Zweefvlieglarve? >> ja, verpopt en 14/2 uitgeslopen: vrouw Melanostoma mellinum

Gestart door John Bouwmans, januari 20, 2015, 20:09:22 PM

Vorige topic - Volgende topic

John Bouwmans

Ik zou graag willen weten welke soort dit is. Dacht in  het veld in eerste instantie aan een cicade, maar het bleek een larve. Misschien van een Zweefvlieg? Zo'n 6 mm lang.
Het betreft deze waarneming: http://waarneming.nl/waarneming/view/97461269
onzeker Zweefvlieg onbekend - Syrphidae indet. gezien op 2015-01-20 Veenendaal - Kwintelooyen
Foto's:




bij voorbaat dank
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

thijsdegraaf

#1
Dat lijkt me wel John. Een vreemde tijd. Het zou me niets verbazen als het een larve van een Snorzweefvlieg (Episyrphus balteatus) is. Die zien er ook zo uit en dat is beslist geen koukleum. In december zag ik ze nog vliegen. Hopelijk voor hem zijn er nog wat luizen.

John Bouwmans

Bedankt Thijs. Heb het beestje bewaard. Kan 'm nog bij mijn vijver zetten, maar luizen zijn er nu niet vrees ik. Heb er een onzekere Episyrphus balteatus van gemaakt.
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

John Bouwmans

Lees verschillende dingen over zweefvlieglarven. De ontwikkeling is hier beschreven. Larve-stadium zou maar 2 weken duren. In andere bronnen lees ik dat er in de winter een ruststadium is. Hoe kan ik dit beestje in leven houden en de ontwikkeling volgen? Heb geen bladluizen. Vindplaats was op pitrus in ondergelopen oeverzone.


Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

thijsdegraaf

#4
Als het eenmaal een pop is geworden, is het geen probleem. Dat lukte mij ook. Maar hoe je zo iets moet opkweken zonder bladluizen? Ik denk, dat hij het nu het kouder is geworden het in de natuur ook lastig zou hebben. Ik er niet iemand met een kas of met een kamerplant met luizen bij je in de buurt?

John Bouwmans

Helaas Thijs, geen kassen in de buurt, behalve die van een tuincentrum. Dan kijk ik maar hoe lang hij het binnen volhoudt.
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

thijsdegraaf


Menno Reemer

Als je 'm binnenshuis in de schaduw in een potje bewaard met onderin wat vochtig mos o.i.d. (tegen uitdroging), dan denk ik dat ie binnenkort wel zal verpoppen. Veel zweefvliegen gaan als larve de winter door en verpoppen in het voorjaar.
Overigens is dit volgens mij geen Episyrphus-larve. Ik denk eerder aan Melanostoma, maar zeker weet ik het niet. Interessant om te zien wat er uit komt!

John Bouwmans

Vochtig mos heb ik genoeg bij de vijver, dus dat zal ik er meteen wat bij doen. Bedankt Menno. Als er een verpopping komt meld ik het hier.
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

John Bouwmans

Citaat van: Menno Reemer op januari 23, 2015, 11:44:18 AM
Als je 'm binnenshuis in de schaduw in een potje bewaard met onderin wat vochtig mos o.i.d. (tegen uitdroging), dan denk ik dat ie binnenkort wel zal verpoppen. Veel zweefvliegen gaan als larve de winter door en verpoppen in het voorjaar.
Overigens is dit volgens mij geen Episyrphus-larve. Ik denk eerder aan Melanostoma, maar zeker weet ik het niet. Interessant om te zien wat er uit komt!

Je hebt gelijk Menno. Larve is tussen 1 en 4 februari verpopt. (foto pop van 4-2-'15). Nu afwachten wat er uit komt. Is over de tijd tussen verpopping en uitkomen nog wat meer te zeggen?




Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

Ton van Haaren

Dit lijkt sprekend op de pop van E. balteatus. Ik ken geen andere pop met zo'n lange druppelvorm.
Met vriendelijke groet
Ton

"There's a fine line between fishing and just standing on the shore like an idiot."
-Steven Wright-

thijsdegraaf

#11
Ja ik blijf ook bij die soort. Verder kan ik je ook niet helpen. Bij mij kwam hij na een week uit, nadat ik de pop had gevonden. Maar die pop was ouder en naar bruin verkleurd. Het is te hopen, dat het nog een maandje duurt, dan heeft hij meer overlevingskansen buiten. Zo gauw het zacht is, zie je ze al op de krokussen, maar dat zijn de overwinteraars vermoed ik.

John Bouwmans

Had niet verwacht dat die larve zou overleven, zonder bladluizen en alleen wat vochtig mos. Maar gelukkig toch verpopt en nu wil ik de finale ook wel meemaken. Meld het hier als de pop is uitgekomen.
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

Arp

Maar kennen jullie de larfjes (en pop) van E.balt. zo effen groen? Heb ik nog niet eerder zo gezien ...
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

thijsdegraaf

Ik nam aan dat hij nog wel zou verkleuren. We kunnen wel een weddenschapje afsluiten welke het is.  ;D

John Bouwmans

Citaat van: Arp op februari 05, 2015, 00:18:28 AM
Maar kennen jullie de larfjes (en pop) van E.balt. zo effen groen? Heb ik nog niet eerder zo gezien ...
Hopelijk zal de tijd leren welk imago uit dit groene jasje komt. De pop is overigens zo'n 4,5-5 mm lang.
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

Henk Soepenberg

Vriendelijke groeten,
Henk

John Bouwmans

Komt inderdaad prima overeen met de foto van het "figuurpakket". Maar daar zowel een groene als bruinige pop. Staat geen toelichting bij, maar neem dan aan dat er toch nog een bruinverkleuring komt. Ik wacht het af. Ik gok niet want ik heb geen enkele ervaring met zweefvlieglarven en -poppen, maar lijkt wel zeer sterk op de pop uit het Melanostoma-topic dat Henk aanhaald. Dus ik gok op Henk  ;) .
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

thijsdegraaf

#18
Tja..ik ben toch wel blij dat ik geen geld heb ingezet.  :-\

John Bouwmans

#19
Heb de pop nog even op de foto proberen te zetten, maar lukt niet echt goed. Nog geen sprake van bruinverkleuring. Toegevoegd bovenaanzicht, zijaanzicht en onderaanzicht (door perspex). Met name op de laatste foto toch wat structuren zichtbaar in de pop. Je ziet al aardig de kop en de voorpoten zitten, als ik het goed interpreteer tenminste.
Kwam bij zoeken naar groene zweefvliegpoppen ook nog bij Platycheirus, maar kan nu alleen deze onzekere waarneming nog vinden. Hopelijk weten we het over paar weken  :) .
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

John Bouwmans

Vandaag is er voor het eerst sprake van lokale bruinverkleuring. Volgens mij betreft dat de ogen van het beestje. Bij het frontale shot lijkt ook of er 3 puntjes tussen de ogen zitten, de ocelli's neem ik aan. Ook de contouren van kop en poten lijkt duidelijker. Benieuwd hoelang de "ontpopping" nu nog op zich laat wachten. Met de ogen zover uit elkaar vermoed ik dat het een vrouw wordt.

EDIT: In dit artikel uit Entomologische Berichten 67(6) van Paul van Rijn en John Smit wordt gemeld: "Voor het afzetten van eieren moet de temperatuur minimaal 15 oC zijn. De larvale ontwikkeling vindt al plaats bij temperaturen onder de 10 oC (Hart et al. 1997). Bij 15 oC is de minimale ontwikkelingsduur van ei-, larve- en popstadium van E. balteatus respectievelijk 4, 13 en 12 dagen. Bij 22 oC gaat de ontwikkeling bijna twee keer zo snel. De ontwikkelingsduur is ook afhankelijk van prooisoort en zelfs van waardplant (Vanhaelen et al. 2002). Wanneer de omstandigheden gunstig zijn kunnen zich drie generaties per jaar ontwikkelen (Hart et al. 1997)."

Pop (onderaanzicht) op 9 februari 2015


Pop (vooraanzicht) op 12 februari 2015

Pop (Zijaanzicht) op 12 februari 2015

Pop (onderaanzicht) op 12 februari 2015
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

John Bouwmans

De bruinverkleuring is vannacht verder gegaan. De ogen zijn nauwelijks nog te onderscheiden omdat hele voorstuk bruin is nu. Ogen wel wat donkerder. Larve verzameld op 20 januari; Tussen 1 en 4 februari verpopt. Dus minstens 12-15 dagen als larve; en nu al 9-13 dagen als pop. Temperatuur is hier circa 16 graden. Dus volgens de indicatie in het hierboven aangehaald artikel kan in feite het imago elk moment verschijnen binnen nu en 3 dagen. Ben benieuwd!






Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

thijsdegraaf

Als je hem vrij wilt laten, kan hij het nog beter twee weken uitstellen. Ik ben benieuwd. In ieder geval een mooie serie.

John Bouwmans

Citaat van: thijsdegraaf op februari 13, 2015, 09:55:11 AM
Als je hem vrij wilt laten, kan hij het nog beter twee weken uitstellen. Ik ben benieuwd. In ieder geval een mooie serie.
Wel de bedoeling om 'm vrij te laten, maar houd 'm wel zo lang mogelijk binnen of drop 'm bij een tuincentrum in de kas.
Wel veel foto's, maar omdat de kleur een issue was, heb ik dat nauwlettend gevolgd. Maar dat al snel de anatomie door de pophuid heen kan zien, verraste me wel.
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

John Bouwmans

#24
Vanmorgen 14/2 uitgeslopen. Was juist de pop aan het fotograferen.Ging razendsnel. Belichting helaas niet steeds optimaal, maar geeft goed beeld. Volgens mij vrouw Melanostoma mellinum, dus Menno en Henk zaten helemaal goed,zoals zo vaak overigens. Of is het toch een Geel platvoetje - Platycheirus fulviventris?? Poten blijven wel erg oranje.

Heb een hele vracht foto's gemaakt. Hier een eerste selectie. Was een prachtige gebeurtenis    :rolleye: :rolleye: :rolleye: :D !!
Beestje draaide zich op de rug om de pophuid van zich af te trappen. En meteen na het verlaten van de pop flink aan het lopen. Kon er nog vlug een bakje overheen zetten, anders was zij weg geweest.







































Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

Arp

Prachtige serie John - en mooi dat deze dus met larve en pop uitgebreid gedocumenteerd is  :duim: :duim:
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

John Bouwmans

#26
Citaat van: Arp op februari 05, 2015, 00:18:28 AM
Maar kennen jullie de larfjes (en pop) van E.balt. zo effen groen? Heb ik nog niet eerder zo gezien ...
Bedankt voor de complimenten Arp. En je zat goed dat het geen "E.balt" is. Is echt genieten om de ontwikkeling van larve tot pop en van pop tot imago te volgen. Nooit verwacht dat dat zou lukken.

Het uitsluipen uit de pop duurde circa 1 minuut. Ging echt razendsnel. Had net het geluk dat ik de pop nogmaals wilde fotograferen. Leek of er lucht tussen huid en inhoud zat, dus was al bedacht op het uitsluipen. Ook het oppompen van achterlijf en vleugels was fraai. Dat duurde zo'n 25-30 minuten. En nu het uitkleuren. Laatste foto's zijn van 2 uur na het uitsluipen. Inmiddels zit zij  op een krokus te fourageren




Toelichting:
Vandaag uitgeslopen uit een op 20 januari 2015 verzamelde larve. Meer info via de link hierboven.

Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618


John Bouwmans

#28
Determinatie correct Thijs?  Twijfel nog steeds een beetje tussen vrouw Gewone Driehoekzweefvlieg - Melanostoma mellinum en Geel platvoetje - Platycheirus fulviventris. Lengte van het beestje is 9 mm, en volgens Reemer et al 2009 (De Nederlandse Zweefvliegen, blz 245) is dat 5-7 mm.

Melanostoma mellinum- Gewone driehoekzweefvlieg
mr .
Vergeleken met M. scalare klein en meestal met duidelijk korter achterlijf. Beide seksen met geheel glimmend gezicht en vrijwel onbehaarde antenneborstel. Driehoekige vlekken bij vrouwtje met bolle achterrand. Lengte 5 - 7 mm.

EDIT: Denk dat het toch een Slanke Driehoekzweefvlieg - Melanostoma scalare is vanwege de "holle vlekken" op het achterlijf. Is ook wat langer, dus dat klopt beter.
Is dan dezelfde soort als in dit topic van Joke.

Melanostoma scalare - Slanke driehoekzweefvlieg
Vergeleken met M. mellinum groot en meestal duidelijk slanker, met name mannetje. Driehoekige vlekken op achterlijf van vrouwtje met holle achterrand (hoofdstuk 1, fig. 15). Beide seksen met grotendeels bestoven gezicht en duidelijk maar kortbehaarde antenneborstel. Lengte 7-9 mm.

Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

Menno Reemer

Heel mooi!
Melanostoma-larven worden weinig gevonden en er is nog weinig bekend over hun leefgewoonten. Het is de moeite waard om deze vondst en kweekgegevens goed te documenteren, bijvoorbeeld met een stukje in de Vliegenmepper.
Wat de determinatie betreft neig ik naar M. mellinum. Voor meer zekerheid zou je naar de bestuiving op het gezicht en de beharing van de arista moeten kijken.
Overigens is 'zekerheid' in dit genus zeer relatief, want er is al enkele jaren bekend dat er 'meer is tussen mellinum en scalare'. Beide soorten bestaan uit meer dan 1 soort. In dit artikel wordt hierover een tipje van de sluier opgelicht: http://zookeys.pensoft.net/articles.php?id=3742
Maar het laatste woord is hierover nog niet gezegd. Er wordt nog verder onderzoek gedaan naar de taxonomie van de Europese soorten.
Om deze reden raad ik je aan om zowel het volwassen exemplaar als de lege pop goed te bewaren. Wanneer later meer duidelijk is over de herkenning van de verschillende Europese soorten, dan kan dit beestje op naam gebracht worden. En dan hebben we er meteen een puparium bij!