Forum van Waarneming.nl

Soortgroepen => Bijen wespen en mieren => Topic gestart door: wilde op juni 23, 2008, 21:59:46 PM

Titel: Kleine wesp, 6 mm
Bericht door: wilde op juni 23, 2008, 21:59:46 PM
Deze kleine, merendeels zwarte wesp (6 mm) is bij mij (Koudekerke) actief in nestblokken voor insecten. Daar zijn momenteel veel Pottenbakkerswespen (Trypoxylon figulus) bezig. Die zijn gastheer voor diverse andere wespen en mogelijk een sluipvlieg. Zo zijn er nu tevens actief op deze gastheer Trichrysis cyanea en Gasteruption assectator.

Deze wesp dus ook. Opvallend zijn de lichtgekleurde voorzijden van de antenneschachten, lichte zijkanten van de kaken, de (deels) lichte vleugelschubben en calli. Ook de poten hebben hier en daar lichte vlekken en wat roodbruin.  De femur van de voorpoot is langs de gehele bovenkant lichtgekleurd; bij de achterpoot alleen de basis (wat daar op de foto licht gekleurd is over de gehele lengte is reflectie van de flitser). Ik was eerst op een verkeerd spoor gezet door de ook in de nestblokken broedende maskerbij Hylaeus confusus, die er op het eerste gezicht wat op lijkt van postuur en tekening.
Heeft iemand een idee welke sluipwesp dit kan zijn?

(http://www.ahw.dds.nl/p1/wesp6mm27b.jpg)
Titel: Kleine wesp, 6 mm
Bericht door: H. Meijer op juni 23, 2008, 23:08:52 PM
Albert,

Dit is ook een graafwesp.

Hilco
Titel: Kleine wesp, 6 mm
Bericht door: wilde op juni 23, 2008, 23:33:55 PM
Nadere toelichting:
de vleugels hebben 2 submarginale cellen waarvan de 1e ruim 3 x zo lang is als de 2e. Misschien een Pemphredon-soort?
Als voedsel voor het broed gebruiken die wespen bladluizen.
Titel: Kleine wesp, 6 mm
Bericht door: H. Meijer op juni 24, 2008, 00:18:44 AM
Zo op het oog een Passaloecus (onder voorbehoud) soort.

Hilco
Titel: Kleine wesp, 6 mm
Bericht door: wilde op juni 24, 2008, 12:19:10 PM
Bedankt voor de suggestie. Ik liep helemaal vast bij de Pemphredon in de graafwespentabel.
Het blijft echter moeilijk. Ik denk dat het dier ogv. onderstaande foto een mannetje is. Bij de Passaloecus hebben beide geslachten geen pygidium, maar heeft het mannetje zilvergrijze beharing op de clypeus, die het vrouwtje mist.
Vreemd is wel dat het dier dat ik gevangen heb, ongeveer 5 minuten lang in een holle stengel verbleef voor onderzoek (of iets anders). Dat zou je eerder van een vrouwtje verwachten. Het dier is 6 mm lang en dan vallen er al enkele soorten af.
De vorm van de clypeus en de lengte van de onderrand clypeus tov. de afstand tussen de antennen lijkt op Passaloecus borealis.

Wat denk je daarvan Hilco?

(http://www.ahw.dds.nl/p1/wesp6mm31b.jpg)
Titel: Kleine wesp, 6 mm
Bericht door: han.endt op juni 24, 2008, 12:29:28 PM
Het is toch niet zeker dat het een Passaloecus is..........
Titel: Kleine wesp, 6 mm
Bericht door: wilde op juni 24, 2008, 12:32:10 PM
Waaron dan niet Han?
Het dier heeft wél de kenmerkende stippenrijtjes op het mesopleuron.
Titel: Kleine wesp, 6 mm
Bericht door: han.endt op juni 24, 2008, 12:38:40 PM
Volgens mij staan bij Passalaucus de ocellen in een gelijkbenige driehoek en hier niet (zie bovenste foto). Heb je geen foto van de vleugeladering?
Titel: Kleine wesp, 6 mm
Bericht door: marcel123 op juni 24, 2008, 12:51:06 PM
CiteerDeze kleine, merendeels zwarte wesp (6 mm) is bij mij (Koudekerke) actief in nestblokken voor insecten.
Leuk, bij mij vliegt deze ook rond..
Titel: Kleine wesp, 6 mm
Bericht door: han.endt op juni 24, 2008, 12:58:20 PM
Als het een Passaleucus is dan zijn er negen soorten in Nederland. Als je wilt weten wat het is dan moet je hem vangen en alle kenmerken met elkaar vergelijken. Je kan nu geen vleugeladering en geen punctering zien. Met plaatjes kijken kan je fouten maken. Dat lijkt me een mogelijkheid als je op die wijze op een nieuwe soort van Nederland uitkomt.
Titel: Kleine wesp, 6 mm
Bericht door: wilde op juni 24, 2008, 13:35:03 PM
Ik heb het dier gevangen, maar het lukt me niet om een foto van de vleugel te maken. Het beestje is zeer ongedurig en laat niet veel toe. Ik zal hem opsturen naar Kees van Achterberg. Als het dier dood is, zal ik alsnog proberen wat kenmerkende foto's te maken.
Wat je bedoelt met de stand van de ocelli is me niet duidelijk. Die staan, als het er 3 zijn zoals bij bijen en wespen, altijd in de vorm van een gelijkbenige driehoek. Bij deze dus ook.
Titel: Kleine wesp, 6 mm
Bericht door: han.endt op juni 24, 2008, 13:45:12 PM
Zet je die dan ook op het forum? Ik vind het wel leuk 'om mee te kijken'. Ik let de laatste tijd ook meer op graafwespen. Zie hier bij mij momenteel veel Lindenius.
Titel: Kleine wesp, 6 mm
Bericht door: wilde op juni 24, 2008, 17:25:35 PM
Hier is de vleugelbeadering goed zichtbaar:

(http://www.ahw.dds.nl/p1/wesp6mm37b.jpg)
Titel: Kleine wesp, 6 mm
Bericht door: han.endt op juni 24, 2008, 18:08:28 PM
Dan wordt het, lijkt mij, inderdaad een Passaleucus. Ik heb de tabel voor de mannetjes geprobeerd, maar er worden te veel kenmerken gevraagd die niet op foto's zichtbaar zijn. Ook staan de 'clypeussen' van de mannetjes niet afgebeeld.
Titel: Kleine wesp, 6 mm
Bericht door: H. Meijer op juni 24, 2008, 23:42:28 PM
Volgens mij is het een vrouwtje, mannetjes hebben veel meer beharing op de clypeus. Passaloecus is wel zeker.

Aan de hand van alleen de clypeus, durf ik hier geen soortnaam aan te verbinden.

Hilco
Titel: Kleine wesp, 6 mm
Bericht door: wilde op juni 26, 2008, 09:37:17 AM
Hilco, je hebt gelijk met dat het een vrouwtje is. Dat zag ik aan het dode exemplaar, want de angel stak uit.
Titel: Kleine wesp, 6 mm
Bericht door: Jelle op juni 26, 2008, 23:02:10 PM
Ze vliegen hier ook massaal rond en bij mij is het Passaloecus gracilis. Op één van de foto's zie je goed het labrum en clypeus en dat zit goed voor deze soort.
Titel: Kleine wesp, 6 mm
Bericht door: wilde op juni 28, 2008, 12:00:27 PM
Citeer............... Passaloecus gracilis. Op één van de foto's zie je goed het labrum en clypeus en dat zit goed voor deze soort.
Zoals je het schrijft zou die van mij dus ook de 'soort' P. gracilus zijn. Die heeft echter op de achterrand van het mesonotum een flinke rij korte lengtegroefjes. Dat zie ik bij mijn exemplaar niet zo goed maar het kan ook aan de belichting van de foto liggen dat het wat wegvalt.

(http://www.ahw.dds.nl/p1/wesp6mm17b.jpg)
Titel: Kleine wesp, 6 mm
Bericht door: Jelle op juni 28, 2008, 14:04:44 PM
Hmm, is inderdaad niet duidelijk te zien. We zullen maar wachten tot het wespje gedetermineerd is onder de bino. Mooie close-ups, zeer leerrijk.