Forum van Waarneming.nl

Soortgroepen => Bijen wespen en mieren => Topic gestart door: John Bouwmans op juli 11, 2015, 16:01:04 PM

Titel: Welke kleine Graafwespjes? >> Diodontus minutus
Bericht door: John Bouwmans op juli 11, 2015, 16:01:04 PM
Ik zou graag willen weten welke soort dit is. Was net het vrouwtje aan het fotograferen (circa 5-6 mm), toen het mannetje zich er op stortte. Mannetje circa 3,5-4 mm. Heb ze overigens even verzameld, dus als een specialist ze wil determineren, dat kan. Misschien Diodontus (http://waarneming.nl/soort/photos/80376) , meer specifiek Diodontus minutus (http://waarneming.nl/soort/photos/80378)?

Het betreft deze waarneming: http://waarneming.nl/waarneming/view/104230750 (http://waarneming.nl/waarneming/view/104230750)
Graafwesp onbekend - Crabronidae indet. gezien op 2015-07-11 Veenendaal - Salamander
Foto's:
(http://waarneming.nl/fotonew/8/8966458.jpg)

(http://waarneming.nl/fotonew/1/8966461.jpg)

(http://waarneming.nl/fotonew/2/8966462.jpg)

(http://waarneming.nl/fotonew/5/8966465.jpg)

bij voorbaat dank
Titel: Re: Welke kleine Graafwespjes? > Diodontus minutus??
Bericht door: John Bouwmans op juli 11, 2015, 18:09:40 PM
Denk dat het inderdaad een Diodontus is als ik plaatjes en info op internet vergelijk. Gok op D. minutus, maar zou mooi zijn als een specialist dat kan bevestigen. Heb nog een paar foto's bijgevoegd genomen door perspex, maargeeft wel een idee. De 2 zijn inmiddels onafscheidelijk. De biotoop (zandig bouwterrein, voldoet aan de omschrijving hieronder)

info uit NL-soortenregister (http://www.nederlandsesoorten.nl/linnaeus_ng/app/views/species/nsr_taxon.php?id=166167) over Diodontus minutus:
Herkenning:
Kleine, vrijwel geheel zwarte wesp met gele kaken. Lijkt op D. insidiosus, maar vrouwtje verschilt door vorm van clypeus, mannetje door vorm van eerste tarsleden van de midden­poten. Lengte mannetje 3-4 mm, vrouwtje 4-5 mm.
Levenswijze:
Heeft een voorkeur voor warme biotopen met zandige bodem, ook vaak in stedelijke omgeving. Vliegtijd van april tot half oktober. Nestelt in zandbankjes of hellingen, vaak in kolonies samen met D. tristis. Nesten bestaat uit ca. 10 cm lange hoofdgang met 10 tot 15 zijgangen. Aan het eind van elke zijgang één cel. Prooi zijn gevleugelde bladluizen (Aphididae, Thelaxidae), tot ongeveer 30 per cel.
In Nederland is de mierwesp Myrmosa atra als parasiet vastgesteld. Ook de niet-inheemse goudwesp Chrysis leachii is als parasiet bekend.
Titel: Re: Welke kleine Graafwespjes? > Diodontus minutus??
Bericht door: wilde op juli 11, 2015, 19:06:36 PM
Voor het mannetje D. minutus moet je metatars 2 goed kunnen zien: sterk gebogen en aan de top verbreed. De antennen zijn aan de onderkant 2-kleurig.
Titel: Re: Welke kleine Graafwespjes? > Diodontus minutus??
Bericht door: John Bouwmans op juli 11, 2015, 19:48:11 PM
Denk je wel dat het inderdaad Diodontus (http://www.bwars.com/index.php?q=wasp/crabronidae/pemphredoninae/diodontus-minutus) kan zijn of zijn er nog andere kandidaten Albert?  Zal eens kijken of ik de beestjes nog beter op de foto krijg, maar ze zijn eigenlijk te klein voor mijn compactcamera. Met een loep kan ik de details ook amper zien. Onderkant antenne mannetje lijkt wat grijs, maar dat kan ook de lichtval zijn.


Verbreiding D. minutus: http://sphecidae.hymis.eu/species/&tree_h=9.19915
Titel: Re: Welke kleine Graafwespjes? > Diodontus minutus??
Bericht door: wilde op juli 11, 2015, 20:43:35 PM
Ik zou graag de vleugeladers goed zien. Ik ken het genus niet. Ik zag ze nog nooit, maar met een tabel kun je een eind komen.
De clypeus is getand en de vorm daarvan is ook een kenmerk. met een compactcamera is dat niet te fotograferen denk ik.
Titel: Re: Welke kleine Graafwespjes? > Diodontus minutus??
Bericht door: John Bouwmans op juli 12, 2015, 11:34:10 AM

Dat is inderdaad niet te doen Albert. Bijgevoegde foto's is helaas "the max". Niet te vergelijken met jouw foto's natuurlijk.


(http://waarneming.nl/fotonew/4/8973064.jpg)

(http://waarneming.nl/fotonew/6/8973066.jpg)

(http://waarneming.nl/fotonew/8/8973138.jpg)
Titel: Re: Welke kleine Graafwespjes? > Diodontus minutus??
Bericht door: wilde op juli 12, 2015, 12:13:25 PM
Voor zekerheid omtrent het genus zijn de vleugeladers misschien wel te doen?
het valt me op dat het vrouwtje geen gele kaken heeft.
In de tabel wordt gevraagd naar de kleur van de kaken: geel of zwart.
Titel: Re: Welke kleine Graafwespjes? > Diodontus minutus??
Bericht door: John Bouwmans op juli 12, 2015, 12:22:31 PM

Wespjes zitten steeds met gesloten vleugels dus vleugeladering lijkt me ook niet zo makkelijk Albert. Ik overweeg om navraag te doen bij Cees van Achterberg. Hij staat samen met Wim Klein genoemd als expert. Ben wel benieuwd naar genus en soort.
Titel: Re: Welke kleine Graafwespjes? > Diodontus minutus??
Bericht door: wilde op juli 12, 2015, 12:47:09 PM
Op de 1 na laatste foto is de adering bijna te zien. Iets vanaf een hoger standpunt en het zou kunnen denk ik.
Je moet dan wel kiezen voor de bovenste vleugel als ze over elkaar zitten.
Titel: Re: Welke kleine Graafwespjes? >> Diodontus minutus
Bericht door: John Bouwmans op juli 12, 2015, 18:54:58 PM
Heb van Wim Klein bevestigd gekregen dat het inderdaad Diodontus minutus betreft. "Ook al kan ik niet helemaal scherp de voorpoten van 't mannetje zien; de middelpoten en de schouderbult zie ik wel goed genoeg om te zien dat het inderdaad D. minutus is. Mooi is ook het grootte verschil tussen man en vrouw te zien." Met dank aan Wim natuurlijk!

Nog even een foto van het mannetje apart gemaakt.
(http://waarneming.nl/fotonew/5/8983375.jpg)

en ook nog een van het vrouwtje:
(http://waarneming.nl/fotonew/0/8984230.jpg)
Titel: Re: Welke kleine Graafwespjes? >> Diodontus minutus
Bericht door: wilde op juli 16, 2015, 21:50:36 PM
Ik ving vanmiddag een vrouwtje en herkende haar van jouw foto's.
Ik ben nog niet klaar met fotograferen, morgen verder.
Opvallend is de 3-tandige clypeus. Ook de 2 cubitaalcellen herken ik nu zelfs op jouw foto's: de eerste zeer lang en de 2e kort.
Titel: Re: Welke kleine Graafwespjes? >> Diodontus minutus
Bericht door: John Bouwmans op juli 16, 2015, 21:54:53 PM
Prachtige foto Albert, om jaloers van te worden. Klasse!
Titel: Re: Welke kleine Graafwespjes? >> Diodontus minutus
Bericht door: wilde op juli 16, 2015, 23:23:50 PM
De buitenste tandjes van de clypeus staan naar voren gericht en dat is op jouw laatste foto te zien.