Wolven in Nederland (met kenmerken & tips voor herkenning)

Gestart door maurice.lahaye, maart 02, 2012, 11:51:12 AM

Vorige topic - Volgende topic

Arjan V

Gemeente zocht pas na doodschieten wolf in Wapse uit of dat juridisch wel mocht

Petra-wijnsema
23-01-2024

De gemeente Westerveld heeft pas na het doodschieten van de wolf in Wapse onderzocht welk wetsartikel van toepassing zou kunnen zijn. Dat blijkt uit documenten die RTV Drenthe heeft opgevraagd in het kader van de Wet open overheid.

Of het afschot nu wel of niet mocht, is nog steeds niet duidelijk. Het Openbaar Ministerie is nog bezig met een onderzoek. De huidige regelgeving geeft geen uitsluitsel over nooddodingen van wolven en het is volgens een jurist en een adviseur natuurbeheer de hoogste tijd dat hier verandering in komt.

In Wapse werd op 9 juli 2023 een jonge mannetjeswolf doodgeschoten nadat het dier een schapenhouder in de arm had gebeten. De wolf werd ongeveer twee uur na het incident, doodgeschoten door een hondengeleider van de politie op bevel van de locoburgemeester.

'Welk wetsartikel?'

De gemeente Westerveld construeerde achteraf pas de juridisch grondslag, zo blijkt uit de Woo-documenten. Om 12.24 uur op 9 juli wordt door de gemeente Westerveld een interne appgroep 'Wolfincident Wapse' aangemaakt. Om 15.37 vraagt iemand in de appgroep zich af wat de juridische vertaling is dat de wolf is doodgeschoten op grond van een beslissing van de burgemeester. In de persverklaring staat tot op de dag van vandaag nog steeds dat het is gebeurd op grond van de Gemeentewet.

Een eigen jurist van de gemeente Westerveld meldt twee dagen later in een e-mail aan de burgemeester dat de Gemeentewet in dit geval geen ruimte bood voor afschot. Wetsartikel 172 omschrijft de zogeheten lichte bevelsbevoegdheid, die de burgemeester in staat stelt om de openbare orde te handhaven.

Maar daar kan volgens de jurist geen sprake van zijn omdat er dan niet van andere wettelijke voorschriften kan worden afgeweken. "In deze situatie is de Wet natuurbescherming overtreden door het doden van een beschermd dier", schrijft de jurist. Ook artikel 175 acht de jurist niet van toepassing. Want dan moet er sprake zijn van ernstige wanordelijkheden of van rampen.

Politiewet ook niet van toepassing

De inschatting van de jurist van de gemeente Westerveld is dat de Politiewet wel van toepassing was. Volgens Jan Brouwer, hoogleraar Algemene Rechtswetenschap bij Rijksuniversiteit Groningen, slaat de gemeente daar de plank mis. "Er moet direct gevaar dreigen en dan kan hij als een soort van afweerreactie, noodweer in juridisch jargon, eventueel geweldsmaatregelen nemen. Maar het doel moet wel het middel heiligen. Als je het doel kunt bereiken met een minder ingrijpend middel, zoals verdoven, dan moet je daartoe je toevlucht zoeken. Maar in een situatie zoals die heeft gespeeld in Wapse kun je niet een beroep doen op de politiewet. Absoluut niet."

Want het afschot vond plaats om 9.02 uur en het bijtincident even na 7.00 uur. Nadat de wolf de schapenhouder had gebeten, kwam die vast te zitten in een perceel met zonnepanelen dat was omheind met schrikdraad. De optie 'verdoven' is inderdaad overwogen, zo blijkt uit de Woo-documenten. "Daar is niet voor gekozen vanwege de plek waar hij lag en de afstand daartoe. Er is dan een risico dat een verdovingspijltje het dier niet raakt. En dat je dan een dier dat eerder een mens heeft aangevallen, gestrest laat lopen of verjaagt."

Verdoven is lastig

Gijs van Aardenne, voorzitter van de Stichting Wildaanrijdingen Nederland (SWN), vindt de benadering van juristen vooral een papieren werkelijkheid. SWN is niet actief in Drenthe maar heeft in meerdere provincies, waaronder wolvenprovincie Gelderland, tientallen aangereden wolven afgehandeld. "Juristen kijken vaak naar wat er niet kan, maar ik kijk liever naar wat er wel kan."

Hij wijst op de goede volgorde van het gebruik van wetten als het om de wolf gaat. "Prioriteit nummer één is openbare orde en veiligheid. Daarna komt vrije en veilige doorgang van verkeer en pas daarna komt dierenwelzijn", zegt Van Aardenne.

Bovendien is het volgens Van Aardenne nog niet zo makkelijk om een wolf te verdoven, oftewel te sederen. "Een dodelijk schot kan op grote afstand, maar voor sedatie moet je het dier benaderen op een afstand van 15 tot 20 meter. Bij een wolf die in een stresssituatie verkeert moet je je afvragen of je het dier wel veilig kunt benaderen. Ook is het lastig om in te schatten wat de goede dosis is", aldus Van Aardenne.

Weinig geschikte mensen beschikbaar

Sedatie is volgens hem in de praktijk vaak niet mogelijk simpelweg omdat er te weinig mensen zijn die bevoegd zijn om te sederen, omdat het te duur is en omdat de aanrijtijd vaak te lang is. In Wapse arriveerde de jachtaktehouder van de politie ongeveer 1,5 uur na het bijtincident, zo blijkt uit de Woo-documenten.

Van Aardenne kan zich heel goed voorstellen dat er in Wapse is gehandeld zoals er is gehandeld, als hij naar de casus kijkt. "Ik denk dat wij tot dezelfde eindconclusie waren gekomen en hetzelfde resultaat: dat er een nooddoding plaats had moeten vinden."

SWN heeft in april vorig jaar een gewonde wolf doodgeschoten nadat deze een aanrijding op de A12 bij Zevenaar had overleefd. "Deze wolf was helemaal in paniek", zegt Van Aardenne. In het verslag dat SWN heeft opgemaakt staat vermeld dat het dier in een bewoonde omgeving liep en niet op korte afstand was te benaderen.

Was contact meldkamer beslissingsbevoegd?

In het protocol van de stichting staat dat SWN aanrijdingen en calamiteiten met een wolf afhandelt onder regie van de politie. Afwegingen over hoe te handelen worden met een Officier van Dienst van de meldkamer gemaakt. Een centralist heeft namelijk geen beslissingsbevoegdheid. En indien nodig wordt de Universiteit Wageningen bij de afhandeling betrokken. "Maar die is meestal niet bereikbaar", aldus Van Aardenne.

Of er over de wolf in Wapse contact is geweest met de Officier van Dienst is nog onbekend. In een tijdlijn die de gemeente Westerveld zelf heeft gemaakt staat wel dat de dienstdoende locoburgemeester is gebeld door de meldkamer, maar niet of het hier ging om iemand die beslissingsbevoegd was.

Gekeken naar de tijdlijn van de gemeente Westerveld is het besluit om de wolf te doden ter plekke gemaakt. In de tijdlijn staat op 8.35 uur: "Overwegingsmoment met locoburgemeester, politie, hondengeleiders; afwegingen worden gemaakt. Besluit om wolf af te schieten wordt genomen door locoburgemeester." Juridisch maakt het niet uit of de burgemeester of de dienstdoende locoburgemeester het besluit nam.

Wolvendeskundigen niet benaderd

Nergens is in de tijdlijn van de gemeente Westerveld te zien dat een wolvenexpert of dierenarts is geraadpleegd. Ook navraag bij het Wolvenmeldpunt en de Universiteit Wageningen leert dat deze instanties niet zijn gebeld, geappt, gesmst of gemaild. SWN heeft een 24/7 wolvenlijn die bij een incident contact opneemt met de Wageningen Universiteit.

Hoogleraar Brouwer over de input van wolvendeskundigen: "Het zou verstandig zijn als de politie zijn toevlucht zou zoeken tot een deskundige dierenarts. Je zou in een provincie als Drenthe waar veel wolven voorkomen, moeten zorgen dat je gespecialiseerde dierenartsen gaat krijgen die maatregelen kunnen nemen zodat het niet overgelaten wordt aan de ondeskundigheid van de politie."

Volgens Van Aardenne is er waarschijnlijk meer nodig dan een dierenarts. "Dierenartsen hebben te maken met dieren die gewend zijn aan mensen. Dat is bij in het wild levende dieren niet het geval."

Provincie aan zet

Kan een burgemeester dan helemaal niets bij een incident met een wolf? Jawel, zegt hoogleraar Brouwer. "Hij zou het Nationaal Park De Hoge Veluwe bijvoorbeeld kunnen sluiten. Omdat er gevaar voor veiligheid en gezondheid dreigt. In Drenthe heb je het Dwingelderveld met 1,6 miljoen bezoekers op jaarbasis; dat is een verhoogd risico. Een burgemeester zou kunnen zeggen: ik sluit het Dwingelderveld af voor toeristen dit jaar. Maar dat heeft heel grote gevolgen voor exploitanten van campings en horeca."

Brouwer vindt dat het met de toename van het aantal wolven de hoogste tijd is dat de provincie een kader gaat stellen waarin maatregelen genomen kunnen worden. "Tot nu toe hult Gedeputeerde Staten zich in bijna elke provincie in stilzwijgen. Maar er zal echt iets moeten gebeuren. Want anders voelen burgemeesters zich verplicht om zich in het vacuüm te begeven. Maar dat wil niet zeggen dat het is toegestaan. We leven in een rechtsstaat en ook burgemeesters hebben zich te houden aan de wet."

Vrijstelling op voorhand mogelijk

Brouwer stelt voor om leentjebuur te spelen in het buitenland. Bob van den Brink is zelfstandig adviseur ecologie en natuurbeheer en schreef in 2021 mee aan een juridische analyse voor BIJ12. Hij beaamt de suggestie van Brouwer. "In Duitsland geldt dezelfde Europese wetgeving en zijn de deelstaten bevoegd om wolven te vangen of te doden. Je ziet daar dat meerdere deelstaten al een verordening hebben onder welke voorwaarden bijvoorbeeld een nooddoding van een gewonde wolf mogelijk is of dat een wolf kan worden gedood die bijvoorbeeld meerdere keren huisdieren heeft aangevallen. Er wordt dan eerst een afweging gemaakt en het is heel strak geregeld wie wat mag doen. Maar het kan wel."

Maar hoe rijmt dat met de bepaling in de Wet natuurbescherming dat het absoluut verboden is om een wolf te doden? "Provincies kunnen op basis van de Wet natuurbescherming een ontheffing of een vrijstelling geven voor een nooddoding. Maar dan moet zo'n besluit vooraf worden genomen. Ook moet zijn vastgelegd onder welke voorwaarden in een noodsituatie een wolf mag worden verjaagd, gevangen doodgeschoten. Dat is er nu dus nog niet", aldus Van de Brink.

Geen juridische status Wolvenplan

Het nieuwe landelijke Wolvenplan dat dit jaar uitkomt, kan volgens Van den Brink onderdeel worden van een juridisch kader. "Het wolvenplan kan worden gekoppeld aan een provinciale verordening. Maar op dit moment heeft het Wolvenplan geen juridische status. Het is meer een handelingsprotocol. Voor de situatie in Wapse heeft niemand er baat bij gehad. Hopelijk komt er in het nieuwe Wolvenplan ook iets te staan over openbare orde en veiligheid."

De minister voor Natuur en Stikstof kan in de ogen Van den Brink niet zoveel doen. "In Nederland is de bevoegdheid voor de soortenbescherming van de Wet natuurbescherming bij de provincies neergelegd. Er zou een wetswijziging van de nieuwe Omgevingswet voor nodig zijn", schat Van de Brink in.

Anders dan bij een nooddoding, kan het ministerie wel iets betekenen bij het beheer van wolven. Voor beheer is het nodig dat de wolf in een gunstige staat van instandhouding verkeert en die moet samen met de buurlanden worden vastgesteld. Met meerdere Europese landen werkt de minister momenteel aan een Internationaal Wolvenplan, waarin dit verder is uitgewerkt. Demissionair minister Christianne van der Wal zal de Tweede Kamer daarover in het eerste kwartaal van dit jaar verder over informeren.

Verduidelijking door rechtszaak

Van den Brink en Brouwer zijn er beiden voorstander van dat een rechter naar de casus Wapse kijkt. "Als dit voor de rechter komt, dan geeft dit ons allemaal heel veel duidelijkheid over wat kan en wat er niet kan. Van die kennis moeten we profiteren", zegt Van den Brink.

"Ik denk wel dat er een signaal moet uitgaan van de eventuele strafzaak waarin de strafrechter laat zien: denk erom dat het niet nog eens gebeurt, want er is geen wettelijke basis voor een optreden van de politie onder leiding van de burgemeester", zegt Brouwer daarover.

Mogelijk geen straf

Hoewel er hoge straffen staan op het doden van een wolf, denkt Brouwer dat de soep in werkelijkheid niet zo heet wordt gegeten. Ook voor de positie van burgemeester Rikus Jager, die overigens toch met pensioen gaat, zal het volgens hem waarschijnlijk geen gevolgen hebben. "Een burgemeester wordt meestal afgerekend op wat die niet doet. Wat je te veel doet vindt een raad eerder goed."

Praktijkman Van Aardenne wil de vraag of het wel had gemogen dat de burgemeester heeft besloten de wolf van Wapse te laten doodschieten, graag omdraaien. "Stel dat er iemand had gelopen en die wolf had alsnog iets gedaan. Dan wordt er achteraf gezegd: waarom is er niet ingegrepen? Want ze hebben de kans gehad."

Reactie provincie Drenthe

De provincie Drenthe en de politie zijn in gesprek over een protocol voor een aanrijding met een wolf en verwachten dat het protocol er in het voorjaar ligt, zo meldt een woordvoerder.

Samen met andere provincies wordt in het nieuwe Wolvenplan de definitie van een 'probleemwolf' verder uitgewerkt. Volgens de provincie wordt er ook gewerkt aan een 'interventierichtlijn' om te bepalen hoe er gehandeld kan en mag worden bij een wolf die veelvuldig landbouwhuisdieren aanvalt.

Concrete plannen voor een 24/7 wolvenlijn of het inzetten van experts bij calamiteiten zijn er niet.

Geen reactie gemeente Westerveld

De gemeente Westerveld wil niet ingaan op vragen naar aanleiding van het incident in Wapse omdat het strafrechtelijk onderzoek naar deze zaak nog loopt.


Https://www.rtvdrenthe.nl/nieuws/16183225/gemeente-zocht-pas-na-doodschieten-wolf-in-wapse-uit-of-dat-juridisch-wel-mocht
Met vriendelijke groet,

Arjan


Arjan V

Provincie mag nu wel paintballen op de wolf

24-01-2024
De provincie Gelderland mag gaan paintballen op een wolf die niet-schuw gedrag vertoond in het Nationale Park De Hoge Veluwe. Dat heeft de rechtbank besloten.

Het is de derde keer dat de rechtbank uitspraak doet, tot nu toe werd de provincie teruggefloten. De Faunabescherming vocht het besluit van de provincie meermaals aan.

Volgens de rechtbank is nu voldoende uitgelegd waarom het paintballwapen moet worden ingezet in het Nationale Park De Hoge Veluwe. Aan die goede uitleg ontbrak het de vorige keren.

De wolf waar het allemaal mee begon, leeft waarschijnlijk niet meer. Het vermoeden is dat de wolf die eind vorig jaar dood werd gevonden op de Hoge Veluwe, de wolf in kwestie was die te dicht bij mensen kwam.

https://nos.nl/regio/gelderland/artikel/481086-provincie-mag-nu-wel-paintballen-op-de-wolf
Met vriendelijke groet,

Arjan

Bart van Hoogstraten

Vriendelijke groet! Bart van Hoogstraten

De toekomst van Waarneming is onzeker. Draag bij aan het voortbestaan en betaal gewoon jaarlijks € 25,- abonnementskosten!
https://waarneming.nl/donate/

Arjan V

Met vriendelijke groet,

Arjan


Rien Ondersteijn

Eigenlijk is het geen angst voor de wolf zelf , maar voor de reacties [paniek en discontrole] van de pony's als ze een wolf zien/ruiken.
Groene groe[n]tjes.Rien.

tekenaar

Citaat van: Rien Ondersteijn op maart 02, 2024, 18:53:44 PMEigenlijk is het geen angst voor de wolf zelf , maar voor de reacties [paniek en discontrole] van de pony's als ze een wolf zien/ruiken.

Ik kan me daar op zich wat bij voorstellen, maar waarom zijn dan nooit activiteiten afgelast uit angst dat een pony reageert op een loslopende hond? De kans dat een wolf zich laat zien wanneer hij kinderstemmen hoort, is echt miniem. Loslopende honden kom je overal tegen en die gaan juist op stemmen af ...
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/




tekenaar

Citaat van: Arjan V op april 14, 2024, 09:54:31 AMhttps://www.rtvdrenthe.nl/nieuws/16429338/gedrag-grote-grazers-in-drents-friese-wold-verandert-door-wolf

zonder wolf: een gemiddeld verlies van 2-4 kalveren per jaar
vorig jaar met wolf: verlies van 6 kalveren
Dat lijk me geen significant verschil op een kudde van 80 runderen.

Daartussen zat een jaar met 11 "verloren" kalveren (2022). Maar is 1 jaar met een uitschietend getal echt voldoende om een conclusie te trekken?
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

Arjan V

Citaat van: tekenaar op april 14, 2024, 20:08:49 PM
Citaat van: Arjan V op april 14, 2024, 09:54:31 AMhttps://www.rtvdrenthe.nl/nieuws/16429338/gedrag-grote-grazers-in-drents-friese-wold-verandert-door-wolf

zonder wolf: een gemiddeld verlies van 2-4 kalveren per jaar
vorig jaar met wolf: verlies van 6 kalveren
Dat lijk me geen significant verschil op een kudde van 80 runderen.

Daartussen zat een jaar met 11 "verloren" kalveren (2022). Maar is 1 jaar met een uitschietend getal echt voldoende om een conclusie te trekken?

Misschien niet. Alleen van de kalveren is niets (bijna) teruggevonden. Als het door een ziekte was of een andere oorzaak dan zou je verwachten dat de kalveren gevonden worden.
Met vriendelijke groet,

Arjan

Oenanthe

Ik lees eigenlijk niets zorgwekkends in het bericht. Er zijn tegenwoordig wolven en die prederen op de grazers. Niet verrassend toch? De grazers passen hun gedrag daarop aan en ook dat zal niemand verbazen. Nergens blijkt dat de situatie uit de hand dreigt te lopen of onhoudbaar dreigt te worden. Hooguit natuurlijker want grazers horen van nature tegenover predatoren te staan.
Veel succes allemaal,

Maarten Verrips

Arjan V

Nee dat klopt. Ik heb zelf ook een keer met Gijs gesproken en hij maakt zich geen zorgen.
Juist mooi om te zien hoe deze dieren zich aanpassen aan de wolf.
Met vriendelijke groet,

Arjan

OlivierO

Citaat van: Oenanthe op april 15, 2024, 11:47:11 AM(...) dat zal niemand verbazen.

Je zou ervan versteld staan hoeveel mensen van wat nog allemaal verbaasd zijn.  B)
Olivier Olyslaegers

Wil je een vraag stellen? Kijk dan eerst even hier.

tekenaar

Dat je niets van een kalf terug vindt verbaast me niets. Dat krijgen vossen ook voor elkaar. Zitten er ook zwijnen en dassen daar?

Hier in slovenie regelen de beren het meeste wel en er zijn zat mensen die daarop rekenen en slachtafval in het bos dumpen ...
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

Arjan V

Met vriendelijke groet,

Arjan

Arjan V

" Een probleemwolf wordt gemaakt door het gedrag van de mens" - Fauna4life

fauna4life

12 - 15 minutes

Glenn Lelieveld, ecoloog en coördinator van het Wolvenmeldpunt houdt zich al sinds 2010 bezig met het wolvendossier. Hij doet ecologisch onderzoek naar diverse diersoorten, geeft lezingen en is sinds 2017 werkzaam bij de Zoogdiervereniging. Als het gaat om hoe de wolf als onderwerp in het nieuws of in de politiek gebracht wordt, mist hij de discussie over ethiek, waarden en normen en hoe we zouden willen dat we als maatschappij functioneren ten aanzien van de natuur. 

Op dit moment wordt in de discussie over de wolf het meest gepraat over het mogelijk maken van afschot. In de ogen van een grote groep mensen lijkt dit de enige oplossing te zijn. Hoe komt dat?
"In Nederland is een grote groep mensen van mening dat de natuur ten dienste staat van de mens en dus gewoon gebruikt kan worden. Zij vinden dat de mens boven de natuur staat en niet ernaast, laat staan dat zij vinden dat de mens er onderdeel van uitmaakt. Een wolf is in hun ogen niet 'bruikbaar'. Daarom zien zij maar één oplossing en dat is dat het dier gedood moet worden ofwel uit Nederland moet verdwijnen. Zolang deze discussie niet op het niveau van ethiek, waarden en normen wordt gevoerd, blijft de wolf de boosdoener.
Bij de wolf komt heel veel emotie los en dit onderwerp is daardoor heel zichtbaar. Het gaat eigenlijk niet om de wolf zelf, maar over de druk op de natuur en de bedreigingen die dat met zich meebrengt, zoals de klimaatverandering. De vraag 'Wat is jouw positie ten opzichte van de natuur?' zou vaker gesteld moeten worden. Waarom is het doodschieten van dieren normaal? Er wordt nu te snel voor 'beheer' gekozen, terwijl alternatieven niet voldoende zijn overwogen. Ik hoor vaak de redenatie 'zo hebben wij het altijd gedaan', maar dat is voor mij geen argument.
Het gaat dus niet om de wolf zelf, maar om de manier waarop men naar de natuur kijkt. De wolf is daar een heel zichtbare spiegel van."

Hoe krijg je mensen bereid anders met de natuur en de wolf om te gaan, terwijl hun (hobby) dieren worden aangevallen en gedood?
"In bepaalde regio's in Nederland is er bijna dagelijks sprake van een aanval van wolven op schapen. De schapen lopen daar vrijwel allemaal onbeschermd rond. De mensen in deze regio's hebben een heel ander perspectief dan jij en ik. Wij vinden dat de wolf hier mag zijn en dat je je (hobby)dieren zelf goed moet beschermen. Daartegenover staan de mensen die vinden dat de mens over de natuur heerst en de natuur er is om te gebruiken. Het accepteren van de aanwezigheid van de wolf en het plaatsen van hekken, past niet in het beeld zoals zij denken dat de wereld in elkaar zit.
De welwillende boeren in die regio, die wel preventieve maatregelen willen nemen, krijgen te maken met afkeurende reacties uit hun omgeving.
Het is te makkelijk om tegen boeren en houders van hobbyvee te zeggen dat ze een hek moeten plaatsen. De overheid erkent dit nog onvoldoende en vraagt alleen aan ecologen en juristen wat boeren moeten doen. Een ecoloog kan iets vertellen over het gedrag van een wolf en hoe een wolf op een hek reageert. Een jurist kan vertellen hoe de wetgeving in elkaar zit en dat van een eigenaar wordt verwacht dat hij zijn eigen dieren beschermt. Maar je hebt sociale wetenschappers nodig om een transitie te bewerkstelligen en mensen ertoe te brengen deugdelijke, wolfwerende rasters te plaatsen. En je hebt een overheid nodig die luistert naar de hobbyhouders met betrekking tot wat zij hiervoor nodig hebben."

Hoe denk je over het uitkeren van schadevergoedingen aan dierhouders? Moeten deze worden verhoogd of juist worden afgeschaft?
"Nu krijgen (hobby)boeren de schade aan hun dieren 100% vergoed, ongeacht of zij wel of geen maatregelen hebben genomen. Dit terwijl de wolf al zes jaar geleden in Nederland is teruggekeerd. De (hobby)boeren moeten wel worden geholpen, maar dit gaat veel verder dan helpen. Een simpele en logische beleidsregel die economisch niks kost maar politiek gezien zeer gevoelig ligt, is bepalen dat een schadevergoeding pas wordt uitgekeerd als een dierhouder minimaal een basisvorm van bescherming heeft toegepast. Zo is het nu in Duitsland geregeld. Heel veel dierhouders hebben daar 90 cm hoge schapennetten. Als deze goed zijn neergezet en er staat voldoende stroom op, is dat een goede basisbescherming en kom je in aanmerking voor schadecompensatie. Staat er geen net of is het slecht neergezet, bijvoorbeeld maar aan drie kanten van het land en aan de waterkant niet, dan krijg je geen schadevergoeding. Als er drie keer een aanval is geweest binnen zo'n basisomheining, moet de dierhouder betere maatregelen treffen, wil hij nog voor vergoeding in aanmerking komen. Subsidie voor een wolfwerend hekwerk wordt daar verleend wanneer het hekwerk minimaal 1.20 m hoog is en voorzien is van vijf draden of een stevig net."

Niet alle subsidieregelingen voor wolfwerende maatregelen zijn hetzelfde in Nederland. Dit maakt de hele zaak extra ingewikkeld. Hoe denk jij hierover?
"De provincie Gelderland heeft nu eindelijk een provincie brede subsidieregeling opgesteld, die niet alleen geldt voor schapen en geiten, maar voor alle gehouden hoefdieren. Dit was ook een wens vanuit de wolvencommissie en de dierhouders. De BBB-(BoerBurgerBeweging) gedeputeerde is hierin meegegaan.
Voor professionele grotere schapenhouders is de subsidie op de wolfwerende maatregelen echter niet voldoende. Zij krijgen al subsidie voor andere zaken en mogen in totaal maximaal 20.000 euro per jaar aanvragen. Voor de subsidieregeling 'wolfwerende maatregelen' geldt echter dat je die maar een keer mag aanvragen. Deze regeling werkt op deze manier dus niet voor hen.
Een alternatief is de Europese subsidiepot LIFE voor Europese natuur-, milieu- en klimaatprojecten. Er zijn hier al veel aanvragen voor gedaan vanuit Europese landen en deze zijn bijna allemaal gehonoreerd, omdat grote roofdieren prioriteit krijgen. Deze regeling is bijvoorbeeld van kracht in de Duitse Alpen en Italië waarbij het budget verdeeld is over onder andere materialen, arbeid, trainingen, opleiden en certificering van kuddebewakingshonden, veldbezoeken en pilotgebieden. Europa betaalt 75% van de kosten en de 25% die een lidstaat zelf moet betalen, zou in Nederland uitkomen op zo'n 250.000 euro. Wij hebben als Zoogdiervereniging in 2019/2020 ook zo'n voorstel ingediend. We zijn met dit voorstel bij de Europese Commissie door de voorrondes heen gekomen, maar toen we met de pet rondgingen bij het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en de provincies gaven die niet thuis. Het probleem was toen nog niet groot genoeg.
Als daar toen mee was gestart, zou er twee jaar geleden al een project zijn geweest waardoor boeren en andere dierhouders maximaal zouden worden ondersteund bij het samenleven met wolven. Nu wil de provincie Gelderland een budget van 1 à 2 miljoen euro per jaar uittrekken voor preventieve maatregelen. Maar ook dit bedrag zal niet voldoende zijn, omdat daar geen arbeidskosten in verwerkt zitten.
Ondertussen wordt de huidige subsidieregeling betaald met geld van de provinciale belastingbetaler."

 

Als de politiek de dierhouders wil helpen, moet er worden doorgepakt. Waarom gebeurt dat niet of onvoldoende?
"De ervaring in Duitsland leert dat het per wolvengebied ongeveer tien jaar duurt om een maatschappelijke transitie te bewerkstelligen. In Gelderland zijn er nu twee wolvenconsulenten en wordt de subsidieregeling wat uitgebreid. Het duurt gewoon lang voordat de landbouw en de politiek zich hebben aangepast aan de aanwezigheid van dit grote roofdier.
In de Drentse regio verwacht ik overigens dat het wat langer gaat duren, maar bijvoorbeeld in de provincie Utrecht, waar inmiddels wolven op de Utrechtse Heuvelrug zitten, wordt nu al een subsidiegebied aangewezen. De politiek en het ambtenarenapparaat zitten er daar echt anders in. De provincies staan ondertussen tegenover partijen die het beheren (lees afschieten) van de wolf mogelijk willen maken. Wij hebben gelukkig te maken met het Verdrag van Bern. Zelfs als dit Verdrag wordt aangepast, dan vergt dat een traject van zo'n 10 jaar voordat het hier in Nederland daadwerkelijk iets betekent. Al die tijd zouden (hobby)dieren dus onbeschermd blijven. Dan is er nog de Habitatrichtlijn. Over een eventuele wijziging daarvan moet worden gestemd en daarbij moet iedere lidstaat van de EU met de wijziging instemmen. Dat gaat niet gebeuren of er moet echt ontzettend veel politiek wisselgeld worden betaald. Als dat gebeurt, gaat het waarschijnlijk niet alleen om de wolf, maar ook om bijvoorbeeld stikstof. Dan ben je de hele richtlijn kwijt: in feite gaat dan alle natuurbescherming eraan."

We hebben te maken met een complex maatschappelijk vraagstuk. Eigenlijk kun je stellen dat er binnen politieke partijen onwil maar ook onwetendheid is die z'n weerslag heeft op de achterban. Daarbovenop is er nog de overtuiging dat wolfwerende maatregelen niet werken. Wat is jouw ervaring?
"Een hek of raster van 1,20 m, met op de juiste hoogte draden waar stroom op staat, houdt 99% van de wolven tegen. Toch zie je nu dat in de Drents Friese regio de roedel waarschijnlijk heeft geleerd over die hekken heen te springen, doordat ze alle tijd hebben gehad om dit te leren bij hekken waar niet voldoende stroom op staat. Daar zijn ook gevallen van bekend in Duitsland. In deze regio zou je de normering dus tijdelijk moeten opschroeven: zet nog een extra lint op 1,40 m of zelfs een extra lint met vlaggetjes die in de wind wapperen en zorg dat alle dieren beschermd staan. Hierdoor zullen de wolven hun ingesleten gedrag weer afleren. Dat moet je dus collectief in die hele regio doen, maar daar lijkt nu geen politieke wil voor te bestaan.
Belangrijk is ook dat bijvoorbeeld schaapsherders die op de Veluwe werken met wolfwerende rasters en kuddebeschermingshonden, hun verhaal vertellen. Dat het verschrikkelijk is om je dieren dood te vinden na een wolvenaanval, dat zij de aanwezigheid van wolven nog steeds niet altijd leuk vinden, maar dat de maatregelen wel werken!
Een ander mooi voorbeeld dat preventieve maatregelen werken, is te zien in België waar het Wolf Fencing Team de veehouders helpt met de nodige aanpassingen. In 2023 maakten wolven daar 48% minder slachtoffers onder Vlaamse landbouwdieren dan in 2022."

Naast het probleem voor met name schapenhouders speelt er ook angst voor de wolf. Vind je bijvoorbeeld de angst van ouders om hun kinderen alleen in het bos te laten spelen, gegrond?
"De vraag is welke ouder zijn kind zonder toezicht in een bos laat spelen. Er liggen daar andere gevaren op de loer dan een wolf die toevallig net op dat moment voorbij zou komen en dan ook nog een kind zou aanvallen zonder enige aanleiding. Datzelfde geldt voor ouders die hun kinderen niet meer door het bos naar school durven laten fietsen: hoeveel van die kinderen hebben sinds 2018 een wolf gezien? Dan zijn er nog de ponyclubs die niet meer door het bos durven te rijden. Als je hoort hoeveel lawaai die kinderen daarbij maken, is het duidelijk dat de wolven al ruim van tevoren maken dat ze wegkomen.
De wolf is al sinds 2018 terug in Nederland en zou nu opeens een probleem vormen? Angst is een emotioneel argument en alles wat we hier nu zien gebeuren, is ook in Duitsland al een keer voorgevallen. Het begint met een aantal jaar van veel spanning, daarna merkt iedereen dat er niks gebeurt en dan ontspant het weer. Dat heeft gewoon tijd nodig.
Wolven zijn nieuwsgierig maar van nature schuw en conflict mijdend. Op het moment dat bijvoorbeeld fotografen met een bakje voer gaan staan rammelen om ze te lokken, ga je de verkeerde kant op. Dit is waarschijnlijk op de Hoge Veluwe gebeurd. Daar hebben we geen hard bewijs van, maar alles wijst erop dat daar is gevoerd.
Als er met het voeren wordt doorgegaan, ben je problematisch gedrag aan het kweken en vervolgens wordt zo'n dier bestempeld als probleemwolf.
De oorzaak is de mens. Mocht zo'n dier vervolgens agressief gedrag naar mensen toe gaan vertonen, is dat uiteraard niet acceptabel en draagt dat ook niet bij aan het draagvlak voor de wolf. Helaas zal je dan als natuurbeschermer actie moeten ondernemen en de wolf moeten doden als verjagen of het afleren van bepaald gedrag niet meer lukt. De oorzaak van dit alles ligt bij ons: deze wolf betaalt de prijs voor het gedrag van de mens.
En daarmee zijn we terug bij de vraag die in deze hele discussie centraal zou moeten staan: Wat is jouw positie ten opzichte van de natuur?"

28 april 2024

https://fauna4life.nl/een-probleemwolf-wordt-gemaakt-door-het-gedrag-van-de-mens
Met vriendelijke groet,

Arjan

Rien Ondersteijn

Arjen,ik waardeer het erg dat je het voor een diersoort [maakt niet uit wélk ] opneemt , maar verwacht je dat iemand een zó lange uitgebreide reactie leest?
Groene groe[n]tjes.Rien.

tekenaar

Citaat van: Rien Ondersteijn op april 30, 2024, 22:34:18 PMArjen,ik waardeer het erg dat je het voor een diersoort [maakt niet uit wélk ] opneemt , maar verwacht je dat iemand een zó lange uitgebreide reactie leest?

Volgens mij heeft Arjen gewoon een artikel gekopieerd. Hij heeft dit niet zelf geschreven.
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

Arjan V

Citaat van: tekenaar op april 30, 2024, 23:38:18 PM
Citaat van: Rien Ondersteijn op april 30, 2024, 22:34:18 PMArjen,ik waardeer het erg dat je het voor een diersoort [maakt niet uit wélk ] opneemt , maar verwacht je dat iemand een zó lange uitgebreide reactie leest?

Volgens mij heeft Arjen gewoon een artikel gekopieerd. Hij heeft dit niet zelf geschreven.
Niet zelf geschreven. Dit is een interview dat Faunafor life met Glenn Lelieveld.
Staat in de eerste zin.

Fijne dag,

Arjan
Met vriendelijke groet,

Arjan

Rien Ondersteijn

Dat had ik gezien Paul en Arjan. Mijn insteek was vooral dat zulke lange 'betogen' hier w.s. nauwelijks gelezen zullen worden.  ;)
Groene groe[n]tjes.Rien.

Arjan V

Citaat van: Rien Ondersteijn op mei 01, 2024, 14:26:12 PMDat had ik gezien Paul en Arjan. Mijn insteek was vooral dat zulke lange 'betogen' hier w.s. nauwelijks gelezen zullen worden.  ;)
Okay
Met vriendelijke groet,

Arjan

Arjan V

Met vriendelijke groet,

Arjan