Hoofdmenu

nog wat hulp

Gestart door ed.michels, mei 21, 2013, 15:41:16 PM

Vorige topic - Volgende topic

ed.michels

graag ook bij deze, op een varen........
Met vriendelijke en natuurlijke groet,
Ed Michels

Arp

Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

ed.michels

het duizelt ook: :rolleye:
wel of niet de Gonioctena dezemnotata ?

Met vriendelijke en natuurlijke groet,
Ed Michels

Arp

Nee, zeker geen decemnotata dus, maar zeeeer waarschijnlijk wel een andere Gonioctena
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

ed.michels

mission impossible dus.....thanks Arp !!
Met vriendelijke en natuurlijke groet,
Ed Michels

Arp

Gezien het feit dat deze aanvankelijk bij de rupsen stond, is "Kever - Gonioctena sp." toch al heel wat lijkt me ;)

Misschien is het mogelijk er zelfs een soortnaam aan te geven, maar dan moet je/men de larfjes van alle Gonioctena-soorten kennen en om daar te komen dus de kevertjes die uit dergelijke larven uitgebroed worden ook "opofferen" voor identificatie onder binoc.
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

vanmiddelkoop

Wij hadden ze ook, en de haantjes die er bij bosjes bij zaten waren volgens ons
Genioctena quinquepunctata.
Groetjes Betty

Arp

Leuk - had je foto's van larven/imagos?
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Arp

#8
Ik wilde "even" uitzoeken of er wat meer te vinden is (en dat is er), maar er gaat veel te veel tijd in zitten om alles netjes uit te werken dus ik plemp het maar half af hier neer.


Nederlandse Gonioctena

Bronnen: Nederlands Soortenregister; coleo-net.de; Fauna Europaea; BRC Database of Insects and their Food Plants;
Galerijen: Kerbtier;




Gonioctena (Gonioctena) decemnotata (Marsham, 1802)
=Chrysomela decemnotata Marsham, 1802;
=Chrysomela rufipes De Geer, 1775;
NL: ?


Lengte: 5,5-7,5mm
Zeer variabel getekende soort(!)
Kaken aan de zijden uitgehold zodat de palp erin gelegd kan worden
Voorhoofd, palpen en antennes oranjerood
Laatste segment van palp niet donkerder
Laatste voelersegmenten wel iets donkerder
Halsschild tamelijk vlak, aan de zijranden grof ingestoken
Schildje gewoonlijk donkerbruin/zwart
Puntstrepen op dekschilden geheel regelmatig in 9 strepen (niet onderbroken of door extra naastliggende punten vertroebeld)
Voorschenen doorgaans met duidelijke tand/doorn aan apex
Benen geheel oranje, alleen tarsen donkerder

Imago's: Mei-Juli; Foto's Kerbtier;
Larven: Typische bladhaanvorm, cylindrisch, donker/bruinig met zwarte sclerietplaatjes. Foto's: Ingrid Altmann, Jarmo Holapainen; BioLib1, BioLib2;
Waardplant(en): Salicaceae: Salix caprea, Populus nigra, Populus tremula; Corylaceae: Corylus spp.; Fagaceae: Quercus spp.




Gonioctena (Gonioctena) linnaeana (Schrank, 1781)
=Chrysomela linnaeana (Schrank, 1781)
NL: ?


Grotere soort 6-7mm; breed gebouwd.
Antennes: Kort, nauwelijks tot dekschilden reikend. 3e segment lang (circa 2x 5e seg.); 10e seg. minimaal zo lang als breed, meestal langer; Laatste 5 segmenten verbreed.
Kaken aan de zijden uitgehold zodat de palp erin gelegd kan worden
Kop meestal donker/zwart; gepunkteerd met grote tussenruimtes.
Palpen doorgaans donker/zwart, tenminste laatste segment donkerder
Halsschild tamelijk vlak, aan de zijranden grof ingestoken
Schildje gewoonlijk donkerbruin/zwart
Puntstrepen op dekschilden geheel regelmatig in 9 strepen (niet onderbroken of door extra naastliggende punten vertroebeld). Tussenruimtes onduidelijk gepunkteerd.
Dekschilden mannetjes glanzend, van vrouwtjes ruw/mat.
Voorschenen doorgaans met duidelijke tand/doorn aan apex
Benen donker, tenminste de dijen zwart.

Imago's: Juli; Kerbtier;
Larven:  Typische bladhaanvorm, cylindrisch, donker/bruinig met zwarte sclerietplaatjes.
Waardplant(en): Salix spp.




Gonioctena (Gonioctena) viminalis (Linnaeus, 1758)
=Chrysomela viminalis (Linnaeus, 1758)
NL: Roodbruin wilgenhaantje; Gestippeld wilgenhaantje.


Lengte: 5,5-7mm.
Antennes: Segment 3 niet of nauwelijks langer dan 5. Seg.10 niet langer dan breed.
Kaken aan de zijden uitgehold zodat de palp erin gelegd kan worden
Kop meestal donker/zwart;
Palpen doorgaans donker/zwart, tenminste laatste segment donkerder.
Halsschild tamelijk vlak, aan de zijranden grof ingestoken
Schildje gewoonlijk donkerbruin/zwart
Puntstrepen op dekschilden geheel regelmatig in 9 strepen (niet onderbroken of door extra naastliggende punten vertroebeld) maar de tussenruimtes wel sterk en duidelijk gepuncteerd.
Dekschilden van beide geslachten glanzend. Vaak met zwarte vlekken (patroon zeer variabel).
Benen geheel zwart.
Voorschenen doorgaans met duidelijke tand/doorn aan apex

Imago's: Mei-Juli.Foto's: nlsrt; Kerbtier;
Larven:  Typische bladhaanvorm, cylindrisch, donker/bruinig met zwarte sclerietplaatjes. Foto's(?):  wrn1? wrn2? wrn3?;
Waardplant(en): Betulaceae: Alnus spp.; Corylaceae: Corylus avellana; Rosaceae: Malus spp., Prunus spinosa; Salicaceae: Populus spp. (tremula); Salix aurita, S. caprea, S. cinerea (ssp. oleifolia), S. fragilis, S. myrsinifolia




Gonioctena (Goniomena) pallida (Linnaeus, 1758)
=Chrysomela pallida (Linnaeus, 1758)
NL: ?


Middelgroot: 4-5,5mm
Laatse voelersegmenten niet/nauwelijks verlengd, meestal breder dan lang.
Kaken aan de zijden niet uitgehold
Hals zelfde kleur als kop, alleen bij melanistische exemplaren donkerder
Halsschild ook in het midden grof ingestoken (niet alleen langs zijranden)
Halsschild vanaf de voorhoeken gelijkmatig afgerond naar achtern breder wordend, kort voor de basis het breedst.
Schildje geel/lichtbruin (bij melanistische vormen donkerder)
Dekschilden zonder duidelijke schouderknobbel
Puntstrepen op dekschilden achter het midden zeer onregelmatig/onderbroken (m.u.v. naadstreep).
Achterhoek van dekschilden doorgaans tamelijk spits
Voorschenen geheel zonder tand/doorn aan apex. Tandjes op midden/achterschenen bijna haaks.
Kan in het buitenland moeilik van interposita worden onderscheiden.

Imago's: Maand?; Foto's: Kerbtier;
Larven:  Rupsachtig - vlak, breed zonder sclerietplaatjes.
Waardplant(en): Betulaceae: Betula nana; Rosaceae: Prunus padus, Sorbus aucuparia; Corylaceae: Corylus avellana; Salicaceae: Salix caprea, S. herbacea, S. anata, S. lapponum.




Gonioctena (Goniomena) quinquepunctata (Fabricius, 1787)
=Chrysomela quinquepunctata (Fabricius, 1787)
NL: ?

4,5-8mm, relatief smal/lang gebouwde en weinig hooggewelfde soort.
Laatse voelersegmenten duidelijk verlengd, laatste segement lang driehoekig, eerste segement dun.
Kaken aan de zijden niet uitgehold
Halsschild ook in het midden grof ingestoken (niet alleen langs zijranden)
Halsschild op voorhoeken sterker afgerond, achter het midden parallel of zelfs vernauwend - in het midden het breedst
Schildje geel/lichtbruin (bij melanistische vormen donkerder)
Puntstrepen op dekschilden achter het midden hooguit zeer weinig onregelmatig/onderbroken.
Dekschilden van de vrouwtjes duidelijk ruw/mat.
Voorschenen geheel zonder tand/doorn aan apex

In zuidoostelijk Midden-Europa moeilijk van G. intermedia te onderscheiden.

Imago's: Mei-Aug. Foto's: nlsrt; Kerbtier;
Larven: Rupsachtig - groenig, vlak, breed zonder sclerietplaatjes. nlsrt; Marjon Friedrich; Jarmo Holapainen
Waardplant(en): Rosaceae: Prunus padus, Sorbus aucuparia; Corylaceae: Corylus avellana;




Gonioctena  (Spartophila) olivacea (Forster, 1771)
=Chrysomela olivacea (Forster, 1771)
NL: Bremhaantje; Griendgoudhaan.

Kleine soort: 3-4mm

Kop en halsschild rossig
Kaken aan de zijden niet uitgehold
Halsschild alleen langs de zijranden grof ingestoken
Schildje geel/lichtbruin (bij melanistische vormen donkerder)
Lichaam geheel geel, of ventraal zwart
Dekschilden vaak met duidelijk zwarte rand langs naad en regelmatig met zwarte streep vanaf de schouder, tot geheel zwart.
Puntstrepen op dekschilden achter het midden onregelmatig/onderbroken.
Voorschenen met zeer klein tandje (of geheel niet herkenbaar)

Imago's: Mei-Juli. Foto's: Kerbtier;
Larven: Tussenvorm. Facultatief ovovivipaar?
Waardplant(en): Papilionaceae: Cytisus spp. (multiforus, striatus, scoparius, ...), Genista tinctoria, Laburnum anagyroides, Lupinus spp., Sarothamnus scoparius, Ulex europaeus; Cruciferae: Coincya wrightii.



Enkele publicaties:

Hennig, W. (1938) Uebersicht über die Larven der wichtigsten deutschen Chrysomelinen (Coleoptera). - Arb. phys. angew. Ent. Berlin-Dahlem, Vol.5, pp.85-138. PDF/pdf2

Takizawa, Haruo (1976) Larvae of the genus Gonioctena Chevrolat (Coleoptera, Chrysomelidae); Descriptions of Japanese species and the implications of larval characters for the phylogeny. Kontyu (Japanese journal of entomology), Vol.44, pp.444–468. Tokyo: The Entomological Society of Japan. PDF



Ik heb dus veel meer publicaties met handige passages opgescharreld, maar dit zijn de nuttigste.

Korte samenvatting (tzt nog beter in te werken hierboven): Er zijn inderdaad verschillende larvevormen die in de literatuur vooral onderscheiden worden door het wel/niet ontwikkeld zijn van sclerietplaatjes (bij niet ontwikkelde aangeduid door de ligging van borstels). Grappig genoeg wordt er geen nadruk gelegd op de "optisch" toch wel heel duidelijk andere verschijningsvorm/totaalbeeld, maar goed.

De larvevormen lopen grofweg parallel met de gangbare verdeling van de subgenera, wat erop neerkomt dat in Nederland de beide "Goniomena" (5-punc. en pallida) dus deze "rupsvormige" larfjes zonder sclerietplaatjes hebben.

De larve van olivacea is een soort tussenvorm die er eventueel optisch ook nog in de buurt zou kunnen komen en onderscheidt zich o.a. door andere beharing.

@Ed: Weet je zeker dat het een Varen was? Het blad lijkt daar eigenlijk niet op. Misschien eerder Sorbus?
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

vanmiddelkoop

Hoi Arp,
Ruud heeft vast betere foto's dan ik ,zal vragen of hij ze er vanavond bij zet.
Groeten Betty

vanmiddelkoop

Hoi Arp,
Opdracht van Betty. Hierbij de foto's. Alleen van de bovenkant heb ik foto's.
Indien je meer details horen wij het wel.
Wij hebben ze alleen gevonden op Sorbus.
De soort is naar mijn idee zeker niet zeldzaam.
Vele malen op diversen plekken in Drenthe gezien in week 22.
:duim: voor het uitzoeken.
Groeten,
Betty en Ruud

Arp

Ha Ruud,

Top - bedank je Betty even namens mij?  ;D

Volgens jullie was dit dus quinquepunctata? Heb je kevers, of foto's daarvan, van dezelfde vindplaats?

Ik heb nog niet uitgezocht wat eventueelde doorslaggevende verschillen zijn om voor deze larfjes tussen pallida en 5-punct. te kunnen kiezen (voor zover überhaupt bekend), dus op een aanvraag voor de details kom ik misschien nog een keer terug ;)

Nu even kijken of ik Ingrid kan verleiden om haar fotoverslagjes erbij te doen  :P
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

vanmiddelkoop

Hoi Arp,
Betty heef haar bedankje ontvangen. ;D
Hierbij de foto's van de kever.
Larven en kevers op dezelfde plaats wil voor mij nog niet zeggen dat het zelfde soort is.
Ook wij zijn al een tijdje aan het zoeken en komen daarbij uit zoals Betty voorgaande beschreven heeft.
Volgende keer als ik ze weer tegenkomt ga ik ze uitkweken. In eerste instantie dachten wij dat de naam snel gevonden zal zijn, omdat ze algemeen voor kwamen.
Maar dat was niet het geval. Het heeft ons aardig wat vrije tijd gekost.
Groeten,
Betty en Ruud

Arp

#13
Hoi saampies,

Ja, zou ik ook als quinquepunctata inschatten (maar geen kenner enzo hè). Natuurlijk is het niet zeker dat de larfjes erbij horen, maar anderzijds toch ook weer best wel aannemelijk.

Ik heb zelf nog even in de oude doos gegraven en kwam deze serie tegen van Gonioctena olivacea (neem ik aan). De larfjes passen behoorlijk goed bij de beschrijvingen - ze zijn inderdaad wat hariger en iets herkenbaardere sclerieten dan de quinque/pallida-larfjes. Maar ik heb ze destijds dus niet uitgekweekt, maar op Brem ook niet zoveel andere mogelijkheden, dus ik ga er maar vanuit dat deze zullen kloppen ;)

Het betreft deze waarneming. Gonioctena olivacea gezien op 2011-06-04 Enschede (gemeente)


(meer kiekjes bij de de waarneming)
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Arp

#14
Um Ingrid ein zu laden ihre Zuchtraportagen hier rein zu stellen erweitere ich die Angaben oben noch mal kurz auf Südost-Deutschland ;)

Für Deutschland würde das ganze bezüglich Merkmale der Imagines schnell nog viel unübersichtlicher werden, vieleicht liefere ich das noch nach (dann wird das hier eingearbeitet). Ich mache aber erstmal nur ein Ansatz mit einer Artenliste und einige Notizen zu den Larven.

Komischerweise liefert Fauna Europaea für D eine Liste die nicht sehr Vertrauenswürdig erscheint. Z.B. fehlen linnaeana und fornicata dort, wo es die eigentlich geben sollte(?). Somit hab ich mal "Deine Ecke" zusammengeklickt wo ich dann die Daten von FE für AT und CZ auch mit einbezogen habe. Dann komme ich auf diese Artenliste (es dürfte aber u.U. noch der eine oder andere fehlen?):



Untergattung Gonioctena
Diese haben dann wohl alle die dunkle, eher zylindrische Larven mit schwarze Scleritplättchen

Gonioctena decemnotata (Marsham 1802)
Gonioctena flavicornis (Suffrian 1851)
Gonioctena holdhausi (Leeder 1950)
Gonioctena kaufmanni (Miller 1881)
Gonioctena linnaeana (Schrank 1781)
Gonioctena nivosa (Suffrian 1851)
Gonioctena viminalis (Linnaeus 1758)

Hier müsste man nochmal neu in den Schlüssel abtauchen um die zusätzliche Arten zu erarbeiten.



Untergattung Goniomena
Diese haben dann wohl alle die flache/breite raupenähnliche Larven ohne deutliche Scleritplättchen

Gonioctena intermedia (Helliesen 1913)
Gonioctena interposita (Franz & Palmen 1950)
Gonioctena pallida (Linnaeus 1758)
Gonioctena quinquepunctata (Fabricius 1787)

G. intermedia liegt im (Imago-)Schlüssel sehr nahe an 5-punc. angelehnt und interposita ganz dicht bei pallida. Der endgültige Unterschied dieser vermutlich(?) am besten über (männliches) Genital.
Im Herrig (ab Seite 119) sind nur die Larven von pallida und 5-punc. erwähnt, diese aber zudem "zusammen geschmissen". Bin gestern irgendwo über Unterschiede dieser beiden gestollpert, aber nicht bezüglich der beiden interdingsbums.
Es würde also wirklich gut sein Deine Käfer aus grüne Larven bis zur Art bestimmt zu bekommen ;)



Untergattung Spartomena
Im Gebiet nur die eine, wohl importierte(?) (südliche) Art welche ein schlechter Ruf hat als Schädling an Alfalfa (Medicago sativa). In freier Wildbahn wohl/hoffentlich eher nicht zu erwarten(?)
Einige Infos auf plantwise.org und pestalert.org.
Ein plusminus vertrauenswürdiges Larvenbild gibt es hier

Gonioctena fornicata (Bruggemann 1873)

Suchen?:
Yildirim, E.; Aslan, I.; Özbek, H. (1996) Description, biology and damage of alfalfa leafbeetle (Gonioctena fornicata (Brüggermann) (Coleoptera, Chrysomelidae)) a serious pest of alfalfa (Medicago sativa L.) in: Erzurum and Erz¡ncan. ? :816-822, 1 fig. (??)



Untergattung Spartophila
Im Gebiet nur das kleine Ding von Ginster.
Die Larve ist in den beiden PDFs beschrieben

Gonioctena olivacea (Forster 1771)



Die Bilder die Ingrid mir bisher vom letzten Zuchterfolg gezeigt hat (e-mail) würde ich vorsichtig-laienhaft als pallida/interposita einordnen. Diese zwei kaum/nicht an Foto bestimmbar. Bei den Larven sehe ich auch nicht wirklich auf Anhieb deutliche Unterschiede, oder es muss die blassere, blaulichere Farbe sein (?).

Aber stelle doch bitte, bitte die Bilder mal hier dazu, damit alle vergleichen können  :P
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)