Forum van Waarneming.nl

Soortgroepen => Bijen wespen en mieren => Bladwespen => Topic gestart door: Reinaerde op mei 07, 2012, 23:54:14 PM

Titel: Slome zwarte rouwbladwesp
Bericht door: Reinaerde op mei 07, 2012, 23:54:14 PM
Ik zou graag willen weten welke soort dit is. Ik weet niet eens zeker of het wel een bij is. Slome slechtvliegende wezentjes met 4 vleugeltjes.
Het betreft deze waarneming
http://waarneming.nl/waarneming/view/68088174 (http://waarneming.nl/waarneming/view/68088174)
Bij onbekend - Apidae s.l. indet. gezien op 2012-05-07 Moergestel
Foto's:
(http://waarneming.nl/fotonew/9/3276309.jpg)

(http://waarneming.nl/fotonew/3/3276313.jpg)

(http://waarneming.nl/fotonew/4/3276314.jpg)

(http://waarneming.nl/fotonew/0/3276320.jpg)

(http://waarneming.nl/fotonew/4/3276324.jpg)
Titel: Re: Slome zwarte rouwbij
Bericht door: Pietsje op mei 08, 2012, 00:14:39 AM
Reinoud, het is in ieder geval een Bladwesp dus dat helpt je wellicht verder. Daar ben ik niet in thuis maar Jorgen wel. Misschien de titel van je topic wijzigen (Ik denk aan een Arge spec. maar kan er falikant naast zitten).
Je hebt het wel te pakken zeg, bijen en wespen ipv van (Roof) vliegen! Leuk, welcome to the club zou ik zeggen ;D ;D Ik waarschuw je maar vast, en en en is verslavend B)
Titel: Re: Slome zwarte rouwbij
Bericht door: gko op mei 08, 2012, 01:30:36 AM
de vleugeladering is vrijwel zeker van een Arge sp, ik hoop voor jou dat
jorgen de soort weet, maar simpel is dat niet meen ik me te herinneren
Titel: Re: Slome zwarte rouwbij
Bericht door: Jorgen op mei 08, 2012, 09:05:30 AM
De zwarte Arge's hou ik op spec vanaf foto. In het determinatie topic staat wel een link naar een tabel.
Titel: Re: Slome zwarte rouwbladwesp
Bericht door: Reinaerde op mei 08, 2012, 12:34:41 PM
Bedankt allen!
Titel: Re: Slome zwarte rouwbladwesp
Bericht door: Reinaerde op mei 08, 2012, 13:23:34 PM
Kom voorzichtig uit op A. berberidis. Op basis van formaat en vleugeladering. Nu de plant nog vinden in grote tuin. :) Graag commentaar wanneer ik het duidelijk niet goed heb.... ::)
Titel: Re: Slome zwarte rouwbladwesp
Bericht door: gko op mei 08, 2012, 15:01:48 PM
Citaat van: Reinaerde op mei 08, 2012, 13:23:34 PM
Kom voorzichtig uit op A. berberidis. Op basis van formaat en vleugeladering. Nu de plant nog vinden in grote tuin. :) Graag commentaar wanneer ik het duidelijk niet goed heb.... ::)
ik denk dat Jorgen ze niet voor niets als spec determineert.
Titel: Re: Slome zwarte rouwbladwesp
Bericht door: Reinaerde op mei 09, 2012, 11:12:43 AM
Heb de sleutel gebruikt op PDF en dan mn de vleugeladering; alle foto's zijn gemaakt binnen een meter van de enige Berberisstruik die daar in de tuin staat.
Titel: Re: Slome zwarte rouwbladwesp
Bericht door: Jorgen op mei 09, 2012, 17:19:35 PM
Reinoud, eventueel eentje vangen en opsturen?
Titel: Re: Slome zwarte rouwbladwesp
Bericht door: Reinaerde op mei 09, 2012, 17:25:36 PM
Heb je een mail gestuurd. Hierbij ook nog de groeten enzo was ik vergeten.
Titel: Re: Slome zwarte rouwbladwesp
Bericht door: Theo MJP op mei 10, 2012, 00:48:45 AM
Ha Reinoud,

Of.... 'n exemplaar meenemen op dinsdagavond, dan komen we er wel uit. Ik heb zelf ook gewerkt met deze wespengroep.
Overigens gaat ook Ad Mol (Symphyta-deskundige) deelnemen aan de dinsdagen op het Natuurmuseum; dan wordt 't allemaal nog leuker...

Groet Theo:)
Titel: Re: Slome zwarte rouwbladwesp
Bericht door: Theo MJP op mei 16, 2012, 23:52:42 PM
Na preparatie en determinatie van een man op dinsdagavond, komen we nogmaals uit op Arge berberidis.
Ik hoop dat Reinoud nog een vrouwtje weet te bemachtigen zodat we ook via dit geslacht nog een bevestiging krijgen van deze bijzondere vondst op Berberis in een tuin te Moergestel.

We citeren uit Burggraaf-van Nierop & van Achterberg 1990 blz. 21:
Arge berberidis Schrank, 1802:229.

De voorvleugellengte van de vr. is 7-9 mm en van de mn. 6-8 mm.
Uit Nederland zijn slechts twee vr. en één mn. van deze soort bekend. Een vr. bevindt zich zonder nadere vindplaats-aanduiding in de collectie van het Rijksmuseum van Natuurlijke Historie te Leiden. Dit exemplaar is verzameld door De Haan omstreeks het midden van de vorige eeuw. Het tweede vr. is gevonden in Houthem (Z.-Limburg) op 5 juni 1895 (ΓΓΖ). Het mn. is gevonden bij Epe. De soort is verder bekend uit Midden- en Zuid-Europa en komt oostelijk tot in Siberië voor. In België is de soort vrij zeldzaam. Er zijn slechts vier vindplaatsen bekend van na 1950 (o.a. twee exemplaren in RMNH) en vier vindplaatsen van vòòr 1950. Blijkbaar bereikt deze soort zijn noordgrens in Zuid-Nederland.
De larven leven op Berberis-soorten.


De man is opgenomen in de collectie van het Natuurmuseum Brabant.

Groet Reinoud & Theo:) 


Titel: Re: Slome zwarte rouwbladwesp
Bericht door: Jorgen op mei 17, 2012, 08:29:28 AM
Hallo Theo en Reinoud, ik heb een tijd geleden eens met Ad Mol contact gehad over Arge berberidis. Daaruit blijkt dat de status in Burggraaf-van Nierop & van Achterberg achterhaald is. Het artikel dat gerefereerd wordt is Arge berberidis, een oprukkende bladwesp in Nederland (Hymenoptera: Argidae), EB 2000, Vol. 60 No. 10 pp. 181-184.

Tot voor een jaar of 10 à 15 was Arge berberidis in Nederland een hele zeldzame bladwesp. Daar is zo'n 10 jaar geleden een eind aan gekomen toen bleek dat deze soort sterk was opgerukt naar het noorden en zo ook Nederland had bereikt (zie bijgevoegd artikeltje van Frankenhuyzen en Blommers). Mogelijk heeft de massale toename in Nederland iets te maken met klimaatverandering in West-Europa. In elk geval was duidelijk dat ook de toename van geschikte voedselplanten in tuinen en parken , als vervanger van de wilde Berberis, een rol heeft gespeeld. Overigens zijn de duinen van Noord-Holland (o.a. bij Haarlem) een van de weinige plekken waar wilde Berberis voorkomt.
Titel: Re: Slome zwarte rouwbladwesp
Bericht door: Theo MJP op mei 17, 2012, 14:36:05 PM
Hoi Jorgen,

Goeie tip!
Ik heb 't artikel inmiddels gelezen. Er staat een uitleg van de gehele levenscyclus in, mooi geïllustreerd met foto's van vrouw, eiafzet, eieren en larven (die ook kunnen overstappen op Mahonia als ze geen voedsel meer hebben).  De waarnemingen die worden toegevoegd stammen uit het Gelderse rivierengebied en Zuid-Limburg.
Voor Noord-Brabant blijft de waarneming van Reinoud, zover bekend, opmerkelijk.

Groet Theo:)
Titel: Re: Slome zwarte rouwbladwesp
Bericht door: gko op mei 17, 2012, 15:21:43 PM
kan de soort niet gewoon met de plant zijn meegekomen en zich op die plek gehandhaafd hebben?
Lijkt me aannemelijker dan dat hij op eigen kracht zo'n wat geIsoleerde tuin heeft bereikt
Titel: Re: Slome zwarte rouwbladwesp
Bericht door: Theo MJP op mei 17, 2012, 15:51:44 PM
Alles kan!
Maar dat vliegende insecten ook makkelijk geïsoleerde plekken weten te vinden is bekend.
Tevens is 't maar de vraag in hoeverre deze plek in NB geïsoleerd is, immers we lopen altijd (ver) achter de feiten aan wat betreft de verspreiding van een soort!

Groet Theo:)

Titel: Re: Slome zwarte rouwbladwesp
Bericht door: Reinaerde op mei 17, 2012, 20:45:19 PM
Leuk, deze geschiedenis en ontwikkeling, hoop volgend jaar de soort weer aan te treffen. Hoe lang vliegt de soort? Ik weet niet wanneer zich de volgende mogelijkheid voordoet om een exemplaar te vangen. Hoe herken ik een vrouw?  ;D  De plant is ruim 10 jaar geleden gezet. Zou een populatie uit één plant zich kunnen handhaven over een periode van 10 jaar?
Titel: Re: Slome zwarte rouwbladwesp
Bericht door: Pietsje op mei 17, 2012, 21:12:39 PM
Reinoud, heb je ook Mahonia staan? Of in de buurt in een plantsoen? Dat zou ook nog kunnen als ik het stukje van Theo goed begrijp als extra voedsel/waardplant.
Titel: Re: Slome zwarte rouwbladwesp
Bericht door: Theo MJP op mei 18, 2012, 00:03:57 AM
'n Vrouw is gewoon dikker en heeft een legschede en zaag achterin het achterlijf.
De vrouwtjes vliegen waarschijnlijk nog tot begin juni. Als 't goed is hebben de vrouwen dan pakketjes eieren afgezet aan de onderkant in de bladeren (tussen bladhuid en -moes) en gaan straks de larven de plant kaal vreten. Daarna verpoppen de larven in de bodem en vliegt een tweede generatie vanaf begin juli - begin augustus en soms ook nog een derde van eind augustus tot in september (Uit Frankenhuyzen & Blommers 2000).
Overigens... de larven stappen waarschijnlijk alleen over op Mahonie als er geen voedsel meer is en de andere voedselbron goed bereikbaar dichtbij staat.
Hoe lang een populatie op een plant kan leven? Geen idee! Maar in Moergestel staat vast meer Berberis... Een populatie bestaat vaak uit meerdere satellieten, subpops.

Groet Theo:)