Forum van Waarneming.nl

Soortgroepen => Vogels => Topic gestart door: g.j. keizer op juli 24, 2007, 11:26:57 AM

Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op juli 24, 2007, 11:26:57 AM
Hierbij begeef ik mij (onuitgenodigd) op het territorium van anderen en open het  topic Ornithologische thema's (Ethologie/Gedragsbiologie) met als vraag :
Kan iemand uitleggen, hoe de waarneming van biddende torenvalken, die ultraviolet licht blijken te kunnen zien, van verse urinesporen van en naar dicht bij elkaar liggende holen van muizen precies in elkaar steekt en hoe dat in hun afweging om wel of niet op locatie te blijven een rol speelt ? Energiebalans ?
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Guus Peterse op juli 25, 2007, 16:45:34 PM
Ik denk dat de meeste van die 117 eenvoudigweg het antwoord niet weten. Misschien is daarvoor de vraag ook niet specifiek genoeg. Ikzelf heb ook om die reden moeite met het verzinnen van een antwoord. Hoe een waarneming precies in elkaar steekt? Hoe dat in hun afweging om wel of niet op locatie te blijven een rol speelt? Energiebalans? Ik zie niet duidelijk voor me wat je precies wilt weten.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: petermeer op juli 25, 2007, 16:49:34 PM
Persoonlijk denk ik dat dit een heel interessant topic kan worden. Het gaat misschien wel erg diep op de materie in, maar kan ook als leermiddel gebruikt worden voor beginnende en gevorderde vogelaars.

Ik durf een poging te wagen, maar weet niet precies of je deze kant uit wilt. Ik hoor het wel van je.

Hieronder wat ik weet van Torenvalken en heb gehoord/gelezen.

De Torenvalk speurt naar zijn prooi door te 'bidden' (snel met de vleugels te slaan en de staart te spreiden) en kunnen vrijwel stil in de lucht hangen. Hun gezichtsvermogen is dan ook extreem goed ontwikkeld en bovendien kunnen torenvalken urinesporen (d.m.v ultraviolet licht) van Veldmuizen waarnemen, waardoor als het ware een 'spionagekaart' met daarop ingetekend allerlei verborgen routes ontstaat in het brein van de Torenvalk. Slechts in tijden van muizenschaarste worden ook kevers, vogels en andere kleine prooien gegeten. Ik weet niet of hij deze ook opslaat op zijn 'spionagekaart'.

Door middel van de 'spionagekaart' weet de Torenvalk precies welke route de muizen nemen. Hij zal dan ook vaak op de zelfde plaats te vinden zijn, hij weet immers waar de muizen zich (ongeveer) bevinden.

Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: snwja3 op juli 25, 2007, 16:50:42 PM
Lijkt me dat je je vraag (van 3 regels) toch eens overnieuw, in korte zinnen, moet formuleren, zodat ik/we begrijpen waar je precies heen wilt.

Mocht ik goed begrijpen dat je vraag is wat de overweging van Torenvalken is om wel/niet te blijven hangen, dan kan ik daar inderdaad geen antwoord op geven, want dat is naar mijn weten niet/nooit onderzocht.

Kan wel speculeren: een x-tijd geen muizen dan maar verderop proberen of later eens terugkomen. Althans zo zou ik redeneren.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op juli 25, 2007, 16:57:41 PM
Guus, Peter en Wietze,
Dank voor jullie reactie. Peter en Wietze waren mij iets te vlug af bij het formuleren van een antwoord op de vraag van Guus, dat als volgt luidt en jullie antwoorden gedeeltelijk overlapt : Als ik de berichten, die ik er destijds over heb gelezen, goed heb begrepen (ik ben echter geen vogelaar, maar wel gedragsbiologisch/ethologisch geschoold), zou uit Nederlands onderzoek zijn gebleken, dat torenvalken ultraviolet licht kunnen zien. Ze zouden biddend boven een vers urinespoor van muizen, die zich regelmatig via vaste tracks van en naar dicht bij elkaar gelegen holletjes verplaatsen, op basis van de versheid van het spoor (hoe recenter, hoe intenser het ultraviolette licht) inschatten of het in verband met een hitkans de moeite waard is om op dezelfde locatie te blijven "hangen", of dat het verstandiger is om de in vleugelslagen te investeren energie in naar een andere locatie vliegen te steken (= energiebalans ?). Hetzelfde verschijnsel (energiebalans) zou zich ook voordoen bij aalscholvers, die aan het Breede Water in Oostvoorne nestelen, maar die niet in zoet water voor de deur vissen, maar enkele kilometers verderop in het zoute water (vanwege de opwaartse druk, zodat ze niet met buit omhoog hoeven te zwemmen ?) van de Noordzee.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: petermeer op juli 25, 2007, 17:18:22 PM
Hoe zit het dan met de Aalscholvers bij de Oostvaardersplassen? Die hebben geen zout water voor de opwaartse druk. Volgens mij kunnen Aalscholvers ook niet al te lang zwemmen omdat ze geen vetklieren hebben. Dat is ook de reden dat ze altijd te zien zijn met opengesperde vleugels.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: harderbroek op juli 25, 2007, 17:53:14 PM
Citeerof het in verband met een hitkans de moeite waard is om op dezelfde locatie te blijven "hangen", of dat het verstandiger is om de in vleugelslagen te investeren energie in naar een andere locatie vliegen te steken (= energiebalans ?).
Beste Gerrit,

Om niet het gehele boekwerkje over te pennen voor je.
Het boekwerkje van de Rijkuniversiteit Gronningen van J.J. Videler bevat misschien voor jouw interessante materie over je vraagstelling.

Overgens jagen torenvalken niet alleen biddend maar doen ze dat ook op verhogingen b.v. paaltes.

Kortom het boekwerkje luidt "Bidden voor de kost"
ISBN:90-73348-83-x
Zeer de moeite waard als het nog in de handel is.


m.v.g.
Rob van Swieten
Zeewolde
Flevoland
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Zonnekoning op juli 25, 2007, 18:27:42 PM
Hoe dat met torenvalken zit is vrij simpel. Muizen maken gebruik van vaste paden (wissels) en de torenvalken houden die in de gaten. Muizen zijn incontinent en druppelen dus urine. Dat is in het ultraviolet goed te zien is. Als een torenvalk veel UV ziet, loont het om er goed naar te kijken, omdat daar veel muizen zijn en dus energie zuinig.
Veel vogels (insecten ook) kunnen goed in het UV zien. Zo zijn er soorten waarvan wij het verschil tussen de geslachten niet kunnen zien, maar met een speciale UV-camera, blijken er wel verschillen te zijn.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op juli 25, 2007, 19:04:15 PM
CiteerHoe zit het dan met de Aalscholvers bij de Oostvaardersplassen? Die hebben geen zout water voor de opwaartse druk. Volgens mij kunnen Aalscholvers ook niet al te lang zwemmen omdat ze geen vetklieren hebben. Dat is ook de reden dat ze altijd te zien zijn met opengesperde vleugels.
Peter,
Zoals ik het begrepen heb, hebben de aalscholvers aan de Oostvaardersplassen geen "keus" : het zoute water is zo ver weg, dat de te overbruggen afstand om van de opwaartse druk van zout water gebruik te kunnen maken voor een negatieve energiebalans ten opzichte van vissen in voor de deur gelegen zoet water zorgt. Ze zullen dus wel moeten zwemmen om met prooi en al weer boven te kunnen komen.

Rob,
Dank voor de tip.

En Lodewijk Jan,
Dank voor je bevestigende reactie.

Vogelaars,
Kan ik na 247 hits nu concluderen, dat er behoefte is aan een dergelijk door mij als buitenstaander gestart topic ? Zo ja, wie stelt dan de volgende vraag ? En wie bieden zich aan om daarop te antwoorden ?
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Ben Wielstra op juli 25, 2007, 19:17:29 PM
Wat mij niet zou verbazen:
Hoe verser de muizenurine, hoe duidelijker de UV reflectie. Ik denk dat een Torenvalk alleen plas kan zien dat, laten we zeggen, maximaal enkele uren oud is. Daarnaast zijn muizen dermate talrijk dat een gevallen veldmuis snel wordt vervangen, dus er altijd wel wat te halen valt in geschikt biotoop. Ook is bidden denk ik redelijk energie zuinig. Lekker gebruik maken van de heersende luchtstromen.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: petermeer op juli 25, 2007, 22:02:49 PM
Citeer...

Vogelaars,
Kan ik na 247 hits nu concluderen, dat er behoefte is aan een dergelijk door mij als buitenstaander gestart topic ? Zo ja, wie stelt dan de volgende vraag ? En wie bieden zich aan om daarop te antwoorden ?
Als het in mijn kennisvlak ligt wil ik mijn steentje wel bijdragen. Ik heb al aangegeven dat het mij wel iinteressant lijkt. Ik hou het in de gaten.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Steven Wytema op juli 25, 2007, 22:35:48 PM
CiteerWat mij niet zou verbazen:
Hoe verser de muizenurine, hoe duidelijker de UV reflectie. Ik denk dat een Torenvalk alleen plas kan zien dat, laten we zeggen, maximaal enkele uren oud is. Daarnaast zijn muizen dermate talrijk dat een gevallen veldmuis snel wordt vervangen, dus er altijd wel wat te halen valt in geschikt biotoop. Ook is bidden denk ik redelijk energie zuinig. Lekker gebruik maken van de heersende luchtstromen.
tot dusver strekt ook mijn kennis (behalve dan het deel over bidden; die vleugels die heen en weer flappen lijkt me niet enorm zuinig..)

en voor wat betreft
CiteerVogelaars,
Kan ik na 247 hits nu concluderen, dat er behoefte is aan een dergelijk door mij als buitenstaander gestart topic ? Zo ja, wie stelt dan de volgende vraag ? En wie bieden zich aan om daarop te antwoorden ?
ik (en met mij vast diverse anderen) bieden zich bij deze aan ;), zij het wel dat ik nu 'pas' dit topic bekijk, en ik hoop dat je dus ook niet verwacht dat er al binnen 100 hits een antwoord is.
Daarnaast overigens had je wat mij betreft deze vraag ook best in een eigen topic mogen stellen.....
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Zonnekoning op juli 25, 2007, 23:03:10 PM
CiteerVogelaars,
Kan ik na 247 hits nu concluderen, dat er behoefte is aan een dergelijk door mij als buitenstaander gestart topic ? Zo ja, wie stelt dan de volgende vraag ? En wie bieden zich aan om daarop te antwoorden ?
Ook dat is vrij simpel... Er bestaan geen domme vragen! Als niet-vogelaar moet je ze gewoon op dit forum stellen!!!
Dat er op bepaalde fora maar een paar experts actief zijn en het beu zijn om steeds de zelfde vragen te beantwoorden, is niet jouw probleem. Ze hoeven niet te reageren en als niemand anders reageert, kun je het nog altijd het een "schopje" geven (een term op de site van MacFreak), zodat het weer bovenaan komt. ;)
Zoeken naar een antwoord op een vraag in een vraagbaak, is vaak zoeken naar een spelt in een hooiberg, tenzij je het regelmatig leest en dan zelfs nog... In dat geval is een hint voldoende, zodat je er ook nog wat van leert. En daar gaat het om! :duim:
Ik heb zelf niet zo heel erg veel verstand van zoogdieren en nog een paar andere zaken en dit (http://forum.waarneming.nl/forum/index.php?showtopic=31023) lijkt mij geen domme vraag voor een leek.

Edit: Een voorbeeld (http://forum.waarneming.nl/forum/index.php?showtopic=24602&hl=), van een schopje. ;)
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op juli 25, 2007, 23:35:37 PM
Vogelaars,
O.k., dan geef ik na 375 hits het stokje aan jullie door. Nog een tip : om te voorkomen, dat je het topic steeds een "schopje" moet geven om het weer bovenaan de pagina te krijgen, zou je Ornithologische Thema's : Vraag en antwoord als apart forum net als Veren, Meeuwen en Hybriden onder het Forum Vogels op kunnen (laten) nemen. Succes met het verder uitbouwen van het topic.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Zonnekoning op juli 26, 2007, 00:18:39 AM
CiteerVogelaars,
Nog een tip : om te voorkomen, dat je het topic steeds een "schopje" moet geven om het weer bovenaan de pagina te krijgen.
Gerrit,
Het is alleen een tip om een vraag weer bovenaan de lijst te krijgen als er geen antwoord wordt gegeven.
Dat gebeurt wel eens, omdat er zoveel subfora zijn en als er veel vragen worden gesteld,  verdwijnt het uiteindelijk uit beeld, zodat wordt over het hoofd gezien. Er is dus niets mis mee om een vraag eens een "schopje" te geven om het weer onder de aandacht te brengen.
Ik ben niet alleen een vogelaar en dat kan je zien aan mijn avatar. ;)
Als je een vraag hebt, dan stel je die gewoon en als je uiteindelijk geen antwoord krijgt, geef je het gewoon een schopje.
Bij mijn weten ben ik de eerste die het doet. :lol:
Mijn motto is dus: Heb je een vraag, vraag dat waarneming.nl!

Edit: Sorry, de url/link naar het schopje was verkeerd.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op juli 26, 2007, 09:22:36 AM
CiteerHet is alleen een tip om een vraag weer bovenaan de lijst te krijgen als er geen antwoord wordt gegeven. Dat gebeurt wel eens, omdat er zoveel subfora zijn en als er veel vragen worden gesteld,  verdwijnt het uiteindelijk uit beeld, zodat wordt over het hoofd gezien. Er is dus niets mis mee om een vraag eens een "schopje" te geven om het weer onder de aandacht te brengen. Als je een vraag hebt, dan stel je die gewoon en als je uiteindelijk geen antwoord krijgt, geef je het gewoon een schopje. Bij mijn weten ben ik de eerste die het doet.
Lodewijk Jan,
Dat was in het begin ook de manier om het topic weer boven aan de lijst te krijgen, maar na verloop van tijd verdwijnt een topic naar pagina 5 of verder en kunnen members het topic dus niet meer eenvoudig terugvinden om een vraag te stellen of de informatie nog eens te herlezen.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: petermeer op juli 26, 2007, 09:54:14 AM
Citeer...

Succes met het verder uitbouwen van het topic.
Gerrit, betekent dit dat je er nu al na een vraag mee ophoudt?  :unsure:
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Jaap Denee op juli 26, 2007, 10:15:51 AM
CiteerKan ik na 247 hits nu concluderen, dat er behoefte is aan een dergelijk door mij als buitenstaander gestart topic ?

Gerrit, het topic "vogeltje in het riet" haalt ook in 'no-time' 237 hits, dus je kunt je op dit moment hooguit afvragen of behoefte en nieuwsgierigheid niet heel dicht bij elkaar liggen...

Maar om niet flauw te doen: ik vind een wetenschappelijke onderbouwing van dit soort vraagstukken best leuk om te lezen, dus misschien is het inderdaad iets voor een apart subforum. Ben benieuwd of het van de grond komt.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op juli 26, 2007, 10:30:56 AM
CiteerGerrit, betekent dit dat je er nu al na een vraag mee ophoudt ?
Peter,
Ik zal eventueel later nog wel eens een vraag stellen, waarop ik het antwoord niet (helemaal) weet. Mijn intentie was om een thematopic te starten. Het is nu aan jullie (jou ?) om de volgende vraag te stellen.

En Jaap,
Vogelaars zijn soms net vogels : ook bij hen kan uit nieuwsgierigheid een heel nieuw gedragsrepertoire ontstaan.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: RWester op juli 26, 2007, 12:04:25 PM
Probleem met dit soort thema-topics is dat uiteindelijk het draadje weg is en allerlei zaken door elkaar gaan lopen.

Bij thema's met korte klappen of minder diepgaande bedoelingen, zoals bijv het topic 'zeldzaamheden in de western paleartic' gaat het, maar wanneer iets dieper gaat. kan uiteindelijk het zicht belemmerd worden.

Ben zelf ook al eens een topic als deze begonnen en die hangt ook ergens onderaan de topicboom.

Maar ik ben benieuwd.

(Waarom loopt een merel en hipt een mus)
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Els op juli 29, 2007, 20:22:51 PM
Citeer
CiteerHoe zit het dan met de Aalscholvers bij de Oostvaardersplassen? Die hebben geen zout water voor de opwaartse druk. Volgens mij kunnen Aalscholvers ook niet al te lang zwemmen omdat ze geen vetklieren hebben. Dat is ook de reden dat ze altijd te zien zijn met opengesperde vleugels.
Peter,
Zoals ik het begrepen heb, hebben de aalscholvers aan de Oostvaardersplassen geen "keus" : het zoute water is zo ver weg, dat de te overbruggen afstand om van de opwaartse druk van zout water gebruik te kunnen maken voor een negatieve energiebalans ten opzichte van vissen in voor de deur gelegen zoet water zorgt. Ze zullen dus wel moeten zwemmen om met prooi en al weer boven te kunnen komen.

Hier in Katwijk aan Zee regelmatig Aalscholvers in de Rijn en zelfs in de slootjes en vijvertjes in een woonwijk, beide zoetwater, terwijl de zee dichter in de buurt is dan 1 km. Het verhaal van energiebalans gaat niet helemaal op denk ik dan.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op juli 29, 2007, 20:29:36 PM
Els,
Maar waar nestelen die dan : verder landinwaarts of direct achter de duinen ?
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Els op juli 29, 2007, 20:52:29 PM
CiteerEls,
Maar waar nestelen die dan : verder landinwaarts of direct achter de duinen ?
Verder landinwaarts. Ben zelf een keer een aalscholver tegen gekomen in een slootje net achter de duinenrij (nabij het zwarte pad). Ligt op zo'n 300 meter van de zee.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Zonnekoning op juli 29, 2007, 20:57:29 PM
Dat van die aalscholvers ziet iets anders in elkaar. Het zijn echte zichtjagers en hebben helder water nodig om goed te kunnen vissen.
Ik meen dat het afgelopen herfst/winter was, maar toen deed zich een vreemd fenomeen voor.
Door de langdurige harde wind en stormen was het water in de grote meren door de wervelingen van het water troebel geworden. De aalscholvers gingen toen in grote groepen in beschutte plassen en kolken vissen, waar de wind geen vat op had en dus nog relatief helder waren. Zo heb ik eens een groep van +/- 500 gezien in de Agnietenplas, een niet al te grote recreatie plas bij Zwolle. In de Vecht die er langs stroomt, waren ze niet te zien.
Helaas heb ik verzuimd die waarneming op de site te zetten.
Aalscholvers zijn zo wie zo meer zoetwatervissers omdat dat makkelijker duiken is. De Slangenhalsvogel is ook een goed voorbeeld.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op juli 29, 2007, 21:10:50 PM
CiteerVerder landinwaarts.
Els,
En heb je waargenomen, dat broedende aalscholvers of ouders met jongen op het nest vanaf deze locatie ook tot zo dicht aan de kust in zoet water vissen ?
Bij mijn woonhuis in de Eifel komen 's winters elke dag 5 tot 12 aalscholvers, die 's nachts 15 km verderop aan de diepe, niet dichtgevroren Bitburger Stausee in vaste bomen slapen, 's morgens vroeg naar een tweetal hoge populieren langs de snelstromende ondiepe Prüm om daar niet vanuit een duikvlucht, maar zittend op het water zwemmend onder te duiken om in het heldere water op rijkelijk aanwezige forel te vissen.

En als aanvulling op Lodewijk Jan, die mij ondertussen net voor was.
Ik heb altijd begrepen, dat de voorkeur voor bepaalde locaties vooral (net als bij de torenvalk) te maken heeft met de gemiddelde hitkans, casu quo het vangsucces in relatie tot de geleverde inspanning (energiebalans), oftewel met de gemiddelde dichtheid van de vis en de hoogte/diepte waarop de (meeste) vis ten opzichte van het wateroppervlak zwemt en dat dat laatste dan weer (mede) gerelateerd is aan het zicht in diep of ondiep zoet of zout water. Vandaar dat de aalscholvers van de Oostvaardersplassen er vroeger de voorkeur aan gaven om de inmiddels opgeheven ondiepe kweekvijvers met een extreem hoge dichtheid aan forellen in de Flevopolders desnoods in een kamikazevlucht dwars door de gespannen netten heen duikend leeg te vissen. Het rapen van het eerste broedsel leidde destijds tot twee maal zo veel eieren in het tweede legsel.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Els op juli 29, 2007, 21:29:53 PM
Citeer
CiteerVerder landinwaarts.
Els,
En heb je waargenomen, dat broedende aalscholvers of ouders met jongen op het nest vanaf deze locatie ook tot zo dicht aan de kust in zoet water vissen ?
Ik heb geen idee waar deze aalscholvers die hier vissen vandaan komen, dat ze verder landinwaarts broeden was een conclusie van mij, omdat ze dat in ieder geval niet in Katwijk doen. Zag bij de waarneming staan dat er in Leidschendam (Starrevaart) geregeld grote aantallen ter plaatste zijn, maar weet niet of ze daar ook broeden.

Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Ben Wielstra op juli 29, 2007, 21:35:14 PM
Ha Els,

In Meyendel zit een flinke kolonie aalscholvers.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op juli 29, 2007, 21:36:05 PM
CiteerDoor de langdurige harde wind en stormen was het water in de grote meren door de wervelingen van het water troebel geworden.
Aalscholvers zijn zo wie zo meer zoetwatervissers omdat dat makkelijker duiken is.
Lodewijk Jan,
En een nog wat specifiekere aanvulling.
Waren de vissen door de wervelingen in het water zich dan niet op grotere diepte gaan verschuilen ? Zoet water is inderdaad gemakkelijker te "klieven", maar dat is een relatief voordeel, wanneer de vis zich op behoorlijke diepte bevindt en de aalscholver met de buit in zijn snavel omhoog moet zwemmen : aalscholvers zijn slechte zwemmers. Wanneer de vis zich op grotere diepte in wat moeilijker te klieven zout water bevindt, kan de aalscholvers van de opwaartse druk gebruik maken en zo voordeel in de energiebalans behalen.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op juli 29, 2007, 21:39:14 PM
CiteerIn Meyendel zit een flinke kolonie aalscholvers.
Ben,
Zitten of broeden die daar en waar vissen ze in het broedseizoen ?
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: frankmeer op juli 29, 2007, 22:39:26 PM
CiteerZag bij de waarneming staan dat er in Leidschendam (Starrevaart) geregeld grote aantallen ter plaatste zijn, maar weet niet of ze daar ook broeden.
http://www.xs4all.nl/~sjaak/vwgvl/avifauna/aalscholver.html (http://www.xs4all.nl/~sjaak/vwgvl/avifauna/aalscholver.html)
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op juli 29, 2007, 22:42:09 PM
Frank,
Bedankt. Conclusie : niet broedend, maar met name in de wintermaanden in grote groepen fouragerend. En hoe imponerend dat kan zijn, heb ik ervaren, toen ik in Lelystad woonde. Daar kon de lucht plotseling zwart worden van een vlucht van tegen de honderd aalscholvers, die zich op of in een voormalig afwateringskanaal in een woonwijk lieten neervallen en de langs de waterkant aanwezige hengelaars de stuipen op het lijf joegen.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Els op juli 30, 2007, 10:18:01 AM
Citeer
CiteerIn Meyendel zit een flinke kolonie aalscholvers.
Ben,
Zitten of broeden die daar en waar vissen ze in het broedseizoen ?
Ook Meijendel ligt aan de kust, zou dus vreemd zijn als de zee zo dicht bij is om te vissen, ze een stuk noorderlijker komen naar Katwijk. Ik denk zelf dat de Aalscholver vooral voor makkelijke vis gaat. In de slootjes en vijvers hier in de woonwijk zit veel (grote) vis. Sommige stukken lopen dood en zo kan de vis dus geen kant op om te vluchten. Langs het zwarte pad heb ik gezien hoe een aalscholver een grote vis maar met moeite weg kreeg. Hij/zij had deze gevangen tussen het riet. Zwemmen kunnen ze daar bijna niet vanwege planten ed., maar er zit vis genoeg.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op juli 30, 2007, 10:32:29 AM
CiteerIk denk zelf dat de Aalscholver vooral voor makkelijke vis gaat. In de slootjes en vijvers hier in de woonwijk zit veel (grote) vis. Sommige stukken lopen dood en zo kan de vis dus geen kant op om te vluchten.
Els,
Dat is kort door de bocht geformuleerd precies wat ik bedoel met door de energiebalans gestuurd voedsel zoeken : we zijn het eens. Zie ook mijn opmerking over de aalscholvers van de Oostvaardersplassen, die zich zelfs niet door het verwijderen van het eerste legsel lieten ontmoedigen en de door hen leeggeviste forellenkweekvijvers in de Flevopolders en over de aalscholvers van de Bitburger Stausee in de Eifel. En zo zal een torenvalk, om energie uit te sparen, vanaf een paal, dus niet biddend jagen, als hij heeft waargenomen, dat er voldoende (recente urinesporen van) prooidieren in de directe omgeving zichtbaar aanwezig zijn.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: petermeer op juli 30, 2007, 14:09:27 PM
Tot nu toe hebben we het hoofdzakelijk gehad over de energie die Torenvalken en Aalscholvers (willen) steken in het vinden van hun voedsel.

Hierop voortbordurend (energie) zou ik wel antwoord willen hebben op de volgende vragen:

Het valt mij vaak op dat als je grote (soms ook minder grote) groepen vogels ziet en het waait, ze met z'n alle met hun kop in de wind zitten. Meestal in een wigvorm en ik heb wel groepen van zo'n 5000 Scholeksters en groepen van duizenden Kieviten en Wulpen op deze manier zien zitten. Soms zitten er verschillende soorten vogels in zo'n groep van verschillende grootte.

* Is dit om de wind te verdelen over verschillende (buitenste) vogels om zodoende warm te blijven. Zo ja, wie bepaald welke vogels aan de buitenkant gaan zitten? Deze vangen meer wind dan de 'binnenste' vogels. Zeker de vogels die op de kop zitten, vangen de wind op van alle kanten.

* Wisselen ze om de tijd en wie bepaalt dit?

* Is dit ook om zichzelf te beschermen?

* etc.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: petermeer op juli 31, 2007, 17:22:31 PM
Wie reageerd er?
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Rinie van Reenen op juli 31, 2007, 17:31:10 PM
Ik niet ;)
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Rinie van Reenen op juli 31, 2007, 17:34:14 PM
Reden: ik zou het zo niet weten.
Nu ja, er valt wel wat over te zeggen: ook vliegend maken ze gebruik van een wigvorm, waarbij de voorste exemplaren het meeste wind opvangen. De vogels binnenin kunnen hier energie besparen. Ongetwijfeld wordt er ook wel gewisseld (maar dit zeg ik alleen vanuit de theorie), want anders zou er geen enkele vogel bereid zijn om aan kop te gaan zitten. Dat zou overigens vervolgens leiden tot enorme energieverspilling: ruzie om wie de achterste/binnenste plaats mag hebben. Hoe het echter verdeeld wordt wie op kop gaat zitten, en hoe frequent er gewisseld wordt, daar heb ik geen idee van.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Hortulana op juli 31, 2007, 18:08:04 PM
Dat ze met hun kop naar de wind zitten is wel een logische houding. Ze zijn zo het meest gestroomlijnd en hebben zo het minst last van opwaaiende veren (is ook energiebalans: ze sparen zo weer tijd en dus energie uit voor het op orde brengen van het verenkleed). Als ze dwars op de wind of met hun achterste in de wind zouden gaan staan hebben ze gewoon veel meer last van de wind.Ook vogels in een minder grote groep en zelfs individuen zitten vaak met de kop in de wind.

Ik zou als bijvoorbeeld zilverplevier of strandloper lekker in de luwte van een grote dikke wulp gaan staan. Weet niet of er hier sprake is van concurrentie en/ of hierarchie oid om de beste (meest energiezuinige) positie, maar zou wel logisch zijn... interessant idd.

Vogels gaan (uit eigenbelang, dus zeker om zichzelf te beschermen!) vooral in een grote groep zitten/ vliegen (flocking) omdat ze zo een betere bescherming hebben tegen predatoren door een betere waakzaamheid (vigilantie) en door hun grote aantal zorgen voor verwarring van de predator(spreeuw, steltlopers) en/ of voordelen kunnen hebben bij gezamenlijk foerageren/ jagen (bv. aalscholver, lepelaar). Ook zijn er nu eenmaal plaatsen waar een enorme concentratie van diverse typen voedsel is (Waddenzee) waar veel vogels(soorten) op afkomen...
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Zonnekoning op juli 31, 2007, 18:11:35 PM
CiteerLodewijk Jan,
En een nog wat specifiekere aanvulling.
Waren de vissen door de wervelingen in het water zich dan niet op grotere diepte gaan verschuilen ?
Gerrit,
Ik las dat destijds op de site van vwg Zwolle. Gerrit Gerritsen was dit opgevallen en zei dat het kwam door het troebel geworden water in de wat grotere meren. Hij vroeg naar meer waarnemingen. Het viel mij dus ook op en bij mijn weten is er geen kolonie in de buurt. Zeker niet een kolonie met 500+ vogels.
Ik heb het verhaal niet meer kunnen terug vinden.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: petermeer op juli 31, 2007, 18:15:32 PM
Citeer...

Ik zou als bijvoorbeeld zilverplevier of strandloper lekker in de luwte van een grote dikke wulp gaan staan. Weet niet of er hier sprake is van concurrentie en/ of hierarchie oid om de beste (meest energiezuinige) positie, maar zou wel logisch zijn... interessant idd.

...
Dit is niet altijd wat je ziet. In een groep ganzen en meeuwen/steltlopers zou je verwachten dat de kleinere aan de binnenkant zitten. Weet uberhaupt niet of vogels zo slim zijn.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op juli 31, 2007, 19:30:55 PM
CiteerDat ze met hun kop naar de wind zitten is wel een logische houding. Ze zijn zo het meest gestroomlijnd en hebben zo het minst last van opwaaiende veren (is ook energiebalans: ze sparen zo weer tijd en dus energie uit voor het op orde brengen van het verenkleed). Als ze dwars op de wind of met hun achterste in de wind zouden gaan staan hebben ze gewoon veel meer last van de wind.Ook vogels in een minder grote groep en zelfs individuen zitten vaak met de kop in de wind. Vogels gaan (uit eigenbelang, dus zeker om zichzelf te beschermen!) vooral in een grote groep zitten/ vliegen (flocking) omdat ze zo een betere bescherming hebben tegen predatoren door een betere waakzaamheid (vigilantie) en door hun grote aantal zorgen voor verwarring van de predator (spreeuw, steltlopers)
Opwaaiende veren zorgen bovendien voor een slechtere isolatie dan bij een gesloten verenpak, met als gevolg warmte-, dus energieverlies.
Van steltlopers is bekend, dat ze in grote groepen staand in ondiep water overnachten om voor het slapen gaan "de dag even door te nemen". Ze geven aan elkaar door welke foerageerplekken individuen of kleine groepjes overdag bezocht hebben, wat ongeveer de gemiddelde dichtheid van het voedselaanbod was en voor hoeveel vogels er voor de volgende dag nog voedsel over is gebleven, zodat groepjes van een juiste omvang die plek nog eens kunnen gaan bezoeken. Blijkbaar speelt de energiebalans bij het zoeken naar voedsel, net als bij het bij/met elkaar schuilen of in groepen jagen/vissen, ook op soortniveau in een grote groep en niet enkel (uit eigenbelang) voor elk afzonderlijk individu en geldt ook hier een belangrijk adagium uit de (eco)systeemtheorie : het geheel is meer dan de som der afzonderlijke delen. Het is vooral belangrijk, dat de genenpool van de soort wordt doorgegeven en dat elk individu daarin naar vermogen investeert. Individuele belangen worden daarbij ondergeschikt gemaakt aan het gemeenschappelijke doel.
Wordt het overigens niet tijd, dat dit topic als forum aan de fora Veren, Meeuwen en Hybriden wordt toegevoegd en daarnaar wordt verplaatst ?
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: petermeer op juli 31, 2007, 20:08:58 PM
Citeer...

Wordt het overigens niet tijd, dat dit topic als forum aan de fora Veren, Meeuwen en Hybriden wordt toegevoegd en daarnaar wordt verplaatst ?
Lijkt me wel een goed plan. Kun je de vragen en antwoorden apart houden, dus overzichtelijker.  
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Hortulana op juli 31, 2007, 21:00:33 PM
CiteerVan steltlopers is bekend, dat ze in grote groepen staand in ondiep water overnachten om voor het slapen gaan "de dag even door te nemen". Ze geven aan elkaar door welke foerageerplekken individuen of kleine groepjes overdag bezocht hebben, wat ongeveer de gemiddelde dichtheid van het voedselaanbod was en voor hoeveel vogels er voor de volgende dag nog voedsel over is gebleven, zodat groepjes van een juiste omvang die plek nog eens kunnen gaan bezoeken. Blijkbaar speelt de energiebalans bij het zoeken naar voedsel, net als bij het bij/met elkaar schuilen of in groepen jagen/vissen, ook op soortniveau in een grote groep en niet enkel (uit eigenbelang) voor elk afzonderlijk individu en geldt ook hier een belangrijk adagium uit de (eco)systeemtheorie : het geheel is meer dan de som der afzonderlijke delen.
Volgens de nu toch wel algemeen aanvaarde biologische theorieen vind natuurlijke selectie in principe altijd plaats op het niveau van het individu. Dit wil zeggen dat een individuele vogel pas zal overgaan tot het doorspelen van informatie over goede foerageerplekken, het samen jagen of vissen en groepsgedrag in het algemeen als dit voordeel op zal leveren voor het individu. Soms lijkt er tussen soorten en binnen een soort sprake van een enorm coherente, prachtige samenwerking/ afstemming of zelfs opofferingsgezindheid (altruisme als extreem voorbeeld), maar dit blijkt op genetisch niveau dan toch altijd maar weer schijn te zijn en is het eigenlijk allemaal keiharde, brute competitie en egoisme wat de klok slaat en van elkaar proberen te profiteren ten nadele van de ander.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: petermeer op juli 31, 2007, 21:14:08 PM
Dat "doornemen van de dag", hoe doen ze dat?
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Rinie van Reenen op augustus 01, 2007, 10:08:16 AM
CiteerWordt het overigens niet tijd, dat dit topic als forum aan de fora Veren, Meeuwen en Hybriden wordt toegevoegd en daarnaar wordt verplaatst ?
Is op zich een leuke gedachte, maar al eerder (http://forum.waarneming.nl/forum/index.php?showtopic=26963) is geopperd om juist determinatievragen als aparte categorie aan te maken. En eerlijk gezegd lijkt me dat meer toevoegen. Ook al, omdat bij vogels minder dan bij andere soortgroepen het forum louter een determinatieforum is.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op augustus 01, 2007, 10:56:14 AM
CiteerDat "doornemen van de dag", hoe doen ze dat?
Peter,
Door een niet door ons te begrijpen "vogeltaal" te spreken, in dit geval niet "zingen", maar zachtjes "kwebbelen". Dat ze over voedsellocaties "praten" moet dan ook worden afgeleid uit de waarneming van hun foerageergedrag op de volgende dag en het regelmatig op locatie samples nemen om de gemiddelde dichtheid van het voedselaanbod op opeenvolgende dagen vast te stellen. Hetzelfde fenomeen is overigens ook van in grote groepen roestende spreeuwen bekend, die voor het slapengaan luidruchtig kwetterend hun ervaringen van de voorbije dag (lijken te) delen en van huismussen, die in dicht struikgewas soms wel een uur durende "tsjilp"-vergaderingen beleggen.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op augustus 01, 2007, 11:20:18 AM
CiteerVolgens de nu toch wel algemeen aanvaarde biologische theorieen vind natuurlijke selectie in principe altijd plaats op het niveau van het individu. Dit wil zeggen dat een individuele vogel pas zal overgaan tot het doorspelen van informatie over goede foerageerplekken, het samen jagen of vissen en groepsgedrag in het algemeen als dit voordeel op zal leveren voor het individu. Soms lijkt er tussen soorten en binnen een soort sprake van een enorm coherente, prachtige samenwerking/ afstemming of zelfs opofferingsgezindheid (altruisme als extreem voorbeeld), maar dit blijkt op genetisch niveau dan toch altijd maar weer schijn te zijn en is het eigenlijk allemaal keiharde, brute competitie en egoisme wat de klok slaat en van elkaar proberen te profiteren ten nadele van de ander.
Erwin,
Het is maar net hoe en vanuit welk referentiekader je het formuleert. Systemen zijn als geheel onderhevig aan een afwisseling van balansverstoringen en evenwicht (equilibrium) en het functioneren van individuele leden van een groep kan alleen maar begrepen worden vanuit de regels en de processen binnen het systeem. Daarnaast geldt voor systemen het principe van totaliteit, waarvan de principes van niet-optelbaarheid (een orkest is meer dan 15 muzikanten) en niet-eenzijdigheid (het is niet zo, dat één individu verantwoordelijk is voor het gedrag van andere individuen : interacties tussen delen van een systeem worden cirkulair opgevat : multicausaliteit) zijn afgeleid en het principe van equifinaliteit : dezelfde gevolgen kunnen vanuit verschillende oorzaken ontstaan en worden verklaard en dezelfde oorzaken kunnen tot verschillende gevolgen leiden. Ik kies (als klinisch psycholoog-systeemtherapeut  en humaan etholoog) de invalshoek van de collectiviteit, casu quo van de genetisch verwante groep of het drie generaties familiesysteem, jij (als bioloog ?) die van het (egocentrische) individu : de werkelijkheid wordt beschreven en gedefinieerd vanuit het standpunt of de invalshoek van de waarnemer en niet van het/de waargenomene, oftewel "the truth lies in the eye of the beholder".
En ik zou in het kader van deze discussie ook naar het door Bioplek (Gerard Scholten) onder het forum Myxomyceten geopende Pinned topic: Afweer bij slijmzwammen op het Paddenstoelenforum willen verwijzen.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: petermeer op augustus 06, 2007, 12:27:09 PM
Wie stelt de volgende vraag?
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Thijs Udo op augustus 06, 2007, 12:48:24 PM
Ik wist al wel dat je voor Vale Pijlen het liefst beetje zwakke wind hebt, maar vanochtend hoorde ik ook dat aflandige wind best goed is.
Mischien niet ingewikkeld genoeg voor dit topic, maar waarom :blink:  
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: petermeer op augustus 06, 2007, 12:58:42 PM
Omdat er in titel van dit topic een moeilijk woord (Ornithologische) staat, wil dat nog zeggen dat de vragen die hier gesteld worden ingewikkeld moeten zijn.  :P

Soms zijn de simpelste vragen het moeilijkst te beantwoorden.  :blink:  
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op augustus 08, 2007, 09:36:29 AM
CiteerIk wist al wel dat je voor Vale Pijlen het liefst beetje zwakke wind hebt, maar vanochtend hoorde ik ook dat aflandige wind best goed is.
Mischien niet ingewikkeld genoeg voor dit topic, maar waarom
Thijs (en Peter),
Ik heb als niet ingewijde geen idee wat Vale Pijlen zijn, maar er zal toch wel een vogelaar zijn, die antwoord op jou vraag kan geven ?
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Steven Wytema op augustus 08, 2007, 10:08:18 AM
misschien juist ingewikkeld!
Pijlstormvogels verschijnen over het algemeen juist bij (harde) aanlandige wind.
Het Vale Pijlen-verhaal rond Camperduin, zo gaat de ronde, zouden wel eens 1 of enkele exemplaren kunnen zijn die daar een beetje rondhangen.

Dat ze met zachte/aflandige wind gezien worden zou mijns inziens ook te maken kunnen hebben met de weinige golven (waardoor je beter zicht hebt tussen de golven).
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Thijs Udo op augustus 10, 2007, 12:09:17 PM
Sja, ik weet het niet.
Opzich is de verklaring van Steven wel logisch tot op zekere hoogte, maar dan zou je kunnen verwachten dat er met aflandige wind sowieso meer beesten gezien worden, terwijl dat volgens mij niet echt zo is :unsure:
Ik had gehoopt op een interessant verhaal over onderstromingen :grin:  
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Henk de Waard op augustus 10, 2007, 15:23:25 PM
Volgens mij fourageren Vale Pijlen sowieso dichter onder de kust dan andere pijlen. Andere pijlen blijven het liefst ver op zee en worden daarom alleen (vooral) bij harde aanlandige wind gezien (omdat ze dan tegen wil en dank naar de kust worden geblazen). Vale Pijl heeft er minder moeite mee om in z'n ooghoeken iets van de kust te ontwaren, blijft dus i.t.t. andere pijlen niet alleen midden op zee en heeft dus ook geen aanlandige wind nodig om naar de kust geblazen te worden, want daar vlieg'tie uit zichzelf wel heen. Dat specifiek aflandige wind goed is, lijkt me niet; eerder maakt het (vanwege bovenstaand verhaaltje) bij niet te harde wind niet uit waar de wind vandaan komt.

@ G.J. Keizer: Vale Pijlen zijn Vale Pijlstormvogels.  
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Thijs Udo op augustus 10, 2007, 15:31:30 PM
Ik snap het niet meer, staan zn ogen anders ofzo, en waarom gaat ze dichter bij de kust vliegen, als ze de kust wat beter kunnen zien dan andere pijlen? :wacko:  B)
Het zou natuurlijk wel kunnen dat ze zich niks aan trekken van aflandige wind, en daarom idd meer gezien worden als het aflandig is (in ieder geval relatief gezien)
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Rinie van Reenen op augustus 10, 2007, 15:59:10 PM
CiteerIk snap het niet meer, staan zn ogen anders ofzo, en waarom gaat ze dichter bij de kust vliegen, als ze de kust wat beter kunnen zien dan andere pijlen? :wacko:  B)
Wat Steven bedoelde: een Vale Pijl wordt er niet bang van als'ie op zee vliegt en intussen ook wat kust ziet. Een andere Pijl zou dan subiet overstag gaan en de volle zee opzoeken. 't Heeft dus niets met z'n optiek te maken.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Steven Wytema op augustus 10, 2007, 17:43:00 PM
en met harde wind is het moeilijker om 'tussen de golven' te kijken.
hoe zachter de wind, hoe lager de golven, hoe meer je ziet.
het neveneffect is dan dat er weinig meer vliegt omdat het gros van de beesten 'naar de kust wordt geblazen'. alleen vale pijlen dus wel.
Met harde oostenwind zul je denk ik dan ook weinig vale pijlen vinden.

De opmerking van Thijs Udo is op zich ook wel interessant alleen daar zou je eens flink onderzoek naar moeten doen (of mariene biologen moeten vragen die ook vogels kijken)
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op augustus 11, 2007, 15:50:47 PM
CiteerWordt het overigens niet tijd, dat dit topic als forum aan de fora Veren, Meeuwen en Hybriden wordt toegevoegd en daarnaar wordt verplaatst ?
Vogelaars,
Is het onderwerp Vale pijl hiermee inmiddels afgesloten ? Zo ja, wie neemt de zorg voor het bovenstaande op zich en wie stelt de volgende vraag ?
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Steven Wytema op augustus 11, 2007, 16:18:34 PM
Gerrit,
edit: volgens mij ken ik teveel Gert-jannen
ik prijs je doorzettingsvermogen, maar wellicht is er binnen de vogelaarswereld gewoon niet zo'n hele grote vraag naar een dergelijk topic.
ik bedoel als ik mijn hersens laat kraken dan kan ik er hoop ik wel een vraagje uitpersen maar vanzelf komt het niet.
In ieder geval lijkt me dit een goede reden om er sowieso geen subforum van te maken (omdat er weinig gebeurt).
De vragen (bijvoorbeeld die van de Vale Pijlen) vind ik wel interessant overigens, en ook leuk om te beantwoorden dus kom maar op met jullie vragen?

bijvoorbeeld: waarom en welke vogels komen af op de pinda's en ander vogelvoer (dat alleen bedoeld is voor de winter), in de broedtijd?
en in welke mate lijdt het broedsucces daaronder?

(al is dit misschien meer iets voor wetenschappelijk onderzoek ;) )
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: frankmeer op augustus 11, 2007, 16:24:28 PM
CiteerGert-jan,
Psst...hij heet anders... :gap:  
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op augustus 11, 2007, 18:57:56 PM
CiteerPsst...hij heet anders... :gap:
Frank,
Waarvoor dank. Je zou door de vogels de vlucht niet meer zien met al die Gerrits, Gerrit-Jannen en Gert-Jannen  :P  . En dan heet ik eigenlijk op z'n Achterhoeks ook nog Gait-Jan.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Els op augustus 12, 2007, 09:56:47 AM
Citeerwaarom en welke vogels komen af op de pinda's en ander vogelvoer (dat alleen bedoeld is voor de winter), in de broedtijd?
en in welke mate lijdt het broedsucces daaronder?

(al is dit misschien meer iets voor wetenschappelijk onderzoek ;) )
In de zomer komen bij ons de zelfde soorten vogels op het voer af, als in de winter: koolmezen, pimpelmezen, groenlingen en voor de restjes op de grond: heggenmus, tortelduiven, stadsduiven, kauwtjes, eksters en merels. Alleen het sijsje en roodborstje zijn verdwenen.

Sinds een aantal weken komen er ook HUISMUSSEN. Een soort die we een hele tijd niet meer in de tuin hadden. In het begin kwam er alleen een mannetje, maar nu komen er 2 familie's. Waar ze broeden weet ik niet, maar niet heel dicht in de buurt.

Ook de koolmezen, pimpelmezen en groenlingen brengen nu hun kroost mee. Of de broedresultaten er onder lijden weet ik niet, daar schijnt onderzoek naar gedaan te zijn door de vogelbescherming en vivara. Wel zie ik dat ondanks dat er zaad voor handen is, er genoeg gezocht wordt in de tuin naar insecten ed, ook door de jongen.  
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: frankmeer op augustus 12, 2007, 09:59:58 AM
Citeer
Citeerik prijs je doorzettingsvermogen, maar wellicht is er binnen de vogelaarswereld gewoon niet zo'n hele grote vraag naar een dergelijk topic.
Steven,
En hoe verklaar je dan de 1570 hits sinds 24 juli ?
Ik denk meer nieuwgierigheid dan dat de mensen zich willen bezighouden met moeilijke materie. Het is iets heel anders dan een determinatievraag of geneuzel over een vogel die uit Amerika hierheen is komen vliegen. Veel mensen spreekt dit topic gewoon niet aan.

CiteerWaar ze broeden weet ik niet, maar niet heel dicht in de buurt.
Ik heb altijd geleerd dat een Huismus zijn hele leven in dezelfde wijk blijft.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Els op augustus 12, 2007, 10:06:15 AM
Citeer
CiteerWaar ze broeden weet ik niet, maar niet heel dicht in de buurt.
Ik heb altijd geleerd dat een Huismus zijn hele leven in dezelfde wijk blijft.
Weet wel dat ze in de wijk broeden, maar niet in een straal van 25 meter rond ons huis. Dat bedoelde ik met niet heel dicht.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: frankmeer op september 03, 2007, 19:32:16 PM
Ik in ieder geval wel... Maar gelukkig staan ook de laatste nachtzwaluwen op het punt van wegtrekken en worden de uilen rond deze tijd wat minder actief. :rolleyes:  
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: RWester op september 05, 2007, 01:05:18 AM
CiteerHallo daar ornithovogelaars,
Hebben jullie teveel naar nachtzwaluwen en uilen gekeken en zijn jullie nu allemaal ingedut ?
Tsja, zomers zit ik vaak buiten ja

CiteerIk in ieder geval wel... Maar gelukkig staan ook de laatste nachtzwaluwen op het punt van wegtrekken en worden de uilen rond deze tijd wat minder actief. 

De uilen zijn bij ons juist weer actiever. In ieder geval Steen- en Bosuil roepen weer goed...
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: RWester op september 05, 2007, 01:09:16 AM
Maar een balletje:

Wat bepaalt de 'tamheid' van een vogel?

Sommige soorten die weinig mensenaanwezigheid kennen zijn nog steeds schuw, andere soorten, zoals Haakbek, Notenkraker, enz zijn juist vaak weer erg goed te benaderen.

Dit jaar vind ik vooral de makheid van Zwarte Ooievaars opvallend. Normaal reageren ze toch wel snel op activiteit, dit jaar kun je die vogels aaien.

Waar komt dat vandaan? Wat en waardoor wordt de tolerantiecirkel van een soort bepaald?
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: BramtK op september 05, 2007, 09:30:45 AM
Mischien ook (gebrekkige) conditie, of eigenlijk; dat weet ik wel zeker. Wat mij betreft weer een reden om maar niet altijd en overal zo dicht mogelijk bij een vogel te willen staan, maar ik ga me nog eens ontzettend onpopulair maken door dat soort dingen te zeggen.  ;)

Edit: of je wordt gewoon genegeerd: GEBREKKIGE CONDITIE!?

Bram
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op september 05, 2007, 09:54:47 AM
Remco,
Een korte reactie op jou "balletje" : leuk dat je de draad weer oppakt, interessant onderwerp. Een volledig antwoord op jou vraag kan ik niet geven, wel een voor de hand liggende verklaring : mogelijk ligt er een relatie tussen de dichtheid van de populatie (broedsucces : uitzwermen) en de concurrrentie om het aan- of afwezige (aangeboden) voedsel in de directe nabijheid van mensen.
Bij de watervallen van Triberg (Zwarte Woud) word je door Notenkrakers (en eekhoorns) achtervolgt, omdat ze bij de kassa zakjes met ongebrande doppinda's verkopen. In Rättvik (Siljan, Zweden) zat een groepje Notenkrakers in en op het grasveld onder een eeuwenoude den voor de druk bezochte bibliotheek, omdat die den bij gebrek aan Hazelaars de enige voedselboom in de wijde omgeving was.
De (eveneens uit België afkomstige) Zwarte ooievaars in de omgeving van mijn woonplaats in de Eifel zijn juist extreem mensenschuw. Ze vliegen bij het minste of geringste op, maar in de Zuid-Eifel is het voedselaanbod in de vele beken, die meestal door vochtige weitjes worden omgeven, dan ook enorm.
In de Alpen tref je overal waar rustbankjes staan handtamme Alpenkauwtjes aan, die de lunch met je willen delen. In Zweden bezoeken Taigagaaien de parkeerplaatsen bij de watervallen en natuurreservaten. Meeuwen vliegen met vissersschepen en ferries mee, in het Parc de Luxembourg (Parijs) eten opportunistische Huismussen uit je hand en in Deventer vissen Aalscholvers vlak voor je neus in een ondiepe oude kanaalarm achter de Boreelkazerne, waarbij ze zwemmend duiken.
Zo ken je ongetwijfeld zelf ook voorbeelden van de relatie tussen door toedoen van mensen verstrekt voedsel en tamheid van vogels en andere dieren, zoals een broodjager die ook kende, die één keer per jaar op het bruggetje achter ons toenmalige huis in Poortugaal ging staan, de soep- en wilde eenden lokte om ze vervolgens met enkele schoten hagel af te knallen. De achtergebleven eenden lieten zich dan, tot wanhoop van mijn dochtertje, een tijdje niet voeren, pakten vervolgens de draad weer op en zo was na een jaar de cirkel weer rond en kon de "jager" opnieuw "oogsten".
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Rinie van Reenen op september 05, 2007, 11:01:58 AM
CiteerMischien ook (gebrekkige) conditie, of eigenlijk; dat weet ik wel zeker. Wat mij betreft weer een reden om maar niet altijd en overal zo dicht mogelijk bij een vogel te willen staan, maar ik ga me nog eens ontzettend onpopulair maken door dat soort dingen te zeggen.  ;)
Ik vermoed dat dat lang niet voor alle tamme vogels geldt. Soms zal het inderdaad wel op gaan (zoals bij de Vale Gieren in Oss: de gier die het langst bleef zitten, en dus ook het best benaderbaar was, had een belabberde conditie).

Gezien bovenstaande zijn er ten minste drie hoofdoorzaken: conditie, onbekendheid met mensen en bekendheid met mensen (voedergedrag). Het schijnt me toe dat het verschil in oorzaak goed te onderscheiden is in het veld:
- Bij slechte conditie vertoont de vogel vluchtneigingen (bijvoorbeeld in elkaar duiken), maar komt het daar niet van.
- Bij onbekendheid blijft de vogel min of meer zijn normale gedrag vertonen, ongeacht de aanwezigheid van mensen.
- Bij voedselgewoonte vertoont de vogel bij aanwezigheid van mensen juist naderingsneigingen (meer of minder vrijmoedig).
Oftewel: passiviteit, neutraliteit, activiteit.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: BramtK op september 05, 2007, 11:23:36 AM
CiteerIk vermoed dat dat lang niet voor alle tamme vogels geldt.

Natuurlijk niet Rinie! Maar misschien wel met die Kleinste jagers...!? Zie uit het andere forum en de waarnemingen.

CiteerDe vogel oogt niet al te fit.

Citeerprachtig gefotografeerd (tot op 10m benaderbaar)

En toen vloog 'ie weg of...

Leuke indeling maak je trouwens, maar mischien wat statisch. 'Blijven' of 'weggaan' heeft natuurlijk ook te maken met de saldi van de verschillende opties; blijven en verder rusten of foerageren, de risico's dit dat met zich meebrengt, de baten die dat met zich meebrengt (hoeveel voedsel is er nog te halen), weggaan en de energie die dat kost al dan niet opwegend tegen voedsel dat wellicht op een andere plek te vinden is en de kans op verstoring/predatie onderweg of op de nieuwe plek.

Conditie speelt natuurlijk een verschuivende rol in die vergelijking.

Bram  
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Rinie van Reenen op september 05, 2007, 11:40:43 AM
CiteerLeuke indeling maak je trouwens, maar mischien wat statisch. 'Blijven' of 'weggaan' heeft natuurlijk ook te maken met de saldi van de verschillende opties; blijven en verder rusten of foerageren, de risico's dit dat met zich meebrengt, de baten die dat met zich meebrengt (hoeveel voedsel is er nog te halen), weggaan en de energie die dat kost al dan niet opwegend tegen voedsel dat wellicht op een andere plek te vinden is en de kans op verstoring/predatie onderweg of op de nieuwe plek.
Da's natuurlijk waar. Zo'n analyse is altijd statischer dan de werkelijkheid. Het gaat meer om het uitzetten van de hoofdpunten dan om het totaalplaatje. Wat jij zegt over die afweging tussen de verschillende aspecten, dat zal inderdaad een belangrijke rol spelen.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Marco van Reenen op september 05, 2007, 11:49:58 AM
Citeer
CiteerIk in ieder geval wel... Maar gelukkig staan ook de laatste nachtzwaluwen op het punt van wegtrekken en worden de uilen rond deze tijd wat minder actief. 

De uilen zijn bij ons juist weer actiever. In ieder geval Steen- en Bosuil roepen weer goed...
Even een vraagje m.b.t. tot uilen.

Vorige week ben ik in Duitsland op vakantie geweest. Ik liep daar midden op de dag in een bos toen ik plotseling duidelijk de complete roep van een bosuil hoorde... Eerst de aanzet en daarna de volledige bibberende roep. Ik stond eerlijk gezegd perplex; ik heb dit nog nooit eerder gehoord. Ik heb eerst nog gedacht aan een bandje die werd afgedraaid, maar dat leek me niet waarschijnlijk zo midden in het bos.
Weten jullie of dit vaker voorkomt?
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op september 05, 2007, 12:44:40 PM
Citeer'Blijven' of 'weggaan' heeft natuurlijk ook te maken met de saldi van de verschillende opties; blijven en verder rusten of foerageren, de risico's die dat met zich meebrengt, de baten die dat met zich meebrengt (hoeveel voedsel is er nog te halen), weggaan en de energie die dat kost al dan niet opwegend tegen voedsel dat wellicht op een andere plek te vinden is en de kans op verstoring/predatie onderweg of op de nieuwe plek.
Bram (en Rinie),
En zo zijn we weer terug bij het onderwerp, waarmee ik dit topic heb gestart : energiebalans.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: BramtK op september 05, 2007, 13:30:56 PM
Inderdaad Gerrit! Ik heb eens een tijdje (3 mnd) meegedaan aan een onderzoek naar Kanoeten door het NIOZ. Dat ging voor een belangrijk deel ook over energiebalans. We kunnen natuurlijk hier wat filosoferen, maar daar is jarenlang onderzoek gedaan naar deze vraag. Er is al het nodige gepubliceerd, dus...

Bram  
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Rinie van Reenen op september 05, 2007, 14:05:47 PM
Al staat het nu natuurlijk in een nieuwe context: schuwheid. Wat maakt dat dit voor de ene vogel anders uitpakt dan voor de andere? Da's niet alleen een kwestie van energiebalans (maar dat zegt Bram natuurlijk ook niet). Kijk maar naar het verschil tussen Phyllo's en Kruisbekken, om iets te noemen. Behalve de drie bovengenoemde opties speelt dan trouwens misschien ook karakter nog wel mee ;).
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op september 05, 2007, 16:04:40 PM
CiteerDa's niet alleen een kwestie van energiebalans (maar dat zegt Bram natuurlijk ook niet). Kijk maar naar het verschil tussen Phyllo's en Kruisbekken, om iets te noemen.
Rinie,
En dat zeg ik natuurlijk ook niet. Even ter informatie voor een niet-vogelaar : wat zijn Phyllo's ?
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Jos Welbedacht op september 05, 2007, 16:09:13 PM
Phyloscopus zangertjes, Tjiftjaffen, Fitissen, Bladkoningen enzo.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: petermeer op september 05, 2007, 16:18:30 PM
Groep vogels in de
  Orde:    Passeriformes
  Familie: Sylviidae
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Henk van der Meer op september 05, 2007, 17:30:42 PM
Een te weinig aanbod van voedsel kan ook leiden tot " makheid", dan wint de aandrang tot eten het van de schuwheid
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: frankmeer op september 05, 2007, 17:46:02 PM
Roerdompen die bij vorst hun grenzen verleggen en zich goed laten zien bij open water.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Vincent Hart op september 05, 2007, 21:45:47 PM
Als (luie) stadsbewoner valt mij altijd op dat vogels die dat normaalgesproken niet doen als het echt koud wordt (alweer een tijdje geleden) de stad intrekken: Als het stevig vriest zie je kuif-/tafeleenden en dodaarsen op de Amstel en kramsvogels in binnentuinen. Grote gele kwikken overwinteren elk jaar in redelijk grote aantallen in (iig) Amsterdam. In een extra strenge winter zag ik een houtsnip op drie meter afstand in de tuin van een kantoorpand in de Amsterdamse grachtengordel... In de stad is het 's winters altijd een paar graden warmer en als het kiezen is tussen wat van je schuwheid inleveren en doodvriezen/niet meer aan voedsel kunnen komen, zijn de vogels die het redden natuurlijk de meest pragmatische...
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Hortulana op september 06, 2007, 18:07:38 PM
CiteerGezien bovenstaande zijn er ten minste drie hoofdoorzaken: conditie, onbekendheid met mensen en bekendheid met mensen (voedergedrag). Het schijnt me toe dat het verschil in oorzaak goed te onderscheiden is in het veld:
- Bij slechte conditie vertoont de vogel vluchtneigingen (bijvoorbeeld in elkaar duiken), maar komt het daar niet van.
- Bij onbekendheid blijft de vogel min of meer zijn normale gedrag vertonen, ongeacht de aanwezigheid van mensen.
- Bij voedselgewoonte vertoont de vogel bij aanwezigheid van mensen juist naderingsneigingen (meer of minder vrijmoedig).
Oftewel: passiviteit, neutraliteit, activiteit.
Goede uiteenzetting van de mogelijkheden vind ik...
Inderdaad lijkt me het ook wel wat expliciet/ statisch en spelen bij deze "typen gedrag" eigenschappen als conditie en de verschillende (mate van) soortspecifieke karaktereigenschappen binnen en of tussen de soort(en) een zeer belangrijke rol. Maar als (globale) indeling zeker goed bruikbaar denk ik.

Wil echter graag nog één ding opmerken/ aanstippen hierover:
Het al dan niet vluchten bij acuut levensbedeigende situaties heeft m.i. voornamelijk te maken met de imprinting en/ of de aangeborenheid van soortspecifieke karaktereigenschappen (en wat als acuut levensbedreigend "gezien" wordt is dus per soort verschillend). Stress (ook soortspecifiek?) zal in deze situaties ook zeker een rol spelen. Bij acute gevaren spelen afwegingen m.b.t. de energiebalans naar mijn idee dus geen rol. De keuze wel dood of niet dood is immers wel behoorlijk "statisch", al mag je het woord keuze hier eigenlijk niet gebruiken (volgens de gedragsbiologie).

En verder... een uitwijding/ zijsprong:
Soorten als moerassneeuwhoen, morinelplevier, bokje en strandleeuwerik, soorten die voorkomen in nogal open, zeer laag begroeide landschappen (in broedperiode en buiten de broedtijd) blijven bij de nadering van gevaar (poolvos, hermelijn, steenarend, giervalk of wat dan ook) zo lang mogelijk zitten. Snel opvliegen zorgt er immers voor dat ze eerder opgemerkt zullen worden en met vrij grote (of iig grotere) zekerheid ten prooi zullen vallen aan de predator. Dit "blijf zo lang mogelijk zitten waar je zit en verroer je niet"-gedrag, wat in de loop der tijd als meest effectieve manier van overleven bij acuut gevaar via natuurlijke selectie is uitgeselecteerd, is volgens mij een goed voorbeeld van soort-specifiek en bovendien aangeboren en/ of imprintgedrag. Een bij veel van deze soorten aanwezige verenkleed met zeer goede camouflage-eigenschappen draagt bij aan de effectiviteit van dit gedrag.
Andere vogelsoorten vertonen weer ander vluchtgedrag, e.e.a. ook weer afhankelijk van (en onstaan in samenhang met) de omgevingsfactoren (habitat, type aanwezige predatoren e.d.)... En ze hebben wederom een verenkleed en de bouw die hier op afgestemd is.

Tot slot een forse (te vergaande?!?!) uitwijding/ zijsprong:
De mens als factor van gevaar wordt bij vogels oftewel nog altijd niet of nauwelijks herkend (extreem bij morinelplevier, noordelijke zwarte mezen en goudhanen) of er wordt op mensen nog grotendeels op dezelfde manier gereageerd als op andere predatoren (geldt denk ik voor verreweg de meeste vogelsoorten). In de evolutie van vogels is de mens nog niet als een ander, zeer inventief en opportunistisch en daarmee zeer groot, type gevaar "onderscheiden". Dit in vergelijking met de andere natuurlijke predatoren. Op het "gevaar mens" is dan ook in het aangeboren en/ of imprintgedrag van vogels (hetzelfe geldt vermoed ik ook voor veel aangeleerd gedrag) niet geanticipeerd (geen evolutionaire effecten). De periode van evolutie is daarvoor nog veel te kort geweest. Bovendien denk ik eigenlijk ook niet dat evolutie van dit gedrag echt zal gaan plaatsvinden. Dit omdat het acute gevaar van de predator "mens" door zijn grote inventiviteit en opportunisme 1. onontkoombaar is (niet bij te benen door vogels of te veel gevraagd qua wat überhaupt fysisch mogelijk is) en, vooral, 2. niet herkenbaar is (immers, hoe kan een individu en uiteindelijk een soort, zich middels evolutie aanpassen aan onnatuurlijke menselijke activiteiten, zoals genoemd in volgende zin en hier daarmee aan ontkomen???). Aan direct acuut gevaar van de mensheid, zoals bijv. jacht, vliegtuigen, langsrazend verkeer, windmolens, landbouwmachines, en alhoewel als het goed is niet dodelijk, twitching, ringvangsten en fotografie, is dan ook in feite geen ontkomen aan.  
Om als soort en individu geen negatieve gevolgen te ondervinden van menselijke acute gevaren zijn vogels dus afhankelijk van het tegengaan van deze menselijke acute gevaren door... de mens zelf.[/FONT]
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: petermeer op september 10, 2007, 15:09:04 PM
Het begint nu weer te komen: grote groepen spreeuwen die ongeveer 2 uur voor zonsondergang op zoek zijn naar een geschikte slaapplaats. Nu zie ik er nog maar enkele honderden. Vorige jaren vlogen er bij ons wel eens groepen van meer dan honderdduizend exemplaren rond. Sommige schatte het aantal zelfs op 250.000 ex. Ze komen uit alle richtingen in grotere of kleinere groepen aanvliegen om op te gaan in een grotere groep.

Met verbijstering kun je vaak langdurig de meest fantastische figuren waarnemen. Van een lang uitgerekt lint naar een donkere bolvorm. Helemaal spectaculair wordt het als één of meer roofvogels (Sperwer, Havik of Slechtvalk) de massa spreeuwen aanvalt en door de groep heen schiet. Waar het grootste gevaar dreigt, klitten de spreeuwen meteen dicht opeen waardoor allerlei donkere banden met ellipsvormige lussen gevormd worden. Of het geheel valt voor even in kleinere groepen uiteen om al gauw toch weer samen te smelten. Soms vormden de spreeuwen, opeengedrongen, een bol als een samengebalde vuist in afweer tegen het aanstormende gevaar.

Ineens kan de hele groep zomaar uit de lucht te vallen om een plekje te zoeken in een groepje bomen. Meteen daarop vliegen ze weer op. Dit kan verschillende malen gebeuren.

1 ½ tot 2 uur zo rondvliegen moet ontzettend veel energie kosten, je moet vliegen en tegelijkertijd ook je buren in de gaten houden en het trekt roofvogels aan.

Ik heb wel eens gelezen dat vogels hun consumptiepeil aanpassen aan de hoeveelheid beschikbaar voedsel en dat ze op deze manier in één oogopslag kunnen zien hoe groot de groep is en aan de hand daarvan bepalen of ze blijven (een deel) of dat ze wegtrekken naar een gebied met minder vogels of met meer voedselaanbod.

Diep onder de indruk van wat je ziet, komen er wel vragen naar boven. Waarom doen ze dit? Wat heeft dit te betekenen? Wie geeft het sein om te verzamelen? Waarom op deze plek? Wie geeft de commando's linksom, rechtsom en waarom gehoorzamen ze allemaal? En zouden ze elkaar echt nooit raken?
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Rinie van Reenen op september 10, 2007, 15:50:19 PM
Dit gebeuren heeft al velen geintigreerd; dat ´diep onder de indruk´ is alleszins begrijpelijk, en terecht!
Die vragen over wie het sein geeft, hoe de ´commando´s´ doorgegeven worden etc. zijn ook al door menig onderzoeker gesteld, en naar ik meen nog nooit bevredigend beantwoord. ´t Probleem is dat de snelheid van verandering zo groot is, dat de meeste seinen in die tijd nog nauwelijks doorgegeven kunnen zijn, laat staan dat er op gereageerd kan worden.
En waarom het gebeurt? Waarschijnlijk wel mede vanwege het gevaar dat je noemt: roofvogels en andere predatoren. Een groep mag dan wel eens een extra predator aantrekken, maar de afzonderlijke kleine groepjes zijn uiteindelijk waarschijnlijk meer predatorgevoelig (meer predatoren per 100 Spreeuwen).
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: petermeer op september 10, 2007, 15:53:34 PM
Ondanks dat er vaak meerdere roofvogels door zo'n groep vliegt, heb ik nog nooit gezien dat er een 'beet' had. En geloof me, ik heb uren naar dit spektakel staan kijken. Vaak gewoon vanuit huis, maakt het ook wel zo comfortabel.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Guus Peterse op september 10, 2007, 16:13:35 PM
Zolang de groep bij elkaar blijft kan een rover weinig uitrichten, omdat hij zich niet op één vogel kan focussen. Pas als een vogel de groep verlaat, heeft de rover een kans.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: petermeer op september 10, 2007, 22:46:02 PM
Is het verzamelen ook bedoeld om met z'n alle weg te trekken? De spreeuwen 's zomers zijn immers andere dan de spreeuwen in de winter.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op september 14, 2007, 16:13:42 PM
CiteerDie vragen over wie het sein geeft, hoe de ´commando´s´ doorgegeven worden etc. zijn ook al door menig onderzoeker gesteld, en naar ik meen nog nooit bevredigend beantwoord. ´t Probleem is dat de snelheid van verandering zo groot is, dat de meeste seinen in die tijd nog nauwelijks doorgegeven kunnen zijn, laat staan dat er op gereageerd kan worden.
Rinie,
Hetzelfde fenomeen is tevens bekend van (kleine) zeevissen, die in dichte scholen zwemmen. Soms heeft een school in zijaanzicht zelfs de vorm van een grote vis met kop en staart. Wanneer ze door een predator "in de flank" worden aangevallen, veranderen ze als op commando in een fractie van een seconde van formatie (kop wordt staart en omgekeerd) en van richting, waardoor de roofvis "er naast grijpt". Ook van dit verschijnsel is het signaal- of communicatie-aspect uitgebreid onderzocht en nauwelijks verklaard. Het lijkt wel alsof de school een "gemeenschappelijk brein" met "brain waves" heeft, dat het gedrag van alle afzonderlijke visjes tegelijkertijd stuurt. Vanuit de gebruikelijke waarnemingsmodaliteiten (licht, geluid, tactiel : zijwaartse waterverplaatsing = drukverschillen) is het gedrag in elk geval niet te verklaren.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op september 14, 2007, 16:22:13 PM
CiteerOndanks dat er vaak meerdere roofvogels door zo'n groep vliegt, heb ik nog nooit gezien dat er een 'beet' had.
Peter,
Succesvol zijn sperwers en haviken wel, wanneer ze een roestplaats (bomen, struiken, hagen) van spreeuwen "doorklieven". Ik heb meermaals een sperwer vanaf haar uitkijkpost in een hoge populier dwars door een vier meter hoge haag van laurierkers zien razen, waarna ze er aan de achterkant met een spreeuw in de poten weer uitkwam. Ze werd vervolgens door een troepje luid krijsende spreeuwen naar haar zitplaats terug "begeleid".
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op september 22, 2007, 09:53:35 AM
Elk voorjaar speelt zich zichtbaar vanuit mijn raam in een parkje het volgende ritueel onder eksters af, waarbij mannetjes in de meerderheid lijken te zijn. Meestal begint het met het verzamelen van een tien- tot vijftiental eksters op het grasveld, waar individuele vogels of paartjes een zekere afstand ten opzichte van elkaar en/of van andere paartjes bewaren en als op een schaakbord regelmatig van plek en positie ten opzichte van elkaar veranderen. Soms treden kort durende schermutselingen op, wanneer ze elkaar (te) uitdagend benaderen.
Vervolgens vliegen ze een voor een in een lage eik, waarbij ze onderin de kroon van de boom beginnen en steeds hoger in de kroon positie kiezen, totdat de top is bereikt. De ekster met de hoogste positie (een mannetje ?) vliegt vervolgens naar een hoge oude Robinia en kiest onderin of halverwege de kroon een tak uit, waarna de rest (de partner als eerste ?) volgt en onder hem een plek zoekt. Dan herhaalt het hele ritueel zich, totdat alle vogels in het bovenste gedeelte van de kroon hun positie ten op zichte van elkaar hebben bepaald (zie foto), waarbij het er op lijkt, dat dan ook de definitieve koppeltjes zijn gevormd en is vastgesteld welke mannetjes geen partner hebben verworven. De bovenste twee eksters vliegen samen weg, dan volgt het daaronder gezeten paartje, etc. Uiteindelijk blijven een aantal teleurgestelde vrijgezellenmannetjes (?) over, die een voor een afdruipen. De gepaarde eksters kraken meestal een van de vanwege de vele krentenboompje in de wijk ruim voorhanden zijnde houtduivennesten, bouwen er een kap op en beginnen voor nakomelingen te zorgen.
Kan ik dit fenomeen opvatten als het vaststellen van een dominantiehiërarchie, waarbij de boom letterlijk als verdeel- en heersplatform wordt gebruikt ?
Overigens worden voor het eerst op de grond landende jongen door paarsgewijs optrekkende volwassen eksters om het leven gebracht. Ik heb twee keer zo'n moordpartij op de parkeerplaats voor mijn huis moeten aanschouwen, het volwassen stel keerde, nadat ik ze had verjaagd, steeds weer terug. Ze begonnen met de ogen uit te pikken en lieten na een ongeveer een half durende slachtpartij een stervend jong achter, dat ik vervolgens uit zijn lijden heb verlost.
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: Andre321 op maart 08, 2009, 19:01:39 PM
Citeerwijk ruim voorhanden zijnde houtduivennesten, bouwen er een kap op en beginnen voor nakomelingen te zorgen.
je bedoelt kraai ?

duivennesten zijn niet zo stevig
Titel: Ornithologische thema's
Bericht door: g.j. keizer op maart 08, 2009, 19:23:56 PM
Citeer
Citeerwijk ruim voorhanden zijnde houtduivennesten, bouwen er een kap op en beginnen voor nakomelingen te zorgen.
je bedoelt kraai ? Edit : duivennesten zijn niet zo stevig.
André,
Nee, hoezo ? Edit : Zeker, maar kraaien broedden niet in de Vogelenbuurt in Dieren, houtduiven en turkse tortels wel.

Foto : foeragerend houtduivenpaartje in een bloeiende Robinia, waarin ze broedden en 3 jongen grootbrachten (Dieren, mei 2008).