Vissen, amfibieën en reptielen in het nieuws

Gestart door Johan Helmus, september 25, 2014, 10:22:39 AM

Vorige topic - Volgende topic

tekenaar

#360
Op verschillende websites is de Veldgids Kustvissen (RAVON/KNNV uitgeverij) inmiddels aangekondigd. Bijvoorbeeld hier:

https://www.bruna.nl/boeken/veldgids-kustvissen-9789050118736

We werken er hard aan!

Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

Rob Koelman

Steeds meer zeepaardjes spoelen aan op strand: 'Neem een plastic zakje mee'
28 februari 2022 05:00 Laatste update: 10 uur geleden

Het aantal aangespoelde zeepaardjes op de Nederlandse stranden is dit jaar groter dan ooit tevoren. Dat blijkt uit een rondgang van NU.nl langs een aantal grote opvangcentra in het noorden.

Het gebeurde vroeger zelden dat zeepaardjes op Nederlandse stranden te vinden waren, omdat het zeewater te koud was. Maar begin 2021 kwamen de eerste meldingen van dode, maar ook levende exemplaren. Het aantal zeepaardjes dat dit jaar in januari en februari naar opvangcentra is gebracht, is groter dan in de vorige winter.


Hele artikel lezen: https://www.nu.nl/dieren/6186491/steeds-meer-zeepaardjes-spoelen-aan-op-strand-neem-een-plastic-zakje-mee.html
Met vriendelijke groet, Rob

Rob Koelman

Ik ging er altijd van uit dat lettersierschildpadden prima konden overleven in ons land, maar in dit artikel wordt gesteld dat de dieren 'langzaam uitgehongerd raken'. Ik kan daar zo snel geen andere informatie over vinden.

:huh:


Meer dan duizend schildpadden sterven langzame dood in het wild
17 mei 2022 13:59

In Nederland leven volgens een ruime schatting meer dan duizend zogenoemde lettersierschildpadden die zijn gedumpt in het wild. Ze sterven een langzame dood. Dat zegt natuurorganisatie RAVON, die de dieren sinds 2019 telt, desgevraagd tegen NU.nl, na publicatie van Omroep Gelderland. De dieren kunnen niet in het wild overleven, omdat het Nederlandse klimaat daar niet geschikt voor is.

Sinds 2016 is het door EU-regels verboden om de lettersierschildpad (verzamelnaam voor roodwang-, geelwang- en geelbuikschildpadden) te houden en te verkopen in Nederland. Omdat de dieren in Nederland geen kans hebben op een succesvol bestaan in het wild, zullen ze uitsterven.

"We zijn op verschillende plekken in Nederland in kaart gaan brengen hoeveel lettersierschildpadden er zijn. Dat doen we sinds 2019, nadat de wet in 2016 veranderde", vertelt Naomi Lambrikx van de natuurorganisatie. Ze doen dit om in beeld te brengen óf de dieren uitsterven. "Het is nu nog te vroeg om te zeggen of de dieren in aantal zijn toegenomen of afgenomen, maar uiteindelijk is het de bedoeling dat ze verdwijnen."

De dieren hebben zich voor zover bekend nog nooit succesvol voortgeplant in Nederland. Eitjes van de schildpad worden wel bevrucht, maar komen niet uit. "Ook kunnen de dieren op lange termijn niet overleven, omdat ze iedere winter stukje bij beetje verder uitgehongerd raken."

Dat komt onder andere door de relatief warme winters in Nederland. Schildpadden houden een winterslaap, maar worden door de hogere temperaturen in de winter wakker. Op dat moment is hun vertering vertraagd, en die kan niet worden versneld. De dieren kunnen hierdoor geen voedsel verteren, waardoor ze uitgehongerd raken. Iedere winter een stukje meer.
Allemaal door mensen gedumpt

"Normaal gesproken kunnen ze tientallen jaren oud worden, maar dat kan naar verwachting in Nederland niet, waardoor ze uiteindelijk sterven", vertelt Lambrikx. "Uiteindelijk is dat goed, want de dieren horen hier niet. Wel is het, kijkend naar ieder individueel dier, natuurlijk erg triest dat ze in Nederland overlijden op zo'n manier."

De dieren zijn naar verwachting allemaal in het wild beland, doordat ze daar door mensen zijn gedumpt. "Dat is haast de enige verklaring, want de soort komt oorspronkelijk uit Noord-Amerika", licht Lambrikx toe. Soms zijn het er veel bij elkaar. "We hebben plekken gezien waar ze in groepjes liggen te zonnen."

Dat de dieren zich ooit succesvol gaan voortplanten in Nederland, is volgens Lambrikx niet uitgesloten. "Maar omdat bij de voortplanting van schildpadden de temperatuur van invloed is op het geslacht van de schildpad, zullen we dan wellicht enkel mannelijke schildpadden krijgen." Die worden namelijk geboren bij lage temperaturen.


Bron: https://www.nu.nl/binnenland/6201240/meer-dan-duizend-schildpadden-sterven-langzame-dood-in-het-wild.html
Met vriendelijke groet, Rob

tekenaar

#363
duizend schildpadden is niet zo heel veel.

Er is hier in Slovenie een piepklein vogelreservaatje waar er enkele honderden zitten: resultaat van succesvolle voortplanting in submediterraan klimaat ...

p-s- Rob, deze informatie is algemeen bekend bij terrariumhouders. De lange kwakkelherfst maakt dat schildpadden in slechte conditie de winterslaap in gaan en de lange kwakkelvoorjaren maken dat ze maar heel langzaam kunnen aansterken. Dit schreef ik 30 jaar geleden al in een verslagje over exoten voor de universiteit, maar ik had het ook toen niet van mijzelf. Mondelinge overlevering, via via. Niet makkelijk om een enkele bron voor te vinden.
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

Rob Koelman

Citaat van: tekenaar op mei 17, 2022, 16:54:04 PMp-s- Rob, deze informatie is algemeen bekend bij terrariumhouders. De lange kwakkelherfst maakt dat schildpadden in slechte conditie de winterslaap in gaan en de lange kwakkelvoorjaren maken dat ze maar heel langzaam kunnen aansterken. Dit schreef ik 30 jaar geleden al in een verslagje over exoten voor de universiteit, maar ik had het ook toen niet van mijzelf. Mondelinge overlevering, via via. Niet makkelijk om een enkele bron voor te vinden.

Toch worden er eieren gelegd (tenminste deels nog bevrucht ook), alleen komen die niet uit doordat onze winters net iets te koud zijn. Voor het leggen van eieren moet je een bepaalde basisgezondheid hebben, want er is de nodige energie voor nodig.

Het feit dat vrijlevende lettersierschildpadden in ons land eieren leggen wijst er dan ook op dat de conditie van de dieren voldoende is, wat naar mijn mening in tegenspraak is met de bewering in het artikel dat er sprake van zou zijn dat de dieren 'iedere winter stukje bij beetje verder uitgehongerd raken'.

Het gaat daarbij dus niet over een eventuele trage start in het voorjaar, maar over een steeds verder achteruitgaande conditie in de loop der jaren...
Met vriendelijke groet, Rob

tekenaar

Dat hangt er maar net vanaf hoe lang ze buiten leven. Wanneer ze worden losgelaten zullen de meeste moddervet zijn, en ze overleven zeker een heel aantal jaar. De eerste jaren zullen ze zonder meer eieren leggen. Daarna hangt het ook van de plek af. Vaak zitten ze in de minst geschikte plekken, zoals stadsgrachten ... Het is geen zwart-wit verhaal, maar het blijven wel uitzonderingen wanneer in Nederland eieren van waterschildpadden worden gevonden.
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

jva

Citaat van: Rob Koelman op mei 17, 2022, 17:34:28 PM
Citaat van: tekenaar op mei 17, 2022, 16:54:04 PMp-s- Rob, deze informatie is algemeen bekend bij terrariumhouders. De lange kwakkelherfst maakt dat schildpadden in slechte conditie de winterslaap in gaan en de lange kwakkelvoorjaren maken dat ze maar heel langzaam kunnen aansterken. Dit schreef ik 30 jaar geleden al in een verslagje over exoten voor de universiteit, maar ik had het ook toen niet van mijzelf. Mondelinge overlevering, via via. Niet makkelijk om een enkele bron voor te vinden.

Toch worden er eieren gelegd (tenminste deels nog bevrucht ook), alleen komen die niet uit doordat onze winters net iets te koud zijn. Voor het leggen van eieren moet je een bepaalde basisgezondheid hebben, want er is de nodige energie voor nodig.

Het feit dat vrijlevende lettersierschildpadden in ons land eieren leggen wijst er dan ook op dat de conditie van de dieren voldoende is, wat naar mijn mening in tegenspraak is met de bewering in het artikel dat er sprake van zou zijn dat de dieren 'iedere winter stukje bij beetje verder uitgehongerd raken'.

Het gaat daarbij dus niet over een eventuele trage start in het voorjaar, maar over een steeds verder achteruitgaande conditie in de loop der jaren...

Het is ook geen aannemelijk scenario waar 10 jaar geleden rekening mee werd gehouden: https://edepot.wur.nl/177855
Jelle

Bart van Hoogstraten

Vriendelijke groet! Bart van Hoogstraten

De toekomst van Waarneming is onzeker. Draag bij aan het voortbestaan en betaal gewoon jaarlijks € 25,- abonnementskosten!
https://waarneming.nl/donate/

Arjan V

Met vriendelijke groet,

Arjan

Bart van Hoogstraten

Boomkikkers binnen de besmettingszone van Tjernobyl hebben een donkerdere huid dan die van buiten die zone. Ze zijn hiermee beter bestand tegen straling. -> https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/eva.13476
Vriendelijke groet! Bart van Hoogstraten

De toekomst van Waarneming is onzeker. Draag bij aan het voortbestaan en betaal gewoon jaarlijks € 25,- abonnementskosten!
https://waarneming.nl/donate/


tekenaar

Chernobyl's Radiation Turned Its Local Frogs Black

https://www.forbes.com/sites/grrlscientist/2022/10/02/chernobyls-radiation-turned-its-local-frogs-black/?sh=51e1396b4bb5

Maar: Individuele boomkikkers kunnen van dag tot dag hun kleur veranderen, van lichtgroen naar donkergroen en van lichtgrijs naar bijna zwart. Dit kan iedere boomkikker. Wat de onderzoekers hebben gevonden kan best een reactie op straling zijn, maar er zal een betere onderbouwing nodig zijn om te bepalen of het erfelijk is. Ik vindt het voorbarig om het meteen over "evolutie" te hebben. Zelfs wanneer een mutatie in het spel zou zijn (wat dus helemaal niet hoeft), dan zijn er alternatieve verklaringen mogelijk, genetic drift bijvoorbeeld. 

edit: ik zie dat Bart het ook al heeft gepost.
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

Bart van Hoogstraten

Op de Azoren is een Maanvis aangespoeld van 2744 kg. De grootste en zwaarste ooit aangetroffen -> https://twitter.com/KotrschalA/status/1580195833768615938/photo/1
Vriendelijke groet! Bart van Hoogstraten

De toekomst van Waarneming is onzeker. Draag bij aan het voortbestaan en betaal gewoon jaarlijks € 25,- abonnementskosten!
https://waarneming.nl/donate/

tekenaar

Citaat van: Bart van Hoogstraten op oktober 13, 2022, 18:35:49 PMOp de Azoren is een Maanvis aangespoeld van 2744 kg. De grootste en zwaarste ooit aangetroffen -> https://twitter.com/KotrschalA/status/1580195833768615938/photo/1

De determinatie hebben ze in elk geval goed: die worden net een stukje groter/zwaarder als "onze" Mola mola. Raar idee dat het zusjes van kogelvissen zijn  ;D
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

Bart van Hoogstraten

Vriendelijke groet! Bart van Hoogstraten

De toekomst van Waarneming is onzeker. Draag bij aan het voortbestaan en betaal gewoon jaarlijks € 25,- abonnementskosten!
https://waarneming.nl/donate/

tekenaar

Citaat van: Bart van Hoogstraten op december 02, 2022, 08:03:16 AMVolgens mij kunnen er een hoop waarnemingen nu op 'escape'. -> https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=30090

Dit betekent ook dat we een nieuw type verzamelsoorten nodig hebben. Soorten die op basis van DNA op te splitsen zijn, maar in het veld niet te onderscheiden zijn. En dat worden er ongetwijfeld steeds meer.
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

marijn

Marijn Prins

tekenaar

#377
En een aantal populaties die vanaf nu niet langer wettelijk beschermd zijn??? En daardoor vogelvrij voor mensen die dieren willen wegvangen??? En die geen rol meer spelen wanneer iemand een weg of bedrijventerrein wil aanleggen? Maar nauwelijks te controleren door handhavers, omdat je een DNA lab nodig hebt om te kunnen vertellen of een beestje wettelijk beschermd is?

En wat als je nu iets niet mocht doen (een megastal neerzetten o.i.d.) omdat daar ene beschermd beestje zat, en nu blijkt dat dat beestje een niet beschermde dubbelganger was? Kunnen je dan rechtsgeldige beslissingen ongedaan worden gemaakt?

Overigens betekend dit voor admins dat ze niet langer op basis van foto's alleen, de waarnemingen kunnen beoordelen. Ze moeten ook een grondige kennis hebben van de herkomst van iedere afzonderlijke populatie. Internationaal is dat nog veel moeilijker ... Hoe beoordeel je nu de waarnemingen van deze soorten?
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

ruut

Is één dna-verschilletje genoeg om een zalm te beschermen?
Sander Voormolen
8 februari 2023 om 16:01
Leestijd 2 minuten
 
 De chinookzalm is de grootste van de zes Pacifische zalmsoorten.
De chinookzalm is de grootste van de zes Pacifische zalmsoorten.
Beeld Getty Images
Discussies over de bescherming van de chinookzalm in het noordoosten van de Verenigde Staten zijn beland in de moleculaire details. Het blad The Scientist bracht de al jarenlang voortslepende kwestie deze week opnieuw voor het voetlicht. Wetenschappers die in 2016 aanvankelijk gezamenlijk een manuscript voor een wetenschappelijk artikel schreven (nog beschikbaar als preprint), kozen ieder een andere kant in het debat. Bij de publicatie van het artikel een jaar later in Science Advances, liet de helft van de auteurs hun naam erboven weghalen. Ze vonden dat de andere helft van het team te activistisch was en het manuscript misbruikten voor hun campagne de chinookzalm (Oncorhynchus tshawytscha) beter te beschermen.

Alles in deze onderzoekersruzie draait om de vraag of de zogeheten spring runners fundamenteel verschillen van de fall runners onder de zalmen. De eerste groep zwemt in het voorjaar al de rivieren op naar de bovenstroomse paaigebieden en daar blijft tot het paaiseizoen in de herfst; de tweede de groep trekt pas vlak voor de paai naar de bovenlopen. Met name de spring runners zijn enorm in aantal achteruit gegaan.

Waar je volgens de overlevering vroeger in het voorjaar over de ruggen van de vissen de rivier kon oversteken, zijn er in veel rivieren langs de Amerikaanse westkust bijna geen voorjaarstrekkers meerover. Vanaf de jaren vijftig zijn ze hard achteruit gegaan door de aanleg van dammen en de invloed van houtkap en mijnbouw. Daar bovenop komt nog eens overbevissing, want met name de voorjaarstrekkers zijn gewild bij sportvissers; deze zalmen komen goed opgevet uit zee.

De kous leek af
Omdat voorjaarstrekkers uiterlijk zo verschillen van de najaarstrekkers gingen biologen op zoek naar genetische verschillen. Als de voorjaarszalm een aparte ondersoort zou blijken, was er misschien grond om deze extra wettelijke bescherming te geven. Maar nee, de voor- en najaarszalmen uit dezelfde rivier bleken genetisch identiek. Genetische diversiteit was er wel tussen populaties uit verschillende stroomgebieden, maar niet binnen die populaties. Daarmee leek de kous af.

Totdat de groep onderzoekers in 2016 ontdekte dat er tóch een genetisch verschil was tussen de voor- en najaartrekkers, namelijk in een kleine regio in het dna die ze GREB1L/ROCK1 noemden (naar de twee genen in dat gebied). Geen idee hoe deze subtiele dna-variatie kan leiden tot zulk ingrijpend ander gedrag van de vis; het stukje is nog geen honderdste procent van het totale genoom van de chinookzalm.

Maar dit werd de splijtzwam: het kamp van Michael Miller van de University of California in Davis zag hierin de kans om de voorjaarstrekkers aparte bescherming te verlenen. Maar de groep van John Carlos Garcia verzette zich daartegen; het was in hun ogen misbruik van de wetenschappelijke data.

De club van Garcia trekt vooralsnog aan het langste eind: op basis van een rapport trekt overheidsdienst NOAA de conclusie dat het verschil geen basis biedt voor onderscheid tussen voorjaars- en najaartrekkers. Een naam valt op onder de auteurs van het rapport: John Carlos Garcia.

Bron: https://www.nrc.nl/nieuws/2023/02/08/is-een-dna-verschilletje-genoeg-om-een-zalm-te-beschermen-a4156567



ruut

Joekels van oervissen krijgen kans in de Biesbosch: tot 5 meter en 400 kilo
Gisteren om 19:00 • Aangepast vandaag om 09:52

NL
poster
De steur is een oervis. Net als de krokodil is het een levend fossiel dat sinds de oertijd nooit is veranderd. In 1952 werd het laatste exemplaar in de Merwede bij Dordrecht opgevist. Op 2 juni krijgt de vis een nieuwe kans en worden er tientallen uitgezet in de Biesbosch. "Deze prachtige vis hoort gewoon in Nederland thuis", zegt natuurkenner Bram Houben van Stichting ARK, die samen met het Wereld Natuur Fonds de steur gaat loslaten.
Profielfoto van Raoul Cartens
Geschreven door
Raoul Cartens
Er zijn fossielen van de steur van 220 miljoen jaar geleden. Daarmee kun je met recht stellen dat de steur een oervis is. Overbevissing, vervuiling en de aanleg van stuwen en sluizen verdreven de steur uit de Nederlandse wateren. Maar de vis keert weer terug, in de hoop dat hij hier blijft.

"Het zou supermooi zijn als het lukt om zo het aantal diersoorten uit te breiden met een vis die gewoon bij Nederland hoort", vertelt Houben enthousiast. Er bestaat zelfs kans dat er ooit ook weer Nederlandse kaviaar komt. "Als dat lukt, betekent dat dat wij het supergoed hebben gedaan. Maar laten we eerst zorgen dat de steur hier ook echt blijft."

"Net als de neushoorn heeft de steur beenplaten."
300 kilo schoon aan de haak en minstens 3 meter lang: de Europese steur is bepaald geen klein visje. Ze kunnen 50 tot zelfs 100 jaar oud worden. En ze hebben ook iets gemeen met de neushoorn. "Ze hebben geen schubben maar een soort pantserhuid van beenplaten. Het is een beenplatenvis."

De vissen die in juni worden losgelaten, zwemmen nu nog in een speciaal kweekcentrum bij Bordeaux, langs de rivier Gironde. Dit is de enige plek in Europa waar de steur nog in het wild voorkomt.

In 2012 en 2015 werd er in de Rijn ook al steur uitgezet, waarvan een aantal met zenders. Daarvan is bekend dat ze terug naar de Noordzee zwommen. Maar de vissen paaien in de Rijn, over de Duitse grens.

"In Antwerpen is ooit een steur aangeland van vijf meter lang, van 400 kilo."
Nu moet blijken of de Biesbosch aanslaat als 'opgroeigebied' tussen zee en Duitse Rijn. Omdat de Haringvlietsluizen een stukje open staan, komt er via eb en vloed ook wat zout water in de Biesbosch. Dat maakt het gebied extra aantrekkelijk voor de steur.

Ook in de Biesbosch krijgen de steuren zendertjes. Ze worden gevolgd via 80 ontvangers op boeien van Rijkswaterstaat. Niels Brevé is onderzoeker van de Universiteit Wageningen en gaat de bewegingen van de oervissen vier maanden in kaart brengen. "Ik wil onder andere weten waar ze hun eten vinden en wat hun routes zijn naar de zee."

"Als we die vis hier terug hebben, dan is dat geweldig!"
In de jaren 80 werd in de Biesbosch de bever opnieuw uitgezet. Inmiddels zorgt het knaagdier voor overlast. Maar Brevé kijkt daar toch anders tegenaan: "Als een ooievaar, een bever of een otter terugkomt, noem ik dat geen plaag maar een geschenk. Een verrijking voor de recreatie, voor de mensen en voor de beleving van de natuur."

En Brevé kijkt al uit naar volwassen steuren, die echt 'joekels' kunnen worden: "In de haven van Antwerpen is ooit een steur binnengebracht van vijf meter en 400 kilo. En in Rees in Duitsland eentje van 4 meter en 375 kilo. Als we die vis hier terug hebben, dan is dat geweldig!"

Onderzoeker Niels Brevé van de Universiteit Wageningen. (foto: Raoul Cartens)


Ecoloog Bram Houben van Stichting ARK. (foto: Raoul Cartens)

Bron: https://www.omroepbrabant.nl/nieuws/4267748/joekels-van-oervissen-krijgen-kans-in-de-biesbosch-tot-5-meter-en-400-kilo

ruut

Ringslangen kunnen ruim een meter lang worden en toch zie je ze zelden
Natuur Ringslangen komen redelijk veel voor in de nattere delen van Nederland. Ze hebben wel een beetje hulp nodig van de mens. In aangelegde broeihopen kunnen vrouwtjes hun eieren afzetten. Op zoek langs de Diemerzeedijk.
Gemma Venhuizen
12 mei 2023 om 8:15
Leestijd 6 minuten
 
 De ringslang heeft een kenmerkende gele ring om zijn kop. Als het in de lente nog niet al te warm is, zijn ze het makkelijkst te vinden.
De ringslang heeft een kenmerkende gele ring om zijn kop. Als het in de lente nog niet al te warm is, zijn ze het makkelijkst te vinden.
Foto Hedayatullah Amid
'Voedsel, voortplantingsmogelijkheid en een plek om te overwinteren. Dat zijn de drie vereisten van een ringslang. Wat dat betreft staan we hier op de perfecte locatie." Edo Goverse, bioloog bij stichting Ravon, wijst over de Diemerzeedijk, tussen Amsterdam en Muiden. ,,In de spleten van de basaltstenen, aan weerszijden van de dijk, kunnen ze wegkruipen voor hun winterrust. De poelen en sloten vlakbij zitten vol kikkers en andere amfibieën: prooien zijn er in overvloed. En in de broeihoop" – hij wijst op een bruine bult, ruim een meter hoog, links van de dijk – ,,kunnen ze hun eieren afzetten." Geert Timmermans, stadsecoloog en ringslangcoördinator van de regio Groot-Amsterdam, knikt enthousiast. ,,Beter kun je het als ringslang nauwelijks hebben."

En dat is goed nieuws, want de ringslang, de grootste van de drie inheemse slangensoorten in Nederland, staat al jarenlang aangemerkt als 'kwetsbaar' op de Rode Lijst voor bedreigde soorten. Boven de grote rivieren komt de soort redelijk wijdverspreid voor in de buurt van water, en zelfs in Zuid-Limburg zijn er recentelijk weer ringslangen waargenomen. Timmermans: ,,Rond Amsterdam komen naar schatting zo'n 10.000 ringslangen voor, hier gaat het redelijk goed." Maar écht daverend wil het op de meeste plekken niet gaan met de aantallen.

Als jij komt aanstampen, schieten zij weg voor je het doorhebt
Edo Goverse bioloog
De rol van de mens is daarin ambigu. Enerzijds is de ringslang een echte cultuurvolger, die profiteert van menselijke nabijheid. ,,De soort die we in Nederland hebben – de gevlekte ringslang, Natrix helvetica, te herkennen aan de vlekjes langs zijn lijf – is duizenden jaren geleden vanuit zuidelijk Europa hiernaartoe gekomen, de boeren achterna", zegt Goverse. ,,De vrouwtjes maakten van mest- en composthopen gebruik om hun eitjes in af te zetten." Maar de afgelopen eeuw verslechterden de omstandigheden: door intensivering van de landbouw verdwenen geschikte voortplantingswateren, de waterkwaliteit nam af. Ook geschikte overwinteringsplekken werden schaarser. Timmermans: ,,Bij spoordijken zie je bijvoorbeeld steeds vaker dat konijnenholen worden dichtgemaakt en de vegetatie wordt kortgemaaid. Doodzonde, want daarmee gaan belangrijke schuilplaatsen verloren."

Bovendien veranderden de mesthopen van karakter: groter, geïsoleerder. ,,Een volwassen ringslang kan in een voortplantingsseizoen met gemak tien kilometer afleggen, dus een hoop hoeft voor hen niet per se direct naast het water te liggen", aldus Timmermans. ,,Maar voor jonge ringslangen is het wel handig als er schuilgelegenheid en voedsel in de buurt is."

Rokjesdag
De Diemerzeedijk is een van de vaste trajecten waarlangs Goverse en Timmermans regelmatig ringslangen monitoren, samen met ecologisch medewerkers Marina den Ouden en Ruud Lutterlof van de gemeente Amsterdam. Ook vandaag speuren ze met z'n vieren de grond af, maar vooralsnog zonder succes. Den Ouden: ,,Je zou denken dat ze gezien hun lengte toch moeilijk over het hoofd te zien zijn. Mannelijke ringslangen zijn meestal zo'n 80 centimeter lang, vrouwtjes kunnen tot wel 1,20 meter lang worden. Maar ze zijn ontzettend schuw, dus zeker in de zomer duiken ze zo de vegetatie in." ,,Ze hebben geen oren, maar ze kunnen wel trillingen voelen", zegt Goverse. ,,Dus als jij komt aanstampen, schieten zij weg voor je het doorhebt."

Eén vrouwtje paart vaak met meerdere mannetjes, dus er is sprake van meervoudig vaderschap
Geert Timmermans stadsecoloog
Een goede tijd om ringslangen te spotten is in de vroege lente, wanneer het nog niet té warm is en de begroeiing nog niet te hoog is. Omdat ringslangen koudbloedige dieren zijn, hebben ze de zon nodig om op te warmen. In hartje zomer kan dat ook tussen het groen, maar in het voorjaar zijn daarvoor de open plekken het meest efficiënt. Timmermans: ,,Rond Rokjesdag, de eerste dag dat wij met blote benen naar buiten gaan, begint de paartijd voor de ringslangen. Eind maart komen eerst de mannelijke slangen uit winterrust, die zijn dan al paarbereid. Maar pas een paar weken later komen de vrouwen, en die krijgen dan dus binnen no time de mannen achter zich aan. Soms heeft zo'n vrouw de modder van haar winterverblijf nog op de kop en dan moet ze al aan de bak."

De grootste vrouwen zijn het meest in trek, voegt hij toe. ,,Dan zie je ze soms met meerdere tegelijk verstrengeld in de zon liggen. Eén vrouwtje paart vaak met meerdere mannetjes, dus er is sprake van meervoudig vaderschap: niet alle eitjes worden bevrucht door hetzelfde individu." Mannelijke ringslangen hebben een penis die uit twee helften bestaat. Door die hemipenis kunnen ze makkelijker de cloaca van het vrouwtje bereiken en kan afhankelijk van de ligging de linker- of rechterkant worden gebruikt.

Zwaar werk

Eind juni, begin juli zijn de ringslangeieren ontwikkeld en worden ze afgezet op een warme, vochtige plek, bijvoorbeeld in een broeihoop. In augustus en september komen ze uit.

Den Ouden loopt de dijk af, naar een van de broeihopen die net vorige week zijn gemaakt door lokale ringslangvrijwilligers – wie diep ademhaalt kan nog een lichte mestgeur ruiken. ,,Je neemt paardenmest, houtsnippers en vers maaisel en dat meng je in gelijke delen door elkaar", licht ze toe. ,,Als je dat door elkaar mixt heb je de ideale broeihoop. Nog wat takken erin, zodat er openingen ontstaan voor de luchttoevoer, en klaar ben je."

Lutterlof laat een filmpje zien hoe twee kruiwagens omhoog worden geduwd. ,,Van onderen staan ze te duwen, en op de dijk staan ze met touwen te trekken. Het is ontzettend zwaar werk. Alleen al met deze broeihoop waren ze anderhalf uur bezig. Je krijgt het er vanzelf warm van." Tijdens de aanleg van de hoop wordt er af en toe een emmertje water bijgegooid, om het broeiproces op gang te brengen.

Foto's Hedayatullah Amid
Lege eischalen

Die broei is een chemisch proces, waarbij voedingsstoffen worden omgezet in koolstofdioxide en water en warmte vrijkomt. ,,Om de eieren te laten uitkomen, zijn temperaturen tussen de 25 en 30 graden Celsius nodig. Daarom leggen we de broeihoop ook al vrij vroeg in het seizoen aan, zodat het wat kan afkoelen. Aanvankelijk is het daarbinnen nog veel te heet, dan kun je er niet eens je hand insteken. De eieren zouden direct gekookt worden." In principe kan broei ook natuurlijk ontstaan, bijvoorbeeld in een rottend stuk hout. ,,Maar zeker in noordelijke landen zijn de temperaturen vaak verre van optimaal om eieren te laten incuberen. Dan speelt de mestvaalt, composthoop of broeihoop echt een cruciale rol."

In de tientallen broeihopen rondom Amsterdam kunnen de vrouwelijke slangen 's zomers hun eipakketten afzetten. In het najaar worden diezelfde hopen afgegraven – voor zover ze nog niet vergaan zijn – op zoek naar lege eischalen, om op die manier een indruk te krijgen van de hoeveelheid slangen. ,,Eén vrouwtje legt zo'n dertig eitjes", aldus Den Ouden. ,,In een succesvolle broeihoop, waar meerdere vrouwen op afkomen, kun je er algauw honderden vinden. En vaak kom je ook nog allerlei extra gasten tegen. Kijk, hier heb je neushoornkevers. Die komen op de paardenmest af."

Ringslangen zijn gewoontedieren en komen in principe jaar in jaar uit naar dezelfde plek terug. Om die reden laten de onderzoekers de restanten van de oude broeihoop ook altijd liggen. Timmermans: ,,Daar zit de geur van de vrouwtjes nog in. Dan weten ze: dit is een goede plek."

Kijk, de vrouw oogt nog vrij bleek en dof. Die moet nog vervellen
Geert Timmermans stadsecoloog
Jonge ringslangen zien eruit als dropveters, kort nadat ze uit het ei gekropen zijn. ,,Opgerold zijn ze niet groter dan een euromunt", zegt Goverse. ,,Pas na twee of drie jaar zijn ze echt volgroeid." De eerste paar dagen blijven de slangetjes nog in de hoop, daarna trekken ze eropuit. In die fase vormen ze gemakkelijke prooien voor bijvoorbeeld egels en zelfs voor de kikkers waarop ringslangen het later zélf vaak gemunt hebben.

Grotere ringslangen kunnen ten prooi vallen aan marterachtigen en roofvogels. ,,Hier in de buurt komen onder andere haviken en zeearenden voor", zegt Timmermans. Juist omdat ze niet giftig zijn, moeten ringslangen het hebben van hun snelheid. ,,Als je ze toch weet te pakken, dan blazen ze zich soms enigszins op, als een cobra. Puur uiterlijk vertoon. Of ze houden zich dood: opgerold, tong uit de wijd opengesperde bek. En uit hun cloaca, het poepgat waar bij de vrouwen ook de eieren uit komen, scheiden ze een enorm stinkend goedje af. Een geur van dood en verderf, die je nog uren met je meedraagt. Sommige mensen bespeuren er een vleugje wiet in, of knoflook."

Niet veel later vindt hij, verstopt onder een tegel, twee ringslangen: een mannetje en een vrouwtje. Met één razendsnelle greep heeft hij ze allebei te pakken. ,,Kijk, de vrouw oogt nog vrij bleek en dof. Die moet nog vervellen. De man heeft z'n nieuwe huid al." Goverse: ,,Dat tongetje dat zo zoekend naar buiten steekt, dat noemen we tongelen. Daarmee ruiken ze hun omgeving." Even later houdt het mannetje zich inderdaad voor dood. Uit de cloaca, een streepvormige opening aan de buikzijde, in de buurt van de staart, komt een wittig goedje. Timmermans, lachend: ,,Pas maar op. Als je dat op je krijgt, wil er niemand meer naast je zitten in de trein."

Bron https://www.nrc.nl/nieuws/2023/05/12/ringslangen-kunnen-ruim-een-meter-lang-worden-en-toch-zie-je-ze-zelden-a4164306

ruut

#383
De uitgestorven steur keert voorzichtig terug
Oervis De steur zwemt al rond sinds het dinotijdperk, maar was uit Nederland verdwenen. Nu wordt hij weer uitgezet, in De Biesbosch.
Gemma Venhuizen
31 mei 2023 om 20:59
Leestijd 2 minuten
 
Een van de 29 Europese steuren die vrijdag in De Biesbosch worden uitgezet. Op het moment dat deze foto werd gemaakt verbleven ze in een afgesloten verblijf.
Foto Arthur de Bruin
De Europese steur komt terug. Zeventig jaar nadat de kloeke trekvis uitstierf in de Nederlandse wateren maakt de soort voorzichtig zijn rentree. Vrijdag worden 29 gezenderde jonge steuren uitgezet in Nationaal Park De Biesbosch, op initiatief van ARK Rewilding Nederland, Sportvisserij Nederland en het Wereld Natuur Fonds. De uitzetting is bedoeld als vooronderzoek voor een grootschalige herintroductie, die voor een gezonde steurenpopulatie in de Rijn moet zorgen.

Vier voelsprieten om de bodem af te tasten, geknobbelde beenplaten op zijn rug: de Europese steur (Acipenser sturio) oogt als een oervis, en ís dat ook. Al in het dinotijdperk, ruim 90 miljoen jaar geleden, zwom de soort rond. Sindsdien is de vis vrijwel onveranderd gebleven: een levend fossiel.


Een jonge Europese steur. Volwassen dieren kunnen 3 tot 5 meter worden.
Foto Arthur de Bruin
Kaviaar
Wereldwijd komen er 27 soorten steuren voor. Daarvan leven er acht van nature in Europa, waaronder de Russische steur en de Kaspische steur. Maar door overbevissing – mede vanwege de vraag naar kaviaar, de onbevruchte eitjes van de steur – gaan de aantallen al zeker een eeuw naar beneden. ,,Ook het rechttrekken van rivieren en het aanbrengen van obstakels, zoals dammen, stuwen en sluizen, is een belangrijke oorzaak van de achteruitgang", zegt Bram Houben van ARK Rewilding Nederland. ,,En sinds de jaren vijftig is daar nog grootschalige vervuiling bijgekomen."

Hoewel de Europese steur aanvankelijk in vrijwel alle grote rivieren van Europa voorkwam, is vooral de Rijn een belangrijk leefgebied. Of, preciezer: voortplantingsgebied. De steur is een zogeheten anadrome trekvis, wat betekent dat de soort in zout water leeft en in zoet water paait. Houben: ,,Volwassen vissen zwemmen honderden kilometers stroomopwaarts om in de rivieren te paaien, waarna de jonge steurtjes stroomafwaarts zwemmen, onder andere tot in Nederland, en uiteindelijk de zee opgaan."

 
Lees ook: Het kan weer: pelikanen in de Nederlandse delta
Grootste vissoort
Met een lengte van 3 tot zelfs 5 meter stond de Europese steur lang te boek als grootste vissoort van Nederland. Maar op 26 juni 1952 werd het laatste exemplaar gevangen – als culinaire delicatesse – en sinds 1953 is de inheemse populatie officieel uitgestorven.

In Frankrijk overleeft de soort nog wél: daar bevindt zich in het stroomgebied van de Gironde en de Dordogne nog een populatie van zo'n 700 exemplaren. Daarmee is de steur volgens ARK Rewilding Europe 'nog zeldzamer dan de zwarte neushoorn'.

De gezenderde 1-jarige steurtjes die vrijdag in de Biesbosch worden losgelaten komen uit een Franse kwekerij. De hoop is dat de vissen langzaamaan richting Noordzee zwemmen en over zo'n tien jaar, als ze rijp zijn om te paaien, weer de Rijn opzwemmen.

Ondertussen wordt er in Nederland aan gewerkt om de leefomgeving van de steur te verbeteren – zo zouden de Haringvlietsluizen in het ideale geval nog verder opengaan om een goede dynamiek tussen zoet en zout water te krijgen, zegt Houben. ,,In Duitsland zijn ze al lange tijd bezig om de omstandigheden voor trekvissen als de steur en de zalm te verbeteren, maar vervolgens kwamen die vissen in Nederland alsnog voor een dichte deur. Gelukkig gaan de sluizen sinds 2018 in ieder geval in het trekseizoen op een kier. Daarnaast proberen we goed samen te werken met vissers op de Noordzee. We vragen ze om gevangen steuren te fotograferen, te checken op eventuele zendertjes of markeringen en ze dan weer levend terug te zetten. Zo krijgen we op den duur hopelijk de steur weer écht terug in de delta."

RIVIER, ZEE EN VIJVER DE STEUR ALS TREKVIS

Een volwassen Europese steur kan tussen de 50 en 100 jaar oud worden, en is vaak zo'n 3,5 meter lang en 300 kilo zwaar. Pas als ze rond de 10 jaar oud zijn, planten de trekvissen zich voor het eerst voort. Vooral juni is een belangrijke paaimaand. Dan trekken de vissen vanuit de Noordzee stroomopwaarts en leggen hun eitjes in grindbanken. Jonge steuren brengen de eerste twee jaar van hun leven in de rivierdelta door, om daarna naar zee door te trekken. De onbevruchte eitjes van de steur worden beschouwd als delicatesse: kaviaar.

Sommige soorten steur, waaronder de Russische en de Siberische, worden ook wel als vijvervis gehouden. Af en toe wordt een vrijgelaten vijvervis in het wild aangetroffen, ook in Nederland. Het gaat om kleine aantallen, maar die exotische steuren kunnen ziektes bij zich dragen.

Bron https://www.nrc.nl/nieuws/2023/05/31/de-uitgestorven-steur-keert-voorzichtig-terug-a4166043

tekenaar

Ecologische ramp: tienduizenden vissen dood na damdoorbraak Oekraïne

https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/video/video/5389507/ecologische-ramp-tienduizenden-vissen-dood-na-damdoorbraak-oekraine

Alleen is op het filmpje te zien dat het gaat om giebels: een invasieve vissoort uit Azie die in stuwmeeren hoge dichtheden bereikt maar van nature niet thuishoort in de rivier en die zonder dammen ook maar een klein aandeel van de vispopulaties uitmaken ...
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

ruut

Schildpadden houden Dierenambulances bezig: 'Kunnen buiten niet overleven'
Gisteren om 17:36 • Aangepast vandaag om 10:34

NL
Omroep Brabant
In Waspik haalde de Dierenambulance eerder deze week nog een gevonden schildpad op. Foto: Dierenambulance Brabant-Noord.
Omroep Brabant
Foto: Anja Bastiaansen

Heb je bij jou in de buurt een schildpad gezien? Dan ben je niet de enige. Door het warme weer komen ze massaal uit hun schuilplaats. Bij de verschillende dierenambulances komen de laatste weken verschillende meldingen binnen.
Profielfoto van Malini Witlox
Geschreven door
Malini Witlox
Medewerkers van de Dierenambulance Den Bosch rukten woensdag nog uit om twee roodwangschildpadden op te halen, vertelt Monique van de Wijdeven. "Dinsdag hebben we ook al een schildpad opgehaald"

De schildpadden gaan van Den Bosch naar dierenopvangcentrum De Maashorst. Daar worden ze opgehaald door medewerkers van Stichting Schildpaddenopvang Nederland in het Friese Harkema.

Bij de meldkamer van de Dierenambulance Brabant-Noord gaat de laatste weken ook bijna dagelijks de telefoon omdat mensen een schildpad hebben gezien. Zo werd er dinsdag nog één opgehaald in Waspik. "Het is extreem warm. Bij deze hitte worden reptielen actiever. Ze gaan meer bewegen en dan zie je ze ook veel meer", zegt Rens van Lieshout die bij de meldkamer werkt.

"In onze natuur teert een schildpad in"
"Je vindt ze nu bijvoorbeeld op het asfalt. Dat wordt heel warm en dat vinden ze lekker." Het gaat vaak om schildpadden die ooit als huisdier zijn gehouden en later door de eigenaar in de natuur zijn losgelaten."

Veel mensen denken dat schildpadden in Nederland buiten kunnen overleven. Maar in onze natuur teert een schildpad door gebrek aan warmte en juiste voeding ieder jaar iets in. Na een aantal jaar gaan ze dood." Onder de juiste omstandigheden kunnen schildpadden meer dan honderd jaar oud worden.

De schildpadden die door de Dierenambulance Brabant-Noord worden opgehaald gaan naar het Regionaal Dierenopvangcentrum in Ravenstein. Daarna gaan ze ook naar het Friese Harkema.

Bron https://www.omroepbrabant.nl/nieuws/4299973/schildpadden-houden-dierenambulances-bezig-kunnen-buiten-niet-overleven

ruut

#386

vrijdag 25 augustus 2023ACTUEELNIEUWS

 Nieuwe vissoort ontdekt voor Nederland: de naakthalsgrondel


24-AUG-2023 - Sinds 2020 is het aantal uitheemse grondels in Nederland flink toegenomen, met nog nèt geen nieuwe grondelsoort per jaar. In 2020 ontdekte RAVON al de Kaukasische dwerggrondel. In 2022 werd de shimofurigrondel voor het eerst in Nederland waargenomen en in augustus van 2023 vond RAVON opnieuw een nieuwe grondelsoort: de naakthalsgrondel. De komst van deze soort werd al sinds 2009 verwacht.

Op 1 augustus 2023 ontdekten onderzoekers van RAVON (Reptielen Amfibieën Vissen Onderzoek Nederland) de naakthalsgrondel tijdens een bevissing voor het project 'Een Zegen in de Delta'. Ook de Kaukasische dwerggrondel werd in het kader van dit project ontdekt.

In totaal zijn er zes naakthalsgrondels (Babka gymnotrachelus) aangetroffen in het Gat van den Ham. Dit ligt in het beheergebied van waterschap Brabantse Delta, ten zuidwesten van de Biesbosch (Figuur 1 en 2). Met de vangst van deze nieuwe soort zijn er momenteel zes grondels van Ponto-Kaspische oorsprong in Nederland aanwezig. De naakthalsgrondel is bekend als exotische vissoort in de regio Regensburg (Duitsland), mogelijk is deze soort in het riviersysteem tussen de Biesbosch en Regensburg ook al aanwezig. Figuur 1: Vindplaats van de eerste zes naakthalsgrondels in Nederland op 1 en 16 augustus 2023, Gat van den Ham, Noord-Brabant
Figuur 1: Vindplaats van de eerste zes naakthalsgrondels in Nederland op 1 en 16 augustus 2023, Gat van den Ham, Noord-Brabant (Bron: RAVON)

Hoe komt de naakthalsgrondel in Nederland terecht?

De naakthalsgrondel komt net als veel andere uitheemse grondels uit het Ponto-Kaspische gebied. Dit gebied rond de Zwarte en Kaspische Zee kent veel grondelsoorten. Sinds de aanleg van het Main-Donaukanaal in 1992 kunnen vissen vanuit de Donau vrij naar de Rijn zwemmen. Tevens kunnen vissen verplaatst worden via ballastwater, zoals met de zwartbekgrondel gebeurde.
In 2017 maakte RAVON een filmpje over de verspreiding en invloed van Ponto-Kaspische grondels in Nederland.

Figuur 2: Een van de aangetroffen naakthalsgrondels bij Gat van den Ham op 1 augustus 2023
Figuur 2: Een van de aangetroffen naakthalsgrondels bij Gat van den Ham op 1 augustus 2023 (Bron: Jisk van den Ende)

Zijn ze invasief?

Grondels zijn kleine, op de bodem levende vissoorten, die zich gemakkelijk aan nieuwe leefgebieden aanpassen en zich snel voortplanten, wat snelle kolonisatie bevordert. Soorten zoals de naakthalsgrondel kunnen zorgen voor aanzienlijke ecologische gevolgen: ze kunnen de inheemse flora en fauna verstoren, voedselketens beïnvloeden en concurreren met inheemse vissoorten. Dit is eerder beschreven voor de in 2004 gevestigde zwartbekgrondel (pdf: 2,3 MB).

De naakthalsgrondel wordt in meerdere rivieren in Europa als invasief beschouwd. Hoe de verspreiding van de soort zich in Nederland gaat ontwikkelen en wat de effecten op onze wateren zijn, zal uit monitoring moeten blijken.

Habitat

De naakthalsgrondel komt voor in diverse habitats: van estuaria, brak- en zoetwaterbaaien, meren en grote rivieren tot kleine, snelstromende riviertjes en beken. Maar de soort wordt veelal waargenomen in langzaam stromende of stilstaande wateren nabij (grote) rivieren zoals (oude) zijarmen. Hierbij prefereren ze zand en/of slib als substraat. Lees meer hierover in Kijk op exoten, Wachten op de eerste naakthalsgrondel in Nederland! Zie Figuur 3 voor een foto van het habitat in het Gat van den Ham.

Figuur 3: Het habitat in Gat van den Ham waar de naakthalsgrondels zijn aangetroffen
Figuur 3: Het habitat in Gat van den Ham waar de naakthalsgrondels zijn aangetroffen (Bron: Jisk van den Ende)

Hoe herken je deze vis?

De naakthalsgrondel kan gemakkelijk worden verward met andere exotische grondels, vooral met de Pontische stroomgrondel en de zwartbekgrondel. Van de exotische grondels is de naakthalsgrondel, naast de Kaukasische dwerggrondel, de enige soort met een schubloze hals (Figuur 5) en donkere (onregelmatige) diagonale banden op de flanken die doorlopen tot op de onderzijde van de flank (Figuur 4).

Figuur 4: Determinatiekenmerken naakthalsgrondel
Figuur 4: Determinatiekenmerken naakthalsgrondel (Bron: Jelger Herder)

De naakthalsgrondel heeft geen vlek op de voorste rugvin (zwartbekgrondel wel) en een ronde kop (die van de Pontische stroomgrondel is spitser). De vinstralen van de tweede rugvin zijn ongeveer even lang over de hele lengte van de rugvin; bij de Pontische stroomgrondel loopt de lengte naar achteren terug (Figuur 6). De naakthalsgrondel kan maximaal zestien centimeter lang worden. De Kaukasische dwerggrondel heeft een stompere kop, zeer korte neus en blijft kleiner.

Figuur 5: Links: naakthalsgrondel met kenmerkende schubloze nek en afwezigheid van zwarte vlek in rugvin. Rechts: zwartbekgrondel met schubben op de nek en duidelijke zwarte vlek in rugvin
Figuur 5: Links: naakthalsgrondel met kenmerkende schubloze nek en afwezigheid van zwarte vlek in rugvin. Rechts: zwartbekgrondel met schubben op de nek en duidelijke zwarte vlek in rugvin (Bron: Jelger Herder)

Figuur 6: Kenmerken van de gelijkende Pontische stroomgrondel. De vinstralen van de tweede rugvin zijn niet even lang. Hals met schubben zijn zichtbaar en een vlekkenpatroon zonder diagonale strepen
Figuur 6: Kenmerken van de gelijkende Pontische stroomgrondel. De vinstralen van de tweede rugvin zijn niet even lang. Hals met schubben zijn zichtbaar en een vlekkenpatroon zonder diagonale strepen (Bron: Jelger Herder)

Heb jij deze grondel gezien? Geef je waarnemingen door!

Door zijn onopvallende uiterlijk en de kleine verschillen met andere grondelsoorten kan de naakthalsgrondel gemakkelijk over het hoofd worden gezien. Omdat het een mogelijk invasieve soort betreft, is het belangrijk waarnemingen te verzamelen. Hiermee kan de verspreiding in kaart worden gebracht en wordt in de gaten gehouden of de soort zich in onze wateren ook invasief gedraagt. Geef je waarnemingen (met foto) door via Waarneming.nl of Telmee.nl.

Meer informatie

Nature today, Invasieve Oost-Europese grondels overspoelen Nederlandse wateren.
Kijk op exoten, Wachten op de eerste naakthalsgrondel in Nederland!
Kaukasische dwerggrondel negeert lockdown en vestigt zich in Nederland.
Nieuwe exotische vis ontdekt in Nederland: de Shimofurigrondel.
Met dank aan projectpartners 'Een Zegen in de Delta': Rijkswaterstaat, Provincie Zuid-Holland, Staatsbosbeheer en Waterschap Brabantse Delta, en RAVON-stagiairs Luuk Willemsen & Chris van Leijen.

Tekst: Jisk van den Ende, Mick Vos, Jelger Herder & Sanne Ploegaert
Foto's: Jelger Herder; Jisk van den Ende
Kaart: RAVON
Bron https://www.ravon.nl/Actueel/Nieuws/nieuwe-vissoort-ontdekt-voor-nederland-de-naakthalsgrondel

Matthijs Molenaar

Zeldzame zeeschildpad aangespoeld op strand bij Zoutelande


"Op het strand bij Zoutelande is gisterochtend een zeldzame Kemps zeeschildpad aangespoeld. Het is een van de meest bedreigde zeeschildpadden ter wereld.

De Kemps zeeschildpad is met een gemiddelde lengte van zo'n 60 tot 70 centimeter de kleinste zeeschildpad ter wereld. Deze soort leeft normaal gesproken in de Golf van Mexico. Soms wordt deze soort gezien in de Atlantische Oceaan en heel zelden spoelt er een aan in Nederland.

Hoe het komt dat de zeeschildpad hier aanspoelde, is niet bekend. Mogelijk is het dier in een verkeerde golfstroom terechtgekomen en de Atlantische Oceaan overgestoken, zegt Jaap van der Hiele van Reddingsteam Zeedieren tegen Omroep Zeeland.

Koud zeewater
Volgens Van der Hiele is het voor deze soort levensgevaarlijk om zich zo noordelijk te begeven. "Hoe hoger ze komen, hoe meer ze in slaapstand komen." Dit komt door de lagere temperatuur van het zeewater. Ze raken vervolgens in een soort coma, krijgen een longontsteking en kunnen overlijden.

Het is onduidelijk hoe de zeeschildpad eraan toe is. Het dier is overgebracht naar Diergaarde Blijdorp in Rotterdam. Dat is de enige plek in Nederland waar zeeschildpadden kunnen worden opgevangen.
"
Met vriendelijke groet,
Matthijs Molenaar.

Levenslijst Waarneming.nl

When nothing goes right, go left (Martha Cecilia)