Forum van Waarneming.nl

Soortgroepen => Zoogdieren => Topic gestart door: Limosa op juni 08, 2007, 17:55:41 PM

Titel: Tweekleurige bosspitsmuis?
Bericht door: Limosa op juni 08, 2007, 17:55:41 PM
Vanmiddag vond ik deze bosspitsmuis langs een kanaal in de kop van Overijssel. Zelf dacht ik aan een tweekleurige bosspitsmuis vanwege de kleurverschillen in de vacht. Waterspitsmuis kan uitgesloten worden door een te lichte kleur op de rug en een niet scherpe overgang van diepzwart naar wit.
Titel: Tweekleurige bosspitsmuis?
Bericht door: Limosa op juni 08, 2007, 17:57:33 PM
Foto andere zijde...
Titel: Tweekleurige bosspitsmuis?
Bericht door: Stijn Schreven op juni 08, 2007, 18:21:49 PM
Misschien een waterspitsmuis?
Titel: Tweekleurige bosspitsmuis?
Bericht door: eline1234 op juni 08, 2007, 18:30:25 PM
uhhh... Die had hij uitgesloten staat er....
Titel: Tweekleurige bosspitsmuis?
Bericht door: Jeroen Nagtegaal op juni 09, 2007, 07:20:54 AM
Waarschijlijk wel een 2 kleurige maar ze zijn variabel en het kan dus ook een 3 kleurige zijn, het zal dus een bosspits spec. worden, of de onderkaak eruithalen,
Titel: Tweekleurige bosspitsmuis?
Bericht door: Stijn Schreven op juni 09, 2007, 15:48:49 PM
Citeeruhhh... Die had hij uitgesloten staat er....
Ow, niet goed gelezen.  :whistle:  
Titel: Tweekleurige bosspitsmuis?
Bericht door: tekenaar op juni 09, 2007, 17:23:42 PM
Achterpoten zijn te klein en staart is te dun voor waterspits.

Persoonlijk durf ik tweekleurige en driekleurige bosspits niet op uiterlijk te onderscheiden, omdat er ook leeftijdsverschillen een rol kunnen spelen. Op vorm van de onderkaak gaat wel (moet je de onderkaak voor uitprepareren en vergelijkmateriaal van beide soorten hebben). Maar mischien dat iemand anders er meer van durft te zeggen?
Titel: Tweekleurige bosspitsmuis?
Bericht door: Limosa op juni 12, 2007, 15:58:42 PM
Citeer

Persoonlijk durf ik tweekleurige en driekleurige bosspits niet op uiterlijk te onderscheiden, omdat er ook leeftijdsverschillen een rol kunnen spelen. Op vorm van de onderkaak gaat wel (moet je de onderkaak voor uitprepareren en vergelijkmateriaal van beide soorten hebben). Maar mischien dat iemand anders er meer van durft te zeggen?
Ik pluis regelmatig braakballen uit voor VZZ en gevruik o.a. hun zoekkaart hiervoor. Op deze kaart wordt echter geen onderscheid gemaakt tussen de bosspitsmuizen en na het materiaal ter controle naar Dick Bakker (VZZ) gestuurd te hebben, werd dit ook allemaal in de groep bosspitsmuis spec. ondergebracht. Is het dus wel mogelijk om de determinatie aan de hand van de verschillen van de onderkaak rond te krijgen? En zo ja, waar moet dan op gelet worden? VZZ maakt immers ook onderscheid tussen veldmuis en ondergrondse woelmuis. Iets wat mijns inziens ook niet makkelijk is. Het lijkt me namelijk wel van belang wat de verspreiding van beide bosspitmuizen zou zijn, het is toch een aparte soort.  
Titel: Tweekleurige bosspitsmuis?
Bericht door: Jeroen Nagtegaal op juni 12, 2007, 17:39:46 PM
Ik weet dat er tabbellen in het engel voor zijn, maar waar? verder is het verschil tussen veldmuis en ondergorndse toch niet zo moeilijk?
Titel: Tweekleurige bosspitsmuis?
Bericht door: kroonp op juni 13, 2007, 00:28:06 AM
Citeer
Citeer

Persoonlijk durf ik tweekleurige en driekleurige bosspits niet op uiterlijk te onderscheiden, omdat er ook leeftijdsverschillen een rol kunnen spelen. Op vorm van de onderkaak gaat wel (moet je de onderkaak voor uitprepareren en vergelijkmateriaal van beide soorten hebben). Maar mischien dat iemand anders er meer van durft te zeggen?
Ik pluis regelmatig braakballen uit voor VZZ en gevruik o.a. hun zoekkaart hiervoor. Op deze kaart wordt echter geen onderscheid gemaakt tussen de bosspitsmuizen en na het materiaal ter controle naar Dick Bakker (VZZ) gestuurd te hebben, werd dit ook allemaal in de groep bosspitsmuis spec. ondergebracht. Is het dus wel mogelijk om de determinatie aan de hand van de verschillen van de onderkaak rond te krijgen? En zo ja, waar moet dan op gelet worden? VZZ maakt immers ook onderscheid tussen veldmuis en ondergrondse woelmuis. Iets wat mijns inziens ook niet makkelijk is. Het lijkt me namelijk wel van belang wat de verspreiding van beide bosspitmuizen zou zijn, het is toch een aparte soort.
In de veldgids: Zoogdieren van West-Europa staat achterin een sleutel voor schedels. Hierin wordt wel het verschil aangegeven tussen de beide bosspitsmuizen. De bovenkaak biedt weinig zekerheid, maar met de onderkaak is vaak wel te zien welke soort het is. Er is wel enige variatie waardoor het aan de hand van de onderkaak ook niet altijd zeker te zeggen is welke soort het is.

Verder worden er bij de schedelbesprekingen ook nog wat formules gegeven om deze twee soorten uit elkaar te houden. Bij deze formules gaat het om verhoudingen tussen bepaalde maten. Ook hiermee is het niet altijd met zekerheid te zeggen welke soort het is.

En verder heb ik nog twee andere determinatiesleutels waarin ook gewoon onderscheid gemaakt wordt tussen de beide soorten.

Genoeg determinatietabellen voorhanden dus. Ik zou zeggen schaf gewoon de veldgids aan. Die mag eigenlijk niet ontbreken in je boekenkast  ;)

Ik gebruik voor het determineren van schedels liever de veldgids dan de zoekkaart van de VZZ. De veldgids geeft veel gedetailleerdere informatie dan de zoekkaart. Ook voor andere lastig uit elkaar te houden soorten, zoals veldmuis/aardmuis staan er handige formules in om ze uit elkaar te houden.
Meten is weten  ;)
Titel: Tweekleurige bosspitsmuis?
Bericht door: Limosa op juni 13, 2007, 08:37:14 AM
Dan zullen we de veldgids aan gaan schaffen! Bedankt voor de tip, Peter.  
Titel: Tweekleurige bosspitsmuis?
Bericht door: tekenaar op juni 13, 2007, 14:10:31 PM
Ik heb eens een heel aantal kaakjes (stuk of 40) uit Friesland met elkaar vergeleken. Daarin waren duidelijk twee groepen te onderscheiden. Of dat onderscheid ook geografische variatie kent, weet ik niet. Binnen deze regio leek het goed bruikbaar.  
Titel: Tweekleurige bosspitsmuis?
Bericht door: mlahaye op juni 15, 2007, 21:59:10 PM
Het onderscheid van twee- (S. coronatus) en drie-kleurige bosspitsmuis (S. araneus) is erg lastig, zelfs met een veldgids. Weliswaar staan er kenmerken en formules in, maar daarmee zijn alleen de meest extreme exemplaren eruit te halen. Binnen de soort zit veel overlap. In Twente woont een expert die de soort goed uit elkaar kan houden, maar voor de rest ken ik binnen NL geen personen die de soort zonder meer kan onderscheiden. Kortom, bescheidenheid is gewenst.

Het is overigens de vraag waarom je beide soorten zou willen onderscheiden. Beide soorten zijn redelijk algemeen en niet bedreigd, waarbij de ene soort (coronatus) wat drogere biotopen prefereert dan de andere (araneus). Voor het overige is er nauwelijks onderscheid. Om dan heel veel moeite te gaan doen om soorten te determineren die zonder specialistische kennis toch niet uit elkaar te houden zijn gaat mij (persoonlijk) te ver.

Met vriendelijke groeten,
Maurice La Haye
admin zoogdieren