Forum van Waarneming.nl

Soortgroepen => Libellen => Libellelarven & huidjes (Exuviae) => Topic gestart door: Piet Schuttelaar op april 21, 2011, 07:36:49 AM

Titel: exuvium
Bericht door: Piet Schuttelaar op april 21, 2011, 07:36:49 AM
van welke libel zal dit pophuis zijn?
Op verschillende plaatsen en in verschillende planten aangetroffen in de Doort te Echt.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: ewoudploeg op april 21, 2011, 10:20:57 AM
Dit is een smaragdlibel geworden. Onder meer te hekennen aan de lange poten en het stompe achtereind. Pophuls is overigens een niet geheel correcte benaming. Het betreft de laatste larvenhuid. Libellen kennen geen popstadium.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Ton van Haaren op april 21, 2011, 10:25:16 AM
vindt het moeilijk te bepalen, kan Leucorrhinia zijn, maar ook Sympetrum of Cordulia (of Somatochlora metallica?). Kan de antennen en de rug- en zijdoorns niet goed beoordelen. Wel duidelijk is de lange slanke poten waardoor Libellula en Orthetrum afvallen. Ik meen wel rugdoorns te zien. Misschien dat iemand anders meer ziet
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Ton van Haaren op april 21, 2011, 10:38:33 AM
Ewoud
Ik vind de inplanting van de antennen een beetje te ver uit elkaar staan voor een Cordulia (smaragd), en als ik plaatjes vergelijk van b.v. Crocothemis, Leuc. rubic. of S. danae, dan zouden die ook een stomp achtereinde kunnen hebben. Kun je misschien wat meer argumenten aandragen, want er zijn mijn insziens meer soorten met lange poten en stomp achterlijf.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: ewoudploeg op april 21, 2011, 10:49:14 AM
Door het kleine formaat van de ogen vallen mijns inziens Leucorrhinia, Crocothemis en Sympetrum af. Daardoor had ik die genera geen aandacht gegeven. Het zou interessant zijn te weten wanneer de foto is gemaakt. Ik denk dat dat recent is, waardoor ook meer kan worden geroepen over met name Sympetrum.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Piet Schuttelaar op april 21, 2011, 17:23:37 PM
bedankt voor jullie aandacht. Hier nog een foto.
De foto's zijn gisteren namiddag gemaakt bij een poel brak water in de Doort te Echt
gr. Piet
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Ton van Haaren op april 22, 2011, 08:08:32 AM
mede ook door de scherpe betanding van de palpen van het vangmasker moet het wel Cordulia (smaragd) zijn.
en.......brak water in de Doort lijkt me uitgesloten? hooguit licht verhoogt ionengehalte, maar brak water zit in Nederland echt alleen maar langs de kust.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Piet Schuttelaar op april 22, 2011, 10:52:26 AM
Ton, je hebt helemaal gelijk.
Ik heb me verkeerd uitgedrukt. Ik bedoelde te zeggen dat het een poel stilstaand  ( zoet ) water is, met veel drap en blad- takafval, die bij een droge zomer uitdroogt. excuus.
Bedankt voor je reactie. groet, Piet
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Goyatlah op april 28, 2011, 18:49:06 PM
Btw, het is exuvia (mv exuviae)
ipv exuvium (mv exuvia)
Titel: Re: exuvium
Bericht door: ronald op april 28, 2011, 21:51:52 PM
de foto waar dit topic mee begon is idd uit een iets lastige hoek genomen, maar toch nog duidelijk genoeg voor Smaragd dus daar ga ik mee met Ewoud. en voor de rest zet ik ook in op Smaragd.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Weia op april 28, 2011, 21:52:50 PM
Het Latijn is hier een beetje raar, het heeft twee vormen.
De ene is exuviae, eigenlijk een meervoudsvorm, maar wordt voor het enkelvoud gebruikt (zoiets dus als Engels glasses voor ons bril).
De andere is exuvium in het enkelvoud en exuvia in het meervoud.
Van mij mag je ook best exuviums zeggen, maar niet exuviaes.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: ewoudploeg op april 28, 2011, 23:12:48 PM
Als we het goed willen doen moetenw e inderdaad Dolf volgen. Enkelvoud exuvia, meervoud exuviae..... Rare toestand. Ik had een andere schrijf/spreekwijze handiger gevonden.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Ton van Haaren op april 29, 2011, 09:23:35 AM
Mijn collega David Tempelman (en tevens verwoed gebruiker van waarneming.nl) heeft dit probleem eens een keer uitgezocht en schreef hierover het volgende:
"Exuviae, niet exuvium!  Dit woord wordt door sommigen onder ons als telbaar zelfstandig naamwoord beschouwd. Op die manier wordt dan ook een enkelvoud geconstrueerd: "exuvium".   Dit is helaas incorrect. Dat wist ik wel half, maar hoe zit dat nu precies, zo vroeg ik me af. Het blijkt eenvoudig:   Exuviae is een niet-telbaar zelfstandig naamwoord; er bestaat geen enkelvoud van!   Het is verreweg het makkelijkst om dit te begrijpen door het woord te vergelijken met het Nederlandse woord "kleren". Dit woord is ook niet telbaar en er is geen enkelvoud: "ik heb een kleer" is onzin en "ik heb twee kleren" kan ook niet.   Er zijn wel meer niet-telbare zelfstandige naamwoorden, bijvoorbeeld de stofnamen "melk", "water", "fruit" en "zand". Maar "kleren" en "exuviae" zijn de enige die ik tot nu toe weet te vinden die een "noodzakelijke meervoudsvorm" hebben (zoals ik dat nu maar noem).   Met die exuviae is het dus precies als met kleren. Exuviae betekent zoveel als "de afgeworpen resten van". De enige manier om het telbaar te maken is als volgt. Enkelvoud: "de exuviae van 1 pop", meervoud: "de exuviae van twee poppen". Dit is de eigenlijk te gebruiken vorm. Heel belangrijk is dit natuurlijk niet, maar ik vond het zelf wel aardig te weten, temeer omdat ik soms uren op ... eh dat wordt dus: "de exuviae van een enkele pop" zit te turen voordat ik eruit ben."
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Weia op april 29, 2011, 10:22:27 AM
Alles wat David over het plurale tantum (want zo heet zoiets als 'kleren') zegt klopt, maar 'Exuviae, niet exuvium' is kletskoek. Het woordenboek geeft het gewoon, ene Propertius had het ook al over exuvium, meervoud exuvia. Helemaal geen dik woordenboek trouwens.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: David Tempelman op april 29, 2011, 10:56:37 AM
Volgens mij geen kletskoek; dat Propertius het heeft gebruikt zegt mij nog niet dat het correct is of gangbaar?
Ik vraag even na bij een kennis van mij.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Goyatlah op april 29, 2011, 22:40:59 PM
Ik vind het raar dat potjeslatijn (wat science-praat in feite is) gebaseerd zou kunnen zijn op een dichter uit de eerste eeuw. Dat gebeurt elders in de nomenclatuur ook niet, zie bv Aeshna isosceles wat veranderd is in isoceles, omdat dat de eerste naam was na het uit komen van een bepaalde druk van een bepaald boek van Linneaus.
Wat ik aangaf was gewoon eerste jaars Latijn (meer heb ik ook niet gehad), en het is dan ook niet netjes om dat dan gelijk af te doen met kletskoek. Iedereen moet gewoon de terminologie gebruiken die hij/zij wil, maar ik ben nergens in de biologische literatuur het woord "exuvium" tegen gekomen. Dat ene Propertius het wel zou hebben gebruikt is wat mij betreft dan ook irrelevant.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Weia op april 29, 2011, 22:57:33 PM
Wat het woordenboek geeft is irrelevant en wat wij als niet-latinisten zeggen wel? Een woordenboek geeft soms de eerste gebruiker van een woord aan, maar dat is vast niet de enige gebruiker. Een schoolwoordenboek (dit was Wolters) geeft sowieso alleen maar gangbare woorden.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: nick w op april 29, 2011, 23:00:17 PM
en op internet vind je het ook gewoon terug naast exuvia...
http://www.encyclopedia.com/doc/1O8-exuvium.html (http://www.encyclopedia.com/doc/1O8-exuvium.html)   dus volgens mij moet het gewoon allebei kunnen. Exuvium klinkt vanuit het latijn net wat logischer voor mij, maar ik heb het ook maar zes jaar gehad  ;)

Groet,
Nick W
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Goyatlah op april 30, 2011, 01:46:03 AM
Allaby heeft een entry over exuvium, maar niet over exuviae, noch noemt hij dit. Dus die man moet zijn huiswerk over doen op dit punt.

Henderson (12e druk):
exuviae n.plu. the cast-off skin, shells, etc. of animals.
Niets over exuvium of exuvia.
Ik heb maar in 1 boek het woord exuvium kunnen vinden (Gillot 2005: Entomology, 3th ed. pag 644)
Verder in geen enkel entomologie-textboek (als bv Gullan & Crenston of Resh & Carde), of in de relevante libellenboeken (als bv Corbet 2004, en Gerken & Sternberg)

Gewoon maar in alle gevallen op exuviae houden dus, of anders op larvenhuidjes, lijkt me.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: nick w op april 30, 2011, 10:32:20 AM
dat laatste is natuurlijk wel zo handig hier in Nederland  :) :duim: Wij hoeven het niet met een latijns woord te doen zoals de engelsen  ;)

Groet,
Nick W
Titel: Re: exuvium
Bericht door: David Tempelman op mei 02, 2011, 11:00:44 AM
beste allemaal, ik heb raad gevraagd bij de heer Meuffels, latinist en entomoloog. Hij schreef mij:

"Beste David,     In "A Latin Dictionary" (Ch.T.Lewis & Ch.Short; Oxford; impressed 1955), een standaardwoordenboek voor klassiek latijn, tref ik alleen exuviae, -arum (vrouwelijk meervoud) aan!     Groetjes,     Henk Meuffels"     Volgens mij is het daarmee wel helder - 'exuviae' is correct, en 'exuvium' niet, of toch in elk geval zeer incourant.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Weia op mei 02, 2011, 11:19:47 AM
Laat die latinist dan ook even in andere woordenboeken kijken...
Titel: Re: exuvium
Bericht door: David Tempelman op mei 02, 2011, 13:34:24 PM
Sorry Weia,
Hier wil ik het graag bij laten.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Weia op mei 02, 2011, 14:56:18 PM
Ik niet. Ik vind het echt bezopen om een woord uit een woordenboek af te serveren. Het zal minder gebruikelijk zijn maar het is gewoon goed. Net als elk woord uit de Van Dale of elk woord uit het WNT zelfs.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Goyatlah op mei 03, 2011, 00:28:21 AM
Wellicht is het goed in oud-Latijn (waar blijkbaar niet iedereen het over eens is), maar dat maakt het nog steeds geen goed wetenschappelijk begrip.
En verwarrend is dat een vrouwelijke meervoudsvorm die geen enkelvoud heeft, toch een onzijdige enkelvoudsvorm heeft. Daar snap ik dus helemaal niets van.

En aangezien het in de odonatologische literatuur nergens gebruikt wordt  (en in de entomologische voor zover ik heb kunnen vinden maar 1 keer), is het m.i. dus fout.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: arjan.kop op juni 28, 2013, 11:43:41 AM
Een hele oude, maar toch een leuke. Jullie hebben allemaal gelijk.

Er zijn in het Latijn twee woorden met vergelijkbare betekenis afgeleid van het werkwoord exuo
1. Exuvium (pl. exuvia) betekent 'buit' (werd nauwelijks gebruikt)
2. Exuviae (pl. idem) betekent 'afgeworpen kleren'

De laatste term is van toepassing op larvenhuidjes, hoewel ze natuurlijk ook exuvium kunnen worden van hen die ze verzamelen, om het nog eens makkelijker te maken... ;)
Titel: Re: exuvium
Bericht door: RubenWinter op juni 28, 2013, 15:20:03 PM
Citaat van: arjan.kop op juni 28, 2013, 11:43:41 AM
Een hele oude, maar toch een leuke. Jullie hebben allemaal gelijk.

Er zijn in het Latijn twee woorden met vergelijkbare betekenis afgeleid van het werkwoord exuo
1. Exuvium (pl. exuviae) betekent 'buit' (werd nauwelijks gebruikt)
2. Exuviae (pl. idem) betekent 'afgeworpen kleren'

De laatste term is van toepassing op larvenhuidjes, hoewel ze natuurlijk ook exuvium kunnen worden van hen die ze verzamelen, om het nog eens makkelijker te maken... ;)

Het meervoud van exuvium is volgens mij exuvia en geen exuviae. Het is namelijk onzijdig. Zie rijtje.
Exuviae heeft trouwens geen enkelvoud, het is alleen een meervoudsvorm.

exuvium
exuvii
exuvio
exuvium
exuvio

exuvia
exuviorum
exuvis
exuvia
exuvis


En als reactie op je laatste zin: dus als je een huidje ziet op een rietstengel is het alleen exuviae en als je het meeneemt is het dus exuviae én exuvium. Twee woorden die erg op elkaar lijken, die verschillende betekenissen hebben, maar toch gebruikt kunnen worden om hetzelfde ding aan te duiden  :rolleye:
Titel: Re: exuvium
Bericht door: arjan.kop op juni 28, 2013, 15:31:22 PM
Jij hebt helemaal gelijk Ruben, het meervoud van exuvium is natuurlijk exuvia. Heb mijn bericht overeenkomstig aangepast.

Exuviae is zowel enkel- als meervoud. Dat legt David een aantal berichten hierboven al goed uit. "kleren' heeft ook geen enkelvoud als 'kleer'.

Je kunt dus ook niet 'een exuviae' vinden. Wél 'de exuviae van één libel'.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: RubenWinter op juni 28, 2013, 15:41:19 PM
Citaat van: arjan.kop op juni 28, 2013, 15:31:22 PM
Jij hebt helemaal gelijk Ruben, het meervoud van exuvium is natuurlijk exuvia.
Exuviae is zowel enkel- als meervoud. Dat legt David een aantal berichten hierboven al goed uit. "kleren' heeft ook geen enkelvoud als 'kleer'.

Je kunt dus ook niet 'een exuviae' vinden. Wél 'de exuviae van één libel'.

In principe zou er wel een enkelvoud van exuviae kunnen bestaan dat "afgeworpen kledingstuk" betekent, maar dat enkelvoud bestaat in het latijn dus niet. Lijkt me eigenlijk geen gek idee om het bij libellen exuvia te noemen (ook al bestaat het in principe niet), bij libellen bestaat de afgeworpen kleding uit één geheel, het huidje. Je zou dus bij libellen wel van exuvia(enkelvoud) kunnen spreken en ik denk dat je daarmee wel wat verwarring kunt voorkomen.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Arp op juli 03, 2013, 16:32:52 PM
principieel hebben de voorstanders van exuviae gelijk, van origine. Maar, taal is "levend" en wordt niet gemaakt/bepaald door een boek of historische betekenis of spelling, maar door wat de gebruikers van de taal ermee doen. Het is de taak van de Van Dales van deze wereld om dit - zich ontwikkelende - taalgebruik te documenteren door vast te stellen welke begrippen/schrijfwijzen erbij komen of aan een veranderd gebruik onderhevig zijn. Geen idee of "doekoe" de Van Dale al gehaald heeft, maar zo niet dan zou het beslist een plaats in de volgende uitgave verdienen.

De precieze connotatie van woorden kan ook veranderen in de loop der tijd. Denk aan het Engelse woord "gay", dat een eeuw geleden een heel andere lading had dan nu. Of de acceptatie van een woord als "neger", die zelfs geografisch heel anders kan zijn binnen verschillende groepen Nederlands-sprekers.

Of wat te denken van "insect" - hoeveel Nederlandstaligen zijn er niet die een duizendpoot, spin of pissebed een "insect" noemen? Is dat "fout" omdat iemand in een onmetelijke, betuttelende wijsheid ooit besloten heeft in een woordenboek op te schrijven dat "insect" gekoppeld is aan het taxon "Insecta". Dat is kul natuurlijk. Insect bestond al in de tijd van Linnaeus en toen hij zijn Systema Naturae schreef had zelfs het taxon "Insecta" de betekenis die veel Nederlandstaligen nu nog aan het Nederlandse woord "insect" geven (dus inclusief alle/veel andere geleedpotigen). Er is geen "gewone" taalgebruiker die opeens het concept van "insect" in de taal bijstelt omdat de entomologen weer eens een groepje eruit geflikkerd hebben. In dat opzicht had de naam als taxon wellicht allang moeten vervallen, de inhoud is door de hele historie teveel veranderd om zonder verwarring aan te houden.

Of de spelling. Onder invloed van een campgne uit joodse hoek heeft de spelling "sjabbat" een plaats gekregen in het woordenboek en als het aan hen ligt zal dit op den duur de spelling "sabbat" voor de joodse rustdag geheel vervangen en zou "sabbat" enkel een christelijke connotatie "mogen" hebben. Gerichte beïnvloeding, maar waarschijnlijk wel effectief. Als genoeg gebruikers van de taal erin meegaan (uit respect of "lekker belangrijk" enzo), dan is het op een gegeven ogenblik de nieuwe werkelijkheid.

Hoeveel mensen gebruiken niet "iedere" als het over zaken gaat? Of zelfs "elke" voor mensen? Of "dan" en "als" verwarren? Ooit was dat "fout", maar als genoeg mensen het fout blijven doen wordt het op een goed ogenblik geaccepteerd taalgebruik en zou het ook zo gedocumenteerd moeten worden.

Ik denk dat je vast moet stellen dat voor de afgeworpen klederen van geleedpotigen (etc.) het originele "exuviae" zoetjesaan plaats maakt voor een parallel gebruik van exuvium/exuvia - "correct" (latijns-technisch gezien) is dan eigenlijk niet meer van belang. Het wordt gewoon feitelijk op die manier gebruikt (onder andere ook door mij en kennelijk Weia), niet per se omdat ik dom ben en niet zou weten "hoe het hoort", maar omdat het me de mogelijkheid geeft om onderscheid te maken tussen één en twee vervellingshuidjes en dat is soms gewoon handiger dan halsstarrig vasthouden aan een van oudsher voorgeschreven woordgebruik. Wikipedia (voor zover toonaangevend  :rolleye:  :rolleyes:  :wacko: ) documenteert dit overigens ook zo.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: arjan.kop op juli 03, 2013, 16:50:51 PM
Citaat van: Arp op juli 03, 2013, 16:32:52 PM
Maar, taal is "levend" en wordt niet gemaakt/bepaald door een boek of historische betekenis of spelling, maar door wat de gebruikers van de taal ermee doen.

Ik ben een kommacopulateur denk ik. Taal mag best leven, maar dan bij voorkeur wel met enige beperkingen.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Arp op juli 03, 2013, 17:05:07 PM
Ik erger me ook als andere mensen "elke entomoloog", "iedere microscoop", "groter als" of zelfs "even groot dan" (hypercorrectie?) schrijven, of het veelvuldig gebruik van Engelse ziekte zoals "kever larve" etc etc, maar je doet er niks aan. Zelf ben ik ook een bijzonder slechte speller (gebruik teveel talen door elkaar, met te subtiele spellingsverschillen) en slordige schrijver, dus wat zal ik me druk maken om anderen?

Dan maar gewoon opportunistisch m'n eigen vrijheden nemen met de taal en namen van dieren met kapitalen schrijven (Groene Gaasvlieg, Kleine Wespenbok) zodat (voor mij) duidelijk is dat het de naam is en geen bijvoegelijk naamwoord. En dus ook exuvium/exuvia - omdat ik het gewoon praktischer vind. Mag jij je dan weer aan ergeren  ;D
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Johannes Klapwijk op juli 03, 2013, 17:12:27 PM
Ben ik de enige die denkt:


"tjonge, waar je je al niet druk om kan maken zeg..."


??
Titel: Re: exuvium
Bericht door: arjan.kop op juli 03, 2013, 17:17:11 PM
Heerlijk toch? Stel je voor dat iedereen direct maar zou moeten relschoppen op het Leidseplein als er eens stoom afgeblazen moet worden ;)

Ergeren doe ik mij ook niet hoor Arp. Gewoonlijk ben ik vrij kalm en gelijkmatig van aard.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Arp op juli 03, 2013, 17:50:19 PM
Een hele geruststelling Arjan  ;D
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Weia op juli 03, 2013, 18:49:51 PM
Dus wat wordt het nou? Huidjum en huidjae?
Titel: Re: exuvium
Bericht door: arjan.kop op juli 03, 2013, 19:20:18 PM
Exuviae is correct. Het woord exuvium mag je natuurlijk best gebruiken, iedereen begrijpt wat je bedoelt. Enkel Romeinen en een enkele zonderling zullen je even scheef aankijken  ;)
Titel: Re: exuvium
Bericht door: RubenWinter op juli 03, 2013, 19:25:25 PM
Citaat van: arjan.kop op juli 03, 2013, 19:20:18 PM
Enkel Romeinen en een enkele zonderling zullen je even scheef aankijken  ;)

Romeinen bestaan niet meer. Latinisten wel.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Weia op juli 03, 2013, 19:31:12 PM
Ik woon net ten noorden van de Limes, dus die Romeinen kunnen me wat.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Johannes Klapwijk op juli 03, 2013, 19:32:46 PM
lol :)
Titel: Re: exuvium
Bericht door: grunsven op juli 03, 2013, 20:09:57 PM
Ik zal het in mijn latijnse teksten braaf over exuviae hebben. In mijn alledaagse Nederlands gebruik ik liever exuvium/exuvia.
Maar nu is het tenminste wel duidelijk waar het vandaan komt.


Een larvenhuid is naar mijn idee de huid van een larf, dat wordt een exuvium maar is het nog niet.
(Of was het een nimf  :rolleye: )
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Weia op juli 03, 2013, 21:11:25 PM
Citaat van: arjan.kop op juni 28, 2013, 11:43:41 AM
1. Exuvium (pl. exuvia) betekent 'buit' (werd nauwelijks gebruikt)
Hoe kom je daaraan? Mijn woordenboek (zie boven) stelt ze aan elkaar gelijk. En mijn zakwoordenboek 'hoe zeg ik het op reis', voor als ik de Limes oversteek, kent het woord niet.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Weia op juli 03, 2013, 21:39:52 PM
Ik kom dit nog tegen op internet, ik denk dan dat het 'de huid van de leeuw' betekent, maar volgens Arjan 'de buit van de leeuw'. Als jij dat boek even leest, Arjan? Ik ben geen latinist!
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Weia op juli 03, 2013, 21:47:54 PM
Erasmus gebruikt 'exuvium' ook al. En mijn Spaans is ook niet denderend. Uit een woordenboek van 1613, Spaans - Kerklatijn:
Titel: Re: exuvium
Bericht door: nick w op juli 03, 2013, 22:01:40 PM
letterlijk, afgenomen van de overwonnen vijand. Die werden letterlijk gestript, alles van enige waarde werd van de lijken gehaald. Dus inderdaad buit. Zoals wij huidjes buitmaken, maar wij wachten tot de beestjes zelf uit hun jasjes geklommen zijn   ;D 
Despojos = van de spolium ontdaan, en spolium was een afgestroopte huid of een lederen kolder. Spolia was het Griekse woord, of 'spolas' = een kolder of jas. Die vrijwillig uitgetrokken weer exuviae wordt - afgeworpen kleding  ;)  Spolio, het afgeleide woord in het latijn, is inderdaad al 'buit'. In het engels nog steeds 'spoils (of war)'.

Groet,
Nick W
Titel: Re: exuvium
Bericht door: arjan.kop op juli 03, 2013, 22:41:31 PM
Nick kan het beter uitleggen dan ik. Mijn kennis heb ik van iemand die het netjes uitzocht, en van Jean Belle, die er in 1982 over schreef in Selysia.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Arp op juli 04, 2013, 01:16:50 AM
Mag ik, een beetje laat, nog een stem uitbrengen op huidjum en huidjae  ;D :duim:
Titel: Re: exuvium
Bericht door: arjan.kop op juli 04, 2013, 08:34:54 AM
Taalkundige en hobby-beestjes en plantjeskijker Chuck Entz wist er dit over te vertellen:
CiteerHere's my take on it, after checking the Perseus Digital Library Tools:

Classical Latin has two similar words derived from the verb exuo- "to draw out or off, to pull or strip off, put off, divest": exuvium/ plural exuvia- "spoils, booty", and exuviae (always plural)- "that which is stripped, drawn or taken off from the body, clothing, equipments, arms, etc." Exuviae is specifically mentioned as being used to refer to an animal's skin.

Exuvium is only mentioned in one of the online dictionaries, with one reference, while exuviae is mentioned in both, with numerous references. From this I would infer that exuvium is not used much in classical Latin.

Of course, scientific Latin is a descendant of classical Latin, not classical Latin itself, so it's possible that usage has changed. Still, I suspect that exuviae is to be preferred.

It looks like it boils down to two choices:

Exuvium and its plural exuvia (very little support in classical Latin)

Exuviae (amply supported in classical Latin and supported/ insisted on in at least some areas of scientific Latin usage.

Either way, exuvia as a singular is wrong (it isn't even mentioned in the classical Latin dictionaries). It seems to be what etymologists call a back-formation, like pea (derived in Middle English from singular pease and plural peasen) or specie (based on the mistaken impression that Latin plurals work like English).

En dit is wat Jean Belle erover schreef:
Citeer"The cast off skin of a dragonfly larva
during the process of ecdysis is termed exuviae (cf., for  example, A.D.
Imms, "A General Textbook of Entomology", Methuen & Co., Ltd., London; E.P.
Dutton & Co., Inc., New York; Chapter on Postembrionic Development:
paragraph "Metamorfosis"). However, the application of this term is seldom
correctly done. Some writers use the term "exuviae" for the singular as well
as for the plural form (as the author himself has often done formerly), or
use "exuvia" for the singular form and "exuviae" for the plural form. Other
writers use the term "exuvium" to suggest a singular form and consider the
term "exuvia" as its plural form. Of all these terms, only "exuviae" is
correct Latin, whereas the terms "exuvium" and "exuvia" are quasi Latin
words.
    The term "exuviae" is distinctly a plural word. It originally meant
stripped-off skin, shed clothes, captured armour, in a word, all that and
individual wears, and it was introduced in the entomology for the skin shed
by insects during their growth. However, to use correctly the term
"exuviae", it is necessary to get over some grammatical difficulties because
the spelling "1 exuviae", "one exuviae", and "an exuviae" should be avoided
in any case since a plural word cannot come come after the number 1, the
numeral one, and the article "an". Considered (correct) alternatives are,
for instance, "the exuviae of a mature larva", "a single male's exuviae",
"the exuviae of Gomphus", etc."
(Selysia 11(2): p. 31 [1982])
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Arp op juli 04, 2013, 10:15:39 AM
Dat zeg ik. Moeilijk doen, gramticale bochtenwringerij, om aan een onpraktische woordkeuze vast te kunnen blijven houden, met als gevolg niet eens duidelijk te mogen/kunnen communiceren of je één vervellingshuidje of twintig voor je hebt liggen, of als ik van de twintig de grootste aanduid, niet duidelijk kunnen communiceren of ik de grootste stukofwat uit die groep bedoel of absoluut die ene allergrootste. Die problemen heb je met exuvium en exuvia niet. Voor mij geen moeilijk keuze en iedereen weet precies wat ik bedoel als ik die twee termen verkies boven exuviae.

Concreet, ik heb er geen bezwaar tegen als de keuze voor "kleed" op waarneming.nl "exuviae" blijft heten, maar ga verder lekker door met exuvium/exuvia ;)
Titel: Re: exuvium
Bericht door: Weia op juli 04, 2013, 10:36:33 AM
Grappig aan Belle enzo is dat ze het over klassiek latijn hebben, alsof het wetenschappelijk jargon klassiek zou zijn. Het is zo laatlatijn, kerklatijn, neolatijn en potjeslatijn als maar kan! Overigens prefereer ik het nederlandse 'huidje'.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: arjan.kop op juli 04, 2013, 10:40:45 AM
Je hebt gelijk natuurlijk. Modern wetenschappelijk taalgebruik heeft met klassieke talen niet zo heel veel meer te maken. Ik verdenk de vorige generaties wetenschappers er echter wel van het Latijn nog behoorlijk goed te hebben begrepen.

Huidje is reuze veel gemakkelijker en ik zal me, zolang ik met mensen die het Nederlands machtig zijn praat, ook niet gauw in bochten gaan wringen alleen om een dode taal correct te gebruiken.
Titel: Re: exuvium
Bericht door: MarianneW op juli 04, 2013, 15:58:08 PM
Citaat van: Weia op juli 04, 2013, 10:36:33 AM
Overigens prefereer ik het nederlandse 'huidje'.

O, gaat het dáár over  :) .
Titel: Re: exuvium
Bericht door: nick w op juli 04, 2013, 17:50:01 PM
ik stem voor 'huidje' voor Waarneming en 'exuviae' voor Observado, en dan op alle plekken. Simpel woord, lekker telbaar en voor iedereen duidelijk. Kleding zeg je tenslotte ook niet elke dag, je telt hoeveel T-shirts je in de was doet  ;D .

Groet,
Nick W