korstmos met mooie zwarte rand

Gestart door vdvaart, oktober 21, 2019, 22:57:40 PM

Vorige topic - Volgende topic

vdvaart

Deze vond ik op een steen op een begraafplaats. Niet op een grafmonument, maar een wand gevormd door stenen bij elkaar gehouden door een ijzeren wand, zoals je ze tegenwoordig wel vaak ziet. Die stenen kunnen dus overal vandaan komen. Ik vind nog geen goede soortnaam. Ik heb er maar even de naam kleine blauwkorst aan gegeven omdat ik daarop ook kwam met een vergelijkbare korst op andere stenen, maar die hadden niet zo'n zwarte rand. Ik heb niets verzameld dus er is niets meer dan de foto's. Obidentify zegt donker landkaartmos.

Ik zou graag willen weten welke soort dit is.
Het gaat om deze waarneming: https://waarneming.nl/observation/181376132/.
1 Kleine Blauwkorst - Porpidia crustulata
datum: 2019-10-14
locatie: Dordrecht - Dubbeldam (ZH)

foto's:



niet verzameld
Met vriendelijke groet
Koos van der Vaart

alegro

Ik denk dat Porpidia crustulata wel klopt.
Wat het voor mij lastig maakt is dat het zo te zien een nogal vochtig thallus is. Dat ziet er bij veel soorten heel anders uit dan in droge toestand.
Thallus en apotheciën opgezwollen en vaak ook verkleurd. Maar de vorm van het thallus en de rangschikking van de apotheciën horen m.i. wel bij P crustulata.
Grüezi mitenand,
Arjan

vdvaart

Bedankt voor je reactie Arjan! Ik denk ook wel eens dat ik beter niet op studie van korstmossen kan als het vochtig weer is geweest. Maar goed, een enkele keer zijn er korstmossen waar juist de verkleuring bij vocht helpt met de determinatie, als ik op de Veldgids mag afgaan.
Met vriendelijke groet
Koos van der Vaart

lukasverboom

Dingen nat maken is een stuk makkelijker dan dingen droog maken :)
Groet,
Lukas

Marien bioloog
Favoriete groepen: korstmossen, mossen, schelpen, vleermuizen, mariene dingen.

Korstmossen in de tuin? https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,464730.0.html

vdvaart

Vandaag teruggeweest bij dit korstmos, gewapend met C. Het blijkt rood te verkleuren (foto aan de waarneming toegevoegd). Mag ik dan aannemen gewoon sterschoteltje, of zijn er meer opties? Er zitten op de stenen in de wand heel wat vergelijkbare korstmossen- in mijn ogen gelijke korstmossen. Eén ziet er exact gelijk uit in die ongetrainde ogen, maar wilde niet rood kleuren. Kan dat voorkomen of moet het dan toch een andere soort zijn?
Met vriendelijke groet
Koos van der Vaart

Guido Berger

#5
Hoi Koos, goed dat je teruggaat!
- Heb je Lecidea grisella overwogen? Die kleurt ook C+ rood.
- Daaronder, midden onder, die kleine, zou wel eens een rookkorst kunnen zitten.
- Als de daarop lijkende niet C+ rood kleurt, zou het wel eens een Porpidia kunnen zijn. Of Lecidea grisella 100% altijd C+ rood kleurt, weet ik niet maar waarschijnlijker is dat het dan een andere soort is.

EDIT iets later.
Bedoel je deze?
https://waarneming.nl/observation/183060208/
Hier zie je duidelijk zwarte pycnidia en geen zwart prothallus.

vdvaart

Ik heb niet aan Lecidea grisella gedacht. Zou wel leuk zijn als het die was, want de enige reden dat ik C bij me had was omdat ik eerst terugging naar een ander korstmos op een heel andere plek, die volgens mij dambordje, en volgens de validator Lecidea grisella is, en ik dacht, C moet de uitkomst geven. Ik koos voor de andere waarneming (die je goed gevonden hebt) voor Porpidia omdat het thallus lijkt te bestaan uit kleine rondjes, geen schubjes, zoals ik voor de andere thalli die wel rood kleurden koos voor Trapelia, ook om die reden, thallus opgebouwd uit kleine rondjes. Ik zie nu ook wel verschil tussen dat thallus en de vele andere die wel rood kleurden, best vreemd dat ik op foto's achteraf kenmerken zie die me in het veld geheel ontgingen en toch aanwezig zijn. Maar waarschijnlijk is een foto op mijn relatief grote scherm per saldo voor het oog verder vergroot dan 10x, moet ik eens uitrekenen.
Met vriendelijke groet
Koos van der Vaart

vdvaart

Nabrander, ik neem aan dat je naar zwarte picnidien verwijst als kenmerk van een soort. Moet ik nog achter aan.
Met vriendelijke groet
Koos van der Vaart

vdvaart

De niet op C reagerende korst bekeken en mij rekenschap gegeven van de aanwezigheid van pycnidiën met dank aan Guido. Dat lijkt dan dus inderdaad Porpidia crustulata. Of de sporen kloppen (foto toegevoegd; helaas nog geen pycnidiën tussen het schraapsel gevonden) kan iemand misschien controleren die al de juiste literatuur heeft (ik ga die Engelse gids nu maar eens bestellen). Of de wel op C reagerende korsten nu Lecidea grisella dan wel Trapelia coarctata zijn (of nog iets anders dan wel door elkaar allebei) vind ik moeilijk te beantwoorden omdat ik geen beeld heb van Lecidea. Ik vind de apotheciën niet dicht witberijpt, en ook niet ingezonken in het thallus, wat de Veldgids noemt voor Lecidea, maar ik heb hiervan nog geen materiaal verzameld.
Met vriendelijke groet
Koos van der Vaart

Guido Berger

Over de sporen: die kloppen. Zie
http://www.afl-lichenologie.fr/Photos_AFL/Photos_AFL_P/Text_P_4/Porpidia_crustulata.htm
http://dryades.units.it/italic/index.php?procedure=taxonpage&num=1851

Zolang je de Britse lichenflora nog niet hebt, kun je wel wat info op sites vinden.
Ook deze site geeft vaak meer info: http://fungi.myspecies.info/
Zie de links hier: https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=461569.0

Over de Lecidea of Trapelia.
Onze eigen veldgids zegt bij Lecidea grisella dat deze vaak een zwart prothallus heeft. En bij Trapelia coarctata wordt er niks over het prothallus gezegd ... Lastig, gewoon wat tussen de regels doorlezen. M.i. bedoelen ze dan dat een zwart porthallus een opvallend kenmerk is voor grisella en niet voor coarctata.
Maar het lijkt mij dus echt die Lecidea grisella. Het thallus is vochtig dus die apothecia puilen er wat uit.
Als je beide soorten een paar maal in het veld ziet, krijg je het verschil makkelijker door.
L. grisella zit vaak op bepaalde flagstones op graven. En daar ook regelmatig met Porpidia.

vdvaart

Dank je wel voor al die mooie links Guido. De Italiaanse kon ik zo gauw niet openen, maar bijvoorbeeld die Franse vind ik ongehoord goed.
Ik denk dat een tweede vervolgbezoek aan die zwart gerande korstmossen in het verschiet ligt. Ik kan dus niet uitsluiten dat er zowel Trapelia als Lecidea staat, ik ga wat verzamelen. Er zijn namelijk ook in korstmossen die geen zwarte rand hebben maar er verder gelijk uitzien (heb een foto aan de waarneming toegevoegd). Als ik terugga zal ik ook naar die rookkorst uitkijken.
Mijn voorkeur voor Trapelia is gebaseerd op de ene keer dat ik die gezien heb, maar ook op de foto's die circuleren: de kleur is wittig, gebarsten granietmos wordt omschreven als meer bruinig. Verder is het oppervalk bobbelig.
Met vriendelijke groet
Koos van der Vaart

vdvaart

Om het af te ronden, terug geweest en wat verzameld, wel spijtig voor dat mooie korstmos maar er groeien heel veel van die zwart op witte korstmossen. De sporen blijken klein, ik meet tussen de 7 en 12 micrometer. Samen met de zwarte rand en het oordeel dat Guido al gaf houd ik het nu op gebarsten granietkorst. Ik heb overigens ook wat verzameld van een zeer gelijkend korstmos zonder zwarte rand maar ook met C rood reactie en daarvan meet ik de sporen op 17 micrometer. Ik ga ervan uit dat dat gewoon sterschoteltje is. Echt verschil tussen beide soorten afgezien van die rand zie ik nog niet, maar ik heb ze ook steeds vrij vochtig gezien. Ik ga er ook eens kijken als het dagen niet heeft geregend.
Met vriendelijke groet
Koos van der Vaart