Matkop of Glanskop?

Gestart door andrestr, november 12, 2011, 18:50:21 PM

Vorige topic - Volgende topic

andrestr

Ik zou graag willen weten welke soort dit is
Het betreft deze waarneming
http://waarneming.nl/waarneming/view/61682169
onzeker Vogel onbekend - Aves indet. gezien op 2011-06-06 Hoge Veluwe
Foto's:






bij voorbaat dank A.A. Strootman
Met vriendelijke groet André.

Vincent Hart

Dat is op basis van je foto's niet te zeggen. Het enige betrouwbare kenmerk om beide soorten uit elkaar te houden is het lichte vlekje aan de basis van de bovensnavel bij glanskop (afwezig bij matkop). Ik zou op deze locatie eerder glanskop verwachten, maar ik zie dat er van beide soorten nogal wat waarnemingen zijn ingevoerd op (dit stukje van) de Veluwe ... Wellicht weten locale vogelaars meer over het voorkomen van beide soorten.

Zie ook dit topic: http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=95972.0
Groet, Vincent


Als je goed om je heen kijkt
zie je dat alles gekleurd is                    K. Schippers

andrestr

Bedankt voor de reactie.
Ik was al bang dat de foto niet goed genoeg was.
De foto is gemaakt op het park Miggelenberg van Landal.
Ik zal de pijl nog goed zetten.
Met vriendelijke groet André.

Jan vH

Matkop en Glanskop lijken me daar allebei wel mogelijk. Ze zijn er in ieder geval allebei in de buurt gezien. De kans op Glanskop lijkt me inderdaad wel iets groter.
Jan van Harten
Validator Plantengallen

henkjanvdkolk

Ik heb nog nooit een Matkop gezien op de Veluwe (behalve de bomenrij aangrenzend aan de uiterwaarden), wel 100en Glanskoppen. Nu moet ik wel zeggen dat ik oude waarnemingen verwijderd heb (2006-2008) omdat ik mezelf niet meer vertrouwde. Afgelopen twee jaar heb ik zelf echter nooit een overtuigende Matkop meer gehoord of gezien.

Ik durf te stellen dat >95% van de waarnemingen van Matkop op de Veluwe niet klopt. Plekken die mischien wel kans maken zijn vennetjes en natte heideveldjes, zoals rondom Deelensche Wasch (Hoge Veluwe), maar daarvan ben ik minder goed op de hoogte.

Weet iemand een foto te vinden van een Matkop op de Veluwe of zijn die er niet (ik kan geen overtuigende vinden)?
Groeten,
Henk-Jan van der Kolk

Jan vH

Citaat van: henkjanvdkolk op december 22, 2011, 22:04:19 PM
Ik heb nog nooit een Matkop gezien op de Veluwe (behalve de bomenrij aangrenzend aan de uiterwaarden), wel 100en Glanskoppen. Nu moet ik wel zeggen dat ik oude waarnemingen verwijderd heb (2006-2008) omdat ik mezelf niet meer vertrouwde. Afgelopen twee jaar heb ik zelf echter nooit een overtuigende Matkop meer gehoord of gezien.

Ik durf te stellen dat >95% van de waarnemingen van Matkop op de Veluwe niet klopt. Plekken die mischien wel kans maken zijn vennetjes en natte heideveldjes, zoals rondom Deelensche Wasch (Hoge Veluwe), maar daarvan ben ik minder goed op de hoogte.

Weet iemand een foto te vinden van een Matkop op de Veluwe of zijn die er niet (ik kan geen overtuigende vinden)?

Er staan meerdere goedgekeurde foto's van Matkoppen op de Veluwe op Waarneming.nl, zie onder andere:
http://apeldoornsvogelnet.waarneming.nl/waarneming/view/49488336
http://apeldoornsvogelnet.waarneming.nl/waarneming/view/62149931
http://apeldoornsvogelnet.waarneming.nl/waarneming/view/61819995
http://vwgarnhem.waarneming.nl/waarneming/view/52827175

Volgens de Broedvogelatlas komen of kwamen er wel veel broedende Matkoppen op de Veluwe voor. Wel staat er dat de aantallen achteruit gaan of gingen ("en in naaldbossen op de zandgronden (West-Drenthe, Veluwe), waar het verspreidingsbeeld niet veranderde, liepen populaties met 60-77% terug tijdens het laatste decennium van de 20e eeuw"). Het lijkt me dus sterk dat er vrijwel geen Matkoppen meer op de Veluwe zitten, maar het zullen er niet zoveel zijn als wat in de Broedvogelatlas staat.

Maar er zijn inderdaad nauwelijks bewijzen (maar een paar niet heel goede foto's en geen(!) geluidsopnamen. Ik heb zelf trouwens ook nog nooit een Matkop op de Veluwe gezien.

De kans dat deze niet kloppen lijkt me behoorlijk groot (8 exemplaren door een waarnemer op een dag):
http://apeldoornsvogelnet.waarneming.nl/waarneming/view/62113909
http://apeldoornsvogelnet.waarneming.nl/waarneming/view/62113880

Het lijkt me in ieder geval goed om kritisch te kijken naar waarnemingen van Matkop op de Veluwe.
Jan van Harten
Validator Plantengallen

leonwillems@home.nl

zie ook http://www.natuurbericht.nl/?id=2527 over de (subtiele) verschillen tussen beide soorten (wat was het vroeger toch een stuk makkelijker, toen beide soorten nog als één soort golden en zwartkopmees werden genoemd    ;D  )
~ Keep a green tree in your heart and perhaps a singing bird will come ~

henkjanvdkolk

#7
Citaat van: Jan vH op december 23, 2011, 09:02:12 AM
Er staan meerdere goedgekeurde foto's van Matkoppen op de Veluwe op Waarneming.nl, zie onder andere:
http://apeldoornsvogelnet.waarneming.nl/waarneming/view/49488336
http://apeldoornsvogelnet.waarneming.nl/waarneming/view/62149931
http://apeldoornsvogelnet.waarneming.nl/waarneming/view/61819995
http://vwgarnhem.waarneming.nl/waarneming/view/52827175

Ik zie op geen van de foto's een overtuigende Matkop, bij eigenlijk allemaal is 'het' kenmerk moeilijk te beoordelen maar bij de eerste twee foto's denk ik toch een een vlekje op de snavel te zien. De onderste twee zijn vanuit een moeilijke hoek en lastig te beoordelen.

Citeer
Volgens de Broedvogelatlas komen of kwamen er wel veel broedende Matkoppen op de Veluwe voor. Wel staat er dat de aantallen achteruit gaan of gingen ("en in naaldbossen op de zandgronden (West-Drenthe, Veluwe), waar het verspreidingsbeeld niet veranderde, liepen populaties met 60-77% terug tijdens het laatste decennium van de 20e eeuw"). Het lijkt me dus sterk dat er vrijwel geen Matkoppen meer op de Veluwe zitten, maar het zullen er niet zoveel zijn als wat in de Broedvogelatlas staat.

Maar er zijn inderdaad nauwelijks bewijzen (maar een paar niet heel goede foto's en geen(!) geluidsopnamen. Ik heb zelf trouwens ook nog nooit een Matkop op de Veluwe gezien.

De kans dat deze niet kloppen lijkt me behoorlijk groot (8 exemplaren door een waarnemer op een dag):
http://apeldoornsvogelnet.waarneming.nl/waarneming/view/62113909
http://apeldoornsvogelnet.waarneming.nl/waarneming/view/62113880

Het lijkt me in ieder geval goed om kritisch te kijken naar waarnemingen van Matkop op de Veluwe.

Goed dat je op de atlas wijst, ik heb hem er even bijgepakt en gelezen. Opvallend inderdaad, ook dat erin staat dat op de centrale Veluwe de Matkoppen een hogere dichtheid behalen dan Glanskoppen, oftewel dat er meer Matkoppen dan Glanskoppen zijn op de centrale Veluwe.

Ik ga komend voorjaar extra mijn best doen Matkoppen te vinden op de Veluwe, mischien kijk ik er wel gewoon overheen, al lijkt het me sterk. De bekende Matkoproep zit er goed in bij mij maar heb die nog nooit gehoord op de Veluwe, wel gelijkende Glanskoproepjes (die zijn sneller).

Het kan natuurlijk ook zijn dat Matkoppen ondertussen zo achteruitgegaan zijn dat ze zeldzaam zijn geworden op de Veluwe.

In elk geval helemaal mee eens om de waarnemingen kritisch onder de loep te houden!
Groeten,
Henk-Jan van der Kolk

henkjanvdkolk

Vandaag zowaar een Matkop gevonden op de Veluwe, en een geluidsopname kunnen maken:
http://waarneming.nl/waarneming/view/62271982

Ze zitten er dus zeker wel, daarom neem ik mijn woorden een klein beetje terug. Mischien ben ik zelf nooit zo bedacht geweest op Matkoppen. Blijft wel staan dat als ze vroeger werkelijk algemener waren dan Glanskop ze wel heel erg achteruit zijn gegaan.
Groeten,
Henk-Jan van der Kolk

Jan vH

Ik heb er vandaag twee gezien op de Veluwe (http://waarneming.nl/waarneming/view/62276048).  ;D Ook heel goed gehoord, en een geluidsopname gemaakt. Misschien dat ik die binnenkort ook upload. Zaterdag had ik er mogelijk ook een in die omgeving, maar die heb ik maar kort gehoord en helemaal niet gezien.
Jan van Harten
Validator Plantengallen

HPM

Citaat van: Jan vH op december 27, 2011, 16:24:06 PM
Ik heb er vandaag twee gezien op de Veluwe (http://waarneming.nl/waarneming/view/62276048).  ;D Ook heel goed gehoord, en een geluidsopname gemaakt. Misschien dat ik die binnenkort ook upload. Zaterdag had ik er mogelijk ook een in die omgeving, maar die heb ik maar kort gehoord en helemaal niet gezien.

Bij deze soort(en) is het altijd goed om diagnostisch geluid bij je waarneming te zetten. Het geluid is nog altijd veruit het beste veldkenmerk.

Herman van der Meer

henkjanvdkolk

Citaat van: Jan vH op december 27, 2011, 16:24:06 PM
Ik heb er vandaag twee gezien op de Veluwe (http://waarneming.nl/waarneming/view/62276048).  ;D Ook heel goed gehoord, en een geluidsopname gemaakt. Misschien dat ik die binnenkort ook upload. Zaterdag had ik er mogelijk ook een in die omgeving, maar die heb ik maar kort gehoord en helemaal niet gezien.

Leuk, heel goed, zeker het geluid uploaden! Goed gedocumenteerde gevallen van Matkop op de Veluwe zijn behoorlijk zeldzaam zo lijkt het.

De Matkop die ik vandaag zag was trouwens aan uiterlijk ook een prima 'klassieke' Matkop emt stierennek, lichte vleugelbaan en witte wang. Ik had vandaag verder iets van 15-20 Glanskoppen.
Groeten,
Henk-Jan van der Kolk

frankw

Citaat van: henkjanvdkolk op december 27, 2011, 15:22:57 PM
Vandaag zowaar een Matkop gevonden op de Veluwe, en een geluidsopname kunnen maken:
http://waarneming.nl/waarneming/view/62271982

Ze zitten er dus zeker wel, daarom neem ik mijn woorden een klein beetje terug. Mischien ben ik zelf nooit zo bedacht geweest op Matkoppen. Blijft wel staan dat als ze vroeger werkelijk algemener waren dan Glanskop ze wel heel erg achteruit zijn gegaan.
Rond kijkpunt Oudreemst heb ik ze ook 'regelmatig' gezien en gehoord.

Jan vH

Citaat van: HPM op december 27, 2011, 18:10:41 PM
Citaat van: Jan vH op december 27, 2011, 16:24:06 PM
Ik heb er vandaag twee gezien op de Veluwe (http://waarneming.nl/waarneming/view/62276048).  ;D Ook heel goed gehoord, en een geluidsopname gemaakt. Misschien dat ik die binnenkort ook upload. Zaterdag had ik er mogelijk ook een in die omgeving, maar die heb ik maar kort gehoord en helemaal niet gezien.

Bij deze soort(en) is het altijd goed om diagnostisch geluid bij je waarneming te zetten. Het geluid is nog altijd veruit het beste veldkenmerk.

Het lukt me niet om te uploaden, het bestand is te groot...
Jan van Harten
Validator Plantengallen

HPM

Citaat van: Jan vH op januari 05, 2012, 16:02:31 PM
Citaat van: HPM op december 27, 2011, 18:10:41 PM
Citaat van: Jan vH op december 27, 2011, 16:24:06 PM
Ik heb er vandaag twee gezien op de Veluwe (http://waarneming.nl/waarneming/view/62276048).  ;D Ook heel goed gehoord, en een geluidsopname gemaakt. Misschien dat ik die binnenkort ook upload. Zaterdag had ik er mogelijk ook een in die omgeving, maar die heb ik maar kort gehoord en helemaal niet gezien.

Bij deze soort(en) is het altijd goed om diagnostisch geluid bij je waarneming te zetten. Het geluid is nog altijd veruit het beste veldkenmerk.

Dan moet je het kleiner maken.


Het lukt me niet om te uploaden, het bestand is te groot...
Herman van der Meer

marijn

Leuk, goed bezig Jan en Henk-Jan!
Ik ben zelf ook altijd blijelijk verbaasd als ik een Matkop buiten moerasgebieden e.d. aantref.
Ik kom eigenlijk veel te weinig midden op de Veluwe om er iets zinnigs over te zeggen, maar Glanskop lijkt ook mij (in elk geval in de laatste ca. 10 jaar, en aan de ZW-kant) tig keer algemener op de Veluwe dan Matkop.

Op de soortinfo-pagina van Vogelbescherming/Sovon staat een interessante mogelijke oorzaak van de achteruitgang:
CiteerIn bosgebieden is het mogelijk dat grote bonte spechten vaker nesten van matkoppen prederen dan voorheen. Door natuurlijker bosbeheer is het aantal grote bonte spechten namelijk toegenomen.
Marijn Prins

henkjanvdkolk

Citaat van: Jan vH op januari 05, 2012, 16:02:31 PM
Citaat van: HPM op december 27, 2011, 18:10:41 PM
Citaat van: Jan vH op december 27, 2011, 16:24:06 PM
Ik heb er vandaag twee gezien op de Veluwe (http://waarneming.nl/waarneming/view/62276048).  ;D Ook heel goed gehoord, en een geluidsopname gemaakt. Misschien dat ik die binnenkort ook upload. Zaterdag had ik er mogelijk ook een in die omgeving, maar die heb ik maar kort gehoord en helemaal niet gezien.

Bij deze soort(en) is het altijd goed om diagnostisch geluid bij je waarneming te zetten. Het geluid is nog altijd veruit het beste veldkenmerk.

Het lukt me niet om te uploaden, het bestand is te groot...

Even het beste stuk eruitknippen en dan lukt het denk ik wel. Maximaal is ongeveer 1 minuut dacht ik.
Groeten,
Henk-Jan van der Kolk

henkjanvdkolk

Citaat van: marijn op januari 05, 2012, 21:00:33 PM
Leuk, goed bezig Jan en Henk-Jan!
Ik ben zelf ook altijd blijelijk verbaasd als ik een Matkop buiten moerasgebieden e.d. aantref.
Ik kom eigenlijk veel te weinig midden op de Veluwe om er iets zinnigs over te zeggen, maar Glanskop lijkt ook mij (in elk geval in de laatste ca. 10 jaar, en aan de ZW-kant) tig keer algemener op de Veluwe dan Matkop.

Op de soortinfo-pagina van Vogelbescherming/Sovon staat een interessante mogelijke oorzaak van de achteruitgang:
CiteerIn bosgebieden is het mogelijk dat grote bonte spechten vaker nesten van matkoppen prederen dan voorheen. Door natuurlijker bosbeheer is het aantal grote bonte spechten namelijk toegenomen.

Inderdaad is Glanskop veel en veel algemener als Matkop op de Veluwe. Ik blijf dan ook de soortaantallen/bespreking in de vogelatlas opmerkelijk vinden:
Glanskop: 12.000-15.000 broedpaar
Matkop: 20.000-30.000 broedpaar
Als je naar de kaartjes kijkt zie je voor Matkop 'rode vlekken' liggen op de Veluwe, dat moeten dus gebieden zijn waar deze soort gewoon algemeen zou moeten voorkomen, gezien de 20-30 duizend paar in heel NL. De uiterwaarden langs Rijn en Waal (om een voorbeeld te noemen) zijn lichtblauw aangegeven terwijl ik het idee heb dat juist dat de gebieden zijn waar aaneengesloten populaties Matkoppen voorkomen.
Het meest opmerkelijke vind ik nog steeds dat in de atlas staat dat Matkoppen midden op de Veluwe in een hogere dichtheid voorkomt dan Glanskoppen. Dat is natuurlijk dan wel 10 jaar geleden geschreven, maar dat in 10 jaar tijd de Matkoppen op de Veluwe 90% zijn achteruitgegaan?

De spechtentheorie zou kunnen kloppen, maar je zou dan ook een afname van Glanskoppen verwachten (min of meer dezelfde broedlocaties). Ik denk niet dat de verhouding Matkop/Glanskop daardoor heel veel verandert.



Voorlopig blijf ik in ieder geval nog goed zoeken naar Matkoppen :)!
Groeten,
Henk-Jan van der Kolk

Jan vH

Citaat van: henkjanvdkolk op januari 05, 2012, 21:05:12 PM
Citaat van: Jan vH op januari 05, 2012, 16:02:31 PM
Citaat van: HPM op december 27, 2011, 18:10:41 PM
Citaat van: Jan vH op december 27, 2011, 16:24:06 PM
Ik heb er vandaag twee gezien op de Veluwe (http://waarneming.nl/waarneming/view/62276048).  ;D Ook heel goed gehoord, en een geluidsopname gemaakt. Misschien dat ik die binnenkort ook upload. Zaterdag had ik er mogelijk ook een in die omgeving, maar die heb ik maar kort gehoord en helemaal niet gezien.

Bij deze soort(en) is het altijd goed om diagnostisch geluid bij je waarneming te zetten. Het geluid is nog altijd veruit het beste veldkenmerk.

Het lukt me niet om te uploaden, het bestand is te groot...

Even het beste stuk eruitknippen en dan lukt het denk ik wel. Maximaal is ongeveer 1 minuut dacht ik.

Dat had ik ook al gedaan, maar het is nog steeds te groot. Ik zal binnenkort nog eens kijken of het toch nog zou kunnen.
Jan van Harten
Validator Plantengallen

henkjanvdkolk

Oke, werkt het ook niet als je bijvoorbeeld maar 5 seconde neemt (1 roepje)?

Ik kwam deze waarneming nog tegen, met foto:
http://waarneming.nl/waarneming/view/4931991
Hoewel de vogel een vrij grote kinvlek en lichte wang (? moeilijk te zien) heeft (pro Matkop) zou ik hier toch een Glanskop van maken: De vogel is slank gebouwd (geen stierennek), heeft een egale vleugel en zelfs het lichte snavelvlekje is zichtbaar.
Groeten,
Henk-Jan van der Kolk

frankneijts

#20
Citaat van: henkjanvdkolk op januari 05, 2012, 21:52:33 PM
Oke, werkt het ook niet als je bijvoorbeeld maar 5 seconde neemt (1 roepje)?

Ik kwam deze waarneming nog tegen, met foto:
http://waarneming.nl/waarneming/view/4931991
Hoewel de vogel een vrij grote kinvlek en lichte wang (? moeilijk te zien) heeft (pro Matkop) zou ik hier toch een Glanskop van maken: De vogel is slank gebouwd (geen stierennek), heeft een egale vleugel en zelfs het lichte snavelvlekje is zichtbaar.

Helemaal mee eens Henk-Jan, heb de waarnemer dan ook verzocht de waarneming aan te passen.

P.S. Bedenk dat ze op diverse (vele?) plaatsen in Nederland zelfs door ervaren waarnemers lange tijd (nog?) zijn verwisseld en dat op relatief grote schaal waardoor aanzienlijke misverstanden over de verspreiding zijn ontstaan. Vergelijk bijv. de verspreidingskaarten van Glanskop in Noord-Brabant en Limburg in de eerste SOVON-atlassen met die in de moderne literatuur (Atlas van de West-Brabantse Broedvogels, Vogels in Midden-Brabant en Avifauna van Limburg)........
Groeten,

Frank

"When logic and proportion have fallen sloppy dead...
Remember what the dormouse said: feed your head!"
Grace Slick in 'White Rabbit'

marijn

Marijn Prins

marijn

(Toch een beetje oppassen met (schijnbare) lichte vlekjes op matige foto's..:  http://waarneming.nl/waarneming/view/61686485)
Marijn Prins

frankneijts

#23
Citaat van: marijn op januari 05, 2012, 22:06:50 PM
Hier nog een, toch? (lichte snijrand, glanzende kop):  http://waarneming.nl/waarneming/view/62149931

Da's wel een hele duidelijke Marijn........(meteen maar aangekaart bij de waarnemer, dank dus)
Groeten,

Frank

"When logic and proportion have fallen sloppy dead...
Remember what the dormouse said: feed your head!"
Grace Slick in 'White Rabbit'

frankneijts

Citaat van: marijn op januari 05, 2012, 22:10:28 PM
(Toch een beetje oppassen met (schijnbare) lichte vlekjes op matige foto's..:  http://waarneming.nl/waarneming/view/61686485)

Vraag me af of dit niet toch een Glanskop is......... 8)
Groeten,

Frank

"When logic and proportion have fallen sloppy dead...
Remember what the dormouse said: feed your head!"
Grace Slick in 'White Rabbit'

marijn

Citaat van: frankneijts op januari 05, 2012, 22:12:20 PM
Da's wel een hele duidelijke Marijn........
Jaja, ok.. :)

Goed, welke dwaas heeft deze goedgekeurd?: http://waarneming.nl/waarneming/view/52429230  :police:
Marijn Prins

marijn

Marijn Prins

marijn

Terug naar randje Veluwe:  http://waarneming.nl/waarneming/view/50963423
Lijkt me glans (flink uitvergroten voor licht vlekje).
Marijn Prins

HPM

Citaat van: Jan vH op januari 05, 2012, 21:42:40 PM
Citaat van: henkjanvdkolk op januari 05, 2012, 21:05:12 PM
Citaat van: Jan vH op januari 05, 2012, 16:02:31 PM
Citaat van: HPM op december 27, 2011, 18:10:41 PM
Citaat van: Jan vH op december 27, 2011, 16:24:06 PM
Ik heb er vandaag twee gezien op de Veluwe (http://waarneming.nl/waarneming/view/62276048).  ;D Ook heel goed gehoord, en een geluidsopname gemaakt. Misschien dat ik die binnenkort ook upload. Zaterdag had ik er mogelijk ook een in die omgeving, maar die heb ik maar kort gehoord en helemaal niet gezien.

Bij deze soort(en) is het altijd goed om diagnostisch geluid bij je waarneming te zetten. Het geluid is nog altijd veruit het beste veldkenmerk.

Het lukt me niet om te uploaden, het bestand is te groot...

Even het beste stuk eruitknippen en dan lukt het denk ik wel. Maximaal is ongeveer 1 minuut dacht ik.

Dat had ik ook al gedaan, maar het is nog steeds te groot. Ik zal binnenkort nog eens kijken of het toch nog zou kunnen.

Bij de gebruikelijke comporessie is een minuut veel te lang en een minuut is ook maar zelden nodig. Voor determinatiedoeleinden is een halve minuut meestal meer dan voeldioende
Herman van der Meer

marijn

Marijn Prins