Brachythemis leucosticta is twee soorten...

Gestart door JohanvantBosch, november 24, 2009, 21:23:12 PM

Vorige topic - Volgende topic

JohanvantBosch

De nieuwe INternational Journal of Odonatology is bijna uit, een nummer ter ere van Corbett. Vooruitlopend op de zaak staan er een paar pdf-jes op de website, waaronder een van KD Dijkstra over 'Brachythemis leucosticta'. Deze 'soort' komt voor van Zuid-Europa tot Zuid-Afrika. Nu is gebleken dat het niet om 1, maar om twee soorten gaat. Die vanzelfsprekend erg op elkaar lijken, maar met enige moeite in ieder geval op veel foto's te onderscheiden zijn. Waarschijnlijk dus ook wel in het veld. Het gaat om een zuidelijke soort, B. leucosticta, die voorkomt in de zuidelijke helft van Afrika. En om een noordelijke soort, B. impartita (beschreven in dit artikel), in de noordelijke helft van Afrika en in Zuid-Europa.
De noordelijke soort heeft bijvoorbeeld witte vleugelbeadering naast en ter hoogte van het pterostigma. De zuidelijke soort heeft daar zwarte aders.
Er is een zone van overlap waar de verspreidingsgebieden elkaar raken. Er zijn zelfs locaties waar ze allebei voorkomen, maar daar hebben ze waarschijnlijk net andere habitatkeuze. Hieronder een link naar de PDF.

http://ijo.tu-bs.de/Review%20pdfs/Dijkstra_Matushkina_2009rgb.pdf

Ik heb de nieuwe soort nog niet aangemaakt in Observado. Ik zal dat binnenkort wel doen. Waarnemingen in zuid-Europa zullen dus naar de nieuwe soort moeten worden overgezet.

Goyatlah

Ik zou daar nog even voorzichtig mee zijn: heb op Sardinie jonge mannetjes gefotografeerd zonder vleugelbanden  (was me aldaar al opgevallen dat alleen volwassen mannetjes vleugelbanden hadden, dus ik heb dat nog even gechecked).
Zie foto's op mn site.
Beesten waren op sommige plaatsen in grote aantallen dus ik heb ze goed kunnen waarnemen.
Moi, Dolf

Bezoek ook eens Libellen in Nederland met de enige interaktieve en op foto's gebaseerde libellentabel, veel info en heel veel foto's

JohanvantBosch

#2
... je bedoelt dat het nog om L. leucosticta zou kunnen gaan. Zou leuk zijn, maar lijkt me op basis van de gegevens erg onwaarschijnlijk.... maar als het 2 soorten kunnen zijn, is natuurlijk niks onmogelijk.

tja.... die vleugelbanden, dat is leuk, maar dat is natuurlijk maar een indicatie, waar bovendien veel meer variatie in kan blijken te zitten. Het onderscheid en het verspreidingsgebied zoals gegeven is natuurlijk niet op die indicatie gebaseerd, maar op de meer structurele kenmerken. Ook is ze niet op foto's gebaseerd, maar op museum exemplaren. Hoewel KD wel veel foto's heeft bekeken. Al is het natuurlijk goed om kritisch te zijn...

Ik link maar even naar jouw site: http://sardegna.goyatlah.nl/species/Brachythemis_leucosticta.html
Ik heb de indruk dat vrijwel alle exemplaren op jouw foto's als B. impartita te herkennen zijn op basis van de lichte beadering in de vleugels. Ook de acherlijfsaanhangselen lijken dicht bij elkaar te liggen (in de mannetjes)

Over de vleugelbanden bij jonge mannetjes. Ik zie drie foto's van jonge mannetjes:
25-6-08 12:47 Hier lijken mij vaag wel vleugelbanden te zien of een aanzet daartoe. Hij heeft in elk geval de lichte beadering (als dat ook bij jonge beesten opgaat)
25-6-08 12:48 Ook hier denk ik vleugelbanden te zien, maar het is vaag (maar dat past binnen de variatie). De aanhangselen lijken netjes naast elkaar
25-6-08 13:06 Duidelijk vleugelbanden, ook lichte beadering goed zichtbaar.

ps.... of je die aanhangselen zo mag gebruiken is natuurlijk nog maar de vraag...

nick w

Heb je zelf je foto's al onder de loep gehad Dolf, in het kader van deze nieuwe info? Wel interessant en als jij aantoonbaar beide soorten in beeld zou hebben, een stukje aanvulling. Ik ben benieuwd...

Groet,
Nick W

Goyatlah

Ik bedoel op het moment eigenlijk niet veel, heb geen tijd gehad om het artikel echt goed te bestuderen, doe ik zo snel mogelijk.
Zag alleen contradicties met mn eigen waarnemingen.
Mail KD wel even wat hij er van denkt.

Kom ik op terug.
Moi, Dolf

Bezoek ook eens Libellen in Nederland met de enige interaktieve en op foto's gebaseerde libellentabel, veel info en heel veel foto's

ria.vogels

Wat leuk. Ik heb het artikel van KD snel gescand en ben toen mijn eigen archief ingedoken (Zuid-Spanje 2007). Op observado zijn de foto's meestal te klein om de lichte aders goed te zien, maar op de orinele foto's is het inderdaad duidelijk zichtbaar, althans bij de mannetjes. Ze zijn bovendien wat grijzig. De vrouwtjes die ik in Spanje zag hebben geen van alle banden, dat komt overeen met datgene wat KD beschrijft.
B. impartita blijkbaar.
Groet, Ria Vogels

JohanvantBosch

Citaat van: ria.vogels op november 25, 2009, 22:46:38 PM
Wat leuk. Ik heb het artikel van KD snel gescand en ben toen mijn eigen archief ingedoken (Zuid-Spanje 2007). Op observado zijn de foto's meestal te klein om de lichte aders goed te zien, maar op de orinele foto's is het inderdaad duidelijk zichtbaar, althans bij de mannetjes. Ze zijn bovendien wat grijzig. De vrouwtjes die ik in Spanje zag hebben geen van alle banden, dat komt overeen met datgene wat KD beschrijft.
B. impartita blijkbaar.

Leuk om dat zo te kunnen testen!
Er staan overigens nog erg weinig echte B. leucosticta (uit het verspreidingsgebied van die soort, bedoel ik dan) op Observado.

Ik heb de nieuwe soort toegevoegd.

ria.vogels

Hoi Johan,

Ik zag dat je de soorten hebt gesplitst in een noordelijke en een zuidelijke bandgrondlibel, maar alles staat nog bij de zuidelijke. Zet je de boel ook over naar de noordelijke of moeten we dat zelf doen?

Groet, Ria Vogels

JohanvantBosch

Citaat van: ria.vogels op november 27, 2009, 10:12:20 AM
Hoi Johan,

Ik zag dat je de soorten hebt gesplitst in een noordelijke en een zuidelijke bandgrondlibel, maar alles staat nog bij de zuidelijke. Zet je de boel ook over naar de noordelijke of moeten we dat zelf doen?

Mijn idee was dat jullie het zelf doen, maar ik bedenk nu dat ik wel een gemakkelijke manier heb om het te doen.
Laat dus maar even. Ik regel het.

JohanvantBosch

Done, al duurt het waarschijnlijk nog even voor het op de juiste manier zichtbaar is.
Overigens zijn er drie waarnemingen uit het overlapgebied.

1 uit Uganda - op basis van de foto zou ik hier B. leucosticta van maken.
http://observado.org/waarneming/view/44507260
2 uit Gambia - 1 met foto, volgens mij B. impartita, 1 zonder foto, zal vraagteken moeten worden
http://observado.org/soort/view/79657?from=1970-11-27&to=2009-11-27&species=79657&prov=0&akt=0&from=1970-11-27&to=2009-11-27&prov=47

Goyatlah

Reaktie van KD:

Hoi Dolf,

Sommige mannetjes wijken een beetje af doordat de pterostigma's helemaal donker rondom zijn, maar verder hebben ze duidelijk de lichte aders daaronder en ook is zelfs bij de verste mannetjes (het begin van) vleugelbanden te zien (donker randen aan de aders in dat gebied). B. impartita dus. Overigens hebben impartita mannen op het moment dat ze uit de larvenhuid komen, net als leucosticta, geen vleugelbanden. Maar de banden komen sneller door (minder dan paar uur?) dan in leucosticta (uren tot een dag?). Beter is het om naar de structuurkenmerken te kijken.

Groet, KD
Moi, Dolf

Bezoek ook eens Libellen in Nederland met de enige interaktieve en op foto's gebaseerde libellentabel, veel info en heel veel foto's

JohanvantBosch

Ik haal deze weer even naar boven. Waarom? Het is vakantietijd en mensen belanden in landen waar ze deze soort(en) kunnen zien. Ik zie dat er nog regelmatig onder de oude naam wordt ingevoerd. Vandaar....  ;D