondliepen en dan met name edelherten, wilde zwijnen en damherten.

Met "wild" bedoel ik dan:
- zonder geel plaatje in hun oor, (weg koeien)
- zonder dat ze bijgevoerd worden (weg veel wilde zwijnen)
- zonder dat ze jaarlijks door een dierenarts bekeken worden (OVP?)
- zonder dat ze gecastreed of gesteriliseerd zijn.
- zonder dat ze zijn opgesloten, ook al zijn die hokken soms 10 bij 10 km groot.(OVP)
- en dat al enkele generaties, in een situatie dat ze zich zelf voortplanten en aantallen die zorgen voor de instandhouding van de soort.

Bij voorkeur dan nog geen escape of exoot. (geen poema of wasbeer).

Het resultaat valt me eigenlijk een beetje tegen.
- Van edelherten lijken geen levensvatbare populaties wild rond te lopen.
- van wilde zwijnen zijn er mogelijk op de veluwe nog groepen buiten de rasters, maar veel zal het niet zijn.
- van de damherten (escapes?) lijken er een 4 tal geisoleerde wilde groepen te zijn: Friesland 2 (zonder waarnemingen bij ons)?? Op de utrechte heuvelrug en in Noord-Holland bij Ijmuiden.

Het wordt hoog tijd dat die ecologische hoofdstructuur effectief wordt.
En wat mij betreft beginnen we met wat hekken en rasters weg te halen.

Gelukkig doen de reeen en de vossen het wel goed!

;)  
Natuurlijk gegroet
Freek Verkerk