Forum van Waarneming.nl

Soortgroepen => Bijen wespen en mieren => Bladwespen => Topic gestart door: John Bouwmans op mei 07, 2017, 22:10:55 PM

Titel: Diprion similis, inkijkje in geparasiteerde cocon en eileggend en Kweek 2021
Bericht door: John Bouwmans op mei 07, 2017, 22:10:55 PM
Een paar weken terug verzamelde ik een aantal cocons, 3 op Grove den en 1 op Larix. Dacht bij de cocons op Grove den dat het zou gaan om Diprionidae, maar helaas het bleken steeds sluipwespen (Exenterus adspersus.: https://waarneming.nl/soort/photos/549037 ). Had nog één cocon over, die van Larix, dus ging er al vanuit dat dat ook weer een sluipwesp zou opleveren. Maar vanavond kwam er op eens een Diprionidae tevoorschijn. Wat ik zo snel kan vinden komen er in NL geen Diprionidae op Larix voor, wel een soort in Korea (Gilpinia coreana).  Het enige dat ik kan bedenken dat in dit bos, waarin ook wat hoge Dennen staan, een larve uit de boom is gewaaid en op 'n jonge Larix terecht is gekomen en daar is verpopt. Maar misschien is er nog een andere verklaring. Benieuwd welke soort het is en wat de relatie met Larix is.

Het betreft deze waarneming https://waarneming.nl/waarneming/view/136991933 (https://waarneming.nl/waarneming/view/136991933)
Diprionidae onbekend - Diprionidae indet. gezien op 2017-04-19 Amerongen - Amerongse Berg
Foto's: onzeker Diprion similis
(https://waarneming.nl/fotonew/4/13233454.jpg)

(https://waarneming.nl/fotonew/6/13233456.jpg)

(https://waarneming.nl/fotonew/4/13418134.jpg)

(https://waarneming.nl/fotonew/0/13418140.jpg)

Toelichting:
Cocon 10 mm; Op 7-5-2017 imago uitgekomen.
Titel: Re: Diprionidae op Larix!
Bericht door: thijsdegraaf op mei 07, 2017, 22:17:46 PM
In ieder geval weer een leuke John.
Titel: Re: Diprionidae op Larix!
Bericht door: JohanvantBosch op mei 07, 2017, 22:19:35 PM
Gaaf hoor!
Titel: Re: Diprionidae op Larix!
Bericht door: John Bouwmans op mei 07, 2017, 22:20:38 PM
Vind 'm ook schitterend Thijs. Wilde net nog een paar foto's toevoegen, dus die zet ik hier maar neer dan. Vermoed zelf dat het een vrouw Diprion similis zou kunnen zijn, maar Ad Mol zal 'm tzt wel determineren.

(https://waarneming.nl/fotonew/0/13418540.jpg)

(https://waarneming.nl/fotonew/5/13418585.jpg)
Titel: Re: Diprionidae op Larix! > onzeker Diprion similis
Bericht door: thijsdegraaf op mei 07, 2017, 22:33:59 PM
Lijkt inderdaad sprekend op de bladwesp op BugGuide http://bugguide.net/node/view/357536
Titel: Re: Diprionidae op Larix! >> Diprion similis
Bericht door: John Bouwmans op mei 07, 2017, 22:40:33 PM
Kan inderdaad niet missen zou je zeggen Thijs.  Zet ik 'm gewoon op zeker. Dan is hij vast vanuit een hoge Den bij toeval op een lagere Larix terecht gekomen.
Titel: Re: Diprionidae op Larix! > Diprion similis en inkijkje in geparasiteerde cocon
Bericht door: John Bouwmans op mei 08, 2017, 20:50:30 PM
Citaat van: john.bouwmans op mei 07, 2017, 22:10:55 PM
Een paar weken terug verzamelde ik een aantal cocons, 3 op Grove den en 1 op Larix. Dacht bij de cocons op Grove den dat het zou gaan om Diprionidae, maar helaas het bleken steeds sluipwespen (Exenterus spec.: https://waarneming.nl/soort/photos/679484 ). Had nog één cocon over, die van Larix, dus ging er al vanuit dat dat ook weer een sluipwesp zou opleveren. Maar vanavond kwam er op eens een Diprionidae tevoorschijn.

De andere cocons die ik voor Diprionidae-cocons aanzag, maar waar sluipwespen uitkwamen, waren waarschijnlijk inderdaad 3 Diprionidae-cocons. De eerste cocon waar een Exenterus-sluipwesp uitkwam, is inmiddels door Kees Zwakhals onderzocht. Dit bleek inderdaad een Diprionidae-cocon. Door middel van stacking fotografie kon Kees een schitterend inkijkje maken in de cocon waar deze sluipwesp uitkwam. De restanten van de Diprionidae-larve zijn nog goed zichtbaar.

Het betreft deze waarneming: https://waarneming.nl/waarneming/view/136580960 (https://waarneming.nl/waarneming/view/136580960)
Exenterus spec. gezien op 2017-04-10 Veenendaal - Kwintelooyen
(https://waarneming.nl/fotonew/7/13222487.jpg)

Compilatie foto's Kees Zwakhals
Wat je ziet zijn de door de Exenterus larve uitgezogen larve-resten van de Diprionidae-bladwesp in de door de Diprion larve gesponnen cocon. Het vlies op de eerste foto is een restant van de door de Exenterus larve gesponnen cocon, die vervolgens daarin is verpopt. Die pop is een naakte pop, dwz zonder een extra externe huid zoals bij vlinders. Daarvan blijven geen resten achter. De uitgezogen Diprion larve-huid lag in de Diprion cocon onder de sluipwesp cocon.

Linksboven is de vliezige sluipwesp cocon te zien. De restanten van de bladwesp larve liggen daaronder maar zijn niet zichtbaar.
Rechtsboven: toont de Diprion larve in de Diprion cocon nadat de sluipwesp cocon daaruit is weg genomen.
Links onder toont de ventrale zijde van de Diprion larve en rechtsonder de dorsale zijde.

(https://waarneming.nl/fotonew/0/13427600.jpg)
Titel: Re: Diprionidae op Larix!>> Diprion similis en 'n inkijkje in geparasiteerde cocon
Bericht door: John Bouwmans op mei 09, 2017, 19:14:50 PM
De afgelopen 2 dagen bleef de Diprion rustig op de Larix zitten, vlakbij de cocon, en vertoonde weinig activiteit. Vanmiddag had ik wat Grove den meegenomen en meteen was er actie. Was vrijwel direct eileggend. Dus de cocon op Larix was toeval en de waardplant is Grove den, zoals al verwacht. Leuk om dat beestje te volgen.
relaxend op Larix bij cocon
(https://waarneming.nl/fotonew/7/13431527.jpg)

actie en meteen eileggend op Grove den
(https://waarneming.nl/fotonew/7/13435857.jpg)

(https://waarneming.nl/fotonew/0/13435860.jpg)

(https://waarneming.nl/fotonew/9/13435889.jpg)

(https://waarneming.nl/fotonew/1/13435861.jpg)
Titel: Re: Diprion similis, inkijkje in geparasiteerde cocon en eileggend
Bericht door: thijsdegraaf op mei 09, 2017, 19:28:40 PM
Wonderlijk soms die voorkeuren van insecten. Mensen hebben al moeite om die bomen uit elkaar te houden en zij doen dat feilloos. Prachtige foto's weer. Zo langzamerhand kun je er wel een boek van maken.
Titel: Re: Diprion similis, inkijkje in geparasiteerde cocon en eileggend
Bericht door: John Bouwmans op mei 09, 2017, 19:35:22 PM
Die bladwespen weten precies wat ze willen Thijs. Dat maakt het zoeken en determineren via de plantensoort vaak wel weer wat makkelijker. Vind het een boeiende familie en misschien ga ik een keer alle uitgekweekte soorten bundelen. Voor nu verwijs ik naar de topic-selectie: https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618 . Staan ze niet allemaal in natuurlijk, maar wel heel wat.
Titel: Re: Diprion similis, Kweek 2021
Bericht door: John Bouwmans op juli 05, 2021, 11:07:01 AM
Twee-en-halve week geleden verzamelde ik deze larve van Diprion similis op gras onder Grove den. Was blijkbaar al aan het afdalen want volgende morgen had larve eindvervelling al gehad en was cocon aan het maken in een dennentwijg. Twee uur later was cocon niet meer doorzichtig. Op 5-7-2021 imago (M) uitgekomen.

Het gaat om deze waarneming: https://waarneming.nl/observation/217448518/ (https://waarneming.nl/observation/217448518/).
1 Diprion similis larve/nimf, uitgekweekt en in collectie
datum: 2021-06-18  locatie: Veenendaal - Bezuiden Dijkstraat (UT)

Status 18-6-2021: larve Diprion similis op gras onder Grove den
(https://waarneming.nl/media/photo/37570789.jpg)
(https://waarneming.nl/media/photo/37570790.jpg)

Status 19-6-2021: Larve verveld en cocon aan het maken
(https://waarneming.nl/media/photo/37594934.jpg)
(https://waarneming.nl/media/photo/37594935.jpg)
na 2 uur was de cocon niet meer doorzichtig
(https://waarneming.nl/media/photo/37604874.jpg)

Status 5-7-2021: Imago (M) uitgekomen.
(https://waarneming.nl/media/photo/38627660.jpg)
(https://waarneming.nl/media/photo/38627661.jpg)
(https://waarneming.nl/media/photo/38627662.jpg)

(https://waarneming.nl/media/photo/38628692.jpg)
(https://waarneming.nl/media/photo/38628693.jpg)

Op foto's lijken deze Diprionidae imposante beesten, maar dat komt omdat ze nogal gedrongen zijn. Dit mannetje is circa 8 mm lang (excl. antennes).
(https://waarneming.nl/media/photo/38629249.jpg)
(https://waarneming.nl/media/photo/38629250.jpg)
Ook cocon is circa 8-9 mm lang met diameter van 4-5 mm.
(https://waarneming.nl/media/photo/38729818.jpg)
Titel: Re: Diprion similis, inkijkje in geparasiteerde cocon en eileggend en Kweek 2021
Bericht door: John Bouwmans op juli 08, 2021, 11:46:17 AM
Vond deze cocon op gras onder Den, vlakbij plek waar ik op 18-6-2021 in de post hierboven genoemde larve Diprion similis vond. Vanmorgen, 8-7-2021 imago (M) uitgekomen. Onderkant achterlijf meer oranje-bruin dan van imago hierboven. Zag in een publicatie van Reserachgate (https://www.researchgate.net/publication/270580081_Introduced_pine_sawfly_Diprion_similis_Hartig_Hymenoptera_Diprionidae) ook afbeeldingen van D. similis man met meer oranjekleurig achterlijf zoals dit exemplaar, dus vermoed eigenlijk dat het dit ook Diprion similis is. Zal 'm voor de zekerheid opsturen voor determinatie.

Op Bugguide staat een exemplaar Diprion similis met nog meer oranje: https://bugguide.net/node/view/806345

Het gaat om deze waarneming: https://waarneming.nl/observation/218016578/ (https://waarneming.nl/observation/218016578/).
1 Kamsprietbladwesp onbekend (Diprionidae) - Diprionidae indet. pop, uitgekweekt en in collectie
datum: 2021-06-24 locatie: Veenendaal - Bezuiden Dijkstraat (UT)

Cocon op gras onder Dennen, 24-6-2021
(https://waarneming.nl/media/photo/37942745.jpg)

Op 8-7-2021 imago (M) uitgekomen
(https://waarneming.nl/media/photo/38790218.jpg)
(https://waarneming.nl/media/photo/38788719.jpg)

(https://waarneming.nl/media/photo/38788721.jpg)

(https://waarneming.nl/media/photo/38788723.jpg)
(https://waarneming.nl/media/photo/38790216.jpg)



Titel: Re: Diprion similis, inkijkje in geparasiteerde cocon en eileggend en Kweek 2021
Bericht door: John Bouwmans op juli 15, 2021, 15:28:57 PM
Beide Diprionidae van hierboven zijn onderzocht door Ad Mol, zijn reactie:
" Beide mannetjes zijn Diprion similis, op basis van de genitalen geen twijfel. Het kleurverschil van het abdomen lijkt me niet relevant. Mogelijk komt dat omdat het ene dier iets beter is uitgehard dan het andere. Ik heb bij verschillende zwarte bladwespen gezien dat het abdomen bij het ene exemplaar iets bruiniger kan zijn dan bij het andere, vooral bij net uitgekomen dieren. Anderzijds is het een bekend fenomeen dat bij mannetjes van Diprion kleurverschillen voorkomen. Enslin (1917) schrijft bv. over mannetjes van D. similis
"Es kommen auch hier ganz schwarze Exemplare vor, jedoch finden sich häufiger als bei voriger [= Diprion pini] auch helle Färbungen, so kann der Bauch ganz braunrot sein, nur die Ränder der Segmente dunkler braun, ja manchmal werden auch das Pronotum und die Mesopleuren braunrot."