rups Ligusterpijlstaart (net uit ei); ontwikkeling van ei tot pop

Gestart door John Bouwmans, juni 21, 2017, 20:22:12 PM

Vorige topic - Volgende topic

Rayan Majoor

Mvg Rayan Majoor

Wil je meer zien van mijn uit de hand gelopen hobby, kijk dan eens op www.LepiSpot.nl

John Bouwmans

Het is ook een prachtige ontwikkeling die zo'n rups doormaakt. Leuk om daar getuige van te zijn. Benieuwd hoe het verder gaat. Lengte blijft zo'n 35-40 mm (beetje lastig meten). Maar de rups is zo'n 10 uur na de vervelling een stuk kleurrijker geworden.

status 6 juli, 8.15u (dag 15), een nacht na vervelling





Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

jfbouwmeester

jfbOUWMEESTER

John Bouwmans

Het leek of de rups ook na de vervelling nog even een rustpauze had ingelast. Was gistermorgen niet echt actief, maar gisteren tegen het einde van de middag is de rups weer echt gaan vreten. En was daar vanmorgen ook nog druk mee. Lengte is nu zo'n 50 mm. Was bij eerdere metingen misschien ook wel wat langer dan de 35-40 mm, maar was nu meer uitgestrekt. In ruim 15 dagen dus van 5 mm naar 50 mm. Omdat het begin nu op een andere pagina staat heb ik de start er nog even onder gezet.

status 7 juli, 7.45u (dag 16). lengte circa 50 mm


eitje gevonden 12 juni, rupsje uitgekomen 21 juni.  lengte rupsje circa 5 mm
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

belle

Schitterend John !  :duim:

Overigens, de vervelling van gisteren, was dat inderdaad de eerste vervelling?
Alle waarnemingen gedaan op Domaine de la Fontouret, Indre, Midden-Frankrijk, tenzij anders vermeld is.

Met vriendelijke groet,
Tjitske Lubach

http://observado.org/user/view/2721

John Bouwmans

Heb nooit sporen van een eerdere vervelling gezien Tjitske. Kan 's nachts geweest zijn en dan vervellingshuidje opeten, net zoals de eischaal. Maar vermoed zelf eigenlijk dat er wel eerdere vervellingen zijn geweest, alleen heb ik daar niks van mee gekregen terwijl ik er wel steeds alert op ben geweest. Misschien dat Jeroen Voogd of Rayan daar meer van kunnen zeggen.

Had trouwens op verzoek van Jeroen ooit een rupsje in het veld verzameld en toen hij het op kwam halen liet hij me foto's zijn van zijn rupsenkweekprojecten. Dat was zo indrukwekkend dat ik een tijdje daarna ook ben begonnen met uitkweken. Weliswaar met name van bladwesplarven, maar als je toevallig een rupsje tegen komt en je hebt voldoende vers voedsel onder handbereik, dan is dat ook wel een keer leuk om te doen. In feite spectaculairder dan van bladwespen, maar blijf me daar toch in hoofdzaak op richten.

Maar ik maak hier nog maar even reclame voor deze Gehakkelde aurelia die ik eerder uitweekte: https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=335113.msg1858594#msg1858594
en voor meer boeiende topics kun je hier terecht: https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618  (deze link staat ook in mijn handtekening  ;))
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

Marion5

Konden wij dames ook maar af en toe zo'n gezichtsmaskertje nemen  :lol:
en zo'n bodyscrub  ;D


John Bouwmans

Citaat van: Marion5 op juli 07, 2017, 14:43:10 PM
Konden wij dames ook maar af en toe zo'n gezichtsmaskertje nemen  :lol:
en zo'n bodyscrub  ;D


Marion, misschien lukt het met een dieet van alleen maar Geitenbaard (https://waarneming.nl/soort/info/6379). Misschien het proberen waard.. ;D  ;)
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

Marion5

Het laatste deel van die naam is wel veelzeggend.... ik ga het toch maar niet proberen  ;)

belle

Alle waarnemingen gedaan op Domaine de la Fontouret, Indre, Midden-Frankrijk, tenzij anders vermeld is.

Met vriendelijke groet,
Tjitske Lubach

http://observado.org/user/view/2721

Rayan Majoor

#40
Citaat van: belle op juli 07, 2017, 08:45:43 AM
Schitterend John !  :duim:

Overigens, de vervelling van gisteren, was dat inderdaad de eerste vervelling?
op de foto van 23 juni zie je dat de rups klaar zit om te vervellen, de nieuwe kop is al achter de oude zichtbaar. Zoals de rups nu is, lijkt hij mij in het laatste stadium te zijn en ergens tussen 24 juni en nu vermoed ik dat er nog een vervelling zou zijn geweest... maar ik heb helaas nauwelijks ervaring met het opkweken van pijlstaarten (en alleen van dat ik laatste stadium rupsen vond). Ik durf er dan ook niets met zekerheid over te zeggen.
Ik merk trouwens wel dat meestal niet erg harige rupsen als jong rupsje hun vervellingshuidje nog wel opeten en later gebeurt dat steeds minder... maar ook hier weer, dat zijn mijn ervaring en zo enorm veel ervaring heb ik op zich nog niet :rolleyes:
Mvg Rayan Majoor

Wil je meer zien van mijn uit de hand gelopen hobby, kijk dan eens op www.LepiSpot.nl

John Bouwmans

Zoals gezegd, ik neem ook aan dat er meer vervellingen zijn geweest, maar heb daar geen sporen van gevonden.  En wat je aangeeft over de foto van 24 juni, dus dat de nieuwe kop al zichtbaar is, ik zie het niet. Rupsje zat de eerste dagen/week overdag meestal bewegingsloos op een bladnerf. Rups vreet nu doorlopend en is sinds gisteren zo'n 1,5-2,0 cm gegroeid (strekt zich de ene keer wat meer uit dan de andere keer, dus de exacte lengte is een "rekbaar" begrip.). Maar ik vermoed ook dat de rups nu vrijwel volgroeid is en de verpopping niet heel lang meer op zich zal laten wachten. Maar nu nog volop aan het vreten.

status 8 juli, 8.15u (dag 17), lengte 65-70 mm




Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

jfbouwmeester

Prachtig mooi om dit avontuur te volgen, de rups ziet er nu echt uit zoals ik de ligusterpijlstaart ken. Nu met een glad huidje.

Jan Bouwmeester
jfbOUWMEESTER

John Bouwmans

#43
De rups blijft bijna de hele dag stofwisselen. De dagelijkse hoeveelheid verorberd blad en geproduceerde keutels neemt nog steeds elke dag toe. Zal onderhand wel helemaal volgroeid zijn zou je denken. Lengte nu zo'n 75-80 mm. Heeft sinds 2 dagen wel kleine zwarte sproet bij de stekel. Al het blad dat in de kweekbak gaat controleer ik nauwkeurig op parasieten en heb met het blote oog niks gevonden. Dus lijkt me niet zo waarschijnlijk dat de rups is aangeprikt door een parasiet. Geen idee hoe ik de sproet moet verklaren.

Het 2e rupsje dat tegelijk met deze uitkwam en dat ik buiten op de Geitenbaard heb laten zitten, heb ik ondanks herhaald intensief speurwerk nooit meer terug gezien. Ik vermoed eigenlijk dat de andere rups slachtoffer is geworden van de mussen. Sinds er vorig jaar op een gegeven moment 'n paar honderd larven van een bladwesp (Nematus spiraeae) zaten, komen de mussen regelmatig in de struik op zoek naar voedsel (https://waarneming.nl/foto/view/11297636). Dus ik vermoed eigenlijk dat de 2e rups het niet heeft gehaald.
(voor de liefhebbers hier link topic Nematus spiraeae: https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=319456.msg1799311#msg1799311)

Benieuwd hoeveel dagen het nog duurt voordat deze rups ondergronds gaat en gaat verpoppen.

status 11 juli (dag 20), lengte 75-80 mm
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

Marion5

Hij/zij heeft een goed kosthuis bij jou John  :duim:
Erg charmant zo'n "tache de beauté" !
Laten we hopen dat het inderdaad een onschuldig sproetje is  :blink:

Groetjes,
Marion

John Bouwmans

Rups is vanmorgen al in een soort rustfase lijkt het. Vrij bewegingsloos en lijkt wat te verstijven. Helemaal rond gegeten en ogenschijnlijk klaar om te verpoppen. Als hij inderdaad echt gestopt is met vreten, doe ik in de loop van de dag wat grond in de kweekbak zodat hij ondergronds kan verpoppen. Het is in 3 weken tijd een hele knaap geworden.

status 12 juli, dag 21 en circa 75 mm
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

John Bouwmans

#46
Zoals ik gisteren al verwachtte, was de rups klaar om ondergronds te gaan om te verpoppen. Was een deel van gedag vrij onrustig door de kweekbak aan het lopen, dan weer ondergronds en later weer bovengronds. Tijdens het lopen is de lengte wel 85-90 mm. (weet niet hoe men "officieel" de lengte bepaald, in een rusthouding of voortbewegend).

Bij de soortinformatie staat de volgende opmerking over de poepjes van deze rups " Het schijnt dat rupsen zoeken onder sering het eenvoudigst is omdat de op handgranaten lijkende poepjes van de rups, goed zichtbaar zijn op de bodem onder deze sering."
Voor de volledigheid heb ik daarom deze poepjes nog even vastgelegd. Bleek achteraf de een na laatste stoelgang.Deze poepjes waren nog vrij nat en krimpen  nog iets bij het indrogen. De laatste dagen produceerde de rups zo'n 25-35 keutels per etmaal. Zal over een paar dagen kijken of de rups is verpopt en wat de lengte van de cocon is. Heb eerder bij een Populierenpijlstaart gemerkt dat dit proces wel enkele dagen kan duren, dus wil het proces niet verstoren. (https://waarneming.nl/waarneming/view/107400890?_popup=1)

Status 12/13 juli;(dag 21/22); "granaatvormig poepje"; rups ondergronds gegaan
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

John Bouwmans

Gister aan het begin van de avond bleef ik een knagend/knarsend geluid horen in de kweekbak. Rond 20.00u kwam de rups even boven, klom wat in het blad en ging weer ondergronds. Leek of hij wat blad mee on de grond nam. Benieuwd of dit de laatste keer was dat hij bovengronds kwam. Plaatje rechts is door het plastic gefotografeerd, dus kwaliteit niet optimaal.

Kwam 13 juli, rond 20.00u nog even bovengronds
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

Marion5


John Bouwmans

Afgelopen nacht (17 op 18 juli) is de rups verpopt. Zat al paar dagen op de bodem van de kweekbak en kon zo min of meer het stadium volgen. Leek langzaam te "krimpen".  Meest opvallende was dat de rups ondergronds voor of tijdens het verpoppen nog is verveld. Vond bij de pop dit vervellingshuidje. Was in elk geval nieuw voor mij en ook wel apart. Lengte pop is circa 50 mm. Nu wachten tot er volgend jaar een imago uitkomt.

verpopping 17/18 juli (dag 26/27)




vervellingshuidje in de grond bij de pop
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

jwj1976

Hallo John,

Leuk om het proces te volgen in jouw topic. Onder welke omstandigheden ga je de pop nu bewaren?
Ik neem aan dat als hij binnen staat, dat deze veel te vroeg uit gaat komen?

Groeten Wim
Groeten Wim

John Bouwmans

Kweekbak met zand staat nu nog binnen, maar die zet ik binnenkort in de schuur. Dan haal ik 'm volgend jaar  rond 15 maart weer naar binnen. Kan ook zijn dat ik 'm gewoon buiten in de tuin zet. Zit op dit moment nog een larve die bijna volgroeid is op de Geitenbaard. Zet ik de bak onder die plant. Alleen wat lastiger te zien volgend jaar als hij uitkomt. Moet nog even bekijken wat het beste is. Tips welkom.

"Vrije uitlooprups  ;)":  https://waarneming.nl/waarneming/view/141459879?_popup=1
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

Marion5

Leuk nog eentje onderweg :blink:

Met uitkweken heb ik niet zo veel ervaring, maar het lukte wel bij de Grote groenuil https://waarneming.nl/waarneming/view/68733103en ook bij een Incurvaria masculella https://waarneming.nl/waarneming/view/62722886, die toen het winter
werd nog in z'n zakje rondkroop. Ik probeerde elke dag even in het bakje te kijken. Gelukkig was ik toen in die periode niet op vakantie
en zag ik het zakje nog zitten. Na bijna een jaar dacht ik dat het mislukt was, totdat ik het piepkleine vlindertje tegen het gaas aan zag zitten!
Dit is wel een hele leuke soort om te volgen!

Bij een Gelduil is het mislukt, die zat in een cocon aan een takje in een ruime bak met zand op de bodem buiten onder de veranda.
Bij vorst zette ik hem even in de garage. De vochtigheidsgraad is dan heel belangrijk. Omdat het zand erg droog was af en toe een beetje gegoten of geneveld in het bakje. Waarschijnlijk een poosje toch iets te nat geweest. Na het voorjaar en in de zomer is hij toen toch verschimmeld
o.i.d. en daardoor helaas niet uitgekomen. Bij de volgende Gelduil is het wel gelukt, maar dat was ook geen overwintering, dat scheelt.
Dus ik wens je veel succes. Aangezien je de boel niet 24 uur per dag in de gaten kunt houden zal je wel niet alles mee kunnen krijgen.

Groetjes,
Marion

Rayan Majoor

Mooi vastgelegd hoe de rups onder de grond zich tot pop ontwikkelde! Ik weet trouwens niet hoe het bij bladwespen precies gaat, maar in ieder geval is de verpopping bij rupsen ook gewoon een vervelling waarbij altijd een duidelijk vervellingshuidje achterblijft (bij hangende poppen en gordelpoppen vaak op de grond gegooid na de verpopping) en waar een pop in plaats van een volgende stadium rups uitkomt. Het 'vervellen voor of tijdens het verpoppen' is dus gewoon het verpoppen zelf ;)
Mvg Rayan Majoor

Wil je meer zien van mijn uit de hand gelopen hobby, kijk dan eens op www.LepiSpot.nl

John Bouwmans

#54
Citaat van: Rayan Majoor op juli 30, 2017, 11:16:50 AM
Mooi vastgelegd hoe de rups onder de grond zich tot pop ontwikkelde! Ik weet trouwens niet hoe het bij bladwespen precies gaat, maar in ieder geval is de verpopping bij rupsen ook gewoon een vervelling waarbij altijd een duidelijk vervellingshuidje achterblijft (bij hangende poppen en gordelpoppen vaak op de grond gegooid na de verpopping) en waar een pop in plaats van een volgende stadium rups uitkomt. Het 'vervellen voor of tijdens het verpoppen' is dus gewoon het verpoppen zelf ;)

Bladwespen gaan na het larve-stadium verder als prepop. Ze doen dit in vaak in een cocon die ze dan zelf spinnen, of als prepop in een holle ruimte in de grond of een plantenstengel (of boom). Na een periode van minimaal circa 10 dagen (bij mulitivoltiene soorten), 'n jaar tot soms zelfs meerder jaren krijg je de transformatie naar imago. Een snelle transformatie zie je o.a. bij de iepenzigzagbladwesp (https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=326109.msg1824547#msg1824547), heb ook een keer wat prepoppen vastgelegd (https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=349107.msg1921200#msg1921200). Bij deze mislukte kweek van Nematus viridis zie je ook iets van de transformatie van larve>prepop>imago:  https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=373444.msg2016708#msg2016708
Er is wel altijd een laatste vervelling voordat de bladwesplarve als prepop verder gaat. Meestal is dan het uiterlijk duidelijk anders. Als voorbeeld deze Eriocampa ovata: https://waarneming.nl/waarneming/view/108901430?_popup=1

Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

Rayan Majoor

Is de prepop niet het moment dat de larve klaar is om te verpoppen en alleen nog maar hoeft te vervellen om in een pop te veranderen? En voor zover ik weet hebben alle insecten met een volledige metamorfose, waar de wespen ook bij horen, een popstadium en dat zie ik ook verschillende keren in jouw series terug (zoals op de laatste foto's van de eerste post van de iepenzigzagbladwesp). Dat is het moment dat je al de poten, voelsprieten, ogen, (nog opgevouwen) vleugels en alle andere delen van het volwassen beestje kan zien. Ik zie echter inderdaad niet zo snel een vervellingshuidje bij de poppen van je bladwespseries, maar het lijkt me toch wel dat er een transformatie naar pop is, wat voor zover ik weet altijd dmv vervellen gaat... maar ik kan het ook fout hebben :rolleye:
Mvg Rayan Majoor

Wil je meer zien van mijn uit de hand gelopen hobby, kijk dan eens op www.LepiSpot.nl

John Bouwmans

#56
Ik weet niet hoe het wetenschappelijk precies zit Rayan, maar ik ging er vanuit dat de fase dat de larve niet meer eet en voor de laatste keer verveld is het "prepop-stadium" is. De larve trekt zich dan terug in een holle ruimte (cocon, plantenstengel, grond) en "krimpt" een stukje. Prepop (in mijn betekenis) is stuk compacter dan de larve. De (laatste) vervelling vindt plaats voor het opzoeken van de "rustplaats" .

Net als bij de Eriocampa ovata ( https://waarneming.nl/waarneming/view/108901430?_popup=1), die doet zijn jasje uit voordat hij ondergronds gaat; En bij deze serie zie je de larve in cocon (https://waarneming.nl/waarneming/view/109017935?_popup=1). Heb ook larven gehad die gewoon in de grond overliggen, zoals deze Monostegia abdonomalis (https://waarneming.nl/waarneming/view/122146459?_popup=1).

Misschien dat een wetenschapper kan aangeven hoe de verschillende fasen precies benoemd worden, liefst met illustraties. Zal eens zoeken op internet of ik nog een eenduidige uitleg vindt.

EDIT: Weet wel dat in de lege cocon vaak nog een kopkapsel van de larve/prepop te vinden is, dus dat wijst wel op een vervelling vlak voor het uitkomen als imago.
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

Josee

Het is weer een feest voor het oog. Met plezier en veel waardering meegekeken en -gelezen, prachtig  :duim:
°¨¨°º~.gevleugelde groet.~º°¨¨°

josée van oers

marijke_kanters

Een wat late reactie, maar zag de serie nu pas.
Geweldig! Ik heb in ieder geval genoten.
Groetjes, Marijke

John Bouwmans

Op 24 juni (2018) cocon gecheckt. Bij uit de grond halen nog steeds meteen bewegend. Benieuwd waneer er een imago uit gaat komen.

status cocon 24 juni 2018; nog steeds bewegend bij aanraken
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618